رضا امیرخانی

رضا امیرخانی (زاده ۱۳۵۲، تهران) نویسنده و منتقد ادبی ایرانی و به گفتهٔ خودش، از نویسندگان متعهد به انقلاب اسلامی ایران است. او مدتی رئیس هیئت مدیره انجمن قلم ایران بود.[2] وی که خود را از نویسندگان متعهد به انقلاب و هواخواه جمهوری اسلامی می‌داند[3][4] به غیر از نگارش رمان و داستان بلند و یک مجموعه داستان کوتاه، به تألیف سفرنامه و مقالات بلند تحلیلی اجتماعی نیز پرداخته‌است. امیرخانی به منظور نوشتن وقایع سفر سید علی خامنه‌ای در سال ۱۳۸۱ به استان سیستان و بلوچستان- که با نام داستان سیستان به چاپ رسیده‌است- یکی از همراهان وی بود.[5] از وی و بخشی از نویسندگان به عنوان نویسندگان نزدیک به نظام فکری حکومت نام می‌برند.[6] برخی از آثار وی به زبان‌های روسی[7] و اندونزیایی[8] و عربی ترجمه شده‌است.
امیرخانی در آثار خود انتقاداتی گاه صریح و گاه ضمنی نسبت به سیاست‌های مسئولان دولت‌های هر دو جناح اصول‌گرا و اصلاح‌طلب و هم‌چنین دولت‌های دوران جنگ ایران و عراق و دولت سازندگی، ابراز داشته‌است.[9] امیرخانی دو سفر به کشور کره شمالی داشته است و خاطرات و نظرات خود را در کتابی با نام نیم‌دانگ پیونگ یانگ منتشر کرده است. او در سفر اول با افراد مهمی از حزب خلق کره دیدار و گفتگو کرده است. رضا امیرخانی در مصاحبه تصویری با مجله اینترنتی دم خروس به انتقاد از نحوه اداره کشور از طریق رهبری مادام العمر پرداخته و لزوم «دوره‌ای شدن» رهبری و تغییر رویکرد در مجلس خبرگان رهبری را به عنوان برخی از مواردی که باید از سوی رهبری اصلاح شود؛ مطرح نموده است.

رضا امیرخانی
زاده۲۷ اردیبهشت ۱۳۵۲[1]
تهران
محل زندگیتهران
لقبجوان‌ترین خلبان ایران در سال ۱۳۷۱
پیشهنویسنده، منتقد، دبیر
زمینه کاریرمان‌نویسی
ملیتایرانی
تحصیلاتمهندسی مکانیک
دانشگاهدانشگاه صنعتی شریف
در زمان حکومتجمهوری اسلامی
سبک نوشتاریرمان
رویدادهای مهمسردبیری سایت لوح،
کتاب‌هاارمیا، من او، ازبه، نشت نشا، داستان سیستان، بیوتن، قیدار، جانستان کابلستان، نفحات نفت، ره ش، ناصر ارمنی، نیم دانگ پیونگ یانگ
فرزند(ان)علی و حنیف
پدر و مادرمحمدعلی

زندگی

رضا امیرخانی در سال ۱۳۵۲ در تهران متولد شد. پدرش محمدعلی کارخانه‌دار بود.[10][11] کودکیش را در محله بیست و پنج شهریور تهران سپری کرد. دوره ابتدایی را در دبستان بهرستگان و دوره راهنمایی و دبیرستان را در دبیرستان سمپاد علامه حلی تهران گذراند و در سال ۱۳۷۰ وارد دانشگاه صنعتی شریف شد و موفق به اخذ مدرک مهندسی مکانیک شد.[12] او در سال ۱۳۷۱ زمانی که کمتر از بیست سال داشت موفق به دریافت گواهینامه خلبانی شد وجوانترین خلبان ایرانی لقب گرفته است. او در همین سال‌ها بر روی یک پروژه‌ی هواپیمایی دونفره آموزشی کار کرد و در هیات مدیره‌ی موسسه خصوصی هواپویان عضو شد. اما پروژه‌ی او در یک مزایده داخلی و دولتی رد شد و دولت با یک شرکت خارجی همکاری خود را آغاز کرد. این اتفاق رضا امیرخانی را به شدت تحت تاثیر قرار داد و او را در دام افسردگی انداخت. به این ترتیب او به فعالیت‌های فرهنگی در دبیرستان علامه حلی روی آورد.[1][13]

