دیوید بویی
دیوید رابرت جونز OAL (انگلیسی: David Robert Jones؛ ۸ ژانویه ۱۹۴۷ – ۱۰ ژانویه ۲۰۱۶) که بهطور حرفهای به نام دیوید بویی (/ˈboʊi/ BOH-ee)[1] شناخته میشود، خواننده-ترانهسرا، موسیقیدان و بازیگر انگلیسی بود. او چهرهٔ برجستهای در صنعت موسیقی بود و به عنوان یکی از تأثیرگذارترین موسیقیدانان قرن بیستم شناخته میشود. او در حرفهاش به ویژه برای آثار ابتکاری خود در طول دهه ۱۹۷۰ مورد تحسین منتقدان و موسیقیدانان قرار گرفت. حرفه او با بازآفرینی و ارائه بصری معروف است و موسیقی و مهارت صحنهای او تأثیر قابل توجهی در موسیقی عامهپسند دارد.
دیوید بویی نشان هنر و ادب | |
---|---|
![]() بویی در اوت ۲۰۰۲ | |
نام در زمان تولد | دیوید رابرت جونز |
زادهٔ | ۸ ژانویهٔ ۱۹۴۷ بریکستون، لندن، انگلیس |
درگذشت | ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۱۶ (۶۹ سال) نیویورک، ایالات متحده |
پیشه |
|
سالهای فعالیت | ۱۹۶۲–۲۰۱۶ |
همسر(ها) | |
فرزندان | ۲؛ از جمله دانکن جونز |
جایزه(ها) | فهرست کامل |
حرفه موسیقی | |
ژانر | |
ساز(ها) |
|
ناشر(ان) | |
همکاریهای مرتبط |
|
وبگاه | www |
فروش آثار بویی در طول زندگیاش بیش از ۱۰۰ میلیون در سراسر جهان تخمین زده شدهاست و او را به یکی از پرفروشترین هنرمندان موسیقی در تمام دوران تبدیل کردهاست. در بریتانیا به او ده گواهینامه پلاتین آلبوم، یازده طلا و هشت نقره اعطا شده و یازده آلبوم شماره یک در این کشور به دست آوردهاست. در ایالات متحده، او پنج گواهینامه پلاتین و ۹ طلا دریافت کردهاست. بویی در سال ۱۹۹۶ وارد تالار مشاهیر راک اند رول شد. رولینگ استون او را در فهرست ۱۰۰ هنرمند برتر تاریخ قرار داد و پس از مرگش در سال ۲۰۱۶ او را «بزرگترین ستاره راک تاکنون» نامید.
بویی در بریکستون، لندن جنوبی به دنیا آمد و از کودکی به موسیقی علاقهمند شد. او قبل از شروع بهصورت حرفهای به عنوان یک موسیقیدان در سال ۱۹۶۳، در رشتههای هنر، موسیقی و طراحی تحصیل کرده بود. «شگفتی فضا» که در سال ۱۹۶۹ منتشر شد، به نخستین ورودی او در پنج جایگاه برتر جدول تکآهنگهای بریتانیا تبدیل شد. پس از یک دوره تجربه و آزمایشگری، او دوباره در سال ۱۹۷۲ در دوران گلم راک با خود دیگر پر زرق و برق و دوجنسه خود به نام زیگی استارداست ظهور کرد. این شخصیت با موفقیت تکآهنگ «استارمن» بویی و آلبوم ظهور و سقوط زیگی استارداست و عنکبوتها از مریخ رهبری شد و باعث محبوبیت گسترده وی شد. در سال ۱۹۷۵، استایل بویی به سمت صدایی تغییر یافت که آن را «روح پلاستیکی» توصیف میکرد. در ابتدا باعث دلزدهشدن بسیاری از طرفداران بریتانیایی خود شد، اما نخستین موفقیت بزرگ متقاطع در ایالات متحده با تکآهنگ شماره یک «شهرت» و آلبوم آمریکاییهای جوان را به دست آورد. در سال ۱۹۷۶، بویی در فیلم کالت مردی که به زمین سقوط کرد به کارگردانی نیکلاس روگ به ایفای نقش پرداخت و آلبوم ایستگاه به ایستگاه را منتشر کرد. در سال ۱۹۷۷، او انتظارات را با آلبوم کم که از الکترونیک تأثیر گرفتهاست را در هم ریخت. این آلبوم اولین کار از سه همکاری با برایان اینو است که به «سهگانه برلین» معروف شد. پس از آن «قهرمانان» و (۱۹۷۷) مستأجر (۱۹۷۹) را منتشر کرد؛ هر آلبوم در پنج جایگاه برتر جدول پادشاهی متحده رسیدند و بازخوردهای مثبت ماندگاری را از سوی منتقدان دریافت کردند.
