جیش‌العدل

جیش‌العدل (به فارسی: ارتش برابری) یک گروه شبه‌نظامی اهل تسنن در استان سیستان و بلوچستان ایران است که با نظام جمهوری اسلامی ایران به مبارزه مسلحانه می‌پردازد.[5] این گروه توسط ایران، ایالات متحده آمریکا، ژاپن و نیوزلند به عنوان یک گروهک تروریستی شناخته شده که مسئول چندین حمله و آدم‌ربایی علیه افراد نظامی و غیرنظامی ایرانی است.[6][7][8][9][10]

جیش‌العدل
رهبر(ها)صلاح‌الدین فاروقی
تأسیس۲۰۱۲
پس ازجندالله
منطقه(های) فعالیتاستان سیستان و بلوچستان
ایدئولوژی
عملیات‌های اصلی
وضعیتفعال
تعیین‌شده به عنوان گروه تروریستی توسط:
اندازه۵۰۰+ (تا ۲۰۱۹)[4]
مرکز فرماندهیایالت بلوچستان پاکستان
پرچم

جیش‌العدل به ادعای برخی منابع ایرانی این گروه بعد از نابودی جندالله، با سازمان‌دهی تشکیلاتی‌تر برخی از اعضای آن، شروع به فعالیت و اعلام موجودی کرد.[11][12] رهبری این گروه را صلاح‌الدین فاروقی به عهده دارد.[13]

جیش العدل از جمله حامیان معارضین در جنگ داخلی سوریه است و یکی از دلایل اقدامات خود علیه جمهوری اسلامی را حمایت از معارضین دولت سوریه اعلام کرده‌است. این گروه خود را مدافع حقوق اقلیت سنی بلوچستان ایران و مخالف «مداخله» جمهوری اسلامی در حمایت از حکومت سوریه معرفی می‌کند.[14]

تشکیلات

جیش العدل سه شاخه نظامی شناخته شده دارد: گروه نظامی «عبدالملک ملازاده»، گروه نظامی «شیخ ضیایی» و گروه نظامی «مولوی نعمت‌الله توحیدی».»[15]

شاخه اطلاعاتی «زبیر اسمایل زهی» هم در کنار این سه گروه فعال است. زبیر اسمایل زهی، فرمانده گروه «نعمت‌الله توحیدی» بود، که در جریان یک عملیات نظامی کشته شد.[16]

فعالیت‌ها و اقدامات

کشتار مرزبانان ایرانی در سراوان

اعضای این گروه در تاریخ ۳ آبان ۱۳۹۲ اقدام به حملهٔ غافلگیرکننده به یک گشت مرزبانی در منطقه سراوان[17] نمودند که در پی این کمین ۱۴ نفر از اعضای پلیس مرزبانی ایران کشته شدند و ۷ تن دیگر نیز مجروح گشتند. مهاجمان پس از حمله از مرز ایران و پاکستان عبور کرده و در کشور پاکستان مخفی شدند. در بیانیه منتشر شده در وبلاگ رسمی این گروه، علت این اقدام «دفاع از جوانان بلوچ» و همچنین مداخله ایران در جنگ داخلی سوریه عنوان شده‌است.[18] از میان ۱۴ پلیس مرزبان ایرانی، ۱۲ نفر سرباز وظیفه و ۲ نفر از پرسنل کادر نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران بودند.[19]

اعدام‌های تلافی‌جویانه قوه قضائیه

در ۳ آبان ۱۳۹۲، قوه قضائیه ایران در اقدامی بی‌سابقه ۱۶ زندانی بلوچ را اعدام کرد و دادستان عمومی و انقلاب زاهدان این افراد را «وابسته به گروهک جیش‌العدل، انصار و سایر گروه‌های شرارت» دانست.[20] حسین ذوالفقاری، رئیس پلیس مرزبانی ناجا در توضیح این اقدام عنوان کرد:[21] «قرار نبود این محکومان به‌طور مشخص در آن روز اعدام شوند؛ حکم آن‌ها از قبل صادر و به تأیید رسیده بود ولی دستگاه قضایی اجرای حکم را متوقف ساخته بود تا شاید بشود آن‌ها را مورد رأفت اسلامی قرار داد. با وقوع حادثه تروریستی سراوان، مسئولان نتیجتاً از رأفت صرف‌نظر کردند.»[22]

