میرزابابا اصفهانی
میرزا بابا نقاش نیمه اول سدهٔ سیزدهم هجری در دوره قاجار و از بنیان‌گذاران شیوهٔ پیکرنگاری درباری و مکتب نقاشی قاجار است. وی از کسانی بود که باعث رواج فن رنگ‌روغن در ایران شد. او نخستین نقاش‌باشی دربار قاجار است.
| میرزابابا اصفهانی | |
|---|---|
| نام در زمان تولد | میرزا بابای اصفهانی |
| زادهٔ | اصفهان، ایران |
| درگذشت | ۱۲۴۵–۱۲۰۰ تهران |
| محل زندگی | استراباد، تهران |
| ملیت |  ایران |
فتحعلی‌شاه قاجار اثر میرزا بابا. تلفیق سنت نقاشی ایرانی و نقاشی اروپایی در این اثر مشهود است.
دوران فعالیت هنری
از آثار میرزابابا برمی آید که در بین سالهای ۱۲۰۰و ۱۲۴۵ق فعالیت هنری داشته‌است. گفته‌اند که میرزا بابا اصفهانی بوده و در استرآباد برای خاندان قاجار کار می‌کرده‌است.[1]
میرزا بابا ابتدا در دربار کریم‌خان زند مشغول نقاشی بود، و پس از جلوس آقامحمدخان به تخت سلطنت، در تهران به کار پرداخت و فنون و شگردهای مختلفی در هنر خود به کار بست. در اواخر عمر نقاش باشیِ دربار فتحعلی شاه شد. او در نقاشی رنگ و روغن و سیاه‌قلم و تذهیب استاد بود. او در برخی از این نقاشی‌ها از سبکی شبیه سبک محمدصادق استفاده کرده‌است.
میرزا بابا همچنین در رشته گل‌وبوته و شبیه‌کشی تبحر داشت و قلمدان‌نگار هم بود.[2]
آثار
از او چندین پردهْ رنگ‌روغنی و تصاویری به شیوه مینیاتور و گل‌وبوته کشی باقی‌مانده‌است:[2][3][4]
- شمایل فتحعلی‌شاه با عمامهْ جقه‌دار و جامه و اسلحهْ گوهرنشان، که جلوی پنجره‌ای بر روی یک قالیچهْ مرصع نشسته‌است که شاید بهترین نقاشی میرزابابا باشد.
- تابلو صف سلام فتحعلی شاه، از معروف‌ترین آثار او
- تک چهرهٔ هرمز چهارم ساسانی در سال ۱۲۰۴ ق (تهران، موزهٔ سابق نگارستان) به احتمال زیاد وابسته به یک سلسله پرده نقاشی‌های تاریخی بود که بعدها هم این شیوه را ادامه داد؛
- تصویر ملک‌شاه‌سلجوقی همراه وزیرش است (تهران، مجموعهٔ ابتهاج مربوط به ۱۲۱۴ ه.ق و در امتداد شیوه ترسیم تک‌چهره هرمز).
- تابلو طبیعت بیجان انار و هندوانه و گلها (در تهران، موزهٔ سابق نگارستان، از نخستین آثار میرزابابا)
- قاب چوبی‌ای حاوی تصویر شیرین و فرهاد در کوه‌بیستون (مربوط به ۱۲۰۸ ه. ق)
- اژدها و ققنوس (در سال ۱۲۰۳ ه. ق، محفوظ در مجموعهٔ پوتسی از جمله آثار اولیه میرزا بابا).
- تصویر محمدشاه
- نقاشی مینیاتور از آقامحمدخان
- دیوان بسیار نفیس اشعار فتحعلی‌شاه مربوط به سالهای اولیهْ سلطنت این شاه که حاوی اشعار فتحعلی شاه است که به نائب‌السطنه انگلیس هدیه شده و اکنون در موزه سلطنتی بریتانیا نگهداری می‌شود.
پانویس
- آژند۱۳۸۶، ص۷۵
- حاج‌سیدجوادی، سیدمحسن
- پاکباز۱۳۸۵، ص۱۵۰–۱۵۱
- تاجبخش، احمد. ص ۱۴۲
منابع
- پاکباز، رویین. نقاشی ایران (از دیرباز تا امروز). چاپ پنجم. تهران: انتشارات زرین و سیمین. ۱۳۸۵ ش.
- آژند، یعقوب. نقاشان دورهٔ قاجار. گلستان هنر، پاییز۱۳۸۶. شمارهٔ ۳(شمارهٔ پیاپی۹)
- تاجبخش، احمد. فرهنگ و هنر دوره قاجار. شیراز: نویدشیراز، ۱۳۸۰ ش
- سید محسن حاج سید جوادی (۲ دی ۱۳۸۸). «هنرهای دوره قاجاریه». سایت پژوهش هنر، نماد و اسطوره‌شناسی. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ نوامبر ۲۰۱۰.
پیوند به بیرون
| هنر نقاشی ایران | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکتبهای نگارگری | |||||||||
| نقّاشان شهیر |
| ||||||||
| آثار نقاشی در ایران |
| ||||||||
| کتابهای مصور |
| ||||||||
| نگارخانه و موزه | |||||||||
| کاریکاتور | |||||||||
| مرتبط با ایران | |||||||||
| جستارهای وابسته | |||||||||
| |||||||||
| معماری |
|  | |||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| هنرها |
| ||||||||||||
| هنر کتابت |
| ||||||||||||
| نقوش | |||||||||||||
| باغ |
| ||||||||||||
| موزهها |
| ||||||||||||
| اصول، تأثیرات |
| ||||||||||||
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.