تریلر (آلبوم)

تریلر (به انگلیسی: Thriller، به‌معنی هیجان‌انگیز و دلهره‌آور) ششمین آلبوم استودیویی خوانندۀ آمریکایی مایکل جکسون است که در ۳۰ نوامبر ۱۹۸۲ از طریق اپیک رکوردز منتشر شد. این آلبوم برندهٔ تعداد رکوردشکن ۸ جایزهٔ گرمی شد.

تریلر
آلبوم استودیویی از
مایکل جکسون
انتشار۳۰ نوامبر ۱۹۸۲ (۱۹۸۲-11-۳۰)
ضبط۱۴ آوریل – ۸ نوامبر ۱۹۸۲
استودیووست‌لیک، لس آنجلس، کالیفرنیا
ژانر
مدت۴۲:۱۹
ناشراپیک
تهیه‌کنندهکوئینسی جونز
گاه‌نگاری مایکل جکسون
ای.تی. موجود فرازمینی
(۱۹۸۲)		 تریلر
(۱۹۸۲)		 ۱۸ بهترین موفقیت
(۱۹۸۳)
تک‌آهنگ‌های تریلر
  1. «آن دختر مال من است»
    تاریخ انتشار: ۱۸ اکتبر ۱۹۸۲
  2. «بیلی جین»
    تاریخ انتشار: ۲ ژانویه ۱۹۸۳
  3. «بزن به چاک»
    تاریخ انتشار: ۱۴ فوریه ۱۹۸۳
  4. «می‌خوای چیزی رو شروع کنی»
    تاریخ انتشار: ۸ مه ۱۹۸۳
  5. «طبیعت انسان»
    تاریخ انتشار: ۳ ژوئیه ۱۹۸۳
  6. «پی. وای. تی. (پرتی یانگ تینگ)»
    تاریخ انتشار: ۱۹ سپتامبر ۱۹۸۳
  7. «تریلر»
    تاریخ انتشار: ۲ نوامبر ۱۹۸۳

تریلر تنها یک سال پس از انتشارش، به پرفروش‌ترین آلبوم تاریخ موسیقی جهان تبدیل شد و هنوز هم این مقام را با اختلاف زیادی (تقریباً ۶۰ میلیون نسخه) نسبت به دومین آلبوم پرفروش حفظ کرده‌است. برآورد فروش جهانیِ تریلر تا به امروز بیش از ۱۱۰ میلیون[1] نسخه است. البته برخی منابع فروش جهانی آن را تا ۶۶ میلیون نسخه برآورد می‌کنند.[2][3] تریلر تا سال ۲۰۱۸، با فروش ۳۳ میلیون نسخه، برای ۳۵ سال پرفروش‌ترین آلبوم تاریخ موسیقی آمریکا بود.[4][5]

۴ آهنگ از ۹ آهنگ داخل این آلبوم، توسط خود مایکل جکسون سروده شده‌است. ضبط این آلبوم از آوریل تا نوامبر ۱۹۸۲ در استودیو وست‌لیک در لس آنجلس با بودجه تولید ۷۵۰هزار دلار صورت گرفت. تریلر برجسته‌ترین آلبوم ـ غیر موسیقی متن ـ در تاریخ تأسیس بیلبورد ۲۰۰ است.

تریلر جزئی از فرهنگ عامهٔ جهان و به‌خصوص آمریکاست و تأثیر ماندگاری بر آن گذاشته‌است.[6][7][8][9] زندگی‌نامه‌نویس، جی. رندی تارابورلی توضیح می‌دهد:

در برخی مواقع، فروش تریلر مثل یک کالای لوکس نیست، بلکه همانند یک کالای ضروری در هر خانه‌ای پیدا می‌شود… تریلر احتمالأ شنیده‌شده‌ترین ضبط تمام تاریخ است.[10][11]

آلبوم تریلر، مایکل را به مهم‌ترین و برجسته‌ترین هنرمند و سرگرمی‌ساز قرن ۲۰ تبدیل کرد. او با انتشار این آلبوم سدهای نژادپرستی را شکست، سبک‌های موسیقی را دگرگون کرد، به هنرمندان سیاه‌پوست اعتبار داد و ساختار موزیک ویدئوها را برای همیشه و به صورت بنیادی تغییر داد. رئیس‌جمهور وقت آمریکا، رونالد ریگان نیز به خاطر تقدیر از مایکل، او را به کاخ سفید دعوت کرد و موفقیتش را «یک رؤیای آمریکایی محقق شده» نامید. همچنین تریلر اهمیت آلبوم‌های موسیقی را که تا آن زمان توجه زیادی به آن‌ها نمی‌شد بالا برد.

در سال ۲۰۰۸ به مناسبت بیست‌وپنجمین سالگرد انتشار تریلر، آلبومی با عنوان تریلر ۲۵ منتشر شد که در آن ایکان، کانیه وست، ویل.آی.ام و فرگی شرکت داشتند.

وبگاه ام‌اس‌ان‌بی‌سی آلبوم تریلر را «برترین آلبوم تاریخ موسیقی جهان» می‌داند.[6] آلبوم تریلر در سال ۲۰۰۸، توسط کتابخانهٔ کنگرهٔ آمریکا، تحت عنوان «اثر برجستهٔ فرهنگی و تاریخی ماندگار» به فهرست گنجینهٔ ملی ضبط آمریکا اضافه شد.[12][13]

مقدمه

آلبوم پنجم مایکل که در سال ۱۹۷۹ میلادی (۱۳۵۸ ه‍.ش) با نام غیر معمول منتشر شده بود با موفقیت زیاد، تقدیر منتقدان و یک جایزهٔ گِرَمی همراه بود.[14][15][16] غیر معمول یک موفقیت تجاری بزرگ بود و با فروش بیش از ۷ میلیون کپی در طول ۳ سال، به پرفروش‌ترین آلبومی که یک هنرمند سیاه‌پوست تا آن زمان منتشر کرد، تبدیل شد.[17][18] غیر معمول هم‌اکنون با فروش بیش از ۲۰ میلیون کپی، یکی از پرفروش‌ترین آلبوم‌های جهان است.[16] با این وجود، جکسون احساس می‌کرد که آلبوم غیر معمول می‌بایست تأثیر بسیار بزرگتری می‌گذاشت به‌طوری‌که اظهار داشت: «خیلی غیرمنصفانه بود که نتوانست «جایزهٔ گرمی ضبط سال» را برنده بشود؛ این اتفاق دیگر نمی‌تواند بیفتد».[19] او احساس می‌کرد که صنعت موسیقی به او اهمیت نمی‌دهد. در سال ۱۹۸۰ زمانی که جکسون به روزنامه‌نگار مجلهٔ رولینگ استون گفت که اگر مایل هستند، تصویرش را بر روی مجله‌شان چاپ کنند؛ با جواب منفی آن شخص مواجه شد و روزنامه‌نگار به او گفت: «من بارها و بارها گفتم، اگر عکس سیاه‌پوستان روی مجله‌ها چاپ بشه، فروش نمی‌ره». جکسون هم در جواب گفت: «صبر کن. روزی می‌رسه که همین روزنامه‌ها می‌یان و از من درخواست مصاحبه می‌کنن. شاید اون روز این کار رو انجام بدم. شایدم نه».[19] به همین دلیل او مصمم شد که با انتشار آلبوم بعدی‌اش، به نقطه‌ای فراتر از انتظارات دیگران دست یابد.[20]

