امیرحسین ربیعی
امیرحسین ربیعی (زاده ۱۱ بهمن ۱۳۰۹ در کرمانشاه –درگذشته ۲۰ فروردین ۱۳۵۸ در تهران) سپهبد خلبان ارتش شاهنشاهی ایران بود. او خلبان جنگندههای اف-۸۶ سیبر و اف-۴ فانتوم ۲ و آخرین فرمانده نیروی هوایی شاهنشاهی از ۱۹ بهمن ۱۳۵۵ تا ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ بود؛ که پس از انقلاب ۱۳۵۷ ایران دستگیر و محاکمه و سرانجام در زندان قصر اعدام شد.[1][2][3][4]
امیرحسین ربیعی | |
---|---|
زاده | ۱۱ بهمن ۱۳۰۹ کرمانشاه، ایران |
درگذشته | ۲۰ فروردین ۱۳۵۸ (۴۸ سال)تیرباران زندان قصر، تهران |
مدفن | (قطعه: ۸۲، ردیف: ۴۷، شماره: ۱۰) |
وفاداری | ایران |
شاخه نظامی | ارتش شاهنشاهی ایران |
درجه | سپهبد خلبان |
یگان | نیروی هوایی شاهنشاهی ایران |
فرماندهی |
|
نشانها |
|
همسر(ان) | گرتا هایرل |
زندگینامه
ربیعی از خلبانان تیم آکروجت تاج طلایی و نیروی هوایی شاهنشاهی بود. در سال ۱۳۵۵ پس از مرگ نابهنگام ارتشبد فضائل تدین فرمانده وقت نیروی هوایی در جریان سانحه هوایی، به دستور شاه به مقام فرماندهی نیروی هوایی ایران رسید.
ربیعی از دبیرستان هدایت تهران مدرک دیپلم خود را دریافت کرد، سپس وارد دانشکده خلبانی گردید. در دوران خدمت، به پایگاهها و مراکز شرکتهای هوایی معتبر هوایی جهان سفر نمود که از جمله میتوان پایگاههای هوایی: فورستنفلدبروک در مونیخ آلمان غربی سال۱۹۵۸، ویلیامز، نلیس، تراویس، ادواردز در ایالات متحده و کمپانیهای هواپیماسازی بوئینگ و شرکت نورتروپ در سال ۱۹۷۴ ملاقات نمود و با ژنرالهای سرشناس آمریکایی: براون، کارلتون و رایان آشنا شد و ارتباط برقرار کرد. ربیعی در جریان بازدید از پایگاه هوایی تراویس از فرماندهی تاکتیکی هوایی ایالات متحده بازدید نمود و با مهارت تمام، یک فروند هواپیمای غولپیکر ترابری لاکهید سی-۵ گالکسی را به پرواز درآورد.
او با دختر آلمانی به نام گرتا (Greta Hierl، متولد ۲۹ ژانویه ۱۹۳۸) ازدواج کرده و در سال ۱۳۵۷ دو پسر به نامهای آریان ۱۹ ساله و آرمان ۱۳ ساله داشت. ربیعی در فن خلبانی تسلط ویژهای داشت و میتوانست با هر وسیله پروازی که در دسترسش باشد پرواز نماید.
وفاداری به شاه
چهار روز پیش از رفتن شاه (۲۲ دی ۱۳۵۷) ژنرال آمریکایی رابرت هایزر در گزارشی به واشنگتن خبر میدهد که سپهبد امیرحسین ربیعی (فرمانده نیروی هوایی) و ارتشبد حسن طوفانیان میگویند که ارتش باید به محض رفتن شاه دست به کودتا بزند. او مینویسد: «آنها بازگشت خمینی را به کشور فاجعه میدانند؛ فکر میکنند بختیار موفق نخواهد شد و معتقدند که با گذشت زمان ارتش توان کودتا را از دست خواهد داد.» هایزر در ادامه در گزارشش خبر میدهد که سپهبد ربیعی به شدت به شاه وفادار است.[5][6]
تحصیلات و دورههای نظامی
- ۱۳۲۹ – ۱۳۳۰: دانشجوی دانشکده خلبانی
- ۱۳۳۰ – ۱۳۳۱: آموزش خلبانی در پایگاههای Reese ویلیامز نیروی هوایی ایالات متحده
- ۱۳۳۸: دوره استاد خلبانی در پایگاه هوایی فورستنفلدبروک آلمان غربی
- ۱۳۳۹: دوره عالی مدرسه افسران اسکادران، پایگاه هوایی ماکسول، آلاباما ایالات متحده
- ۱۳۴۳: مدرسه استاد خلبانی اف-۵ پایگاه هوایی ویلیامز، آریزونا ایالات متحده
- ۱۳۵۲: دوره عالی مدیریت ۵ هفتهای مدرسه عالی نیروی دریایی ایالات متحده، مونتری کالیفرنیا
- دوره آموزش خلبانی جت آلمان غربی
- دوره آموزش استاد خلبانی جت آلمان غربی
- کالج فرماندهی و ستاد ایالات متحده
- دوره آموزش استاد خلبانی آلمان غربی
- دوره مدیریت ADC
- دوره عملیات هوا زمین A/G و CAS/BAI آلمان غربی
مدالها
- نشان افتخار درجه ۲ و ۳
- نشان لیاقت درجه ۲ و ۳
- مدال خدمت درجه ۲ و ۳
- نشان پاس درجه۲
- نشان همایون درجه۳
- مدال ۲۵۰۰ ساله سلطنتی
- تشویق در دستور همگانی ارتش
- تشویق بار دوم، تشویق بار سوم، تشویق نامه ۵ بار
مسئولیتها
- رئیس باشگاه هوایی
- عضو باشگاه شاهنشاهی کشور
- ۱۳۳۵ – ۱۳۳۸: خلبان شکاری در گردان یکم شکاری مهرآباد تهران
- ۱۳۳۶ – ۱۳۳۸: دوره استاد خلبان جت در نیروی هوایی ایالات متحده در محل پایگاه هوایی فورستنفلدبروک
- ۱۳۴۱ – ۱۳۴۴: فرمانده اسکادران در گردان دوم شکاری
- ۱۳۴۵ – ۱۳۴۶: مدیر عملیات گردان یکم شکاری تهران