پس از موفقیت تجاری نابرابر در اواخر دههٔ ۱۹۷۰، بویی در سال ۱۹۸۰ با انتشار تکآهنگ «خاکستر به خاکستر»، آلبومش هیولاهای ترسناک (و ابروحشتناکها) و تکآهنگ «تحت فشار» — که یک همکاری با کوئین در سال ۱۹۸۱ بود — شمارههای یک جدول پادشاهی متحده را به دست آورد. او در سال ۱۹۸۳ با بیا برقصیم به بالاترین موفقیت تجاری خود رسید. تایتل ترک آن در برترین جایگاه جدول پادشاهی و ایالات متحده قرار گرفت. در طول دهههای ۱۹۹۰ و ۲۰۰۰، بویی به آزمایش و تجربهٔ سبکهای موسیقایی همچون اینداستریال و جانگل ادامه داد. او همچنین بازیگری را ادامه داد؛ در میان سایر حضورها در نمایشهای سینمایی و تلویزیونی، از نقشهای او میتوان به سرگرد جک سلیرز در کریسمس مبارک، آقای لارنس (۱۹۸۳)، جارث د گابلین کینگ در هزارتو (۱۹۸۶)، پونتیوس پیلاطس در آخرین وسوسه مسیح (۱۹۸۸) و نیکولا تسلا در پرستیژ (۲۰۰۶)، اشاره کرد. او پس از سال ۲۰۰۴ تور را متوقف کرد و آخرین اجرای زنده او در یک مراسم خیریه در سال ۲۰۰۶ بود. در سال ۲۰۱۳، بویی پس از یک دهه وقفه در فعالیت موسیقی، با آلبوم روز بعد بازگشت. از نظر موسیقایی او تا زمان مرگ بر اثر سرطان کبد در خانهاش در شهر نیویورک فعالیت میکرد و دو روز پیش از مرگش و در ۶۹ سالگی، آخرین آلبوم خود، ستاره سیاه (۲۰۱۶) را منتشر کرد.
