وارن بیتی
هنری وارن بیتی (متولد 30 مارس 1937) بازیگر ، کارگردان ، تهیه کننده و فیلمنامه نویس آمریکایی است که فعالیت حرفه ای وی طی شش دهه طول می کشد. وی نامزد دریافت 15 جایزه اسکار شده است. از جمله چهار مورد برای بهترین بازیگر مرد ، چهار مورد برای بهترین فیلم ، دو مورد برای بهترین کارگردانی ، سه مورد برای فیلمنامه اصلی و یک مورد برای فیلمنامه اقتباسی - برنده بهترین کارگردانی برای فیلم قرمزها (1981). بیتی یکی از این دو نفر است (اورسون ولز دیگری) که برای بازیگری ، کارگردانی ، نویسندگی و تهیه کنندگی همین فیلم نامزد شده است و او این کار را دو بار انجام داد: اول برای Heaven Can Wait (با باک هنری به عنوان همکار مدیر) ، و دوباره با قرمزها.
| وارن بیتی | |
|---|---|
 | |
| نام اصلی | هنری وارن بیتی |
| تولد | ۳۰ مارس ۱۹۳۷ (۸۴ سال) ریچموند، ویرجینیا |
| والدین | کاتلین کورینه ارا اوونز بیتی |
| ملیت | آمریکایی |
| پیشه | بازیگر، تهیه‌کننده، فیلمنامه نویس و کارگردان |
| سال‌های فعالیت | ۱۹۶۱–اکنون |
| همسر(ها) | آنت بنینگ (۱۹۹۲–اکنون) |
| صفحه در وبگاه IMDb | |
زندگینامه
وارن بیتی در روز ۳۰ مارس ۱۹۳۷ در ریچموند ویرجینیا به دنیا آمد. شرلی مک‌لین، که از کودکی در فیلم‌های هالیوود ایفای نقش می‌کرد و بعدها او هم بازیگری نامدار شد، خواهر بزرگ او محسوب می‌شد و هر دو آن‌ها بازیگری را از کودکی و در یک اجرای آماتوری تئاتر که کارگردانی آن به عهده مادرشان بود، آغاز کردند. مادر آن‌ها کاتلین کورینه، مدرس تئاتر بود و پدرشان ارا اوونز بیتی، یک پروفسور روانپزشکی به‌شمار می‌آمد.
وارن بیتی پس از تحصیل در مدرسه فن بیان در زادگاهش و همچنین یک سال تحصیل در دانشگاه نورت وسترن، از تحصیل انصراف داد و مدتی کارگر ساختمانی بود. سپس به کلاس آموزش بازیگری استلا آدلر پیوست. وی ابتدا نقش‌های کوچکی در تلویزیون ایفا می‌کرد، اما کم کم با شرکت در نمایش‌های تلویزیونی به شهرت رسید. ایفای یکی از نقش‌های اصلی در نمایشنامه اجبار یا: Compulsion و همینطور شرکت در اجرای صحنه‌ای نمایشنامه شکست رزها، اثر ویلیام اینج، در این شهرت نقش داشتند.
وی بعدها به برودوی رفت و کم کم جذب سینما شد و با ایفای نقش در فیلم شکوه علفزار (۱۹۶۱، الیا کازان)، که نخستین نقش سینمایی او بود، در سینما نیز مطرح گردید. وی همچنین با ایفای نقش کلاید بارو در فیلم مشهور بانی و کلاید (۱۹۶۷، آرتور پن)، که خودش تهیه‌کننده‌اش نیز بود، به اوج شهرت رسید.
در سال ۱۹۷۸ میلادی وارن بیتی در کاری مشترک با باک هنری، فیلم بهشت می‌تواند منتظر بماند را کارگردانی کرد و به‌علاوه در نگارش فیلمنامه آن نیز با الین می‌مشارکت داشت و همچنین ضمن همکاری در تهیه این فیلم، نقش نخست آن را نیز ایفا کرد. این فیلم تبدیل به یکی از موفق‌ترین فیلم‌های او گردید، چرا که افزون بر فروش قابل توجهش، نامزد دریافت جایزه اسکار بهترین فیلم نیز گردید و خود وارن بیتی نیز در دو رشته یعنی بهترین کارگردانی(به‌طور مشترک) و بازیگری، نامزد دریافت جایزه شد. گرچه در آن سال وی جایزه اسکار را دریافت نکرد، امّا سه سال بعد با فیلم سرخ‌ها (۱۹۸۱) اسکار بهترین کارگردانی را از آن خود نمود. فیلم سرخ‌ها یک فیلم سیاسی بود که براساس داستانی واقعی ساخته شده بود و خود وارن بیتی در آن نقش یک خبرنگار آرمان گرا، به نام جان رید، را ایفا می‌کرد.
