حلف‌الفضول
حِلف‌ُالفُضول یا سوگندنامه جوانمردی نام پیمانی‌است در تاریخ اعراب، که در سال‌های پیش از اسلام گروهی از جوانان مکه با یک‌دیگر بستند. آن‌ها اجتماع کردند، و سوگند یاد کردند تا به ستم‌دیدگان و غریب‌افتادگانی که به شهر آمده، و مورد ظلم زورمندان مکه واقع شده‌اند یاری برسانند.
نام بلند:
| |
|---|---|
 نشستگاه قبیله های عرب در سده هفتم پسا میلاد مسیح | |
| امضا شده | سال بیستم پیش از بعثت |
| مکان | مکه (خانه عبدالله بن جدعان) |
| امضاکنندگان | بنی هاشم عضل و قاره |
| محمد |
|---|
 |
|
تاریخچه
قبل از اسلام در میان اعراب و سران برخی از قبیله‌های عرب پیمان‌هائی بسته می‌شد که به «احلاف» مشهورند و هدف از این پیمان‌ها، بیشتر پیش‌گیری از بی‌نظمی‌ها و آشوب، و پایداری دربرابر دشمنان قریش و حمایت از کعبه و اهداف دیگر بود. از جمله این پیمان‌ها همچنین می‌توان به «حلف‌المطیبین» و «حلف‌اللعقه» نیز اشاره کرد.
هدف
حلف‌الفضول یکی دیگر از این پیمان‌ها است که هدف آن را بر طبق تاریخ‌ها، جلوگیری از ستم و تعدی زورگویان، و به‌منظور دفاع از ستم‌دیدگان یاد کرده‌اند. و هر چند که این پیمان مربوط به پیش از اسلام است، و عهدی در میان مشرکان و کفار بوده، اما اسلام بر این پیمان صحه گذاشت، آن را مقدس دانست و ستود. محمد آورنده اسلام که در جوانی‌اش خود عضو یکی از این پیمان‌ها بوده می‌گوید؛ عوض کردن آن را با هیچ چیز دیگر خوش ندارد و حتی در دوره اسلام هم حاضر به پذیرفتن دعوت به آن‌گونه عهدی‌است. این پیمان هم‌نام و در هدفی مشابه با پیمان دیگری بوده که سال‌ها پیش از آن میان «جرهمیان» بسته شده بود، و وجه تسمیه نامش، مشترک بودن کلمه «فضل» در میان نام متعهدان به آن بوده‌است. پس از جنگ‌های فجار در خانه «عبد الله بن جدعان» حلف‌الفضول دیگری منعقد شد و محمد نیز در حالی که بیست ساله بود در آن عضویت یافت.
منابع
- Pellat, Ch. (2012). "Ḥilf al-Fuḍūl". [[دانشنامه اسلام|Encyclopaedia of Islam]] (Second ed.). Brill Online. Unknown parameter
|ویراستاران=ignored (help); URL–wikilink conflict (help)