ملاله یوسف‌زی

ملاله یوسف‌زَی (زادهٔ ۱۲ ژوئیه ۱۹۹۷) فعال حقوق بشر و حقوق کودکان و عضو کمپین تحصیل دختران اهل پاکستان است که در اکتبر ۲۰۱۲ توسط گروه طالبان(گروه های تندرؤ مذهبی) و در راه بازگشت از مدرسه ترور نافرجام شد.[1] این ترور با واکنش‌های شدید جهانی مواجه شده‌است.

ملاله یوسف‌زَئی
ملاله یوسف‌زَی
ملاله یوسفزی در سال ۲۰۱۹
زادهٔ۱۲ ژوئیهٔ ۱۹۹۷ ‏(۲۳ سال)
مینگوره، خیبر پختونخوا، پاکستان
ملیتپاکستانی
دیگر نام‌هاگل مکئی
شناخته‌شده برایحقوق زنان، آموزش دختران
دیناسلام
والدینضیاءالدین یوسف‌زَی

ملاله در مصاحبه‌ای با انتقاد از طالبان گفته‌بود:

دختران در زمان تسلط طالبان می‌ترسیدند به صورتشان اسید پاشیده شود یا توسط این شبه‌نظامیان دزدیده شوند.

در زمان تسلط طالبان پاکستانی بر منطقهٔ سوات، برخی از دختران بدون پوشیدن یونیفورم، با لباس معمولی و به‌صورت پنهانی به مدرسه می‌رفتند، درحالی‌که کتاب‌هایشان را در زیر شال‌هایشان پنهان می‌کردند. این دختر نوجوان گفته‌بود که می‌خواهد زمانی که بزرگ شد حقوق بخواند و وارد دنیای سیاست شود.

ملالی کتابی با عنوان منم ملاله نوشته‌است. او در این داستان اعتقاد دارد که این تنها داستان خودش نیست، بلکه داستان ۶۱ میلیون کودکی است که از درس و تعلیم محروم مانده‌اند. این کتاب با ویرایش کریستینا لمب ـ خبرنگار انگلیسی ـ منتشر شده و کتابی است که ورود آن به مدرسه‌های خصوصیِ پاکستان ممنوع شده‌است.[2]

همچنین ضیاءالدین یوسف‌زَی، پدر ملاله، که هدف گلولهٔ طالبان قرار گرفت، به سِمَتی دیپلماتیک در بیرمنگام منصوب شد. آنجلینا جولی، ستارهٔ مطرح سینما، مبلغ ۲۰۰هزار دلار برای تحصیلات ۴۰ دختر به «صندوق ملاله» اعطا کرد. این هنرپیشهٔ معروف هالیوودی، با این کار، اظهار شادمانی کرد و گفت این شادی‌بخش‌ترین لحظهٔ زندگی من است. قرار است ۴۰ دانش‌آموز دختر از پاکستان برای تحصیلات به ۴۰ میلیون دانش‌آموز دختر در جهان بپیوندند. دیویس گاگنهایم، در همکاری مشترک با «والتراف پارکس»، قرار است مستندی دربارهٔ زندگی این دانش‌آموز پاکستانی بسازد.[3]

ملاله یوسف‌زَی برای تلاش‌هایش درزمینهٔ حق تحصیل کودکان، جایزهٔ صلح نوبل سال ۲۰۱۴ را همراه با کایلاش ساتیارتی دریافت کرد.[4] ملاله، جوان‌ترین برندهٔ این جایزه و پس از عبدالسلام (برندهٔ جایزهٔ نوبل فیزیک) دومین پاکستانی برندهٔ آن است.