علاقه‌مندی ادبیش از شب‌های شعر انقلاب اسلامی در دبیرستان علامه حلی شروع شد و از همان اواخر دوران دبیرستان نوشتن را آغاز کرد. حاصل این قلم‌زدن‌ها اولین رمان امیرخانی به نام ارمیا بود که در سال ۱۳۷۴ منتشر شد.[14]

وی در این رمان سعی داشت به نقد دوران سازندگی بپردازد. علی‌رغم آن که رمان بدون طرح قبلی بود و ضعف‌های تکنیکی داشت، ولی توانست رمان برگزیده جشنواره آثار ۲۰ سال دفاع مقدس شود.[15]

دیگر اثر رضا امیرخانی در سال ۱۳۷۸ با نام من او منتشر شد. وی برای نوشتن من او نزدیک دو سال از عمرش را وقف مطالعه آثاری دربارهٔ تهران قدیم کرد این رمان از پر خواننده‌ترین رمان‌های دههٔ هشتاد ایران بود.

از سال ۱۳۸۱ سردبیری سایت لوح ارگان نویسندگان ادبیات پایداری را بر عهده داشت و در پاییز ۱۳۸۴ از این مقام استعفا داد. وی از سال ۱۳۸۴ تا ۱۳۸۶ رئیس هیئت مدیره انجمن قلم ایران بود. سرلوحه‌ها گزیده‌ای از یادداشت‌های پراکنده سال‌های ۸۱–۸۴ در سایت لوح؛ نوشته شده و توسط انتشارات سپیده باوران اسفند ماه ۱۳۸۷به چاپ رسیده‌است.

به گواهی سایت شخصی وی، بیش از ششصد هزار نسخه از کتاب‌های او تا به حال به فروش رسیده‌است.

وی در سال ۱۳۷۹ راهی آمریکا شد و چند سالی در آنجا اقامت داشت.[1][13]
در سال ۱۳۸۷ اداره کتاب وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی رمان بیوتن را دارای اشکالات اساسی دانست و چاپ کتاب را منوط به اصلاح آن موارد کرد که با دخالت وزیر ارشاد وقت (محمدحسین صفار هرندی) و دستور مستقیم وی، مجوز کتاب بدون هیچ اصلاحیه‌ای در کمتر از یک هفته صادر شد.[16]

امیرخانی با علی خامنه‌ای در بیمارستان، ۱۳۹۳. ابراهیم حاتمی‌کیا و کمال تبریزی نیز در پس‌زمینه پیدا هستند.

رضا امیرخانی روابط حسنه‌ای با آیت‌الله خامنه‌ای و منسوبان وی دارد.[17]

امیرخانی علاوه بر همراهی علی خامنه‌ای در سفر سیستان و انتشار خاطرات آن سفر در قالب کتاب داستان سیستان در بعضی ملاقات‌های فرهنگی آیت‌الله خامنه‌ای حضور دارد.[18][19][20]

امیرخانی در ۳۲ سالگی ازدواج کرد.[21]

