فریک (شاعر)

فریک (ارمنی: Ֆրիկ‎) شاعر بزرگ و مردمی اهل ارمنستان در قرون وسطی (سده‌های ۱۳ و ۱۴ میلادی) بود. فریک در بین سال‌های ۱۲۳۰ تا ۱۳۱۰ میلادی می‌زیست.

زندگی‌نامه

دربارهٔ زندگی فریک هیچ‌یک از مورخین ارمنی اطلاعی نمی‌دهند و تنها از آثار وی می‌توان به نحوه زندگی اش پی برد. محققین ارمنی تخمین می‌زنند که فریک بین سال‌های ۱۲۱۰–۱۲۲۰ میلادی متولد شده و در اواخر سده سیزدهم یا دهه اول سده چهاردهم میلادی در سن ۷۵ یا ۸۰ سالگی فوت کرده‌است. فریک در دوران استیلای مغول-تاتارها بر ارمنستان، زندگی بسیار سختی را گذرانده است.

افکار و سبک شعری فریک

مسائل اجتماعی و سرنوشت تاریخی ملت ارمنی اصلی‌ترین مضامین شعرهای وی می‌باشند. وی در زمان استیلای مغولان بر سرزمین ارمنستان می‌زیست. مغولان فرزند وی را در قبال بدهی اش به اسارت بردند که در اسارت نیز مفقودالاثر شد. فریک در شعری سراسر خشم و سوز به اسارت رفتن و گم شدن فرزند را بیان می‌دارد. آثار فریک چه از لحاظ موضوع و چه از لحاظ ویژگی‌های زیبایی‌شناسانه شعری، از با ارزش‌ترین آثار شعری ادبیات قرون وسطی ارمنی محسوب می‌شود.

در شعر فریک از طبیعت و گل و سوسن و آسمان پرستاره هیچ اثری نیست. بلکه محور افکار و اشعار او مناسبات اجتماعی و زندگی روزمره دردناک مردم است. فریک سخن از بی خانمانی و زندگی سراسر رنج شاعر به میان آمده است. شاعر که بسیاری بدهی‌ها و آزار طلبکاران در رنج و از ملامت‌های این و آن شرمنده است و هیچگونه امیدی در آینده نمی‌بیند، جانش به لب می‌آید و می‌خواهد که با باده پیمایی کمی از این درد رهائی یابد و در آغوش فراموشی بیاساید. اما در مستی و فراموشی هم واقعیت‌های هولناک زندگی رهایش نمی‌کنند و باده نه فراموشی و آسایش، که خشمی توفنده تر در جان او برمی‌انگیزد.

فریک با سلاح شعر بر ضد بی عدالتی و ستم ملی مغول‌ها و عمال بومی آن‌ها که ملت ارمنی را به اسارت کشیده و دسترنج زحمتکشان را غارت کرده و بی هیچ دلیل و بهانه‌ای انسان‌های بی گناه را به زیر تازیانه می‌گیرند و می‌کشند، می‌رود و چرخ فلک را مقصر می‌شناسد و به دلیل سکوت در برابر این همه بی عدالتی و ظلم، علیه آن طغیان می‌کند. فریک فریاد اعتراض و خشم بر ضد حکام ظالم، قضاوت رشوه خوار و عدالت کش و نابرابری اجتماعی است و جان شاعر همه لبریز از انتقام و نفرت است.

جستارهای وابسته

• فهرست نویسندگان ارمنی
• ادبیات ارمنی

منابع

• مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Frik». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۴ مه ۲۰۱۵.
• نوری‌زاده، احمد (پائیز ۱۳۶۹). صد سال شعر ارمنی (از اواخر قرن نوزدهم تا اواخر قرن بیستم). نشر چشمه.
• نوری‌زاده، احمد (پائیز ۱۳۷۶). تاریخ و فرهنگ ارمنستان از آغاز تا امروز. نشر چشمه. ص. ۵۸۴.
• پاسدرماجیان، هراند (۱۳۷۷). تاریخ ارمنستان. تهران: انتشارات زرین. ص. ۳۰۵. شابک ۹۶۴-۴۰۷-۰۱۳-۵.
• مارکاریان، روبرت. «تبادلات ادبی ارمنیان و ایرانیان(۱)». سال یازدهم پاییز ۱۳۸۶ (۴۱). فصلنامه فرهنگی پیمان.

• Ֆրիկ at Avproduction.am
• Bardakjian, Kevork B. (2000). A Reference Guide to Modernb Armenian Literature, 1500-1920. Detroit: Wayne State University Press. pp. ؟؟؟-؟.
• Armenian Soviet Encyclopedia. Yerevan.
• Hacikyan, Agop Jack; Basmajian, Gabriel; Franchuk, Edward S.; Ouzounian, Nourhan (2000). The Heritage of Armenian Literature: From the Sixth to the Eighteenth Century. Wayne State University Press. p. 524-33. ISBN 978-0-8143-3023-4. Retrieved 4 March 2013.
• Hairapetian, Srbouhi (1995) [1986]. A History if Armenian Literature: From Ancient Times to the Nineteenth Centruy Hay hin yev mijnadarian grakanuttian patmuttiun (به ارمنی). New York: Caravan Books. p. 373.
• Chalabian, Antranig (1999). Armenia After the Coming of Islam. Southfield. p. 291-93.