نگاه کن؛ آلبوم بعدی را که من منتشر خواهم کرد. فقط نگاه کن … به آن‌ها (شرکت‌های صنعت موسیقی) نشان خواهم داد.[20]

در ماه اوت ۱۹۷۹ میلادی، درست در زمانی که مایکل ۲۱ساله شد، جان برانکا[persian-alpha 1] را به‌عنوان مدیر برنامه‌های خود استخدام کرد.[21] او به برانکا گفت که می‌خواهد «بزرگ‌ترین و ثروتمندترین هنرمند» باشد.[19]

«از وقتی که یک پسر بچه بودم، رؤیای درست کردن پرفروش‌ترین آلبوم تاریخ موسیقی را در سر می‌پروراندم. یادم می‌آید وقتی بچه بودم، قبل از این‌که به داخل استخر بپرم، یک آرزو می‌کردم. فراموش نکنید، من با صنعت موسیقی بزرگ شدم، اهداف را فهمیدم و درک کردم؛ درحالی‌که همه به من می‌گفتند که چه چیز ممکن است و چه چیز ممکن نیست. اما من می‌خواستم یک کار خاص انجام بدهم. موقع پریدن به داخل استخر، بازوانم را تا آنجا که می‌توانستم از هم باز می‌کردم؛ مانند اینکه داشتم افکارم را به بالا، به‌سمت آسمان هدایت می‌کردم. سپس آرزو می‌کردم و بعد به داخل آب شیرجه می‌زدم. به خودم می‌گفتم: «این رؤیای من است، این آرزوی من است». هر دفعه قبل از شیرجه زدن درون آب، این کارها را انجام می‌دادم.»[22]

ضبط
کوئینسی جونز از بزرگ‌ترین برندگان جایزهٔ گرمی است[23] که تهیه‌کنندگی آلبوم تریلر را بر عهده داشت. او در تولید آهنگ‌ها نیز با مایکل همکاری کرد.

تریلر در بین ماه‌های آوریل تا نوامبر ۱۹۸۲ میلادی (فروردین تا آذر ۱۳۶۱)؛ به مدت ۶ ماه و با بودجهٔ ۷۵۰ هزار دلار ضبط گردید. جکسون ضبط آلبوم را به کمک تهیه‌کنندهٔ سرشناس، کوئینسی جونز آغاز کرد. آن‌ها بر روی ۳۰۰ ترانه کار کردند که در آخر ۹ تا از آن‌ها بر روی آلبوم قرار گرفتند.[24] ۴ تا از ترانه‌های آلبوم توسط خود مایکل سروده شده‌است: «بیلی جین»، «بزن به چاک»، «می‌خوای چیزی رو شروع کنی» و «آن دختر مال من است».[25] بر خلاف دیگر خوانندگان، جکسون متن و موسیقی ترانه‌هایش را بر روی کاغذ نمی‌نوشت بلکه اول آن‌ها را در ذهنش می‌پروراند و بعد درون یک ضبط صوت، ضبط می‌کرد.[26]

مایکل مصمم بود که تریلر را به بهترین آلبوم جهان تبدیل کند. اما جونز به مایکل گفت که به‌خاطر رکود صنعت موسیقی، بعید است که تریلر بتواند موفقیت غیر معمول را به دست بیاورد.[27]

یادم می‌آید یک‌بار، هنگامی که بر روی تریلر کار می‌کردیم، با کوئینسی جونز، تهیه‌کننده و راد تمپرتون، نویسندهٔ ترانهٔ «تریلر» در استودیو بودیم. من داشتم پینتبال بازی می‌کردم. یکی از آن‌ها ازم پرسید: «اگر این آلبوم به اندازهٔ آلبوم غیر معمول خوب از آب درنیاید، مأیوس می‌شوی؟» یادم می‌آید که ناراحت شدم. از این‌که این سؤال، حتی پرسیده شده بود، ناراحت شدم. به آن‌ها گفتم: تریلر باید از غیر معمول بهتر باشد… می‌خواهم این آلبوم، پرفروش‌ترین آلبوم تمام دوران‌ها بشود و آن‌ها شروع کردند به خندیدن. ظاهراً این خواسته به نظر آنان، غیر واقع گرایانه می‌آمد.[27]

روابط دوستانهٔ کوئینسی جونز و مایکل جکسون در طول ضبط آلبوم تیره شد.[28] کوئینسی اعتقاد داشت که «بیلی جین» برای منتشر شدن در آلبوم مناسب نیست اما مایکل با او مخالفت می‌کرد. کوئینسی از «بیلی جین» متنفر بود و برای او این سؤال مطرح بود که چرا یک طرفدار مزاحم می‌تواند برای مایکل این قدر مهم باشد. او از مایکل خواست تا قسمت طولانی موسیقی ابتدای ترانهٔ «بیلی جین» را کوتاه‌تر کند اما مایکل گفت که همین قسمت اولش است که او را به رقص وادار می‌کند.[25][29] جکسون می‌خواست آلبومی خلق کند که «هر آهنگش هیجان‌انگیز» باشد تا بتواند معنی تریلر (به فارسی: دلهره‌آور یا هیجان‌انگیز) را به خوبی نشان دهد.[25][30][31] جکسون و جونز می‌خواستند برای قطعهٔ «بزن به چاک» یک موسیقی راک که تمام انواع را پوشش دهد بسازند به همین علت هفته‌ها به دنبال گیتاریستی مجرب بودند تا با او ترانه را بسازند. سرانجام ادی ون هیلن از گروه موسیقی راک ون هیلن به عنوان گزینهٔ مناسب انتخاب شد.[25][29] راد تمپرتون، نویسندهٔ ترانهٔ «تریلر»، در ابتدا نام ترانه را «استار لایت»[persian-alpha 2] یا «مرد نیمه‌شب»[persian-alpha 3] گذاشته بود اما در آخر موافقت کرد که نام آن را «تریلر» بگذارند.[25] قسمت انتهایی ترانهٔ «تریلر» را هم وینسنت پرایس دکلمه کرده‌است. همچنین لاتویا و جنت جکسون در ترانهٔ «پی. وای. تی.» خوانندگان پس‌زمینه هستند.[29]