- ۱۳۳۷ – ۱۳۴۱: عضو تیم آکروجت تاج طلایی با هواپیمای اف-۸۴
- ۱۳۴۱ – ۱۳۴۸: فرمانده تیم پروازی تیم آکروجت تاج طلایی
- دو ماه خدمت در سمت فرماندهی اسکادران حافظ صلح سازمان ملل متحد در کنگو
- خلبان، گروه دوم، اسکادران هوایی، گردان شکاری، پایگاه سوم شکاری
- خلبان اول، گروه دوم، اسکادران هوایی، گردان شکاری، پایگاه سوم شکاری
- فرمانده گروه دوم اسکادران هوایی، گردان شکاری، پایگاه سوم شکاری
- فرمانده اسکادران سوم جت اف-۸۴، گردان شکاری
- فرمانده اسکادران چهارم شکاری بمبافکن پایگاه دوم شکاری
- فرمانده اسکادران سوم شکاری بمبافکن پایگاه دوم شکاری
- فرمانده اسکادران ۱۱۰ شکاری تاکتیکی پایگاه یکم شکاری
- رئیس عملیات پایگاه یکم شکاری
- جانشین فرمانده پایگاه یکم شکاری
- فرمانده، فرماندهی تاکتیکی هوایی
- ۱۳۵۴ – ۱۳۵۷: فرمانده نیروی هوایی شاهنشاهی
دستگیری و اعدام
ربیعی یکی فرماندهانی بود که با پیشنهاد عباس قرهباغی پس از جلسه شورای عالی نیروهای مسلح در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ که در صبح همان روز برگزار شد نامه اعلام بیطرفی ارتش پهلوی در برابر انقلابیون به رهبری سید روحالله خمینی را امضاء کردند. پس از پیروزی انقلاب ۱۳۵۷ وی توسط نیروهای انقلابی به اتهام کودتا علیه انقلاب مردمی و نظام جمهوری اسلامی ایران دستگیر شد و به دادگاه انقلاب سپرده شد که در پایان پس از برگزاری دادگاه برای او و همدستانش احکام دادگاه صادر شد.[3]
وی در جلسه دادگاه در جواب صادق خلخالی و احمد آذری (که او را متهم به فساد فیالارض میکردند) گفته بود: من «مفسد فیالارض»نیستم ، من «مفسد فیالسماء» هستم . گفتند چرا ؟ گفت : « چون روزی که جنگ اکتبر میان مصر و اسرائیل شروع شد ، من از پایگاه وحدتی دزفول ، هواپیما به مصر بردم و فرودگاه مصر را بمباران کردم و مجروحین اسرائیلی را به خرمشهر آوردم تا در بیمارستان این شهر بستری شوند . پس به این جهت من مفسد فیالسماء هستم . » ... وقتی که شاه در حال فرار از ایران بود ، روی پلههای هواپیما رفتم و به او گفتم : « قربان ، شما به ایران برگردید ، من ایران را حمام خون میکنم .» و گریه کردم .[7][8] [9]
سرانجام پس از محکومیت در دادگاه انقلاب، مفسد فی الارض شناخته و در ۲۰ فروردین ۱۳۵۸ در زندان قصر به حکم صادق خلخالی، تیرباران شد.[10]
منابع
- Sepehr Zabir (23 April 2012). The Iranian Military in Revolution and War (RLE Iran D). CRC Press. p. 10. ISBN 978-1-136-81270-5. Retrieved 30 July 2013.
- «Commemorates of the IMPERIAL IRANIAN AIR FORCE». www.iiaf.net. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۶.
- «۲۲ فروردین ۱۳۵۸ | سران رژیم شاه تیرباران شدند». تاریخ ایرانی. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۲.
- Welle (www.dw.com)، Deutsche. «آخرین فرمانده نیروی هوایی شاهنشاهی ایران به روایت تصویر | DW | 14.02.2017». DW.COM. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۲.
- آیا آخرین ارتشبد به شاه خیانت کرد؟، بیبیسی فارسی
- «Magiran | روزنامه کیهان (1388/07/18): گزارش ویژه درباره تیمسار ربیعی». www.magiran.com. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۲.
- «سپهبد ربیعی: آمریکا دم شاه را گرفت و مثل یک موش مرده بیرونش انداخت!». ایران گلوبال. ۲۰۲۰-۰۲-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۲.
- «سپهبد ربیعی: آمریکا دم شاه را گرفت و مثل یک موش مرده بیرونش انداخت!». ایران گلوبال. ۲۰۲۰-۰۲-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۲.
- «سپهبد ربیعی: آمریکا دم شاه را گرفت و مثل یک موش مرده بیرونش انداخت!». ایران گلوبال. ۲۰۲۰-۰۲-۱۵. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۲.
- «امیر حسین ربیعی: یک سرگذشت». بنیاد عبدالرحمن برومند. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۹-۲۲.
- گزارش ویژه روزنامه کیهان در سال ۱۳۵۳ درباره تیمسار ربیعی
- تیمسار خلبان امیرحسین ربیعی
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ امیرحسین ربیعی موجود است.