عبدالرفیع حقیقت
عبدالرفیع حقیقت (زاده ۸ مرداد ۱۳۱۳ در سمنان) متخلص به رفیع، محقق، مورخ و شاعر معاصر ایرانی است.
| عبدالرفیع حقیقت عبدالرفیع حقیقت | |
|---|---|
 عبدالرفیع حقیقت در هفته فرهنگی هنری سمنان، اردیبهشت ۱۳۹۰ | |
| زادهٔ | ۸ مرداد ۱۳۱۳ سمنان |
| ملیت | ایرانی |
| دیگر نام‌ها | رفیع |
| پیشه | محقق و مورخ و شاعر |
| آثار | تاریخ نهضتهای ملی ایران (۵ جلد)
قهرمانان ملی ایران (۳ جلد) |
| دوره | معاصر |
| والدین | کریم رفیع زاده حقیقت شهربانو |
زندگینامه
عبد الرفیع حقیقت فرزند کریم رفیع زاده حقیقت در روز هشتم مرداد سال ۱۳۱۳ خورشیدی در شهر سمنان از مادری به نام شهربانو متولد شد. در ۶ ماهگی پدر خود را که از تجار معروف بود از دست داد و کفالت و سرپرستی اش به عهده عمویش حاج محمد قاسم حقیقت و همسرش که خاله او بود و بر حسب اتفاق فرزندی نداشتند محول گردید.
تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در سمنان به پایان رساند سپس مدت هفت سال از محضر آیت الله العظمی علامه محمد صالح حائری مازندرانی (سمنانی) از عالمان طراز اول عالم اسلام و صاحب کتاب نفیس حکمت بوعلی سینا که در سمنان مقیم بود به تحصیل علوم قدیمه و رجال بهره برد و به اشاره ایشان مقدمات مطالب تاریخ سمنان را فراهم کرد. ابتدا در وزارت فرهنگ و هنر سپس در سازمان تأمین اجتماعی و سرانجام در سازمان رادیو و تلویزیون ملی ایران دارای مشاغل متعدد بود و آخرین سمت سرپرست گروه تاریخ رادیو تلویزیون ملی بود (متن تحقیقی سریال سربداران را در این هنگام تهیه و جهت سناریوسازی به سازمان مذکور ارائه داد که بعدها به مرحله عمل درآمد) برداشت از اثر محمود دولت‌آبادی: محمود دولت‌آبادی می‌گوید: گمانم سال ۵۶ بود که به درخواست محمدحسین پرتوی، برادر نصرت پرتوی، همسر عباس جوانمرد و دوست و همکار دوره تئاتر، طرح سریالی را برای تلویزیون ملی ایران نوشتم. با عنوان (سربداران)، پیش از من گویا به سراغ بهرام بیضایی رفته بودند که نتیجه‌ای نگرفته بودند. چند نفری هم در آن فاصله طرح‌هایی نوشته بودند که هیچ‌یک مطلوب تلویزیون نبودند. تا اینکه طرح من آماده و فصل اول نوشته شد. محمدحسین پرتوی به واسطه خواهرش (نصرت)، که قول داده بود مراعات امانت‌داری را بکند. نسخه زیراکسی فیلم‌نامه را با خود به تلویزیون برد، بی‌هیچ قرارداد یا پیش پرداختی، مدت‌ها گذشت، بالاخره خبر آوردند که تلویزیون با این موضوع که دولت‌آبادی سربداران را بنویسد مخالف است؛ و موضوع مسکوت گذاشته شد تا سال ۵۸. حالا انقلاب شده بود و تلویزیون ملی ایران به تلویزیون جمهوری‌اسلامی ایران تغییر نام داده بود. بار دیگر محمدحسین پرتوی پیدایش شد و این بار گفت: قرار است سربداران ساخته شود. کارگردانش را هم گذاشته‌اند محمدعلی نجفی. از من دعوت کرد به دفتری در خیابان بلوار کشاورز (الیزابت سابق) رفتم. ملاقات و چای و گفتگو. بعدها خبردار شدم که به آقای نجفی