جنگ در افغانستان (۱۳۵۷ تاکنون)
جنگ در افغانستان در ۲۷ آوریل ۱۹۷۸ (۸ ثور ۱۳۵۷) در پی کودتای نظامی حزب دمکراتیک خلق علیه دولت محمدداوود خان رئیسجمهور وقت آغاز شد؛ واقعهای که به انقلاب ثور معروف است. به دنبال آن بیشتر نقاط افغانستان شاهد شورش مسلحانه علیه جمهوری دموکراتیک افغانستان شد. اندکی بعد در دسامبر ۱۹۷۹ (۳ جدی ۱۳۵۸) جنگ شوروی در افغانستان آغاز شد و گروههای شورشی مجاهدین افغان با پشتیبانی آمریکا، عربستان و پاکستان علیه شوروی وارد جنگ شدند. شوروی در این میان حفیظالله امین رئیسجمهور وقت را ترور کرده و نورمحمد ترهکی را رئیس دولت ساخت و اندکی جناح مخالف آنها در حزب دمکراتیک به رهبری ببرک کارمل را به قدرت رساند. مجاهدین افغان که پیش از آن نیز با حکومت افغانستان درگیری بودند با ورود نظامی شوروی به کشور دامنه فعالیتهای خود را گسترش داد. شوروی در بهمن ۱۳۶۷ قوای خود را از افغانستان خارج کرد. حکومت کمونیستی متحد شوروی تا سه سال بعد به رهبری محمد نجیبالله دوام آورد و در سال ۱۹۹۶ (١٣٧٥) با تصرف کابل به دست مجاهدین سقوط کرد.
جنگ افغانستان | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از جنگ سرد (تا ۱۹۸۹) و جنگ با تروریسم (۲۰۰۱ تاکنون) | |||||||
![]() نقشه افغانستان | |||||||
| |||||||
تلفات | |||||||
بین ۱٬۵ تا ۲ میلیون نفر[1][2][3][4][5] |
احزاب سیاسی اصلی افغانستان در سال ۱۳۷۱ در توافق پیشاور بر روی تأسیس دولت اسلامی افغانستان و تعیین یک دولت موقت به توافق رسیدند اما گلبدین حکمتیار با این که به عنوان نخستوزیر دولت جدید انتخاب شده بود با آن به مخالفت پرداخت و با حمایت پاکستان بمباران کابل را آغاز کرد. از طرف دیگر گروههای مختلف مجاهدین که هر کدام بخشی از حومه کابل را در تصرف خود داشتند وارد جنگ خونینی علیه یکدیگر شدند. قدرتهای منطقهای مانند پاکستان، ایران، عربستان، هند و ازبکستان برای افزایش نفوذ خود در افغانستان از یکی از گروههای مجاهدین حمایت میکردند. در این مقطع برخلاف مقطع جنگ علیه شوروی عمدتاً کابل و شهرهای بزرگ شاهد شدیدترین جنگها بودند و مناطق روستایی نسبتاً آرام باقی ماندند. در پاییز و زمستان ۱۳۷۳ احمدشاه مسعود وزیر دفاع دولت اسلامی موفق شد بیشتر مخالفان را از کابل بیرون براند و آرامشی نسبی را بر پایتخت حاکم کند اما در همین زمان جنبش طالبان در قندهار پدیدار شده و علیه تمام گروههای مجاهدین وارد جنگ شد.
طالبان در سال ۱۳۷۳ ایالتهای جنوبی و مرکزی کشور را که به دست جنگسالاران محلی اداره میشد تصرف کرد و سپس حملهای را علیه کابل که به ترتیب داد که با شکست سنگینی برای آنها همراه بود. این پایان کار طالبان نبود و آنها با حمایت گسترده نظامی پاکستان و حمایت مالی عربستان به تجدید قوا کرده و در شهریور ۱۳۷۵ با تصرف کابل امارت اسلامی افغانستان را تأسیس کردند.
پس از سقوط کابل احمدشاه مسعود مخالفان طالبان را در ائتلاف شمال جمعآوری کرده و به مقاومت علیه آنها در شمال کشور ادامه دارد. در حالیکه طالبان نیز از حمایت ارتش پاکستان و هزاران جنگجوی القاعده از کشورهای عربی و آسیای میانه برخوردار بود. بعد از حملات ۱۱ سپتامبر ناتو در عملیات آزادی بلندمدت به افغانستان حملهور شد. ائتلاف شمال و مخالفان طالبان موفق شدند طالبان را از قدرت برداشته و دولت دمکراتیکی به ریاست حامد کرزی را جایگزین آن کنند. جنگ داخلی افغانستان بعد از آن نیز ادامه پیدا کرد و طالبان، شبکه حقانی و حزب اسلامی حکمتیار مهمترین گروههایی بودند که با نیروهای خارجی و دولت جدید افغانستان وارد جنگ شدند.
جستارهای وابسته
- کودتای ۲۶ سرطان
- انقلاب ثور
- جمهوری دموکراتیک افغانستان
- جنگ شوروی در افغانستان
- جنگ در افغانستان (۱۹۸۹-۱۹۹۲)
- جنگ داخلی افغانستان (۱۹۹۲-۱۹۹۶)
- جنگ کابل (۱۹۹۲-۱۹۹۶)
- جنگ داخلی افغانستان (۱۹۹۶–۲۰۰۱)
- جنگ در افغانستان (۲۰۰۱–۲۰۱۴)
- خروج نیروهای آمریکایی از افغانستان
- جنگ در افغانستان (۲۰۱۵–تاکنون)
منابع
- Russia's War in Afghanistan. Books.google.co.nz. Retrieved 18 October 2014.
- War, Politics and Society in Afghanistan, 1978-1992. Books.google.co.nz. Retrieved 18 October 2014.
- "Afghanistan: Demographic Consequences of War: 1978-1987" (PDF). Nonel.pu.ru. Retrieved 19 October 2014.
- "Life under Taliban cuts two ways". The Christian Science Monitor. 20 September 2001. Retrieved 18 October 2014.
- "Human Costs of War: Direct War Death in Afghanistan, Iraq, and Pakistan: October 2001 - February 2013" (PDF). Costsofwar.org. Archived from the original (PDF) on 30 April 2013. Retrieved 19 October 2014.
- War in Afghanistan (1978–present). (2015, September 30). In Wikipedia, The Free Encyclopedia. Retrieved 21:18, September 30, 2015, from https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=War_in_Afghanistan_(1978–present)&oldid=683501952