ترور به دست طالبان

ملاله یوسف‌زی در دره سوات اقامت داشت. او گزارش‌هایی از زندگی مردم منطقه، به ویژه زنان و دختران، را در وبلاگ خود منتشر می‌کرد. طالبان قبلاً خانواده او را تهدید به قتل کرده بودند و آن‌ها انتظار حادثه برای گل را داشتند؛ تا اینکه ملاله در روز ۹ اکتبر ۲۰۱۲ در منطقه دره سوات در شمال غرب پاکستان و هنگامی که از مدرسه به خانه بازمی‌گشت هدف تیراندازی قرار گرفت و در اثر اصابت گلوله زخمی شد. ملاله با بقیه بچه‌ها در اتوبوس مدرسه نشسته بود که گروهی از مردان طالبان اتوبوس را متوقف می‌کنند و بالا می‌آیند. مردی فریاد می‌زند: «بگویید کدام‌تان ملاله‌اید، اگر دهان‌تان را باز نکنید، همه را می‌کشم»! ملاله شناسایی می‌شود. مردان به سرش شلیک می‌کنند. او به شدت زخمی می‌شود.[5] طالبان پاکستانی مسئولیت ترور را به عهده گرفت و ملاله را «نماد کفر و هرزگی» خواند.[6] بعد از حمله ملاله به بیمارستان منتقل شد و گلوله از سرش خارج شد. وی در تاریخ ۴ ژانویه ۲۰۱۳ از بیمارستان مرخص شد. پزشکان این دختر ۱۵ ساله گفتند که او در هفته‌های پیش‌رو باید بار دیگر تحت عمل جراحی قرار گیرد.[7] طالبان اعلام کردند که اگر او زنده بماند او را خواهند کشت.

طالبان پاکستان حملهٔ تروریستی به وی را توجیه کردند و این فعال حقوق بشری را «جاسوس غرب» و «سزاوار مرگ» خواندند. طالبان در بیانیهٔ خود نوشته‌اند: «اسلام دستور کشتن جاسوسان دشمن را صادر کرده‌ست.». در این بیانیه سپس آمده‌است: «شریعت می‌گوید که حتی یک کودک می‌تواند کشته شود، اگر مخالف اسلام باشد».[8]>

سخنرانی در سازمان ملل متحد
ملاله یوسف‌زَی در دفتر بیضی، کاخ سفید، ۲۰۱۳٫۱۰٫۱۱

ملاله در ۲۱ تیر ۱۳۹۲ (۱۲ ژوئیهٔ ۲۰۱۳) با حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک سخنرانی کرد.[9]

وی در سخنرانی خود از حق تحصیل برای همه کودکان دفاع کرد. همچنین خواستار تلاشی جهانی علیه بی‌سوادی شد. از تمامی قدرت‌های جهان خواست تا استراتژیهای خود را در جهت برقراری صلح تغییر دهند. او در بخش دیگری از سخنانش تأکید کرد که برای احقاق حقوق زنان خواهد جنگید، به این دلیل که آن‌ها بیش از همه در رنج هستند. همچنین از سیاستمداران خواست تا برای تضمین این‌که همهٔ کودکان از حق راهیابی به مدرسه برخوردار باشند، دست به اقداماتی ضروری بزنند.

گوردون براون، نخست‌وزیر سابق بریتانیا و نمایندهٔ سازمان ملل در بخش آموزش و پرورش که «روز ملاله» را سازمان‌دهی کرده‌است، در این مراسم گفت: «این دختر نحیفی که شدیداً زخمی شده‌بود، حالا نماد نیرومندی شده‌است».

سخنرانی ملاله در مقر سازمان ملل متحد نخستین حضور او در انظار عمومی از زمان سوءقصد به جانش بود.[9]

روز ملاله

سازمان ملل دوازدهم ژوئیه، شانزدهمین سالروز تولد ملاله یوسف‌زی را «روز ملاله» نام‌گذاری کرده‌است.[8]

دریافت جایزه ساخاروف ۲۰۱۳
ملاله یوسف‌زی در استراسبورگ، ۲۰ نوامبر ۲۰۱۳

ملاله در تاریخ ۱۰ اکتبر ۲۰۱۳ (۱۸ مهر ۱۳۹۲) جایزه آزادی اندیشه پارلمان اروپا موسوم به جایزه ساخاروف را دریافت کرد. ادوارد اسنودن، کارمند پیشین آژانس امنیت ملی آمریکا و آلیس بیالیاتسکی هم نامزد دریافت این جایزه شده بودند.[8]

جایزه حقوق بشر پارلمان اروپا که از سال ۱۹۸۸ با شعار «برای آزادی اندیشه» اعطا می‌شود، به نام آندره ساخاروف، فیزیکدان اتمی روس و برنده جایزه صلح نوبل (۱۹۸۹–۱۹۲۱) نامگذاری شده‌است. ۵۰ هزار یورو وجه نقد نیز به همراه جایزه به فرد برنده تعلق می‌گیرد.

