امین‌الله رضایی

امین‌الله رضایی (۲ فروردین ۱۳۱۵ خورشیدی در همدان – ۱۳۸۳ در تهران) نقاش، طراح و شاعر ایرانی بود.[1][2] او نخستین کسی است که نقاشی سوررئالیسم را به ایران وارد کرد.[3][4]به همین خاطر برخی به او لقب پدر نقاشی سوررئالیسم ایران را داده‌اند.[3]

امین‌الله رضایی
زادهٔ ایران
سبکفراواقع گرایی
والدینعین‌الله
خویشاوندانیاور همدانی
جایزه(ها)بورسیه شش ساله فرانسه
برنده دیپلم افتخار در رشته صنایع‌دستی[1]

نقاشی‌های رضایی از آثار سوررئالیستی و نمادگرا تا کاریکاتورهای طنز سیاه و متفکرانه را شامل می‌شود. مضمون سیاسی، و فرم آناتومیک دقیق و پرپرداخت، ترکیب اندام انسانی و جانوری یا تغییر شکل بدن در نقاشی‌های او دیده می‌شود. از این رو، او نخستین کسی در ایران است که در زمینه سوررئالیسم به نقاشی پرداخته است.[1][3] [4]

زندگی‌نامه

امین‌الله رضایی در ۱۳۱۵ خورشیدی به دنیا آمد. به علت شغل پدر و تغییر های محل زندگی، او در کوهین همدان در دامنه های الوند کوه چشم بر جهان گشود.[5]

از همان کودکی به نقاشی، ادبیات، شعر، موسیقی و خط دلبسته می‌شود و علی‌رغم سخت‌گیری‌های مذهبی پدر، نقاشی و موسیقی را مجدانه ادامه داد. هر چند که مادربزرگ او نیز در گرایش او به نقاشی بی تاثیر نبوده است[1] پدر او، عین الله خان، از همرزمان رضاشاه در جبهه غرب و از معاونان جنگ عبدالحسین فرمانفرما در زمان قاجار و همچنین از رؤسای گسترش تلفن در وزارت پست و تلگراف بود. مادر او، عالم تاج رضایی بود که از به خاطر مقام پدر و همسر، در همدان و زنجان از زنان شناخته شده به حساب می آمد. برادران او، علی و فرج الله نیز پس از امین به نقاشی روی آوردند. همچنین در زمینه موسیقی در جوانی او ساز ویولون و بزرگترین خواهرش فرخنده، ساز سنتور می نواختند.[6]

رضایی در تئاتر بوعلی همدان، به همراه دوستش، یوسف امزاجردی، پیش پرده موزیکال اجرا می‌کرد و فلوت می‌نواخت. در ۱۳۳۶ به تهران رفت و در آنجا با محمد بهرامی و سازمان هنری پارس همکاری را شروع کرد. او در سازمان هنری پارس تجربه همکاری با هنرمندانی نظیر محمدعلی زاویه، محمد تجویدی، بیوک احمری، علی اکبر صادقی، مرتضی ممیز و آشنایی با انواع سبک‌ها و فنون نقاشی، گرافیک، کلیشه، گراوور، چاپ، تفکیک فیلم و زینک را پیدا کرد. رضایی همچنین ویولون می‌نواخت و صدای خوشی داشت.[1]

او در تهران با خانمی به نام عطیه که از خانواده های رجال بود آشنا شد و بعد ها با او ازدواج کرد. ثمره این ازدواج دو فرزند به نام های هومان و فرهنگ است.[5]

امین‌الله رضایی در اولین نمایشگاه بین‌المللی تهران در پیش از انقلاب برنده بورسیه شش ساله فرانسه و پنجاه هزار تومان پول نقد از طرف حکومت شد ولی آن را نپذیرفت. وی همچنین برنده دیپلم افتخار در رشته صنایع‌دستی از کارگاه‌های صنایع‌دستی شهر بنگلور هند از مجموعه تبادل فرهنگی آسیایی شد.[1][7]

او در زمینه گرافیک و کاریکاتور با مؤسساتی مانند سپهر، امیرکبیر، پدیده، عطایی، اشراقی، اقبال، و نشریات زن روز، اطلاعات بانوان همکاری داشت. کاریکاتورهای او در صفحه هنری شب‌های پنج شنبه روزنامه کیهان منتشر می‌شد.[1][2]

او از اعضای کانون نویسندگان ایران بود و در بسیاری از جلسات و بیانیه‌های این کانون حضور داشت.[8][9]

بسیاری از نوشته‌ها و نقاشی‌های او در نشریات داخلی کانون از قبل از انقلاب چاپ شده‌است.[10][11][12][13][14]

همچنین، بعضی ترانه‌های او از تلویزیون و رادیوی ملی صدا و سیما پخش شده‌است. آرامگاه او، در قطعه ۸۸ (قطعه هنرمندان) بهشت زهرا قرار دارد.

آثار

کارهایی با موضوعات مهاجرت و گفتگوی تمدن‌ها در پنجمین دوسالانة بین‌المللی کاریکاتور تهران (از ۲۴ مهر تا ۲۴ آبان ۱۳۸۰) در موزه معاصر تهران به نمایش درآمد. اثر گفتگوی تمدن‌ها در بخش جوایز جنبی دوسالانه از سوی سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران به عنوان اثر برگزیده انتخاب شد و تندیس ویژه به او اهدا گردید.سید امیر سقراطی. «جرقه‌ای میان بادهای زمانه - یادی از کاریکاتوریست فراموش شده امین الله رضایی». مجله تندیس، اسفند ۱۳۸۸، شماره ۱۶۹، ص ۲۸.