زمانی که ۹ ترانهٔ آلبوم آماده شد، کوئینسی و مایکل از نتیجهٔ کار ناراضی بودند.[25] آن‌ها از طرف کمپانی ضبط هم، سخت تحت فشار بودند که هرچه زودتر، آلبوم را به اتمام برسانند.[32]

وقتی که کمپانی به شما فشار می‌آورد که هرچه زودتر کار را تمام کنید، معنایش این است که شما واقعاً تحت فشارید؛ و ما را هم تحت فشار قرار داده بودند. آن‌ها گفتند که این آلبوم باید درست در یک تاریخ معین به پایان برسد. انجامش بدهید یا بمیرید؛ بنابراین ما در موقعیتی قرار گرفتیم که داشتیم خودمان را می‌کشتیم تا کار را درست در زمان تعیین شده به پایان برسانیم. بر روی میکس آهنگ‌ها خیلی سازش کردیم و همین‌طور اینکه کدام آهنگ‌ها قرار است بر روی آلبوم قرار بگیرند. آن‌قدر از سر و ته آهنگ‌ها زدیم تا بالاخره کل آلبوم یک چیز بی‌سروته شد… وقتی بالاخره به آهنگ‌هایی که قرار بود بر روی آلبوم قرار بدهیم، گوش دادیم، آهنگ «تریلر» آن قدر به نظرم افتضاح آمد که به گریه افتادم. ما سخت تحت فشار بودیم زیرا در همان زمان که سعی می‌کردیم تریلر را به اتمام برسانیم، در حال کار بر روی کتاب گویای ئی.تی. موجود فرازمینی بودیم و آن را هم باید در زمان تعیین شده به پایان می‌رساندیم. مثل این بود که تمام آدم‌هایی که در استودیو بودند با هم جنگ داشتند. ما به حقیقت تلخی دست یافتیم که میکس آهنگ‌های تریلر به درد نمی‌خورد … همان‌جا در استودیو نشستیم. استودیوی «وست لیک» در هالیوود؛ و به تمام آهنگ‌های آلبوم گوش دادیم. من از شدت غم، ویران شده بودم. تمامی احساسات سرکوب شده‌ام را به یک‌باره بروز دادم. عصبانی شدم و اتاق را ترک کردم. به کارمندانم گفتم که «ما این آلبوم را منتشر نمی‌کنیم. با سی‌بی‌اس تماس بگیرید و بگویید که آن‌ها این آلبوم را دریافت نمی‌کنند. ما این آلبوم را به آن‌ها نمی‌دهیم».[32]

آن‌ها دوباره شروع به میکس ترانه‌ها کردند و روی هر کدام از ترانه‌ها یک هفتهٔ دیگر وقت گذاشتند.[25]

در آخر فهمیدم که باید تمام آلبوم را دوباره از اول میکس کنم. وقتی این کار انجام شد؛ بوووم! تریلر مثل بمب صدا کرد و تمامی رقبا را در آمریکا کنار زد … تریلر پروژهٔ پرزحمتی بود.[33]

از ۳۰۰ آهنگی که مایکل جکسون برای منتشر کردن در این آلبوم ضبط کرده بود اما هرگز در آن منتشر نشد می‌توان به آهنگ‌های «چرخ و فلک» ،[persian-alpha 4][34] «خط شب» ،[persian-alpha 5][35] «او (دختر) مزاحم است» ،[persian-alpha 6][پانویس 1][36] «خیابان داغ»[persian-alpha 7][37] و «نمایش خنده»[persian-alpha 8][38] اشاره کرد.

سرایش و سبک آوازی

به نظر استیو هوآی از مجلهٔ آل‌میوزیک، تریلر نقاط قوت آلبوم غیر معمول را قوی‌تر و خالص‌تر کرد. در تریلر قطعات دنس و راک جسارت آمیزتر است؛ در حالی که ملودی‌های پاپ و بالادها، ملایم‌تر و روح‌انگیزتر هستند.[40] قطعات این آلبوم عبارت‌اند از: تصنیفهای «طبیعت بشر»، «بانویی در زندگیم» و «آن دختر مال من است» و ترانه‌های فانک «بیلی جین» و «می‌خوای چیزی رو شروع کنی» و همچنین آهنگ‌های دیسکوی «عزیزم مال من باش» و «پی وای تی».[41][42] در قطعهٔ «می‌خوای چیزی رو شروع کنی» صدای سازهای کوبه‌ای و باس در پس زمینهٔ ترانه شنیده می‌شود که الهام گرفته شده از شعرهای آفریقایی است که با سبک بین‌المللی ادغام شده‌است.[10] تصنیف «آن دختر مال من است» که به همراه پل مک‌کارتنی، یکی از اعضای گروه بیتلز ضبط شده، بیان‌کنندهٔ داستان مبارزهٔ ۲ دوست بر سر یک زن است که در آن هر کدام از آن ۲ دوست دلایلی را برای عشق خود بیان می‌کنند که اغلب به صورت رپ است.[25]

به گفتهٔ کریستوفر کانلی از مجلهٔ رولینگ استون، مایکل با آلبوم تریلر علاقه‌اش به سبک پارانویا و موضوعات تیره و تار را نشان داد. به گفتهٔ او این علاقه طوری‌است که می‌توان این سبک را از عنوان‌های فراطبیعی ترانه‌های آلبوم فهمید.[17] استفن ارلوین از آل‌میوزیک نیز به مشهود بودن این گرایش در آهنگ‌های «بیلی جین»، «می‌خوای چیزی رو شروع کنی» و «تریلر» اشاره کرده‌است.[43] در «بیلی جین» جکسون دربارهٔ یک طرفدار سمج می‌خواند، که ادعا می‌کند جکسون پدر فرزند اوست. در «می‌خوای چیزی رو شروع کنی» او علیه شایعات و رسانه‌ها صحبت می‌کند.[17][40] «بزن به چاک» آهنگ راک ضد خشونت خیابانی و ادای احترامی به فیلم موزیکال داستان وست‌ساید بود که اولین ترانهٔ راک تحول آفرین جکسون شد.[40][44] مایکل دربارهٔ ترانهٔ «بزن به چاک» می‌گوید: «این نکته مهم است که هیچ‌کس نباید آدم کله‌شق و خشنی باشد. شما با دعوا نکردن هم، می‌توانید ثابت کنید که هنوز یک مرد هستید. شما برای این‌که ثابت کنید که یک مرد هستی، مجبور نیستی که بمیری».[45] در تصنیف «طبیعت بشر» احساسی از ناراحتی و درون‌گرایی دیده می‌شود.[10]