اعدام‌های تلافی‌جویانه از سوی مقامات جمهوری اسلامی محکومیت و انتقاد مدافعان حقوق بشر را برانگیخت. سارا لی ویتسون، کارشناس سازمان مدافع حقوق بشر در امور خاورمیانه، در اینباره گفت: «کدام نظام حقوقی اجازه می‌دهد که ۱۶ زندانی به تلافی قتل مأموران مرزبانی اعدام شوند، درحالی‌که هیچ رابطه‌ای با آن ماجرا نداشته‌اند.»[23]

علت ترور «موسی نوری قلعه‌نو» دادستان عمومی و انقلاب شهرستان زابل در ۱۵ آبان ۱۳۹۲ را انتقام از مرگ این ۱۶ تن دانسته‌اند.[24]

ربودن مرزبانان ایرانی در جکیگور

جیش العدل در بهمن ۱۳۹۲ پنج مرزبان ایرانی را در نزدیکی مرز ایران و پاکستان ربوده و مدتی بعد عکسی از آن‌ها را نیز منتشر ساخت. بعدها گزارش قتل یکی از مرزبانان و تهدیدهای جیش العدل مبنی بر قتل چهار مرزبان دیگر منتشر شد. جیش العدل در مقابل آزادی ربوده شدگان، خواستار آزادی پنجاه عضو زندانی این گروه، دویست نفر از شهروندان سنی مذهب زندانی در ایران و پنجاه نفر از زنان سنی، شده بود که به گفته جیش‌العدل در سوریه در بازداشت سپاه پاسداران بوده‌اند.[14]

۱۹ بهمن ۱۳۹۲ گروه جیش‌العدل ویدئویی را در توئیتر بارگذاری کرد که در آن تصاویری از ۵ نفر مرزبانان ایرانی حاضر در مرز ایران و پاکستان را به نمایش گذاشت که توسط افراد این گروه ربوده شده و به پاکستان برده شده بودند.[14][25] اسماعیل احمدی مقدم با تأیید این ربایش، موقعیت انجام آن را در منطقه جکیگور معرفی کرد و از پلیس مرزبانی پاکستان به دلیل عدم نظارت بر مرزهای مشترکش با ایران گلایه کرد.[26]

عابد فتاحی، رئیس فراکسیون اهل سنت وقت مجلس شورای اسلامی، به این اقدام جیش‌العدل واکنش نشان داده و اظهار کرد: «جیش‌العدل نه تنها اهل سنت بلکه مسلمان هم نیستند. ما نمایندگان اهل سنت از نیروهای مسلح می‌خواهیم گروهک تروریستی جیش‌العدل را حتی در خاک کشور همسایه پاکستان سرکوب و از بین ببرد. این گونه گروه‌ها که با اقدامات خود به دنبال تفرقه میان شیعه و سنی هستند، مسلمان نیستند.»[27]

در ابتدای اسفند همان سال، مقامات امنیتی ایران و پاکستان توافق‌نامه‌ای را برای اقدامات امنیتی مشترک در طول نوار مرزی به امضا رساندند و پاکستان خود را موظف به تلاش برای بازگرداندن سربازان ربوده‌شده ایرانی دانست.[28]

جیش العدل طی اعلامیه‌ای در تاریخ ۱۵ فروردین ۱۳۹۳، با پا در میانی علمای اهل سنت اقدام به آزادی مرزبانان گروگان خواهد کرد و هدف از این آزادسازی را نشان دادن حسن نیت خود و احترام به علمای اهل تسنن اعلام کرده و خواستار آزادی زندانیان اهل سنت در ایران شد.[14][29][30]

کشتن یکی از مرزبانان ربوده شده

در تاریخ ۴ فروردین ماه ۹۳ خبر کشته شدن یکی از مرزبانان ربوده شده به نام جمشید دانایی‌فر تأیید شد. جمشید دانایی فر متولد ۱۳۶۶ و یکی از مرزبانانی بود که از ۳ سال پیش در مرزبانی مشغول به خدمت شده بود.