اوایل زندگی
دیوید رابرت جونز در ۸ ژانویه ۱۹۴۷ در بریکستون، لندن به دنیا آمد. مادرش، مارگارت مری «پگی» (نام خانوادگی پس از ازدواج برنز؛ ۲ اکتبر ۱۹۱۳ – ۲ آوریل ۲۰۰۱)[2] در اردوگاه ارتش شورن کلیف در نزدیکی چریتون، کنت به دنیا آمد.[3] پدربزرگ و مادربزرگ پدری او مهاجران ایرلندی بودند که در منچستر اقامت داشتند.[4] مادرش به عنوان پیشخدمت در سینمایی در رویال تانبریج ولز کار میکرد.[5] پدرش، هیوود استنتون «جان» جونز (۲۱ نوامبر ۱۹۱۲ – ۵ اوت ۱۹۶۹)[2] اهل دانکستر، یورکشر بود[6] و به عنوان یک افسر تبلیغاتی در مؤسسه خیریهٔ کودکان برنادوز کار کرد. این خانواده در خیابان ۴۰ استنسفیلد، در مرز بین بریکستون و استوکول در منطقه لمبت در جنوب لندن زندگی میکردند. بویی تا شش سالگی در مدرسه شیرخوارگان استوکول تحصیل کرد و به عنوان یک کودک با استعداد و دارای پشتکار و یک نزاع کش جسور شهرت یافت.[7]
بویی از سال ۱۹۵۳ با خانوادهاش به بیکلی و سپس بروملی کامن نقل مکان کرد. پس از آن در سال ۱۹۵۵ در ساندریج پارک اقامت گزید و در آنجا در مدرسه بورنت اش جونیور شرکت کرد.[8] او تواناییهای بالاتر از حد متوسط را در ریکوردر نشان داد و صدایش توسط گروه کر «مناسب» در نظر گرفته شد. در سن نه سالگی، رقص او در کلاسهای موسیقی بهطور قابل ملاحظهای دارای قدرت خلاقیت زیاد بود؛ معلمها تعابیر وی را «به وضوح هنرمندانه» و جسارت او را برای کودک «حیرتآور» خواندند.[9] در همان سال، هنگامی که پدرش مجموعهای از صفحه گرامافون آمریکایی هنرمندان از جمله د تینیجرز، د پلترز، فتس دومینو، الویس پرسلی (که تولدش با بویی در یک روز است) و لیتل ریچارد را به خانه آورد، علاقه او به موسیقی بیشتر شد.[10][11] بویی با گوش دادن به ترانه «توتی فروتی» لیتل ریچارد، بعداً گفت که او «خدا را شنیده».[12]
بویی هنگامی که پسر عمویش کریستینا را دید که بلافاصله پس از انتشار «سگ شکاری» الویس پرسلی در سال ۱۹۵۶ میرقصیده، برای اولین بار تحت تأثیر پرسلی قرار گرفت.[11] به گفته کریستینا، او و دیوید برای موسیقیهای هنرمندان مختلف «مثل روحهای مجذوبشده میرقصیدند».[13]
دیسکوگرافی
- دیوید بویی (۱۹۶۷)
- دیوید بویی (۱۹۶۹)
- مردی که دنیا را فروخت (۱۹۷۰)
- رضایتمندانه (۱۹۷۱)
- ظهور و سقوط زیگی استارداست و عنکبوتها از مریخ (۱۹۷۲)
- علاءالدین سالم (۱۹۷۳)
- پینآپها (۱۹۷۳)
- سگهای الماسی (۱۹۷۴)
- آمریکاییهای جوان (۱۹۷۵)
- ایستگاه به ایستگاه (۱۹۷۶)
- کم (۱۹۷۷)
- «قهرمانان» (۱۹۷۷)
- مستأجر (۱۹۷۹)
- هیولاهای ترسناک (و ابروحشتناکها) (۱۹۸۰)
- بیا برقصیم (۱۹۸۳)
- امشب (۱۹۸۴)
- هیچوقت ناامیدم نکن (۱۹۸۷)
- کراوات سیاه بینی سفید (۱۹۹۳)
- بودای حومهٔ شهر (آلبوم موسیقی متن) (۱۹۹۳)
- بیرون (۱۹۹۵)
- زمینی (۱۹۹۷)
- ساعتها (۱۹۹۹)
- ناباور (۲۰۰۲)
- واقعیت (۲۰۰۳)
- روز بعد (۲۰۱۳)
- ستاره سیاه (۲۰۱۶)
پانویس
- "How to say: Bowie". BBC. 8 January 2008. Retrieved 16 September 2010.
- "Bowie mourns mother's death". BBC News. 2 April 2001. Archived from the original on 11 January 2016. Retrieved 10 June 2021.