استیو هوآی همچنین اشاره کرد که ترانهٔ «تریلر»، آغازگر ابراز علاقهٔ جکسون به موضوعات فراطبیعی است. موضوعی که او در سال‌های بعد هم بارها به آن پرداخت.[40] او در این آهنگ، از جلوه‌های صوتی سینمایی، موتیف‌های فیلم‌های وحشت و حقه‌های آوازی برای القای حس خطر در کارش استفاده کرد.[25]

انتشار و میزان فروش
نوشتار(های) وابسته: رکوردها و دستاوردهای مایکل جکسون در جدول‌های جهانی
بازخورد
بررسی انتقادی
منبعرتبه
آل‌میوزیک[43]
رابرت کریس‌تیگو(الف)[46]
دیلی‌تلگراف(مطلوب)[47]
ملودی‌میکر(نامطلوب)[48]
نیویورک تایمز(مطلوب)[49]
کیو[50]
رولینگ استون[17]
اسلنت مگزاین[42]
استایلوس(مطلوب)[51]

آلبوم تریلر در ۳۰ نوامبر ۱۹۸۲ (۹ آذر ۱۳۶۱) منتشر شد و در زمان اوجش، هفته‌ای ۱ میلیون نسخه از آن به فروش می‌رسید.[52] از این آلبوم ۹-آهنگه، هفت تک‌آهنگ منتشر شد: «آن دختر برای من است» (#۲)، «بیلی جین» (#۱)، «بزن به چاک» (#۱)، «می‌خوای چیزی رو شروع کنی» (#۵)، «طبیعت بشر» (#۷)، «پی. وای. تی.» (#۱۰) و «تریلر» (#۴).[پانویس 2][53] اوّلین تک‌آهنگ، ترانهٔ «آن دختر مال من است» بود که در جدول ۱۰۰ اثر برتر بیلبورد به رتبهٔ ۲ رسید اما با این وجود انتشار این ترانه به عنوان نخستین تک‌آهنگ آلبوم این باور را برای برخی به وجود آورد که تریلر آلبومی ناموفق خواهد بود.[54] سپس ترانهٔ موفق «بیلی جین» به‌عنوان دومین تک‌آهنگ منتشر شد و توانست به رتبهٔ ۱ جدول اکثر کشورهای جهان دست یابد.[55][56] ترانهٔ شمارهٔ ۱ «بزن به چاک» هم سومین تک‌آهنگ بود و باعث ادامهٔ موفقیت آلبوم شد.[57] ترانهٔ «تریلر» نیز هفتمین و آخرین تک‌آهنگ منتشر شده از آلبوم بود و به رتبهٔ ۴ جدول ۱۰۰ اثر برتر بیلبورد رسید.[58][59]

آلبوم تریلر در ۲۵ دسامبر ۱۹۸۲ و با رتبهٔ ۱۱ وارد جدول بیلبورد ۲۰۰ شد و تا ۱۲۲ هفته در آن جدول باقی‌ماند.[60] این آلبوم ۸۰ هفته در بین ۱۰ اثر برتر بیلبورد ۲۰۰ بود که از این ۸۰ هفته، ۳۷ هفتهٔ متوالی در رتبهٔ ۱ بود و از این نظر تنها آلبوم -غیر موسیقی متن- است که به این رکورد رسیده‌است.[61] تریلر یکی از ۳ آلبوم جهانی در کل تاریخ موسیقی است که از زمان انتشارش به مدت ۱ سال تمام در بین ۱۰ اثر برتر جدول بیلبورد ۲۰۰ بود. تریلر همچنین اولین آلبوم از ۳ آلبوم جهانی در کل تاریخ است که ۷ ترانه از آن در بین ۱۰ اثر برتر جدول ۱۰۰ اثر برتر بیلبورد بود.[61][62]

تریلر در سال اول انتشارش، بیش از ۲۵میلیون کپی در جهان فروش کرد و در ۷ فوریه ۱۹۸۴ (۱۸ بهمن ۱۳۶۲) به پرفروش‌ترین آلبوم جهان در طول تاریخ تبدیل شد و نامش در کتاب رکوردهای گینس ثبت شد.[63] این در حالی بود که پرفروش‌ترین آلبوم یک هنرمند تک‌خوان (سولو) در آن زمان، تنها ۱۲ میلیون نسخه فروش داشت.[64] تریلر تا به امروز اولین و تنها آلبومی است که توانسته ۲ بار (سال ۸۴–۱۹۸۳) پرفروش‌ترین آلبوم سال آمریکا باشد.[62] همچنین این آلبوم پرفروش‌ترین آلبوم جهان از سال ۱۹۹۱ تا ۲۰۰۳ بوده‌است.[65]

در سال ۲۰۰۴ مشخص شد که پس از گذشت ۲۲ سال از انتشار تریلر همچنان سالیانه ۱۳۰٬۰۰۰ نسخه از آن در آمریکا به فروش می‌رسد.[66] هیچ آلبومی از تریلر پرفروش‌تر نبوده‌است. فروش این آلبوم تا به امروز بیش از ۱۱۰ میلیون نسخه برآورد شده[1] و این در حالیست که آلبوم بازگشت در سیاهی اثر ای‌سی/دی‌سی که پرفروش‌ترین آلبوم بعد از تریلر است، تنها ۴۹ میلیون نسخه در جهان فروش داشته‌است.[67] هر چند برخی منابع فروش جهانی تریلر را تا ۶۵ میلیون نسخه برآورد می‌کنند.

