کورا (رود)

رود کورا،[1] (ترکی: :Kura؛ آذربایجانی: Kür، کُر؛ گرجی: მტკვარი، مْتْکْواری؛ ارمنی: Կուր، کور؛ یونانی باستان: Κῦρος ،کوروس) نام رودی در قفقاز است.

با رود کر (ایران) اشتباه نشود.
رود کر
Kura
محل بهم پیوستن رود آراگوی و متکواری در پایتخت باستانی گرجستان متسختا
موقعیت رود کر در نقشه
نام محلیმტკვარი
مکان
کشورترکیه، گرجستان، جمهوری آذربایجان
منطقهقفقاز
Citiesخاشوری، گوری (گرجستان)، برجومی، تفلیس، روستاوی، مینگه‌چویر، شهرستان زرداب، صابرآباد (شهر)، نفت‌چاله
ویژگی‌های ظاهری
سرآبقفقاز کوچک
 • مکانNear Kartsakhi Lake, قارص، ترکیه
 • مختصات۴۰°۴۰′۳۱″ شمالی ۴۲°۴۴′۳۲″ شرقی
 • ارتفاع۲٬۷۴۰ متر (۸٬۹۹۰ فوت)
دهانهدریای خزر
 • مکان
نفت‌چاله، شهرستان نفت‌چاله، جمهوری آذربایجان
 • مختصات
۳۹°۱۹′۳۲″ شمالی ۴۹°۲۰′۰۷″ شرقی
مختصات: ۳۹°۱۹′۳۲″ شمالی ۴۹°۲۰′۰۷″ شرقی
 • ارتفاع
−۲۶٫۵ متر (−۸۷ فوت)
طول۱٬۵۱۵ کیلومتر (۹۴۱ مایل)
اندازهٔ حوضه۱۹۸٬۳۰۰ کیلومتر مربع (۷۶٬۶۰۰ مایل مربع)
دبی 
 • مکانdirectly downstream from Aras River confluence
 • میانگین۴۴۳ متر مکعب بر ثانیه (۱۵٬۶۰۰ فوت مکعب بر ثانیه)
 • کمینه۲۰۶ متر مکعب بر ثانیه (۷٬۳۰۰ فوت مکعب بر ثانیه)
 • بیشینه۲٬۲۵۰ متر مکعب بر ثانیه (۷۹٬۰۰۰ فوت مکعب بر ثانیه)
دبی 
 • مکانمرز گرجستان و جمهوری آذربایجان
 • میانگین۳۷۸ متر مکعب بر ثانیه (۱۳٬۳۰۰ فوت مکعب بر ثانیه)
ویژگی‌های حوضه
شبکه روددریای کاسپین
ریزابه‌ها 
 • چپLiakhvi، رود آراگوی، Iori، آلازانی
 • راستAlgeti، خرامی، Tartarchay، ارس

این رود از شرق ترکیه سرچشمه می‌گیرد و از کشورهای گرجستان و جمهوری آذربایجان از میان رشته کوه‌های قفقاز عبور کرده و پس از پیوستن رود ارس به آن، سرانجام در شهر نفت‌چاله در جمهوری آذربایجان به دریای کاسپین می‌ریزد.

این رود از دامنه‌های شمالی آب‌پخشان کوه‌های چالدران و از ارتفاعات حدوداً ۲۷۴۱ متری آن سرچشمه می‌گیرد. مساحت حوضه آبریز این رود، حدود ۱۹۸ هزار کیلومتر مربع است.

در گذشته، این رود تا شهر تفلیس قابل کشتیرانی بود، ولی اکنون به سبب احداث سدها و نیروگاه‌های گوناگون در مسیر آن، دیگر قابل کشتیرانی نیست.[2]

رود کورا تا سال ۱۹۲۱ در روی نقشه‌های دنیا رودخانه کور (kur) نامیده می‌شده‌است. اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی از سال ۱۹۲۱ این رودخانه را کورا (kura) نامید، از این تاریخ کشورهای دیگر هم این رودخانه را کورا نامیدند. رود کورا بزرگترین رود سرزمین‌های قفقاز است. درازای این رود حدود ۱۵۱۵ کیلومتر است. حدود ۱۷۴ کیلومتر از آن در ترکیه، ۴۳۵ کیلومتر از آن در خاک گرجستان و حدود ۹۰۶ کیلومتر از آن در سرزمین‌های جمهوری آذربایجان جریان دارد.

در شهر متسختا واقع در گرجستان، رود آراگوی به رود کورا می‌ریزد.

رود کورا و رود ارس دو رود مهم جمهوری آذربایجان هستند. رود کورا پس از عبور از کوه‌های قفقاز جلگه‌های دوه‌چی و لنکران را آبیاری می‌کند. رود کورا که در جمهوری آذربایجان به رود «کور» شهرت دارد پس از پیوستن ارس به آن، باز هم «کور» نام دارد چون نسبت به ارس آب بیشتری دارد. رود کورا در زندگی اقتصادی و در شکل‌گیری الگوهای زندگی مردم جمهوری آذربایجان نقش بسیار اساسی را ایفا کرده‌است.

نام‌گذاری
تصویری از رودخانه متکواری در تفلیس

نام این رود برگرفته از نام کورش هخامنشی نخستین شاه هخامنشیان است. کورش دو نقطهٔ مرزی از قلمرو شاهنشاهی خود را به نام خودش نامگذاری کرد. یکی نام این رودخانه در فراز باختری ایران زمین و دیگری نام شهر کورش کده (کورکت) در فراز خاوری ایران زمین، که هم‌اکنون در کشور تاجیکستان امروزی واقع است.

منابع
  • ویکی‌پدیای انگلیسی
  • امیر احمدیان، بهرام: جغرافیای جمهوری آذربایجان. در: مجله «رشد آموزش جغرافیا». پاییز ۱۳۸۰ - شماره ۵۹. (از صفحه ۳۴ تا ۳۹).
  1. مدخل کر در لغت‌نامه دهخدا
  2. E.M. Pospelov, Geograficheskie nazvaniya mira (Moskva, 1998), p. 231
  • نمایی از رودخانه متکواری یا کورا
  • ماهیگیری در رودخانه متکواری در تفلیس
  • رودخانه متکواری یا کورا
  • رودخانه متکواری یا کورا در تفلیس
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ کورا (رود) موجود است.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.