هم گفته‌اند فلانی، یعنی من، نباید سربداران را بنویسد. من به کار خود بازگشتم و سربداران به راه خود رفت و نتیجه آنکه دست‌نوشته من در کتاب جمعه چاپ شد و نویسنده سریال (شهر من شیراز) که پیش از انقلاب از تلویزیون پخش می‌شد نویسنده فیلم‌نامه سربداران شد. از آن زمان دیگر از محمدحسین پرتوی خبری نشد. به نظرم رسید بخش اول فیلم‌نامه سربداران را منتشر کنم. آن را برای کتاب جمعه فرستادم. به پیغام آقای احمد شاملو که خواسته بود با آن هفته‌نامه کار کنم تحصیلات عالی در رشته مدیریت را در مدرسه عالی بازرگانی تهران و دوره‌های تخصصی تاریخ را در دانشگاه ادبیات دانشگاه تهران به پایان رساند و در سال ۱۹۹۱ (میلادی) (۱۳۷۰ خورشیدی) نیز از دانشگاه یو سی ال ای کشور آمریکا لوح افتخاری تاریخ دریافت کرد. وی از سال ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۷ با مجله ادبی گوهر به مدیر مسئولی مرتضی کامران و سردبیری دکتر نصرت‌الله کاسمی از انتشارات بنیاد نیکوکاری نوریانی همکاری داشت و هفت سال سردبیری مجله ارمغان را بر عهده داشت و از سال ۱۳۵۶ تا ۱۳۶۹ خورشیدی مدت سیزده سال به سمت مدیر عامل شرکت مولفات و مترجمان ایران که با همکاری دانشمندان مشهور زمان همانند استاد دکتر ذبیح‌الله صفا، دکتر نصرت‌الله کاسمی، مهندس ناصح ناطق، دکتر عزت‌الله تیز انداز و غیره تشکیل شده بود انجام وظیفه نمود و در این مدت نزدیک به یکصد مجلد کتابهای تحقیقی ارزنده را انتشار داده‌است.
از سال ۱۳۵۷ خورشیدی با تأسیس موسسه‌های فرهنگی: آزاد اندیشان ایران، آفتاب حقیقت، مؤسسه پژوهشی و انتشاراتی کومش کار تألیف و چاپ و نشر کتابهای تحقیقاتی پیرامون تاریخ و فرهنگ و عرفان و هنر ایران را دنبال کرد. در حال حاضر مدیریت مؤسسه پژوهشی و انتشاراتی کومش، دبیر انجمن ادبی آفتاب حقیقت، انجمن دانش پژوهان ایران، جمعیت سمنانیان مقیم مرکز، انجمن کومشی‌های مقیم تهران و مدیریت هیئت مؤلفان و مترجمان ایران را بر عهده دارد. وی همچنین صدها مقاله تحقیقی و سخنرانیهای متعددی در کشورهای آمریکا و اروپا و آسیای مرکزی، قونیه، الجزایر، ترکمنستان و پاکستان به انجام رسانده‌است.
تالیفات
مقالات و اشعارش از سال ۱۳۳۶ خورشیدی در مجلات اطلاعات هفتگی، یغما، ارمغان، وحید، سخن، آینده و هلال پاکستان و غیره به چاپ رسیده و نخستین کتاب وی تاریخ سمنان در فروردین ۱۳۴۱ خورشیدی در تهران انتشار یافت و تاکنون تعداد آن به ۱۰۸ مجلد رسیده‌است.
از مهم‌ترین آثار او تاریخ نهضتهای ملی ایران در پنج جلد، تاریخ نهضتهای فکری ایرانیان در ۱۱ جلد، تاریخ علوم و فلسفه ایرانی، تاریخ عرفان و عرفان ایرانی، نقش ایرانیان در تاریخ و تمدن جهان، نگین سخن شامل شیواترین آثار منظوم ادبیات پارسی در ۱۳ جلد و مجموعه‌های اشعار و کتابهای دیگر اشاره نمود. از دیگر آثار وی می‌توان به کتاب تاریخ سنگسر اشاره کرد که نگاه کاملی به تاریخ شهرستان مهدیشهر (سنگسر) دارد.