همچنین مجلهٔ تایمز او را پس از باراک اوباما دومین شخصیت جهان در سال ۲۰۱۲ نامید.[8]

جایزه صلح نوبل ۲۰۱۴

وی به خاطر تلاش برای آموزش در پاکستان، به همراه کایلاش ساتیارتی، فعال حقوق کودکان از هند، برنده مشترک جایزه صلح نوبل ۲۰۱۴ شد. رئیس کمیته نوبل اعلام کرده‌است که ملاله یوسف‌زی به دلیل تلاش‌هایش برای ارتقاء سطح تحصیل دختران در پاکستان این جایزه را دریافت می‌کند.[10][11][12]

ملاله یوسف‌زَی هنگام دریافت جایزه صلح نوبل در سال ۲۰۱۴ میلادی، تنها ۱۷ سال داشت.[13] وی جوان‌ترین فردی است که برنده جایزه نوبل شده‌است.

کتاب خاطرات

کتاب خاطرات ملاله یوسف زی با عنوان «من ملاله هستم» شرح خاطرات ملاله یوسف زی از زمانی است که مورد اصابت گلوله طالبان قرار گرفت تا زمانی که به انگلیس منتقل شد. او همچنین در این کتاب به شرح فعالیت‌های فرهنگی‌اش در محل سکونتش دره سوات می‌پردازد که یکی از مراکز حضور طالبان در پاکستان است. این کتاب با ویرایش کریستینا لمب (خبرنگار انگلیسی) نوشته شد، همچنین ورود آن به مدرسه‌های خصوصی پاکستان ممنوع گشت.

بتازگی فیلم مستندی از زندگی ملاله یوسف زی در آمریکا به نمایش درآمده است. دیویس گوگنهایم که سابقه طولانی در ساخت و تولید فیلم‌های مستند مانند در انتظار سوپرمن و حقیقت نامتناسب دارد، در آخرین اثر مستند خود، زندگی واقعی ملاله یوسف زی را به تصویر کشیده‌است. مستند «او مرا ملاله نامید» از ابتدای اکتبر ۲۰۱۵ (جمعه ۱۰ مهر ۱۳۹۴) در سینماهای سراسر آمریکا به نمایش درآمده و با نقدهای مختلفی روبرو شده‌است.[14]

فعالیت ها و دیدگاه ها

ملاله یوسف‌زی در واکنش به بمباران غزه نوشت: یک کودک فلسطینی باید در کلاس نشسته باشد، نه در میانه یک آوار. رهبران جهان باید بلافاصله برای حمایت از حقوق بشر فلسطینیان اقدام کنند.[15]

جستارهای وابسته

منابع
  1. «جراحان یک گلوله را از سر دختر ۱۴سالهٔ مخالف طالبان خارج کردند». دریافت‌شده در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۲.
  2. «خاطرات ملاله یوسف‌زَی در ایران».
  3. زندگینامهٔ ملاله یوسف‌زَی
  4. "Malala wins Nobel Peace prize". BBC. 10 October 2014. Retrieved 10 October 2014.
  5. «نوجوان کمپین تحصیل دختران پاکستان هدف تیراندازی قرار گرفت». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۲.
  6. «Girl shot by Taliban in critical state». فایننشال تایمز. دریافت‌شده در ۱۳ اکتبر ۲۰۱۲.
  7. http://www.radiofarda.com/archive/news/20130104/143/143.html?id=24815483
  8. جایزه ساخاروف ۲۰۱۳ به ملاله یوسف‌زی رسید دویچه‌وله فارسی
  9. سخنرانی ملاله یوسف‌زَی در سازمان ملل متحد بی‌بی‌سی فارسی
  10. ملاله از برندگان نوبل صلح شد بی‌بی‌سی فارسی
  11. داستان ملاله بی‌بی‌سی فارسی
  12. ملاله یوسف‌زی و کایلاش ساتیارتی برندگان جایزه نوبل صلح ۲۰۱۴ دویچه‌وله فارسی
  13. مذاکره‌کنندگان ایرانی در میان شانس‌های جایزه صلح نوبل، بی‌بی‌سی فارسی
  14. ملاله یوسف زی سوژه سینماهای آمریکا شد . [خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) http://www.irna.ir]
  15. «Celebrities weigh in on Israel-Palestine conflict». الجزیره انگلیسی.

پیوند به بیرون
مجموعه‌ای از گفتاوردهای مربوط به ملاله یوسف‌زی در ویکی‌گفتاورد موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.