باداب سورت

باداب سورت[یادداشت 1] چشمهٔ پلکانی تراورتنی بی‌نظیر در ایران و کم‌نظیر در جهان است که واقع در روستای ارست بخش چهاردانگه‌ی شهرستان ساری می‌باشد. این چشمه توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۷ پس از کوه دماوند به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد. ثبت جهانی این باداب نیز پس از پاموک‌کاله ترکیه، به عنوان دومین چشمهٔ آب شور جهان بوده‌است.[1]

باداب سورت
اطلاعات کلی
کشور ایران
استانمازندران
شهرستانساری
بخشچهاردانگه
دهستان[[دهستان ارست|ارست]]
نام‌های قدیمیارست وائو
جغرافیای طبیعی
ارتفاع از سطح دریا۱۸۴۱
اطلاعات روستایی
وبگاه رسمیwww.BadabSoort.ir
مختصات: ۳۶°۲۱′۱۷″ شمالی ۵۳°۵۱′۲۳″ شرقی
چشمه‌های باداب سورت

ویژگی‌های باداب سورت
چشمه‌های باداب سورت

این چشمه‌ها در بلندای ۱۸۴۱ متری از تراز دریا جای دارند، در ایران بی‌نظیر هستند. اطراف چشمه پوشیده از درختچه‌های زرشک وحشی و ارتفاعات بالاتر پوشیده از جنگل‌های سوزنی برگ است.[2]

این باداب شامل چندین چشمه با آب‌های کاملاً متفاوت از لحاظ رنگ، بو، مزه و حجم آب است. چشمهٔ پرآب دارای آب بسیار شور و استخری با قطر حدود ۱۵ متر و عمق زیاد است.چشمهٔ دوم که در بالادست و شمال غربی این چشمه قرار دارد، ترش مزه و دارای آبی به رنگ قرمز و نارنجی است، در اطراف چشمه کمی رسوب آهن نشسته‌است. جریان آب‌های رسوبی و معدنی این چشمه‌ها طی سال‌ها، در شیب پایین دست کوهستانی خود، صدها طبقه و ده‌ها حوضچهٔ پلکانی بسیار زیبا به رنگ‌های نارنجی، زرد و قرمز در اندازه‌های مختلف پدیدآورده‌است. این طبقات و حوضچه‌ها در واقع جاذبهٔ اصلی و ویژگی منحصر به فرد چشمه‌های باداب سورت است. زیبایی این طبقات و محل ویژهٔ قرارگیری چشمه در دامنهٔ کوهستان و چشم‌اندازهای اطراف به ویژه در غروب تحسین‌برانگیز است.[2] این چشمه‌ها به دلیل داشتن ساختار پیچیده زمین‌شناسی در بدترین شرایط خشکسالی پر آب بوده و شایعاتی مبنی بر خشک شدن آن کاملا بی اساس است.  

چشمه های باداب سورت

ثبت ملی و حریم حفاظتی

این چشمه توسط کوهنوردی کشف شد و بنابر گفته ها ، در حال تخریب چشمه ها برای ساخت هتل بودند که با کمک مردم از تخریب آن جلوگیری و به ثبت ملی رساندند. خبرگزاری مهر در گزارشی تصویری به تاریخ ۲۹ مهر ۱۳۹۱ اعلام کرد که این چشمه‌ها در حال نابودی کامل هستند. با وجود انبوه گردشگران بازدیدکننده از باداب سورت، این منطقه عاری از هر گونه مانع جداکننده، حصار، نگهبان و حتی یک تابلوی اطلاعات یا راهنمایی یا هشداردهنده است که نشان‌گر بی‌توجهی شگفت‌آور مسئولان است.[3] اگر چه دیدن چشمه باداب سورت به عنوان یکی از آثار طبیعی ملی توصیه می‌شود اما گردشگران باید رفتاری از خود بروز دهند که از ادامه روند تخریب این اثر تاریخی طبیعی جلوگیری شود.[4]

این چشمه توسط سازمان میراث فرهنگی در سال ۱۳۸۷ پس از کوه دماوند به عنوان دومین میراث طبیعی ایران در فهرست آثار ملی ایران ثبت شد؛ و در ۴ مرداد ۱۳۹۳ عرصه، حریم و ضوابط حفاظتی آن تعیین شد و هرگونه دخل و تصرف در محدوده حریم و تخلف از ضوابط حفاظتی برخورد مجرمانه قضایی دارد.[5]

از سال ۹۵ توسط سازمان میراث فرهنگی پرسنلی در این مکان مستقر هستند که با زحمت زیاد و سنگ چین کردن محوطه اطراف این حوضچه‌ها از ورود بازدید کنندگان به داخل این مناطق که در حال تخریب و فرسایش می‌باشد جلوگیری می‌کنند.

