ریچارد اتنبرا
ریچارد ساموئل اتنبرا، بارون اتنبرا (به انگلیسی: Richard Samuel Attenborough, Baron Attenborough) (زاده ۲۹ اوت ۱۹۲۳ – درگذشته ۲۴ اوت ۲۰۱۴) بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده انگلیسی بود.
| ریچارد اتنبرا | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 اتنبرو در جشنواره بین‌المللی فیلم تورنتو سال ۲۰۰۷ | ||||||||||
| نام اصلی | ریچارد ساموئل اتنبرا | |||||||||
| تولد | ۲۹ اوت ۱۹۲۳ کمبریج، کمبریج شایر، انگلستان | |||||||||
| مرگ | ۲۴ اوت ۲۰۱۴ (۹۰ سال) لندن، انگلستان | |||||||||
| ملیت |  انگلستان | |||||||||
| پیشه | بازیگر، کارگردان و تهیه‌کننده | |||||||||
| سال‌های فعالیت | ۱۹۴۲-۲۰۰۷ | |||||||||
| فرزندان | مایکل، جین، شارلوت | |||||||||
| صفحه در وبگاه IMDb | ||||||||||
| ||||||||||
زندگی‌نامه
اَتنبرا کار در سینما را با فیلم دو کارگردان مهم سینما (دیوید لین و نوئل کاوارد) در آنطوری که خدمت می‌کنیم محصول ۱۹۴۲ آغاز کرد.
پس از این فیلم اَتنبرا چهار سال از سینما دور بود. تا این که سر پیتر اوستینف او را در فیلم مدرسه و رازها (۱۹۴۶) استخدام و در همان سال (۱۹۴۶) در فیلم پلکانی به آسمان اثر مایکل پاول و امریک پرسبرگر ایفای نقش کرد.
اواخر دهه ۴۰ و ۵۰ اتنبرا سعی در تثبیت خود به عنوان یک بازیگر نقش اصلی در سینمای انگلستان را داشت تا اینکه در سال ۱۹۵۹ در فیلم کمدی من کاملاً خوبم جک بعد از سال‌ها اثری مهم و قابل اعتنا بازی کرد در این فیلم حضور پیتر سلرز بسیار خاطره انگیز است.
دهه ۶۰ دههٔ شکوفایی استعدادهای پنهان اتنبرا می‌باشد. سال ۱۹۶۳ در فیلم برجسته فرار بزرگ ،(جان استرجس) به همراه استیو مک‌کوئین حضور خاطره انگیزی داشت. پس از فرار بزرگ بازی‌های اتنبرا قدرتمند تر از گذشته شد و در سال ۱۹۶۴ به خاطر بازی در دو فیلم جلسه احضار ارواح در یک بعدازظهر بارانی و تفنگ‌های باتاسی جایزه با اعتبار بافتا را دریافت کرد در سال ۱۹۶۵ اتنبرا درفیلم پرواز بر فراز فونیکس (رابرت آلدریچ) به همراه جیمز استوارت، پیتر فینچ و ارنست بورگناین بازی کرد در سال‌های ۱۹۶۶ و ۱۹۶۷ اتنبرا در دو فیلم دانه‌های شن ،(رابرت وایز) به همراه مک کویین و دکتر دولیتل، (ریچارد فلیشر) در کنار سر رکس هریسون ایفای نقش کرد که برای هر دو فیلم جایزه گلدن گلوب بهترین بازیگر نقش مکمل مرد را دریافت کرد. وی در سال ۱۹۶۹ برای اولین بار در مقام کارگردانی قرار گرفت و فیلم اوه چه جنگ دوست داشتنی را ساخت.
سپس وی در دههٔ هفتاد کارهای اکثراً بی‌ارزشی را در مقام بازیگری برجای گذاشت که از جمله آن فیلم‌ها می‌توان به رزباد، (اتو پرمینجر)و فاکتور انسانی، (اتو پرمینجر)اشاره کرد. گر چه ساخت دو فیلم جادو (با بازی آنتونی هاپکینز) و پلی در دوردست با بازی بزرگان سینمای دنیا از جمله (لارنس اولیویه، رابرت ردفورد، جین هاکمن، مایکل کین، شون کانری، جیمز کان و درک بوگارد)و همچنین حضور در فیلم شطرنج باد (ساتیا جیت رای) دههٔ هفتاد اتنبرا را قابل تحمل کرده‌است.