جیش العدل ظاهراً اقدام به این عمل را در پاسخ به اعدام علی نارویی (برادر یکی از اعضای این گروه) انجام داده‌است. بان کی مون، دبیرکل وقت سازمان ملل متحد این اقدام جیش‌العدل را محکوم کرد. بان کی مون همچنین ابراز امیدواری کرد تلاش‌های مداوم دولت جمهوری اسلامی ایران برای آزادی دیگر مرزبانان ربوده شده، هرچه سریعتر به نتایج موفقیت‌آمیز برسد.[31]

حمله انتحاری به اتوبوس سپاه پاسداران
نوشتار اصلی: حمله به اتوبوس کارکنان سپاه زاهدان

در ۲۴ بهمن ۱۳۹۷ جیش‌العدل با استفاده از یک خودروی مملو از مواد منفجره، یک حمله انتحاری علیه اتوبوس حامل نیروهای قرارگاه قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در جاده خاش _ زاهدان انجام داد.[32][33] بر طبق آمار سپاه پاسداران، تعداد کشته‌های این حمله ۲۷ نفر و زخمی‌های آن ۱۳ نفر هستند.[34] قرارگاه قدس مدتی بعد از رخ دادن این حادثه، اطلاعیه‌ای در خصوص آن صادر کرد.[35][33]

