ناپدید شدن قهری
سر به نیست کردن هنگامی رخ می‌دهد که فرد از نظر عموم پنهان شود. علت آن می‌تواند قتل یا آدم‌ربایی یا حتی دستگیر مخفیانه باشد. سر به نیست کردن برابر ماده ۷ بند ۲ پاراگراف (i) معاهدهٔ رم که اساسنامهٔ دیوان کیفری بین‌المللی[1] است از سال ۲۰۰۲ جنایت علیه بشریت محسوب می‌شود. برابر اساسنامه رم، سر به نیست کردن اشخاص به وضعیتی گفته می‌شود که در آن فرد توسط دولت یا سازمانی سیاسی، ربوده، دستگیر، یا زندانی شود درحالیکه آن سازمان یا دولت از پذیرفتن دستگیری‌اش سر باز می‌زنند یا اطلاعی از محل زندانی بودن او ارائه نمی‌دهند.
سابقه در کشورهای مختلف
چچن
تا کنون ۵۰۰۰ نفر از سال ۱۹۹۹ در چچن ناپدید شده‌اند که اغلب آن‌ها در مدت جنگ دوم چچن بوده‌است.
عراق
در هنگام حکومت صدام حسین هزاران تن از مخالفانش ناپدید شدند.
آرژانتین
در هنگام جنگ کثیف آرژانتین دولت پس از دزدیدن مخالفان به آن‌ها مواد مخدر تزریق می‌کرد و آن‌ها را از هواپیما به اقیانوس اطلس پرت می‌کرد بدون اینکه اثری از فرد باقی بماند.
شوروی
در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی افراد را به تبعید بدون حق نامه‌نگاری محکوم می‌کردند که باعث می‌شد فرد بدون رد خاصی برای مدت زیادی ناپدید شود. اوج این فعالیت‌ها هنگام رهبری ژوزف استالین بود.
صحرای غربی
مدارک زیادی در دست است که نشان می‌دهد افراد زیادی در مدت حکومت مراکش در صحرای غربی دزدیده یا به قتل رسیده‌اند.[2] از سال ۱۹۷۲ که حکومت مراکش به سرکار آمده‌است ۱٬۵۰۰ نفر ناپدید شده‌اند.
ایران
- پیروز دوانی نمونه‌ای از سر به نیست کردن مخالفان در ایران است. او در تاریخ ۳ شهریور ۱۳۷۷ از خانه خود به قصد رفتن به خانه خواهرش خارج شد و دیگر برنگشت. او چند ماه پیش، از زندان آزاد شده و به انتشار جزوه‌ای افشاگرانه مشغول بود. از آن زمان تاکنون اثری از پیروز دوانی بدست نیامده و قوه قضاییه هم قتل او را تأیید نکرده‌است. اما بر پایه اعترافات متهمان قتل‌های زنجیره‌ای، او در همان روزها به قتل رسیده و جنازه‌اش در کنار خطوط راه‌آهن سوزانده و دفن شده‌است.[3]
- فرود فولادوند
در فیلم‌ها
- تصویربرداری از آرژانتین (۲۰۰۳). کارگردان:کریستوفر همپتون.
- داستان رسمی (۱۹۸۵). کارگردان: لوئیس پوئنسو.
- گمشدن (۱۹۸۲). کارگردان: کوستا گاوراس.
- ناپدید (۲۰۰۸). کارگردان: David Spraker.
پانویس
- «اساسنامه رم به زبان فرانسوی» (PDF). بایگانی‌شده از اصلی (PDF) در ۲۲ فوریه ۲۰۱۶. دریافت‌شده در ۲۷ ژانویه ۲۰۱۶.
- (اسپانیایی) AFADEPRESA بایگانی‌شده در ۱۵ سپتامبر ۲۰۰۸ توسط Wayback Machine Asocciation of families of Saharaui Convicts and Disappearances: Disappearances
- بازخوانی تناقض‌های پرونده قتل‌های زنجیره‌ای
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Forced disappearance». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی، بازبینی‌شده در ۲۳ اوت ۲۰۰۸.
پیوند به بیرون
- International Coalition against Enforced Disappearances
- Enforced Disappearances Information Exchange Center
- Desaparecidos.org (in English & Spanish)
- "The Commissar Vanishes" — نیکولای یژو airbrushed out of a picture with ژوزف استالین;
- The International Commission on Missing Persons
- Kausfiles, February ۱۴، ۲۰۰۴ (includes example of metaphorical usage of the term in U.S. political discourse)
- The Vanished Gallery
- University of Ulster's CAIN website page on The Disappeared
| موضوعات اصلی |
|  |
|---|---|---|
| سایر موضوعات |
| |
| خاستگاه حقوق | ||
| وضع قانون |
| |
| نظام‌های حقوقی |
| |
| نظریه‌های حقوقی |
| |
| نظریه‌پردازی حقوق |
| |
| نهادهای قانونی |
| |
| ||