اما دههٔ هشتاد، اتنبرا از سینما به عنوان بازیگر کناره‌گیری کرد و سه فیلم را به عنوان کارگردان ساخت که بی شک موفق‌ترین دستاورد وی گاندی (۱۹۸۲) نام داشت فیلمی حماسی از زندگی یکی از مهم‌ترین و برجسته‌ترین مبارزان قرن بیستم، اتنبرا از این فیلم همهٔ جوایز معتبر را به عنوان کارگردان دریافت نمود و فیلم نیز صاحب ۸ جایزه اسکار گردید. پس از این فیلم در سال‌های ۱۹۸۵ و ۱۹۸۷ دو فیلم دیگر با نام‌های دستهٔ همسرایان (با بازی مایکل داگلاس) و فیلم فریاد آزادی (با بازی دنزل واشنگتن و کوین کلاین) را ساخت. در سال ۱۹۹۲ ریچارد بار دیگر تصمیم به ساخت زندگی یکی از هنرمندان بزرگ قرن بیستم یعنی چارلی چاپلین گرفت گر چه این فیلم موفقیت گاندی را نداشت اما بار دیگر نام اتنبرا را بر سر زبان‌ها انداخت و اتنبرا را برای ساخت فیلم سرزمین سایه‌ها آماده کرد.
در سال ۱۹۹۳ استیون اسپیلبرگ توانست پس از ۱۶ سال اتنبرا را به عنوان بازیگر بر روی پرده‌های نقره‌ای بیاورد و فیلم پر خرج و پر فروش پارک ژوراسیک را بسازد.
اتنبرا برادر بزرگتر دیوید اتنبرا (تهیه‌کننده مشهور تلویزیون بی‌بی‌سی، که برنامه‌های وی در ایران اکثراً با صدای استاد احمد رسول زاده دوبله شده) می‌باشد.
وی در سال ۱۹۷۶ به لقب سر مفتخر گردید و در سال ۱۹۹۳ مقام لرد را نیز دریافت نمود. او بین سال‌های ۱۹۶۹ تا سال ۱۹۸۲ مدیر باشگاه چلسی لندن بود و از سال ۲۰۰۸ نیز رئیس سنی باشگاه چلسی شد.
مرگ
ریچارد اتنبرا در ۲۴ اوت ۲۰۱۴ در سن ۹۰ سالگی در لندن درگذشت.[1]
استیون اسپیلبرگ با صدور بیانیه‌ای در فقدان او نوشت: دیکی آتن‌بورو از همه چیز در زندگی‌اش به غلیان درمی‌آمد- خانواده، دوستان، کشورش و شغلش. او با فیلم «گاندی» اش هدیه بزرگی به جهانیان داد و استادی واقعی در نقش جان هاموند در دنیای دایناسورهای «ژوراسیک پارک» بود. او دوستی عزیز بود و من هم از شمار افراد پایان ناپذیری هستم که به او ادای احترام می‌کنند.
فیلمشناسی
| نام | تهیه‌کننده | کارگردان | بازیگر | نقش | توضیحات | |
|---|---|---|---|---|---|---|
| 1942 | جایی که خدمت می‌کنیم | آری | A young stoker | Uncredited | ||
| 1943 | Schweik's New Adventures | آری | Railway worker | |||
| 1944 | The Hundred Pound Window | آری | Tommy Draper | |||
| 1945 | Journey Together | آری | David Wilton | |||
| 1946 | مسئله زندگی و مرگ | آری | An English pilot | |||
| 1946 | مدرسه اسرار | آری | Jack Arnold | |||
| 1947 | The Man Within | آری | Francis Andrews | |||
| 1947 | Dancing with Crime | آری | Ted Peters | |||
| 1948 | صخره برایتون | آری | Pinkie Brown | |||
| 1948 | لندن به من تعلق دارد | آری | Percy Boon | |||
| 1948 | خوکچه هندی | آری | Jack Read | |||
| 1949 | The Lost People | آری | Jan | |||
| 1949 | Boys in Brown | آری | Jackie Knowles | |||
| 1950 | عزیمت صبحگاهی | آری | Stoker Snipe | |||
| 1951 | Hell Is Sold Out | آری | Pierre Bonnet | |||
| 1951 | جعبه جادویی | آری | Jack Carter | |||
| 1952 | Gift Horse | آری | Dripper Daniels | |||
| 1952 | Father's Doing Fine | آری | Dougall | |||
| 1954 | Eight O'Clock Walk | آری | Thomas "Tom" Leslie Manning | |||
| 1955 | The Ship That Died of Shame | آری | George Hoskins | |||
| 1956 | پیشروی سرباز | آری | Pvt. Percival Henry Cox | |||
| 1956 | The Baby and the Battleship | آری | Knocker White | |||
| 1957 | Brothers in Law | آری | Henry Marshall | |||
| 1957 | The Scamp | آری | Stephen Leigh | |||
| 1958 | دانکرک | آری | John Holden | |||
| 1958 | The Man Upstairs | آری | Peter Watson | |||
| 1958 | Sea of Sand | آری | Brody | |||
