نامههای مانی
دیوان یا مجموعهٔ نامهها به فارسی میانه به نامههایی که مانی به رهبران جوامع مانوی در زمانها و مکانهای مختلف نوشتهاست، گفته میشود. ابن ندیم در کتابی به نام رسائل فهرستی از عناوین ۷۷ نامهٔ مانی را آوردهاست. اصل این نامهها به تمامی نه به زبان اصلی باقیمانده و نه به صورت ترجمه به یکی از زبانهای ایرانی اما از بعضی از آنها نقل قولهای کوتاهی که صورت اندرز و سخنان حکیمانه دارد، در بعضی از متون فارسی میانه و سغدی مانوی آمدهاست. از جمله:
- نامهٔ بزرگان به فارسی میانه که احتمالاً همان نامهٔ شمارهٔ ۲ در فهرست ابن ندیم با عنوان رسالة الکبرا است.
- نامهٔ هتا به فارسی میانه که همان نامهٔ ۶۶ در فهرست ابن ندیم با عنوان رسالة حطا است.
- نامهٔ میشون به فارسی میانه که احتمالاً همان نامهٔ شمارهٔ ۳۳ در فهرست ابن ندیم یا عنوان رسالة هند العظیمه است.
- نامهٔ ارمن به فارسی و سغدی که همان نامهٔ شمارهٔ ۸ در فهرست ابن ندیم با عنوان رسالة ارمینیة است.
- نامهٔ سیسن پتی به سغدی که ظاهراً همان نامهٔ شمارهٔ ۲۴ در فهرست ابن ندیم با عنوان رسالة سیس و فتق فی الصُوَر است. [1]
پانویس
- تفضلی، احمد، ص ۳۳۹
منابع
- تفضلی، احمد، و به کوشش آموزگار، ژاله. تاریخ ادبیات ایران پیش از اسلام. تهران: انتشارات سخن، ۱۳۷۶ شابک ۹۶۴−۵۹۸۳−۱۴−۲
نسکهای نوشتهٔ مانی | انجیل زنده · ارژنگ · گنج زندگان · اسفار (رسالات) · رازان (سفرالاسرار) · کتاب کوان (غولان) · دیبان (مکاتب) · مزامیر و نیایشها · شاپورگان |
---|---|
دیگر نوشتههای مانوی | کفالایا · نامههای مانی · مواعظ · دیوان اباتور · اعترافنامه (خواستوانیفت) · مجموعه دستنوشتههای مانوی · نسخههای خطی مانوی کلن · زبور مانوی · زبدهٔ آموزههای مانوی · آردهنگ وفراس · نیایش و اعتراف · انگد روشنان · طومار نیایش چینی |
اساطیر و باورها | زروان · هرمزدبغ · اهریمن · امهرسپندان · مهرایزد · نریسه ایزد · گهمرد و مردیانه · فارقلیط · واپسین ایزد · اشقلون · نریوسنگ · دوست روشنان · عیسای درخشان · عیسای رنجبر · درخت زندگی · بهشت روشنی · بهشت نو · اژدهای چهارسر · ستون روشنی · آتش بزرگ |
دبیره | |
ردههای دینی | |
اصول و مفاهیم | |
کسان | مانی · مار امّو · بوگوخان · سنت آگوستین · بهمن · اوسهبیوس · و.ب.هنینگ · ابوالقاسم اسماعیلپور · ابن ندیم · شاپور یکم · روزبه دادویه · افشین · مزدک · توماس(مانوی) · سوروس آنتیوخ |
پایوران | آفرینسر · خروهخوان · روانگاناسپسگ |
زبانهای دینی |
نوشتههای پارسی میانه | |||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
دینی |
| ||||||||||||||
غیر دینی |
|
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.