وی پس از چندین سال عدم موفقیت و رکود، به تهیه فیلم پرهزینه‌ای به نام ایشتار (۱۹۸۷، به کارگردانی: الین می)، دست زد. گرچه این فیلم نیز با شکست مالی سختی مواجه شد، اما وارن بیتی ناامید نشد و با ساخت فیلم دیک تریسی (۱۹۹۰)، که خود افزون بر تهیه کنندگی، کارگردانی آن را نیز بر عهده داشت، به موفقیت مالی قابل توجهی دست یافت.
درباره او
وارن بیتی در طی دوران طولانی حضور خود در سینمای آمریکا، و با ساخت چندین فیلم معروف و مطرح هالیوود، خود را به یکی از مرفه ترین، محترم‌ترین و کاریزماتیک‌ترین شخصیت‌های هالیوود تبدیل کرده‌است. وی از ابتدای فعالیت‌های سینمایی اش در سال ۱۹۶۱، ایفاگر نقش‌های نخست بود، و از سال ۱۹۶۷ به بعد، به عنوان تهیه‌کننده، بازیگر خود را مطرح نمود، و سپس از ۱۹۷۵ به بعد، به تهیه کنندگی، فیلم‌نامه‌نویسی و بازیگری روی آورد و از سال ۱۹۷۸ تاکنون، علاوه بر تهیه‌کنندگی و فیلم‌نامه‌نویسی و بازیگری به کارگردانی نیز پرداخت.
وارن بیتی در تاریخ سینما یگانه شخصیتی است که با دو فیلم بهشت می‌تواند منتظر بماند و سرخ‌ها در چهار بخش جداگانه نامزد دریافت جایزه اسکار شده‌است.
گفتنی است که وارن بیتی خارج از دنیای سینما نیز، یکی از فعالان نهضت‌های اجتماعی به‌شمار می‌رود و به لحاظ سیاسی اعتقادات لیبرالی دارد.
فیلمشناسی
| سال | نام فیلم | کارگردان | توضیحات |
|---|---|---|---|
| ۱۹۹۴ | رابطه عاشقانه | ||
| ۱۹۹۱ | باگزی | بری لوینسون | |
| ۱۹۹۱ | حقیقت یا جسارت | آلک کشیشیان | |
| ۱۹۸۷ | ایشتار | الین می | |
| ۱۹۹۰ | دیک تریسی | ||
| ۱۹۸۱ | سرخ‌ها | ||
| ۱۹۷۸ | بهشت می‌تواند منتظر بماند | کارگردانی مشترک با بک هنری | |
| ۱۹۷۵ | بخت | مایک نیکولز | |
| ۱۹۷۵ | شامپو | هال اشبی | |
| ۱۹۷۳ | سال زن | کارگردان، مستند | |
| ۱۹۷۴ | The Parallax View | آلن ج. پاکولا | |
| ۱۹۷۱ | $ | ریچارد بروکس | عناوین دیگر: دلارها، سرقت مسلحانه |
| ۱۹۷۱ | مک کیب و خانم میلر | رابرت آلتمن | |
| ۱۹۶۹ | تنها بازی در شهر | جرج استیونس | |
| ۱۹۶۷ | بانی و کلاید | آرتور پن | |
| ۱۹۶۶ | کالئیدوسکوپ | جک اسمیت | |
| ۱۹۶۶ | هر وعده‌ای که می‌خواهی به او بده | آرتور هیلر | |
| ۱۹۶۵ | میکی وان | آرتور پن | |
| ۱۹۶۴ | لیلیت | رابرت راسن | |
| ۱۹۶۲ | همه سقوط می‌کنند | جان فرانکن هایمر | |
| ۱۹۶۱ | بهار رمی خانم استون | خوزه کوئینترو | |
| ۱۹۶۱ | شکوه علفزار | الیا کازان |
منابع
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ وارن بیتی موجود است. |
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Warren Beatty». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۴ نوامبر ۲۰۱۰.
- بیژن خرسند (۱۳۶۳)، دائرةالمعارف سینمایی، تهران: انتشارات امیرکبیر
- وارن بیتی در وبسایت مؤسسه سینمایی جام جم