| 1959 | Danger Within | آری | Capt. "Bunter" Phillips | |||
| 1959 | من خوبم جک | آری | Sidney De Vere Cox | |||
| 1959 | Jet Storm | آری | Ernest Tiller | |||
| 1959 | SOS Pacific | آری | Whitney Mullen | |||
| 1960 | سکوت خشمناک | آری | آری | Tom Curtis | ||
| 1961 | Whistle Down the Wind | آری | ||||
| 1960 | The League of Gentlemen | آری | Lexy | |||
| 1960 | Upgreen – And at 'Em | آری | ||||
| 1962 | Only Two Can Play | آری | Gareth L. Probert | |||
| 1962 | اتاق ال شکل | آری | ||||
| 1962 | All Night Long | آری | Rod Hamilton | |||
| 1962 | The Dock Brief aka Trial and Error | آری | Herbert Fowle | |||
| 1963 | فرار بزرگ | آری | Sqn. Ldr. Roger Bartlett "Big X" | |||
| 1964 | راز سوم | آری | Alfred Price-Gorham | |||
| 1964 | جلسه احضار ارواح در یک بعدازظهر بارانی | آری | آری | Billy Savage | ||
| 1964 | توپ‌ها در باتاسی | آری | Regimental Sgt. Major Lauderdale | |||
| 1965 | پرواز ققنوس | آری | Lew Moran | |||
| 1966 | دانه‌های شن | آری | Frenchy Burgoyne | |||
| 1967 | دکتر دولیتل | آری | Albert Blossom | |||
| 1968 | Only When I Larf | آری | Silas | |||
| 1968 | The Bliss of Mrs. Blossom | آری | Robert Blossom | |||
| 1969 | The Magic Christian | آری | Oxford coach | |||
| 1969 | اوه! چه جنگ دلپذیری | آری | آری | |||
| 1970 | The Last Grenade | آری | Gen. Charles Whiteley | |||
| 1970 | Loot | آری | Inspector Truscott | |||
| 1970 | A Severed Head | آری | Palmer Anderson | |||
| 1971 | شماره ۱۰ محله ریلینگتون | آری | جان کریستی (قاتل) | |||
| 1972 | Cup Glory | آری | Narrator | |||
| 1972 | وینستون جوان | آری | آری | |||
| 1974 | سپس هیچ‌کدام باقی نماندند | آری | Judge Arthur Cannon | |||
| 1975 | برانیگان | آری | Cmdr. Sir Charles Swann | |||
| 1975 | Rosebud | آری | Edward Sloat | |||
| 1975 | رفتار ناشایست | آری | Maj. Lionel E. Roach | |||
| 1977 | شطرنج‌بازان | آری | جیمز اوترام | |||
| 1977 | پلی در دوردست | آری | آری | Lunatic wearing glasses | Uncredited | |
| 1978 | شعبده‌بازی | آری | ||||
| 1979 | The Human Factor | آری | Col. John Daintry | |||
| 1982 | گاندی | آری | آری | |||
| 1985 | A Chorus Line | آری | ||||
| 1987 | آزادی را فریاد کن | آری | آری | |||
| 1992 | چاپلین | آری | آری | |||
| 1993 | پارک ژوراسیک | آری | John Hammond | |||
| 1993 | سرزمین سایه‌ها | آری | آری | |||
| 1994 | معجزه در خیابان سی و چهارم | آری | بابا نوئل | |||
| 1996 | E=mc2 | آری | The Visitor | |||
| 1996 | هملت | آری | English Ambassador to Denmark | |||
| 1996 | در عشق و جنگ | آری | آری | |||
| 1997 | جهان گمشده: پارک ژوراسیک | آری | John Hammond | |||
| 1998 | الیزابت | آری | Sir William Cecil | |||
| 1999 | جغد خاکستری | آری | آری | |||
| 1999 | Joseph and the Amazing Technicolor Dreamcoat | آری | Jacob | |||
| 2002 | Puckoon | آری | Narrator | (final film role) | ||
| 2007 | بستن حلقه | آری | آری | |||
| 2015 | دنیای ژوراسیک | آری | John Hammond | (posthumous appearance – archive audio only) |
منابع
- «ریچارد اتنبورو کارگردان فیلم گاندی درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی. ۳ شهریور ۱۳۹۳.
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Richard Attenborough». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۴ اوت ۲۰۱۴.
- «ریچارد اتنبورو کارگردان فیلم گاندی درگذشت». بی‌بی‌سی فارسی.