تریلر همچنین پرفروش‌ترین آلبوم در تاریخ موسیقی آمریکا نیز است. در دسامبر ۲۰۱۵ انجمن صنعت ضبط موسیقی آمریکا اعلام کرد که فروش تریلر از مرز ۳۰ میلیون نسخه در آمریکا گذشته و به همین دلیل ۳۰اُمین گواهی‌نامهٔ مولتی-پلاتین خود را دریافت کرد. تریلر اولین آلبومی است که موفق به دریافت ۳۰اُمین گواهی‌نامهٔ پلاتین شده‌است.[4][68]

این آلبوم در بیشتر کشورهای جهان به بالاترین رتبه‌ها رسید؛ فروش تریلر ۴٬۲ میلیون نسخه تا سال ۲۰۱۲ در انگلستان[69][70][71] و ۲٫۵ میلیون نسخه در ژاپن تا سال ۲۰۰۹ است.[72] تریلر جز ۵ آلبوم پرفروش تاریخ انگلستان نیز است.[71] تریلر در استرالیا هم ۱۵ گواهی پلاتین برای فروش ۱۵ میلیون نسخه دریافت کرد.[73]

نماهنگ

از آلبوم تریلر، ۳ نماهنگ (موزیک ویدئو) با نام‌های «بیلی جین»، «بزن به چاک» و «تریلر مایکل جکسون» ساخته شد که باعث انقلابی در صنعت موسیقی شد و هنر ساخت موزیک ویدئو را تغییر داد و آن را از مجموعه‌ای از تصاویر و عکس‌ها به روایتی داستانی، به صورتی که امروز می‌بینیم تبدیل کرد.[74] مایکل فرم سادهٔ موزیک ویدئوها را از طریق داستان، حرکات رقص و جلوه‌های ویژه به یک فرم هنری و یک ابزار تبلیغاتی تبدیل نمود.[40]

” حقیقت این بود که مایکل و ام‌تی‌وی یکدیگر را به عظمت رساندند. هیچ‌کس تا آن زمان هرگز چنین چیزی را ندیده بود و این هرگز دوباره اتفاق نخواهد افتاد “

—کوئینسی جونز، تهیه‌کنندهٔ آلبوم تریلر، [75]

قبل از موفقیت آلبوم تریلر، مایکل جکسون و تمام سیاه پوستان، برای پخش شدن کارهایش توسط شبکهٔ تازه تأسیس ام‌تی‌وی مشکل داشت.[76] مایکل می‌گوید: «آن‌ها صاف و پوست کنده نظرشان را گفتند. آن‌ها موسیقی مرا پخش نمی‌کردند. این قلب مرا شکست». سپس والتر یت‌نیکاف، رئیس شرکت سی‌بی‌اس که ناشر آثار مایکل بود شبکهٔ ام‌تی‌وی را تحت فشار گذاشت و آن‌ها را تهدید کرد که در صورت پخش نکردن آثار مایکل جکسون، حق پخش آثار هنرمندان دیگر را نیز به‌ام‌تی‌وی نمی‌دهد. والتر یت‌نیکاف، رئیس سی‌بی‌اس می‌گوید: «گفتم بسیار خوب؛ من هم تمام آهنگ‌ها را از ام‌تی‌وی بیرون می‌کشم. تمامی آهنگ‌ها را. فراموششان کنید. شما هیچ چیز از سی‌بی‌اس پخش نخواهید کرد و اگر این کار را بکنم، برادران وارنر هم پیروی ما خواهند بود». یتنیکاف در سال ۲۰۰۸ در مصاحبه‌ای با مجلهٔ ابونی گفت: «وقتی ام‌تی‌وی تازه کارش را آغاز کرده بود، خودش را به عنوان یک ایستگاه پخش موسیقی راک معرفی کرد و وقتی آهنگ‌های «بیلی جین» و «بزن به چاک» منتشر شدند، ام‌تی‌وی نمی‌خواست پخششان کند. آن‌ها عملاً گفتند: "نه.نه.نه. ما موسیقی راک پخش می‌کنیم. این آهنگ‌ها از مایکل جکسون هستند و او یک سیاه پوست است."» اما لس گارلند، مؤسس شبکهٔ ام‌تی‌وی و مبتکر شبکه‌های وی‌اچ‌وان و بکس در سال ۲۰۰۶ به مجلهٔ جت گفت که این داستان یک افسانه‌است.[75] او می‌گوید:

هرگز در پخش آن کلیپ‌ها درنگ نکردیم. هیچ گونه دل‌آزردگی‌ای به وجود نیامد. من [بعد از تماشای بیلی جین] به باب پیتمن، دیگر مؤسس شبکهٔ ام‌تی‌وی، زنگ زدم تا به او بگویم: «من همین الان بهترین کلیپ موسیقی تمام عمرم را دیدم». و او نیز در همان روز این کلیپ را به فهرست برنامه‌های پخش، اضافه کرد. این‌که چگونه چنین افسانه‌ای در مورد این ماجرا ساخته شد، ما را متحیر کرده‌است.[75]

” قطعاً بدون وجود مایکل جکسون، ام‌تی‌وی ادامهٔ حیات نمی‌داد و بدین شکل ساخته نمی‌شد … مایکل در سال ۱۹۸۲ ساخت ویدیو برای آلبوم تریلر را آغاز کرد و آن زمان ام‌تی‌وی تنها ۳ ماه با ورشکستگی و از بین رفتن فاصله داشت. “

—راب تاننبام، نویسندهٔ کتاب «من ام‌تی‌وی خودم را می‌خواهم»، [77][78]

اما یتنیکاف، رئیس سی‌بی‌اس گفت که این جریان را به خوبی به یاد دارد و ام‌تی‌وی هیچ علاقه‌ای به پخش موزیک ویدئوها نداشت.[75]

بعد از این اتفاقات، همکاری طولانی مدت بین جکسون و ام‌تی‌وی آغاز شد. از آن پس بود که هنرمندان سیاه‌پوست اعتبار پیدا کردند[79] و ام‌تی‌وی هم نژادپرستی را کنار گذاشت.[80] محبوبیت ۳ موزیک ویدئوی آلبوم تریلر باعث «روی نقشه» قرار گرفتن کانال تازه تأسیس ام‌تی‌وی شد. ام‌تی‌وی هم که بیشتر ترانه‌های راک را پخش می‌کرد، تمرکز برنامه‌هایش را به نفع موسیقی پاپ و آر اند بی تغییر داد.[79][81]