دیدگاه
  • ممیزی: همان‌طوری‌که دربارهٔ مواد غذایی انتظار داریم وزارت بهداشت به کنترل و بازرسی بپردازد، دربارهٔ محصولات فرهنگی هم باید این اتفاق بیفتد و در ضرورت عقلانی آن شکی نیست.[22]
  • حمایت دولتی از تألیف و نشر کتاب: امیرخانی در نفحات نفت و سرلوحه‌ها، مخالفت خود را با حمایت دولتی و مصنوعی از ادبیات به روشنی بیان کرده‌است.
  • نظام فدرال اقتصادی: امیرخانی در کتاب نفحات نفت در تبیین فواید آنچه مرزبندی اقتصادی فدراتیو می‌خواند، آن را موجب یافتن منابع انرژی نوین در هر استان و بروز خلاقیت در تولید و ارتقای منزلت هر استان می‌داند.
  • فرمانده نیروی هوایی نویسندگان: امیرخانی در یادداشتی سرگشاده خود را «فرمانده نیروی هوایی نویسندگان» خواند. چون «آخر هفته‌ها بی‌كار شوم، می‌روم و با چتربال از كوه پایین می‌پرم. به همین جهت قطعا می‌توانم خود را طی حكمی به عنوان فرمانده نیروی هوایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی منصوب نمایم.»[23]

جوایز
امیرخانی در حال دریافت جایزه از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، رضا صالحی امیری، در اختتامیهٔ جایزه ادبی جلال آل احمد، ۱۳۹۵
  • کتاب اِرمیا برگزیده جشنواره آثار ۲۰ سال دفاع مقدس و مورد تقدیر در اولین دوره جشنواره مهر و دومین جشنواره دفاع مقدس
  • کتاب من او که در دومین جشنواره مهر مورد تقدیر قرار گرفته و یکی از سه کتاب برگزیده منتقدان مطبوعات و سه کتاب برگزیده سال ۱۳۷۹
  • کتاب قیدار برگزیدهٔ بخشِ داستانِ بیست‌ویکمین دورهٔ جایزهٔ کتابِ فصل
  • کتاب نفحات نفت اثر شایستهٔ تقدیر دهمین دورهٔ جایزهٔ ادبی جلال آل احمد در بخش ویژه[24]
  • کتاب ره‌ش اثر برگزیده یازدهمین دورهٔ جایزه ادبی جلال آل احمد در بخش رمان و داستان بلند[25]

کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

امیرخانی در در سال ۱۳۹۷ برای نگارش کتاب ره‌ش برنده جایزه سی‌وششمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بخش ادبیات شد.[26]

کتاب‌شناسی
  • ارمیا (رمان، سال ۱۳۷۴)، انتشارات سوره مهر از سال ۹۲ انتشارات افق
  • ناصر ارمنی (مجموعه داستان، سال ۱۳۷۸)، انتشارات کتاب نیستان
  • من او (رمان، سال ۱۳۷۸)، نشر افق
  • ازبه (داستان بلند، سال ۱۳۸۰)، انتشارات کتاب نیستان
  • داستان سیستان (سفرنامه، سال ۱۳۸۲)، انتشارات قدیانی
  • نشت نشا (مقاله بلند، سال ۱۳۸۴)، انتشارات قدیانی
  • بیوتن (رمان، سال ۱۳۸۷)، انتشارات علم
  • سرلوحه‌ها (مجموعه یادداشت‌های پراکنده سال ۱۳۸۱ تا ۱۳۸۴ - سال ۸۸)
  • نفحات نفت (سال ۱۳۸۹)، نشر افق
  • جانستان کابلستان (سال ۱۳۹۰)، نشر افق
  • قیدار (سال ۱۳۹۱)، نشر افق
  • ره‌ش (رمان، زمستان ۱۳۹۶)، نشر افق
  • نیم‌دانگ پیونگ‌یانگ (سفرنامه، زمستان ۱۳۹۸)، نشر افق

