راه شاهی

راه شاهی به فرمان داریوش بزرگ هخامنشی ساخته شد. این شاهراه تخت جمشید را به پاسارگاد، شوش و دیگر شهرهای شاهنشاهی متصل می‌کرده و بنابر کشفیات جدید احتمالاً از تنگهٔ بلاغی که در فاصلهٔ میان تخت جمشید و پاسارگاد قرار دارد، عبور می‌کرده‌است.

نقشه شاهنشاهی هخامنشی در گسترده‌ترین اندازه خود در دوران داریوش بزرگ، تهیه شده توسط دانشگاه آکسفورد (راه شاهی با نقطه‌چین نشان داده شده)

راه شاهی ۲۶۹۹ کیلومتر (۱۶۷۷ مایل) درازا داشت و حدوداً هر ۲۴ کیلومتر دارای یک توقفگاه بود که ۱۱۱ ایستگاه می‌شد.[1]

راه شاهی نخستین شاهراه شناخته شدهٔ ایران و نخستین شاهراه بین‌المللی جهان است. در خوزستان این راه از بهبهان، شوش، شوشتر و رامهرمز عبور می‌کرده‌است.

فرمان احداث راه

پیرموان سال ۵۲۲ پیش از میلاد مسیح، داریوش‌ بزرگ در ایران بر اریکه قدرت تکیه زد و احتمالاً پس از سرکوب شورش‌ها فرمان ساخت یک سلسله جاده‌های پهن و عریض نمود که یکی از آن‌ها راه سلطنتی نام داشت و در زمان خود جزء بهترین شاهراه‌ها محسوب می‌شد. راهی که بعدها توسط امپراتوری رم نیز همچنان مورد استفاده قرار گرفت. کیفیت این راه چنان بالا بود که پیک‌های نامه‌رسان می‌توانستند مسافتی معادل ۲۶۹۹ کیلومتر را تنها در مدت هفت روز بپیمایند. همچنین در این راه چاپارخانه‌های زیادی برای تعویض اسب‌های نامه‌رسان‌ها بود. سربازان نیز در بیشتر جاهای این راه برای برقراری امنیت وجود داشتند. چیزی که کاملاً مشخص می‌باشد و هنوز آثاری از آن باقی است مسیر راه شاهی از پاسارگاد تا شوش می‌باشد. این راه پس از گذشتن از استان فارس به شهرهای بهبهان (ارگان/ارجان)، رامهرمز، جندی شاپور و شوش می‌رسیده‌است. آثاری از این راه در منطقه تنگ خاییز بهبهان همچنان پابرجاست.. همچنین پل خیری مه خان بر رودخانه خیرآباد در بهبهان این شهر را به روستای دیل در کهگلویه و سپس اردکان فارس متصل می‌نموده‌است. گفتنی است زبان مردم این سه منطقه علی‌رغم کثرت گویش لری در کل منطقه، همچنان بسیار به هم نزدیک می‌باشد و پس از گذشتن سالیان متمادی نشان از ارتباط این مناطق باستانی می‌باشد.

ما فقط دربارهٔ دو انتهای راه، شوش و سارد، اطمینان داریم. دو نظر دربارهٔ مسیر راه شاهی در آناتولی (ترکیه) وجود دارد: مسیر شمالی که بر اساس روایت هرودوت از رودخانهٔ هالیس می‌گذشته‌است و مسیر جنوبی که خط سیر معمول تری را در نظر می‌گیرد که در دوره‌های پسین تر از آن استفاده می‌کرده‌اند.[2]ویلیام رمزی بزرگ‌ترین متخصص باستان‌شناسی آناتولی از مسیر شمالی حمایت کرده‌است که امروزه نیز طرفداران بسیار دارد.[3]

منابع
  1. The Persian Empire بایگانی‌شده در ۲۳ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine elkriver.k12.mn.us "Cyrus the Great Founds an Empire» 18 October 2014
  2. W. Kleiss, Ein Abschnitt der Acheamenidischen Konigsstrasse von Pasargade und Persepolis nach Susa, bei Naqsh-i Rustam, AMI 14, 1981. p45-53
  3. ٌW. Ramsay, Historical Geography of Asia Minor, London: John Murrray, 1890

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.