چشمه های باداب سورت

در کتب قدیمی
  • گریگوری ملگُنُف در سال ۱۸۵۸ و ۱۸۶۰ در پی انجام مأموریتی از سوی حکومت قفقاز (برای اجراء وصیت‌نامهٔ پتر کبیر) به نواحی جنوبی دریای مازندران سفر کرد. او در سفرنامه‌اش آنجا که مناطق مرزی هزارجریب را برمی‌شمارد، نام باداب سورت را به صورت «چشمهٔ آروس» آورده‌است که در واقع اشاره به چشمهٔ روستای ارست (آروس) می‌باشد.[6]
  • در سفرنامهٔ کلنل برسفرد لوات چنین آمده:

در یک دره در کنار یکی از این رودخانه‌ها قریه کله‌سر (قلعه‌سر) یا کله‌هزار واقع است و قریب هشتاد خانه پانصد نفر جمعیت دارد. اطراف ده هر قطعه زمین مناسبی را زراعت کرده بودند. از این دره که گذشتیم به قریه سورت رسیدیم چشمه‌های آب گوگردی که سابقاً ذکر شد در حوالی این قریه واقع است. در این کوه‌ها درخت‌های سروکوهی زیاد دارد. در سمت شمال راه در کمرکوهی قریه است موسوم به بدله (بادله کوه) که قریب هفتصد نفر جمعیت دارد.

[7]

مکان‌های مشابه باداب سورت
  • کانی گڕاوان در شهرستان سردشت آذربایجان غربی ایران
  • پاموک‌کاله در ترکیه
  • ایوانهای مطبق سفید و صورتی[8] در نیوزیلند
  • بایشوایتای[9] در چین
  • باگنی سان فلیپو[10] در ایتالیا
  • منطقه سنگ زرد[11] در ایالات متحده آمریکا
  • هیرو ال آگورا[12] در مکزیک
چشمۀ باداب سورت

نگارخانه
تصویر سراسرنما
  • چشمه طبیعی باداب سورت، روستای ارست
  • چشمه طبیعی باداب سورت، روستای ارست
  • چشمه طبیعی باداب سورت، روستای ارست
  • چشمه طبیعی باداب سورت، روستای ارست
چشمه پله کانی باداب سورت

یادداشت‌ها
  1. واژهٔ مازندرانی باداب در گویش‌های مختلف به صورت «بادو» یا «وا اُ» هم تلفظ می‌شود. وا (باد) به نوعی درد (مثلاً رماتیسم) اشاره دارد که با استفاده از آبِ (اُ/ ئو) معدنی درمان می‌شود. همچنین باد می‌تواند اشاره‌ای به تفاوت آب‌های شور با آب‌های شیرین باشد که در گذشته از این تفاوت با نام «باد» یا «گاز» موجود در آب یاد می‌کرده‌اند که گهگاه به صورت قل‌قل کردن هم نمایان می‌شده‌است. سورت در زبان محلی منطقه به معنای صدای سوت هم می‌باشد. در لغتنامه دهخدا سورت شدت اثر ترجمه شده‌است که در واقع برای باداب سورت می‌توان گفت شدت اثر آب گاز دار.

منابع
  1. «تصاویر: چشمه زیبای باداب سورت». تابناک.
  2. «روستای اروست-منطقه گردشگری www.Orost.ir - چشمه‌های شگفت‌انگیز باداب سورت روستای " اروست "». بایگانی‌شده از اصلی در ۳ سپتامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۱۵ اوت ۲۰۱۱.
  3. http://www.mehrnews.com/fa/NewsDetail.aspx?NewsID=1724205
  4. این چشمه توسط یک کوهنورد کشف شد و او مشاهده کرد که در حال تخریب این مکان برای ساخت هتل هستند و با پیگیری مردم ، این اثر شگفت انگیز به ثبت ملی رسید.معرفی چشمه باداب سورت پرتال دانشنامه شهری ایران
  5. عرصه و حریم چشمه معدنی سورت تعیین شد بایگانی‌شده در ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine پرتال سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری ایران
  6. گریگوری ملگُنُف، کرانه‌های جنوبی دریای خزر، ترجمان امیر هوشنگ امیری، کتاب سرا، ۱۳۷۶، ص ۲۱۳
  7. مسیح ذبیحی، استرآبادنامه، ۱۳۶۵ صفحهٔ ۲۴۱–۲۴۸
  8. http://en.wikipedia.org/wiki/Pink_and_White_Terraces
  9. http://en.wikipedia.org/wiki/Baishuitai
  10. Bagni San Filippo
  11. http://en.wikipedia.org/wiki/Geothermal_areas_of_Yellowstone
  12. http://en.wikipedia.org/wiki/Hierve_el_Agua

پیوند به بیرون
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ باداب سورت موجود است.

لینک عکس هوایی باداب سورت

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.