پانویس
  1. «وب سایت رسمی رضا امیرخانی».
  2. «انجمن قلم ایران AnjomanGhalam.ir». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ مه ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۱۸ آوریل ۲۰۰۸.
  3. «رضا امیرخانی: منتقد دولت احمدی‌نژادم، اما متعهد به انقلابم». انتخاب. ۱۹ اردیبهشت ۱۳۹۲.
  4. «رضا امیرخانی: آرمان‌خواهانه هواخواه اصل نظام جمهوری اسلامی هستم». فردانیوز. ۲۶ مرداد ۱۳۹۰.
  5. «گفتگو با رضا امیرخانی در مورد «داستان سیستان»». دفتر حفظ و نشر آثار سیدعلی خامنه‌ای. ۱۲ اردیبهشت ۱۳۸۷.
  6. «آیت‌الله خامنه‌ای، یک زندگی ممنوع». رادیو فرانسه. دریافت‌شده در ۵ ژانویه ۲۰۱۶.
  7. «رضا امیرخانی در مسکو از موضوع رمان جدید خود پرده برداشت». خبرگزاری مهر. ۲۳ شهریور ۱۳۹۲.
  8. «ترجمه «من او» رضا امیرخانی به زبان اندونزیایی». خبرگزاری مهر. ۶ دی ۱۳۹۳.
  9. به موارد سوم تا نُهم از بخش منابع مراجعه شود.
  10. «اهالی قلم و سیاست در مراسم ترحیم پدر رضا امیرخانی شرکت کردند/ حضور فرزند رهبر انقلاب». خبرگزاری مهر. ۷ دی ۱۳۹۲.
  11. «من عمیقاً یک آنارشیستم - گفت وشنودی با رضا امیرخانی». پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  12. رضا امیرخانی (مهر ۱۳۸۰). «بزرگترین معلم من». مجله رشد معلم - شماره ۱۵۹.
  13. «زندگینامه و دانلود کتابهای رضا امیرخانی». fidibo.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۰۲.
  14. محمد ملاحسینی (۶ بهمن ۱۳۹۱). «زندگینامه: رضا امیرخانی». همشهری آنلاین.
  15. محمدرضا رهگذز (مهر و آبان ۱۳۸۲). «این نام را باید به خاطرها سپرد». مجله ادبیات داستانی شماره ۷۳.
  16. «ا دستور مستقیم وزیر ارشاد-پرش «بی وتن» امیرخانی به نمایشگاه کتاب». ۴ اردیبهشت ۱۳۸۷.
  17. «حضور فرزند رهبر انقلاب در مراسم ترحیم پدر رضا امیرخانی». خبرگزاری مهر. ۷ دی ۱۳۹۲.
  18. «حاشیه‌نگاری دیدار هنرمندان با رهبر انقلاب». وبگاه دفتر حفظ و نشر آثار سیدعلی خامنه‌ای. ۲۴ شهریور ۱۳۸۸.
  19. «در دیدار هنرمندان با رهبر انقلاب چه گذشت؟». خبرگزاری فارس. ۲۲ شهریور ۱۳۹۳.
  20. «خاطرهٔ زیبای رضا امیرخانی از آیت‌الله خامنه‌ای». عقیق. ۱۸ فروردین ۱۳۹۳.
  21. محمد مهدی شیخ صراف. «رو در رو با رضا امیرخانی در باب ازدواج و زندگی مشترک». پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  22. «کتاب و کلیک: در میان جمع». مجله: رواق هنر و اندیشه، شماره ۲۱. فروردین ۱۳۸۷. پارامتر |پیوند= ناموجود یا خالی (کمک)
  23. 10 (۲۰۱۸-۰۹-۰۲). «به عنوان فرماندهی محترم نیروی هوایی نویسندگان اعلام می‌كنم». ایرنا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۹.
  24. فردا، پایگاه خبری تحلیلی (۲۰۱۸-۰۱-۰۶). «رضا امیرخانی سکه‌های جلال را نگرفت». پایگاه خبری تحلیلی فردا | Farda News. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۲-۱۱.
  25. «خبرگزاری فارس - برگزیدگان جایزه ادبی جلال آل‌احمد/ جایزه ۱۰۰ میلیون تومانی به رضا امیرخانی رسید». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۸-۱۲-۰۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۱۲-۰۸.
  26. «کتاب سال برگزیدگان خود را شناخت». ایبنا. ۱۶ بهمن ۱۳۹۷.

منابع

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ رضا امیرخانی موجود است.
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به رضا امیرخانی در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.