نماهنگ بیلی جین
رقص دسته‌جمعی مردم در مکزیکو سیتی. این رقص به عنوان «بزرگ‌ترین رقص دسته‌جمعی جهان» در کتاب گینس ثبت شده‌است. ۱۳٬۹۵۷ نفر در این واقعه به بازسازی رقص تریلر مایکل جکسون در روز تولدش می‌پردازند.[82] در این رقص، تنها کسانی که لباس مردگان و مخصوص نماهنگ تریلر را پوشیده بودند جزو رقصندگان به حساب می‌آمدند و بقیهٔ مردم، که بالغ بر ۵۰٬۰۰۰ نفر بودند، شمارش نشدند.[83]

ویدئوی «بیلی جین» در ۲ مارس ۱۹۸۳ (‎۱۱ اسفند ۱۳۶۱) منتشر شد و اوّلین ویدئو کلیپ تاریخ موسیقی بود که در آن، برای اولین بار، به جای نمایش مجموعه‌ای از تصاویر و عکس‌ها، داستانی همانند فیلم‌های سینمایی نمایش داده می‌شد.[84] این موزیک ویدئو نه تنها شبکهٔ تازه‌تأسیس و ناشناختهٔ ام‌تی‌وی - که امروزه یکی از قدرتمندترین شبکه‌های موسیقی‌ست - را به شهرت رساند، بلکه راه را برای پخش آثار هنرمندان رنگین‌پوست، در شبکه‌های موسیقی هموار کرد. مایکل در این موزیک ویدئو، یک کت و شلوار مشکی چرمی به‌همراه پاپیون و پیراهنی صورتی به تن دارد. این مدل لباس، به‌سرعت مورد تقلید تعداد زیادی از نوجوانان آمریکاییِ آن زمان قرار گرفت. تقلید دانش‌آموزان آمریکایی از این لباس مایکل به‌قدری گسترده شد که مدیران بعضی مدارس استفاده از این لباس و همچنین دستکش تکیِ سفید را منع کردند.[85]

نماهنگ بزن به چاک

ویدئو کلیپ «بزن به چاک» دوّمین ویدئوی منتشر شده از آلبوم بود.[86] هدف کلیپ «بزن به چاک»، منع جوانان سیاه‌پوست و سفیدپوست از جنگ‌های خیابانی بود و هزینهٔ ساخت آن ۱۵۰ هزار دلار برآورد شد.[87] مجموعه رقص‌های این نماهنگ، بارها و بارها توسط هنرمندان دیگر کپی و تقلید شده‌است.[29][45] پس از انتشار ویدئوی «بزن به چاک»، مردم از کشورهای گوناگون، به بازسازی گروهی رقص معروف آخر این ویدئو در مکان‌های عمومی همانند خیابان‌ها و مراکز خرید پرداخته‌اند که تا به امروز نیز ادامه دارد.[88] این ویدئو و همین‌طور ترانه‌اش، تأثیر بسیاری بر مردم آمریکا داشت.[89][90]

ژاکتی که مایکل در این موزیک ویدئو به تن داشت، به یکی از پرطرفدارترین لباس‌ها تبدیل شد؛ به‌طوری‌که مری جی. بلایژ، هنرمند سیاه‌پوست آمریکایی و یکی از خوانندگان محبوب موسیقی سول،[91] می‌گوید: «من فکر نمی‌کنم که شما توی خیابان راه برید و یک بچه رو پیدا کنی که این ژاکت رو نداشته باشه».[92] بیانسه، موفق‌ترین خوانندهٔ زن دههٔ ۲۰۰۰[93] نیز می‌گوید: «من هم یکی از این ژاکت رو دارم. هر کسی این ژاکت رو داره».[92]

نماهنگ تریلر
نوشتار اصلی: تریلر مایکل جکسون

موزیک ویدئوی ۱۴ دقیقه‌ای «تریلر مایکل جکسون» در ۲ دسامبر ۱۹۸۳ (۱۲ آذر ۱۳۶۲) منتشر شد. این ویدئو با بودجهٔ تخمینی بین ۶۰۰ هزار تا ۱ میلیون دلار، پرهزینه‌ترین موزیک ویدئوی جهان در آن زمان بود.[94] این در حالی بود که در آن زمان به موزیک ویدئوها اهمیتی داده نمی‌شد و گران‌ترین موزیک ویدئویی که ساخته می‌شد، حداکثر بودجه‌ای ۲۵ هزار دلاری داشت.[95]

انتشار ویدئوی «تریلر» با اعتراض افراد مذهبی و بزرگان فرقهٔ شاهدان یهوه (فرقه‌ای از دین مسیحیت) همراه بود. آن‌ها معتقد بودند که این ویدئو به دلیل زنده شدن مردگان از درون خاک جنبه‌ای ضد دینی دارد. مایکل از زمان کودکی و توسط مادرش طبق عقاید این دین بزرگ شده بود.[پانویس 3] این اعتراض‌ها تا جایی گسترش یافت که مایکل تصمیم گرفت که ویدئوی تریلر را منتشر نکند و تمام نوارهای فیلم‌برداری را نیز از بین ببرد. او به مدیر برنامه‌هایش، جان برانکا، گفت که نوارها را خراب کند. اما برانکا این کار را نکرد و روز بعد مایکل را متقاعد کرد که ویدئوی تریلر را از بین نبرد. برانکا پیشنهاد داد تا به جای خراب کردن ویدئو، پیامی را به اول این ویدئو اضافه کند مبنی بر این که: «وی در عمل هیچ اعتقادی به صحنه‌های نمایش داده شده در این ویدیو نداشته و این فقط یک نمایش است».[96]

انتشار «تریلر مایکل جکسون» نقطهٔ عطفی در صنعت موسیقی بود و انقلابی در آن ایجاد کرد.[6][74] «تریلر مایکل جکسون» باعث افزایش اهمیت موزیک ویدئوها شد به همین دلیل از آن به عنوان «بهترین موزیک ویدئو برای همیشه» یاد می‌شود.[97] محبوبیت این ویدئوی ۱۴ دقیقه‌ای در بین مردم به حدی بود که شبکهٔ ام‌تی‌وی به خاطر تقاضای بینندگان، آن را در هر ساعت ۲ بار پخش می‌کرد.[53]

مایکل پس از انتشار کلیپ، پشت صحنهٔ آن را با نام «ساخت تریلر مایکل جکسون» منتشر کرد. این مستند در کمتر از چهار ماه، ۳۵۰٫۰۰۰ کپی فروش کرد. قیمت هر نسخه از این مستند ۲۹٫۹۹ دلار بود.[52] «ساخت تریلر» تبدیل به پرفروش‌ترین فیلم مستند و همین‌طور موزیکالی جهان شد و بعدها این رکورد توسط خود مایکل با فیلم موزیکال «مون‌واکر» شکسته شد.[98] (در حال حاضر فیلم «این است مایکل جکسون» با فروش ۲۶۱ میلیون دلار، پرفروش‌ترین فیلم مستند، موزیکال و کنسرتی جهان می‌باشد.[99])

ژاکت تریلر از معروف‌ترین و پرفروش‌ترین لباس‌های جهان است.