مجموعه اشعار وی در قالب‌های مختلف ازجمله غزل که بومی‌سروده‌هایی به لهجه همدانی را هم شامل می‌شود، با عنوان “بر سمند خیال“، ۱۳۸۲،انتشارات “ما“.[15][16][17]

کتاب بر سمند خیال او[18] در دانشگاه هاروارد، در زمینه پژوهش‌های ادبی کتابخانه ویدنر نگه داری می‌شود.[19][20] نام او در فهرست مجموعه تبادل فرهنگی آسیایی وجود دارد.[21]

نقاشی‌ها

نقاشی‌های رضایی از آثار سوررئالیستی و نمادگرا تا کاریکاتورهای طنز سیاه و متفکرانه را شامل می‌شود. مضمون سیاسی، و فرم آناتومیک دقیق و پرپرداخت، ترکیب اندام انسانی و جانوری یا تغییر شکل بدن در نقاشی‌های او دیده می‌شود.[1]

امین الله رضایی در زمینهٔ نقد نقاشی هم فعال بود و همراه با خسرو گلسرخی مصاحبه‌هایی با حضور هنرمندان مطرح آن زمان طرح و اجرا می‌کرد.[1][2] نقاشی‌های رضایی، مجموعاً در بیست و هفت نمایشگاه اختصاصی و گروهی به نمایش گذاشته شده‌اند.[22]

برخی از نقاشی‌های او را کاریکاتور می‌خوانند.[1]

منابع
  1. سید امیر سقراطی. «جرقه‌ای میان بادهای زمانه - یادی از کاریکاتوریست فراموش شده امین الله رضایی». مجله تندیس، اسفند ۱۳۸۸، شماره ۱۶۹، ص ۲۸.
  2. «امین الله رضایی». ویکی‌جو (دانشنامه دانش‌گستر). دریافت‌شده در ۶ آوریل ۲۰۲۰.
  3. نودسال نوآوری در هنر تجسمی ایران، جواد مجابی؛ پیکره: 1395
  4. «سوررئالیسم | سوررئالیسم یا فراواقع گرایی از جنبش های هنری قرن بیستم است». سونر استور. ۲۰۱۸-۰۹-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۱۶.
  5. دیوان بر سمند خیال - مقدمه. ۱ جلد. امین‌الله رضایی.
  6. کتاب وراث یاوری، چاپ ۶، تهران، صفحهٔ ۶۷
  7. https://books.google.com/books?id=oultAAAAMAAJ&q=%22امین+الله+رضایی%22&dq=%22امین+الله+رضایی%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwip35OwpMfoAhV1oFwKHVb8COgQ6AEIJjAA
  8. https://books.google.com/books?id=9rkRAQAAMAAJ&q=%22امین+الله+رضایی%22&dq=%22امین+الله+رضایی%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwip35OwpMfoAhV1oFwKHVb8COgQ6AEIMTAC
  9. https://books.google.com/books?id=59nZAAAAMAAJ&q=%22امین+الله+رضایی%22&dq=%22امین+الله+رضایی%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwip35OwpMfoAhV1oFwKHVb8COgQ6AEIPTAE
  10. https://books.google.com/books?id=P-djAAAAMAAJ&q=امین+الله+رضایی&dq=امین+الله+رضایی&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwib89-xkbHoAhVOPcAKHYfQBboQ6AEIPjAD
  11. Surūsh - Volume 26, Issues 1190-1198 - Page 7
  12. مجله نگاه نو، شماره ۶۴
  13. مجله نگاه نو، شماره ۶۵
  14. مجله نگاه نو، شماره ۶۷
  15. https://www.adinehbook.com/gp/search?search-alias=books&author=امین+الله+رضایی&select-author=author-exact
  16. بهارستان: نشریه داخلی کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، Volume 4, Issues 37-45
  17. https://books.google.com/books?id=_k1o5MtaGcsC&q=%22امین+الله+رضایی%22&dq=%22امین+الله+رضایی%22&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwip35OwpMfoAhV1oFwKHVb8COgQ6AEILDAB
  18. http://www.ettelaat.com/etbarchive/1996-2014/2003/08/28/P5.pdf%5Bپیوند+مرده%5D
  19. http://id.lib.harvard.edu/alma/990095729790203941/catalog
  20. https://hollis.harvard.edu/primo-explore/fulldisplay?docid=01HVD_ALMA212083600560003941&context=L&vid=HVD2&lang=en_US&search_scope=everything&adaptor=Local%20Search%20Engine&tab=everything&query=any,contains,bar%20samand&offset=0
  21. https://books.google.com/books?id=_k1o5MtaGcsC&q=امین+الله+رضایی&dq=امین+الله+رضایی&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwjp9v_hiLHoAhWQiVwKHTWUDb8Q6AEILTAB
  22. http://wikijoo.ir/index.php/امین_الله_رضایی

پیوند به بیرون

ترانه‌های امین الله رضایی ، شب جدایی

میکس ترانه‌های امین الله رضایی

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.