- Gillman & Gillman 1987, p. 17: "[Peggy] was born in the hospital at Shorncliffe Camp [near Folkestone, Kent] on October 2nd, ۱۹۱۳.".
- Gillman & Gillman 1987, p. 15: "[Her father] Jimmy Burns's parents were poor Irish immigrants who had settled in Manchester"; p. 16: "[Jimmy] had known [her mother] in Manchester. Her name was Margaret Heaton".
- Gillman & Gillman 1987, p. 44: "At the end of the war, Peggy Burns was working as a waitress at the Ritz cinema in Tunbridge Wells".
- Gillman & Gillman 1987, p. 44 "John Jones was born in the grimy Yorkshire town of Doncaster in ۱۹۱۲.".
- Sandford 1997, pp. ۹–۱۶.
- Palmer, Jim (11 January 2016). "18 south east London places where David Bowie lived, learned and played". News Shopper. Retrieved 31 August 2020.
- Sandford (1997): pp. 18–19
- Buckley (2000): p. 21.
- Sandford (1997): pp. 19–20
- Doggett, Peter (January 2007). "Teenage Wildlife". Mojo Classic (60 Years of Bowie): 8–9.
- "David Bowie's cousin pens letter about their childhood: 'He exceeded all his father's dreams'". NME. Retrieved 26 December 2020.
منابع
- Buckley, David (2000) [First published 1999]. Strange Fascination – David Bowie: The Definitive Story. London: Virgin. ISBN 978-0-7535-0457-4.
- Buckley, David (2004). David Bowie: The Complete Guide To His Music. Omnibus Press. ISBN 978-1-84449-423-1.
- Buckley, David (2005) [First published 1999]. Strange Fascination – David Bowie: The Definitive Story. London: Virgin. ISBN 978-0-7535-1002-5.
- Campbell, Michael (2008). Popular Music in America: And The Beat Goes On. Schirmer. ISBN 978-0-495-50530-3.
- Carr, Roy; Murray, Charles Shaar (1981). Bowie: An Illustrated Record. New York: Avon. ISBN 978-0-380-77966-6.
- Doggett, Peter (2012). The Man Who Sold the World: David Bowie and the 1970s. New York: HarperCollins. ISBN 978-0-06-202466-4. Archived from the original on 11 October 2020.
- Evans, Mike (2006). Rock 'n' Roll's Strangest Moments: Extraordinary Tales from Over Fifty Years. Chicago: Anova Books. ISBN 978-1-86105-923-9.
- Gillman, Peter; Gillman, Leni (1987) [1986]. Alias David Bowie. New English Library. ISBN 978-0-450-41346-9.
- O'Leary, Chris (2015). Rebel Rebel: All the Songs of David Bowie from '64 to '76. Winchester: Zero Books. ISBN 978-1-78099-244-0.
- Paytress, Mark (2003). Bolan: The Rise and Fall of a 20th Century Superstar. Omnibus Press. ISBN 978-0-7119-9293-1.
- Paytress, Mark (2009). Bolan: The Rise and Fall of a 20th Century Superstar. London: Omnibus Press. ISBN 978-0-85712-023-6.
- McKay, George (1996). Senseless Acts of Beauty: Cultures of Resistance. Miamisburg, Ohio: Verso. ISBN 978-1-85984-908-8.
- Pegg, Nicholas (2000). The Complete David Bowie. Reynolds & Hearn. ISBN 978-1-903111-14-7.
- Pegg, Nicholas (2006). The Complete David Bowie. Reynolds & Hearn. ISBN 978-1-905287-15-4.
- Pegg, Nicholas (2016). The Complete David Bowie (Revised and Updated ed.). London: Titan Books. ISBN 978-1-78565-365-0.
- Perone, James E. (2007). The Words and Music of David Bowie. Praeger. ISBN 978-0-275-99245-3.
- Perone, James E. (2012). The Album: A Guide to Pop Music's Most Provocative, Influential, and Important Creations. ABC-Clio. ISBN 978-0-313-37906-2. Archived from the original on 7 July 2014.