اقدامات دیگر
تاریخ شرح عملیات محل پیامد توضیحات و ارجاع
۴ شهریور ۱۳۹۱ حمله به سپاه پاسداران جاده نیکشهر - زاهدان ادعای کشتن ده‌ها پاسدار [36][12]
۱۸ مهر ۱۳۹۱ حمله به سپاه پاسداران نامشخص کشتن ۱۰ عضو سپاه پاسداران [36][12]
۱۵ آبان ۱۳۹۲ حمله به خودرو دادستان زابل مقابل بیمارستان «امیرالمؤمنین» شهر زابل مرگ دادستان زابل و زخمی شدن راننده اداری وی مهاجمان پس از متوقف کردن خودروی دادستان زابل، آن را توسط اسلحه کلاشنیکف به رگبار گلوله بستند.[37] جیش‌العدل ضمن پذیرفتن مسئولیت ترور، آن را به تلافی از اعدام اخیر ۱۶ زندانی بلوچ دانست.[38]
۵ آذر ۱۳۹۲ حمله به بالگرد متعلق به جمهوری اسلامی ایران شهرستان سراوان سرنگونی بالگرد ایرانی هرچند منابع دولتی علت این حادثه را نقص فنی عنوان کرده‌اند اما جیش العدل ادعا کرد این عملیات را در پاسخ به موشک‌باران خانهٔ ملا عمر شاهوزهی و کشته شدن یک کودک و چندین زن در بلوچستان پاکستان توسط ایران، انجام داد.[39]
۱۷ فروردین ۱۳۹۴ حمله به نیروهای مرزبانی با واردشدن از داخل مرز پاکستان و بازگشت به پاکستان در منطقه نگور حد فاصل میله مرزی ۲۳۹ پایین‌تر از جکیگور کشتن ۸ تن از مرزبانان نیروی انتظامی [40]
۶ اردیبهشت ۱۳۹۶ حمله به مرزبانان ایرانی (گروهان چاهندو) با شلیک از داخل خاک پاکستان پاسگاه میل ۱۰۰ در هنگ مرزی میرجاوه کشتن ۹ مرزبان ایرانی، مجروح کردن ۲ تن و گروگان گرفتن ۱ تن دیگر[41] برای این عملیات از سلاح‌های دوربرد از داخل خاک پاکستان استفاده شده و سه تن نیروی کادری و شش سرباز، که در ساعت هشت شب در حال تحویل پست گشت‌زنی بودند، کشته شدند. ۹ اردیبهشت ۱۳۹۶ دولت ایران اعلام کرد که یکی از مرزبانان (سرباز) این حادثه نزد جیش العدل اسیر است.[42][43] در ۲۴ مردادماه ۹۷، بعد از یکسال و سه ماه و هجده روز، سردار قاسم رضایی فرمانده مرزبانی ناجا اعلام کرد: با تلاش فرماندهی نیروی انتظامی، ستاد کل نیروهای مسلح و دستگاه‌های امنیتی، «سعید براتی»؛ سرباز گروگان گرفته‌شده به ایران بازگشت.[44]
۲۴ مهرماه ۱۳۹۷ نفوذ به داخل خاک ایران از طریق مرز پاکستان، ربودن مرزبانان ایرانی و بازگشت به خاک پاکستان منطقه «لولکدان» در بخش «ریگ ملک» در ۵۰ کیلومتری شهر میرجاوه به اسارت گرفتن ۱۴ مرزبان ایرانی[45][46] قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه مستقر در سیستان و بلوچستان در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که نیروهای ایرانی با خیانت و تبانی عامل یا عوامل نفوذی ربوده شدند. براساس گمانه زنی‌ها این افراد با غذای آلوده مسموم و توسط گروهک جیش العدل به داخل پاکستان منتقل شده‌اند.[47] روابط عمومی نیروی زمینی سپاه ۱ آذر ۹۷ در اطلاعیه ای اعلام کرد: در پی تلاش‌های به عمل آمده و رایزنی با طرف پاکستانی، پنج نفر از مرزبانان و بسیجیان بومی ربوده شده، به کشور بازگشتند.» اسامی مرزبانان آزاد شده عبارت است از: «زبیر بیگی، سعید نوتی زهی، رسول گمشادزهی، محمد معتمدی و مهرداد آبار آزاد.»[48] بهرام قاسمی، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران در نخستین دقایق پنج‌شنبه یکم فروردین ماه ۹۸ از آزادی چهار تن دیگر از مرزبان خبر داد. اسامی مرزبانان آزاد شده به شرح زیر اعلام شد: محمود هرمزی، پدرام موسوی، کیانوش بابایی و عبدالکریم شریفی[49] قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه در اطلاعیه‌ای از آزادی دو تن دیگر از مرزبان گروگان گرفته شده توسط گروهک جیش العدل، در تاریخ ۱۳ بهمن‌ماه ۱۳۹۹ خبر داد.[50]
۱۳ بهمن ۹۷ حمله به یک ناحیه مقاومت بسیج نیکشهر کشتن ۱ تن از نیروهای سپاه و زخمی شدن ۵ تن [51]
۱۵ مرداد ۱۳۹۹ انفجار بمب صوتی زاهدان زخمی شدن ۴ مامور نیروی انتظامی جیش العدل در بیانیه‌ای نوشت «فرمانده پایگاه کورین در این حادثه کشته و به سایر نیروها نیز خسارت زیادی وارد شده است.» مقام‌های ایرانی اما گفتند در این حادثه، تنها یک فرمانده سپاه زخمی شده است.[52]
۱۲ اسفند ۱۳۹۹ حمله به دو خودرو سپاه پاسداران منطقه کشتگان شهرستان بمپشت کشته‌شدن ۵ تن و به گروگان گرفته شدن ۳ تن دیگر سپاه پاسداران در بیانیه‌ای اعلام کرد که این حمله به یک خودرو «نیروهای مهندسی سپاه» در بم‌پشت صورت گرفته که یک نفر مجروح و یک نفر نیز مفقود شده است اما منابع دیگر شمار تلفات را در حمله به دو خودرو ۵ تن دانسته و از گروگان گرفتن سه تن دیگر نیز خبر دادند.[53]

قرارگرفتن در لیست سازمان‌های تروریستی

در روز سه شنبه ۲ ژوئیه ۲۰۱۹ وزارت امور خارجه ایالات متحده آمریکا اعلام کرد که جیش العدل را به فهرست سازمان‌های تروریستی اضافه کرده‌است.[8]