بر خلاف موزیک ویدئوی «بزن به چاک»، سبک و نوع رقص‌های جکسون در «ویدئوی تریلر» تا حد زیادی منحصر به خود مایکل باقی‌ماند.[29] رقص‌های جکسون در ویدئوی تریلر (در ایران معروف به رقص مردگان) قسمتی از فرهنگ مردم جهان است به‌طوری‌که باعث به وجود آمدن نمایش‌های جهانی همچون «جهان را بلرزان» شد. همچنین مردم با ملیت‌های مختلف از همه جا از فیلم‌های هندی گرفته تا زندان‌های فیلیپین به بازسازی این رقص‌ها می‌پردازند.[100][101][102]

” چیزی که من می‌دونم؛ اینه که همهٔ [مردم] ژاکت تریلر رو دارن. به من نگید که ندارینش. دارین دروغ می‌گید اگه بگید ندارین چون خودم هم یکیشو دارم. “

—ایکان، خواننده و تهیه‌کننده، [92]

لباس قرمزی که مایکل در این موزیک ویدئو به تن کرد، به «جذاب‌ترین و داغ‌ترین کت اواسط دههٔ ۸۰ میلادی» تبدیل شد و به‌طور گستره‌ای مورد تقلید قرار گرفت.[103] این کت یکی از معروف‌ترین آثار فرهنگ عامه است.[104] ژاکت تریلر در ژوئن ۲۰۱۱ (تیر ۱۳۹۰) به قیمت یک میلیون و هشتصد هزار دلار (با محاسبه سه‌هزار و سیصد تومان برای هر دلار، تقریباً ۶ میلیارد تومان) در خانهٔ حراج جولین به فروش رفت.[105] این در حالی بود که صاحب‌نظران و منتقدان قیمت فروش را بین ۲۰۰ تا ۴۰۰ هزار دلار تخمین زده بودند. خریدار این ژاکت شرح داد: «این کت، گران‌ترین لباس یادگاری راک اند رول است».[106][107]

این موزیک ویدئو در سال ۲۰۰۶ از سوی کتاب رکوردهای جهانی گینس، عنوان موفق‌ترین موزیک ویدئوی جهان را دریافت کرد[108] و در سال ۲۰۰۹ توسط کتابخانهٔ کنگرهٔ آمریکا، تحت عنوان‌های اثر فرهنگی و تاریخی ماندگار و مشهورترین نماهنگ جهان به فهرست گنجینهٔ ملی فیلم آمریکا اضافه شد. موزیک ویدئوی «تریلر مایکل جکسون» در این فهرست، اولین و تنها موزیک ویدئوی انتخاب شده‌است؛ زیرا در این فهرست تنها برترین فیلم‌های سینمایی‌ای که تأثیر قابل توجهی بر فرهنگ عامه می‌گذارند قرار می‌گیرند.[پانویس 4] کتابخانهٔ کنگره، انتشار این موزیک ویدئو را لحظه‌ای انقلابی در صنعت موسیقی دانسته‌است.[74][109] این کلیپ توسط شبکهٔ ام‌تی‌وی نیز «عظیم‌ترین ویدئو کلیپ» نام‌گذاری شد.[110]

تأثیر آلبوم تریلر بر صنعت موسیقی جهان
در ۱۴ مه ۱۹۸۴، جکسون ۲۶ ساله به کاخ سفید دعوت شد تا جایزه‌ای را از دستان رونالد ریگان، رئیس‌جمهور وقت آمریکا دریافت کند. این جایزه برای قدردانی از حمایت‌های جکسون از حرکت‌های خیریه علیه اعتیاد به الکل و مواد مخدر به او داده شد. مایکل از ترانهٔ «بزن به چاک» برای این اقدامات استفاده کرد. بازدید مایکل از کاخ سفید، هیجان‌انگیزترین اتفاق این کاخ، بعد از آزادی گروگان‌های سفارت آمریکا از ایران در تاریخ ۲۰ ژانویه ۱۹۸۱ بود.[89]

گیل فریسن، رئیس کمپانی «آی‌اَنداِم» می‌گوید: «کل صنعت موسیقی از موفقیت تریلر بهره برد».[52] جکسون با تریلر، صنعت موسیقی را از لحاظ هنری، تجاری و درآمدزایی متحول نمود.[11] در زمان انتشار آلبوم تریلر، خوانندگان و مردم بیشتر به تک‌آهنگ‌ها اهمیت می‌دادند اما تریلر باعث افزایش اهمیت آلبوم‌های موسیقی شد. او ثابت کرد که تمام تک‌آهنگ‌های یک آلبوم می‌تواند موفق باشد. شبکهٔ تلویزیونی وی‌اچ‌وان این اتفاق را این‌گونه توضیح می‌دهد: «در بازاری که در آن تک‌آهنگ‌ها جولان می‌دادند؛ تریلر اهمیت و توجه را نسبت به آلبوم‌ها بالا برد. در عین حال، پرفروش شدن چندین تک‌آهنگ از این آلبوم، تصوری را که در مورد تعداد تک‌آهنگ‌های موفق یک آلبوم رواج داشت، تغییر داد».[41] روزنامهٔ تایم می‌گوید: «موج تریلر بهترین سال‌ها را از زمان اوایل سال ۱۹۷۸ برای صنعت موسیقی از نظر تجاری به ارمغان آورد؛ زمانی که صنعت موسیقی درآمد کلی معادل ۴٫۱ میلیارد دلار داشت». نیویورک تایمز تأثیر تریلر را همانند بازگشت اعتماد به نفس به روح صنعتی که، توسط «ویرانه‌های جنبش پانک و سبک فرمالیتهٔ پاپ کامپیوتری» محدود شده بود، توصیف کرد و تأثیر جکسون را تنها ۱ سال پس از انتشار تریلر این گونه بیان کرد: «ستارهٔ آثار ضبط شده، رادیو و ویدئوهای راک. گروه نجاتی تک‌نفره برای صنعت موسیقی. آهنگسازی که بنیان موسیقی را برای یک دهه دگرگون می‌کند. رقصنده‌ای با گرانقدرترین پاها در مسیر و خواننده‌ای که فراتر از هر سلیقه، سبک و همچنین تعصب نژادی پیش می‌رود».[52] نیویورک تایمز مایکل را در سن ۲۵ سالگی، «پدیده‌ای در عرصهٔ موسیقی» خواند و گفت: «در دنیای موسیقی پاپ، مایکل جکسون یک طرف و بقیه در طرف دیگر هستند».[111]