- Roberts, David (ed.) (2001). Guinness World Records: British Hit Singles. Guinness World Records Ltd. ISBN 978-0-85156-156-1.
- Sandford, Christopher (1997) [First published 1996]. Bowie: Loving the Alien. London: Time Warner. ISBN 978-0-306-80854-8.
- Seabrook, Thomas Jerome (2008). Bowie in Berlin: A New Career in a New Town. London: Jawbone Press. ISBN 978-1-906002-08-4.
- Sandford, Christopher (5 August 2009). Bowie: Loving The Alien. Cambridge, Massachusetts: Da Capo Press. ISBN 978-0-7867-5096-2.
- Schinder, Scott; Schwartz, Andy (2007). Icons of Rock: An Encyclopedia of the Legends Who Changed Music Forever. Westport, Connecticut: Greenwood Press. ISBN 978-0-313-33845-8.
- Spitz, Marc (2009). Bowie: A Biography. New York: Crown Publishing Group. ISBN 978-0-307-71699-6.
- Sullivan, Steve (2017). Encyclopedia of Great Popular Song Recordings. Lanham, Maryland: Rowman & Littlefield. ISBN 978-1-4422-5449-7.
- Thomson, Elizabeth (1993). The Bowie Companion. Macmillan. ISBN 978-0-283-06262-9.
- Thompson, Dave (2006). Hallo Spaceboy: The Rebirth of David Bowie. Ecw Press. ISBN 978-1-55022-733-8.
- Trynka, Paul (2011). David Bowie – Starman: The Definitive Biography. New York City: Little, Brown and Company. ISBN 978-0-316-03225-4.
برای مطالعهٔ بیشتر
- Auliac, Philippe (2004). Passenger – David Bowie Photobook. Venezia: Sound & Vision. p. 200.
- Cann, David (2011). Any Day Now: David Bowie the London Years 1947–1974. Kenneth Pitt in Books.
- Cole, Shaun (2000). 'Don We Now Our Gay Apparel': Gay Men's Dress in the Twentieth Century. London: Berg. ISBN 978-1-85973-415-5.
- Ditmore, Melissa Hope (2006). Encyclopedia of Prostitution and Sex Work. 2. Greenwood Publishing Group. ISBN 978-0-313-32970-8.
- Duffy, Chris; Cann, Kevin (2014). Duffy/Bowie Five Sessions (1st UK ed.). ACC Editions. p. 170. ISBN 978-1-85149-765-2.
- Egan, Sean (2015). Bowie on Bowie. Chicago Review Press. ISBN 978-1-56976-977-5.
- Greco, Nicholas P. (2015). David Bowie in Darkness: A Study of 1. Outside and the Late Career. McFarland & Co. ISBN 978-0-7864-9410-1.
- Hendrikse, Wim (2004). Never Get Old. Man of Ch-Ch-Changes Part 1 and Part 2. Gopher Publishers.
- Hendrikse, Wim (2013). David Bowie: The Man Who Changed the World. Authors Online.
- Jacke, Andreas (2011). David Bowie – Station To Station. Psychosozial- Verlag.
- Sheffield, Rob (2016). On Bowie. Dey Street Books. ISBN 9780062562708.
- Tremlett, George (1997). David Bowie: Living on the Brink. Carroll and Graf.
- Waldrep, Shelton, "Phenomenology of Performance", The Aesthetics of Self-Invention: Oscar Wilde to David Bowie, University of Minnesota Press, 2004.
- Welch, Chris (1999). David Bowie: We Could Be Heroes: The Stories Behind Every David Bowie Song. Da Capo Press.
- Wilcken, Hugo (2005). 33⅓: David Bowie's Low. Continuum.
- St. Clair, Jeffrey (6 May 2016). David Bowie’s 100 Favorite Books