جستارهای وابسته

منابع
  1. "Iran Spotlight: Sunni Insurgents Jaish ul-Adl Warn Tehran To End "Crimes Against Oppressed Peoples Of Iran, Syria"". EA worldview. Dec 10, 2013.
  2. «جیش‌العدل حمله به نیروهای مرزبانی را بر عهده گرفت». بی‌بی‌سی فارسی.
  3. «رادیو فردا».
  4. «Iran Blames US, Israel for Suicide Attack on IRGC». فوریه ۱۳, ۲۰۱۹.
  5. "Iran Spotlight: Sunni Insurgents Jaish ul-Adl Warn Tehran To End "Crimes Against Oppressed Peoples Of Iran, Syria"". EA WorldView. 2013-12-10. Archived from the original on 2021-05-24.
  6. "Sunni Group Takes Credit for Attack That Killed 14 Iranians". Al-Monitor. 27 October 2013. Archived from the original on 20 October 2014. Retrieved 20 October 2014.
  7. «Sunni Group Takes Credit for Attack That Killed 14 Iranians». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰ اکتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۲ فوریه ۲۰۱۴.
  8. «آمریکا گروه جیش العدل را به فهرست سازمان‌های تروریستی اضافه کرد». رادیو فردا. ۱۱ تیر ۱۳۹۸.
  9. «ジャイシュ・アル・アドル(JAA) - 国際テロリズム要覧（Web版） - 公安調査庁». moj.go.jp. ۱۳ فوریه ۲۰۱۹.
  10. "Lists associated with Resolution 1373". New Zealand Police. Retrieved 2020-11-12.
  11. جزئیاتی از پشت صحنه گروهک «جیش العدل» خبرگزاری تابناک
  12. «كارنامه سياه 6 ساله گروهك تروريستي جيش العدل». ایرنا. ۴ اسفند ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
  13. «باز هم پای سلفی‌ها در میان است/ «جیش العدل» چیست و سرکرده این گروه کجاست؟». fardanews. ۴ آبان ۱۳۹۲. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۶ اکتبر ۲۰۱۳.
  14. «خبرگزاری‌های ایران از آزادی مرزبانان ایرانی توسط جیش العدل خبر دادند». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۵ فروردین ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۱۵ فروردین ۱۳۹۳.
  15. رضا حقیقت نژاد (۶ آبان ۱۳۹۲). «کارنامه یک ساله «جیش‌العدل»؛ ۳۰ عملیات، صدها کشته». ایران‌وایر. دریافت‌شده در ۲۲ اسفند ۱۳۹۲.
  16. رضا حقیقت نژاد (۶ آبان ۱۳۹۲). «کارنامه یک ساله «جیش‌العدل»؛ ۳۰ عملیات، صدها کشته». ایران‌وایر. دریافت‌شده در ۱۵ فروردین ۱۳۹۳.
  17. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ آوریل ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۳ آوریل ۲۰۱۴.
  18. گروه «جیش العدل» قتل مرزبانان ایران را بر عهده گرفت بی‌بی‌سی فارسی
  19. احضار سفیر پاکستان برای توضیح درباره حادثه سراوان+ اسامی شهدا باشگاه خبرنگاران جوان
  20. «دادستان عمومی زاهدان: ۱۶ نفر در پاسخ به درگیری‌های سراوان اعدام شدند». BBC News فارسی. ۲۰۱۳-۱۰-۲۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
  21. [توضیحات فرمانده مرزبانی ناجا درباره حادثه تروریستی سراوان] خبرآنلاین
  22. «توضیحات فرمانده مرزبانی ناجا درباره حادثه تروریستی سراوان». خبرآنلاین. ۲۰۱۳-۱۰-۲۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
  23. «انتقاد مدافعان حقوق بشر از اعدام زندانیان بلوچ». دویچه وله فارسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
  24. «مقامات ایران دست داشتن "جیش العدل" در ترور دادستان زابل را رد کردند». دویچه وله فارسی.
  25. جیش‌العدل مسئولیت 'ربودن پنج مرزبان ایرانی' را بر عهده گرفت بی‌بی‌سی فارسی
  26. واکنش احمدی مقدم به ربوده شدن مرزبانان: ما از دولت پاکستان گلایه داریم خبرگزاری انتخاب
  27. جیش‌العدل نه تنها اهل سنت بلکه مسلمان نیستند خبرگزاری تابناک
  28. Pakistan Observer Pakistan, Iran to curb cross-border terrorism بایگانی‌شده در ۲۶ فوریه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine
  29. http://www.tabnak.ir/fa/news/390261/مرزبانان-ایرانی-آزاد-شدند
  30. http://alef.ir/vdci3zarpt1ar52.cbct.html?221493
  31. http://www.rouzegareno.ir/fa/news/79129/بیانیه-بان-کی-مون-درباره-شهادت-مرزبان-ایرانی%5Bپیوند+مرده%5D
  32. «حمله انتحاری به اتوبوس سپاه پاسداران 'دست کم بیست کشته به جا گذاشت'» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۰۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۱۳.
  33. «خبرگزاری فارس - حمله تروریستی به اتوبوس کارکنان سپاه در سیستان و بلوچستان + فیلم». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۹-۰۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۱۳.
  34. «اطلاعیه تکمیلی قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه؛ اعلام آمار شهدا و مجروحان جنایت تروریستی جاده خاش- زاهدان». وبگاه سپاه پاسداران. دریافت‌شده در ۱۴ فوریه ۲۰۱۹.
  35. «اطلاعیه روابط عمومی قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه». خبرگزاری جمهوری اسلامی. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۱۳.
  36. رضا حقیقت نژاد (۶ آبان ۱۳۹۲). «کارنامه یک ساله «جیش‌العدل»؛ ۳۰ عملیات، صدها کشته». ایران‌وایر. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳۹۹-۰۵-۱۰. دریافت‌شده در ۱۵ فروردین ۱۳۹۳.
  37. «دادستان زابل ترور شد +تصاویر». تابناک. ۱۵ آبان ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
  38. «گروه جیش العدل مسئولیت ترور دادستان زابل را برعهده گرفت». رادیو فردا. ۱۵ آبان ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
  39. «سازمان «جیش العدل» از سرنگون کردن یک بالگرد نظامی ایران می‌گوید». العربیه. ۲۶ نوامبر ۲۰۱۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۷ نوامبر ۲۰۱۳.
  40. «آخرین جزئیات از شهادت 8 تن از مرزبانان نیروی انتظامی/ اشرار خودروی مأموران را هم به آتش کشیدند». عصر هامون. دریافت‌شده در ۱۸ فروردین ۱۳۹۴.
  41. «چهار مرزبان ایرانی ربوده شده در مرز پاکستان آزاد شدند». euronews. ۲۰۱۹-۰۳-۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۸.
  42. «یورونیوز».
  43. «رادیو فردا».
  44. «بازگشت مرزبان ناجا بعد از ۴۷۶ روز اسارت». همشهری. ۲۴ مرداد ۱۳۹۷.
  45. «نیروهای ایرانی در مرز پاکستان ربوده شدند؛ سپاه از 'خیانت عوامل نفوذی' می‌گوید» (به انگلیسی). BBC News فارسی. ۲۰۱۸-۱۰-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۱۶.
  46. «ربوده شدن ۱۴ مأمور مسلح در میرجاوه؛ جیش‌العدل آدم‌ربایی را بر عهده گرفت». euronews. ۲۰۱۸-۱۰-۱۶. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۰-۱۶.
  47. «نیروهای ایرانی در مرز پاکستان ربوده شدند؛ سپاه از 'خیانت عوامل نفوذی' می‌گوید». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۲.
  48. «بازگشت 5 مرزبان ایرانی ربوده شده به کشور + عکس». PANA.IR. ۲۰۱۸-۱۱-۲۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۲.
  49. «اسامی مرزبانان آزاد شده اعلام شد». مشرق نیوز. ۲۰۱۹-۰۳-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۸.
  50. «2 مرزبان ربوده شده با عملیات اطلاعاتی سپاه آزاد شدند- اخبار نظامی | دفاعی | امنیتی - اخبار سیاسی تسنیم | Tasnim». خبرگزاری تسنیم | Tasnim. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۳.
  51. «جزئیات حمله گروهک تروریستی در نیکشهر».
  52. «انفجار بمب صوتی در زاهدان؛ سپاه: چهار مامور انتظامی زخمی شده‌اند». BBC News فارسی. ۵ اوت ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۲۴.
  53. «حمله جیش‌العدل به خودروهای سپاه پاسداران در منطقه مرزی سراوان». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۵-۱۸.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.