مسیر تجاری ولگا
در قرون وسطی، یک راه و مسیر بازرگانی از طریق ولگا بین شمال اروپا و شمالغربی روسیه با دریای خزر وجود داشت. روسها از این مسیر برای تجارت با کشورهای مسلمان در سواحل جنوبی دریای خزر استفاده میکردند، گاهی اوقات هم تا بغداد به تجارت پرداختند.
تاسیس
این مسیر توسط وارنگیها (گروهی از وایکینگها) که در قرن نهم در جنوب غربی روسیه ساکن بودند ساخته شده بود. آنها شهری را در فاصله ۶ مایلی از مصب رود ولکوف به دریاچه لادوگا بنا کرده بودند که لادوگا (زبان نورس باستان: آلدایگ یوبورگ) نام داشت. شواهد باستانشناختی پیشنهاد میدهند که فعالیتهای بازرگانی روسها در مسیر تجاری ولگا از قرن هشتم آغاز شده باشد. اولین و گرانقیمتترین سکههای عربیای که تا کنون در اروپا کشف شدهاست مربوط به جایی است که در روسیه امروزی قرار دارد به ویژه در تیمریوفو در استان یاروسلاول. در پتروف شهری در نزدیکی سنت پترزبورگ یک گنج از این سکهها یافت شدهاست که شامل بیش از ۲۰ نوع سکه است که بر روی آن به عربی، روونی ترکی، یونانی، روونی نورس باستان حکاکی شدهاست که این آخری شامل بیش از نیمی از سکهها میشود. این سکهها شامل سکههای درهم ساسانی، عربی و عربی-ساسانی است که قدیمیترینشان مربوط به ۸۰۵-۸۰۴ میشود.
کاربری
روسها قادر بودند از آلدایگ یوبورگ تا بالادست رود در استان شهر نووگورد بروند و سپس وارد دریاچه ایلمن شوند و در مسیر رود لووات به حرکت ادامه دهند. آنها با حمل کردن کشتیها خود را به سرچشمههای ولگا میرساندند. این بازرگانان از سرزمینهایی که توسط قبایل فنلاندی و پرمی اداره میشدند، خز، عسل و برده را به بلغارستان ولگا تجارت میکردند. از آنجا از طریق ولگا به راهشان ادامه میدادند تا به خاقانات خزر برسند. خاقانات خزر یک بندر مهم در کنار دریای کاسپین بود که پایتختشان، آتیل نام داشت. بازرگانان روس از آتیل به دریا میرفتند و با گذر از دریا به کاروانهایی میپیوستند که عازم بغداد بودند.
نابودی
با افول عباسیان در قرن یازدهم این مسیر نیز اهمیت خود را از دست داد.
منابع
- Brøndsted, Johannes (1965). The Vikings. (transl. by Kalle Skov). Penguin Books.
- Golden, P.B. (2006) "Rus." دانشنامه اسلام (Brill Online). Eds. : P. Bearman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Heinrichs. Brill.
- Logan, Donald F. (1992). The Vikings in History 2nd ed. Routledge. ISBN 0-415-08396-6
- Noonan, Thomas Schaub (1987–1991). "When Did Rus/Rus' Merchants First Visit Khazaria and Baghdad?" Archivum Eurasiae Medii Aevi 7, pp. ۲۱۳–۲۱۹.