- تاریخ جنبش سربداران و دیگر جنبش‌های ایرانیان در قرن هشتم هجری
- احسن‌التقاسیم فی معرفه‌الاقالیم
- تقویم تاریخ سیاسی ایران از آغاز تا پایان دوره پهلوی
- تاریخ روابط خارجی ایران از کهن‌ترین زمان تاریخی تا عصر حاضر
- تاریخ نهضتهای ملی ایران از نفوذ اروپاییان تا استقرار مشروطه در ایران
- خدمات ایرانیان به اسلام
- زندگینامه و مبارزات سیاسی دکتر مصدق
- سهروردی، شهید فرهنگ ملی ایران
- شاعران بزرگ ایران از رودکی تا بهار
- شاعران بزرگ معاصر از دهخدا تا شاملو
- تاریخ قومس (سمنان، دامغان، شاهرود، بسطام، جندق)
- هفت گنج کومش (شامل هفت عارف و شاعر نامی) در محدوده استان سمنان
- شناسنامه آثار تاریخی کومش استان سمنان (شامل شهرستانهای سمنان، دامغان، شاهرود، گرمسار)
- سمنان دیار وارستگان
- شهیدان قلم و اندیشه
- فرهنگ تاریخی و جغرافیایی شهرستانهای ایران
- قهرمانان ملی ایران از آهنگر تا یعقوب لیث صفار
- نقش ایرانیان در تاریخ تمدن جهان
- پانصد سال حکومت اشکانیان
- حکومت جهانی ایرانیان از کوروش تا آریوبرزن
- مقامات شیخ ابوالحسن خرقانی
- جلوه‌های جهانی مهاجرت‌های تاریخی ایرانیان از قرن اول هجری تا امروز
- عارفان بزرک ایران در بلنرای فسکرانسانی
- فرهنگ هنرمندان ایرانی از آغاز تا امروز
- مکتب‌های عرفانی در دوران اسلامی
- قهرمانان ملی ایران از لطفعلی خان زند تا دکتر محمد مصدق
- کرمان و آقا محمد خان قاجار
- ترانه‌های رفیع (دومین مجموعه شعر رفیع)
- مجموعه کامل غزلهای سعدی به خط استاد حسن سخاوت
- شمعی بر آفتاب (مجموعه شعر حسین وصال) شاعر درد آشنای معاصر
- شوخی در محافل جدی
- تاریخ جنبش‌های مذهبی در ایران (۴ جلد)
- نگین سخن شامل شیواترین آثار منظوم ادبیات پارسی (۹ جلد)
- پنجاه سال دوستی (کارنامه رفیع)
- غزلهای فروغی بسطامی (به خط استاد حسن سخاوت)
- تاریخ عرفان و عارفان ایرانی (از بایزید بسطامی تا نور علیشاه گنابادی)
- تجلی تاریخ ایران (مجموعه مقالات رفیع)
- سلطان‌العارفین بایزید بسطامی
- تاریخ نهضتهای فکری ایرانیان «از کهن‌ترین زمان تاریخی تا پایان قرن سوم هجری» (از زرتشت تا رازی)
- تاریخ نهضتهای فکری ایرانیان «در دوره قاجاریه» (۳ مجلد)
- تاریخ نهضتهای ملی ایرانیان (جلد سوم) «از بیداد مغولان تا اوج حکومت صفویان»
- تاریخ نهضتهای ملی ایران «از جدال مشروطه تا سقوط جبهه ملی»
- دیوان کامل شیخ علاءالدوله سمنانی
- فرهنگ شاعران زبان پارسی (از آغاز تا امروز)
- تاریخ علوم و فلسفه ایرانی (از جاماسب حکیم تا حکیم سبزواری)
- تاریخ هنرهای ملی و هنرمندانی ایرانی (از مانی تا کمال الملک) (۲ جلد)
- پیام جهان عرفان ایران
- الف شین کاف
- جنبش شعوبیان (آزاد مردان ایرانی)
- یادی از بودها
- خمخانه وحدت
- مقامات شیخ ابوالحسن خرقانی
- تاریخ سنگر سرزمین دلاوران سرسخت
- حکومت دینی ساسانیان
- تاریخ مذهب تشیع
- دیرپایی مغز (ضد پیری)
- مکتب‌های عرفانی در دوران اسلامی
- سخن انجمن (سخنرانیهای اعضای انجمن دانش پژوهان ایران)
- تاریخ فرهنگ و تمدن ایران
- زندگینامه و مبارزات سیاسی دکتر حسین فاطمی (مدیر روزنامه باختر امروز)
- حاج ملاعلی حکیم‌الهی
- دانشمندان ایرانی
- جلوه‌های جهانی مهاجرت‌های تاریخی ایرانیان از اول قرن اول هجری تا امروز
- مولانا از بلخ تا قونیه
- ایران از دیدگاه علامه محمد اقبال لاهوری
- عارفان بزرگ ایرانی در بلندای فکر انسانی
- فرهنگ هنرمندان ایرانی از آغاز تا امروز
- حافظ رفیع
- آزاداندیشی و مردم‌گرایی
- ده غزال صد غزل
پیوند به بیرون
 |
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به عبدالرفیع حقیقت در ویکی‌گفتاورد موجود است. |
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ عبدالرفیع حقیقت موجود است. |