تنها چندی پس از انتشار آلبوم، روزنامهٔ نیویورک تایمز نوشت: «جکسون بزرگ‌ترین پدیده از زمان بیتلزها است. او محبوب‌ترین پدیده پس از الویس پریسلی است و شاید محبوب‌ترین هنرمند سیاه‌پوست برای همیشه باقی بماند».[52] مایکل چندی بعد به موفق‌ترین و محبوب‌ترین هنرمند و سرگرمی‌ساز جهان در تمام دوره‌ها تبدیل شد.[112] همچنین بسیاری از صاحب‌نظران موسیقی همانند بری گوردی، مؤسس شرکت موتاون رکوردز از او به عنوان «بزرگ‌ترین و عظیم‌ترین سرگرمی‌ساز و صحنه‌گردان جهان در کل تاریخ» یاد می‌کنند.[113][114]

انتشارهای دوباره
یکی از گواهی‌نامه‌های پلاتین آلبوم تریلر که در قهوه‌خانهٔ هارد راک کافی در هالیوود، کالیفرنیا موجود است. هر کدام از صفحه‌های پلاتین برای فروش ۱٬۰۰۰٬۰۰۰ نسخه اهدا می‌شود. تا به امروز فقط آلبوم تریلر به خاطر فروش بیش از ۳۰ میلیون نسخه در آمریکا، موفق به دریافت ۳۰ صفحهٔ پلاتین از انجمن صنعت ضبط آمریکا شده‌است.[4]

ویرایش خاص

آلبوم تریلر در ۱۶ اکتبر ۲۰۰۱ (‎۲۴ مهر ۱۳۸۰) با نام «تریلر: ویرایش خاص»[persian-alpha 9] مجدد منتشر شد. در این ویرایش، علاوه‌بر ترانه‌های اصلی، ترانه‌های «کسی در تاریکی» ،[persian-alpha 10] «چرخ و فلک» ،[persian-alpha 11] دموی خانگی ترانهٔ «بیلی جین» و همچنین مصاحبه‌های صوتی با کوئینسی جونز و راد تمپرتون پیرامون ضبط، به آلبوم اضافه شد.[29][115]

شرکت سونی برای میکس و مهندسی این آلبوم فردی با نام میک گوزاشی را استخدام کرد[116][117] تا به مایکل در تبدیل کردن صدای آلبوم تریلر به «۵٫۱ ـ کانال دالبی ساراند» و ضبط آن بر سوپر سی‌دی کمک کند اما با وجود این‌که تلاش‌های بسیاری انجام شد، مایکل از هیچ‌کدام از میکس‌ها خوشش نیامد و آن‌ها را قبول نکرد.[118] به همین دلیل تریلر: ویرایش خاص بر روی سی‌دی‌های «اس‌ای‌سی‌دی»[persian-alpha 12] و تنها به صورت استریو منتشر شد.[119]

تریلر ۲۵
نوشتار اصلی: تریلر ۲۵

به مناسبت بیست‌وپنجمین سالگرد انتشار آلبوم تریلر، آلبوم تریلر ۲۵ در ۸ فوریه ۲۰۰۸ (۱۹ بهمن ۱۳۸۶ ه‍.ش)[120] با همکاری ویل.آی.ام، کانیه وست، ایکان و فرگی منتشر شد. مایکل در این آلبوم تولیدکنندهٔ اصلی[persian-alpha 13] بود.[69] این آلبوم به ۳ صورت منتشر شد: سی‌دی، usb و صفحه‌های گرامافون. در تریلر ۲۵ علاوه بر ۹ ترانهٔ اصلی، ۷ تراک جدید نیز قرار گرفته بود: ترانهٔ جدید «برای تمام دوران‌ها» ،[persian-alpha 14] دکلمه‌ای از وینسنت پرایس و ۵ ریمیکس جدید از ترانه‌های قبلی آلبوم.[69][121][122] تریلر ۲۵ دارای یک عدد دی‌وی‌دی نیز است که شامل ۳ موزیک ویدئو و اجرای ترانهٔ «بیلی جین» در ویژه‌برنامهٔ موتاون ۲۵ می‌باشد.[69]

تریلر ۲۵ به سرعت به یک موفقیت تجاری بزرگ تبدیل شد به‌طوری‌که در ۱۲ هفتهٔ نخست انتشار، ۳ میلیون نسخه از آن در جهان به فروش رسید.[123][124] این آلبوم در اروپا و ۸ کشور دیگر شماره ۱ شد. تریلر ۲۵ در آمریکا به رتبهٔ ۲، در انگلستان به رتبهٔ ۳ و در بیش از ۳۰ جدول بین‌المللی در بین ۱۰ اثر برتر بود. همچنین در ۱۱ کشور از جمله انگلستان، فرانسه و هلند، گواهی‌نامهٔ طلا گرفت.[125][126][127] تریلر ۲۵ با فروش ۱۶۶ هزار نسخه، دومین آلبوم پرفروش در هفتهٔ انتشارش بود و تنها ۱۴ هزار نسخه با اولین آلبوم پرفروش هفته فاصله داشت. (پرفروش‌ترین آلبوم آن هفته آلبوم استودیویی جدیدی بود، اما «تریلر ۲۵» آلبومی دوباره منتشر شده بود) تریلر ۲۵ به دلیل اینکه یک آلبوم چاپ مجدد بود، نتوانست به جدول بیلبورد ۲۰۰ راه پیدا کند اما توانست در جدول برترین آلبوم‌های کاتالوگ بیلبورد برای ۱۰ هفتهٔ متوالی در رتبهٔ ۱ بماند[128] که این رتبه از سال ۱۹۹۶ و برای ۱۲ سال بی‌سابقه بود.[129][130]

پس از مرگ جکسون

بعد از مرگ مایکل جکسون در ۴ تیر ۱۳۸۸، آلبوم تریلر، رکوردهای جدیدی ثبت کرد. در ۵ روز اول مرگ مایکل، از آلبوم تریلر بیش از ۱۰۰ هزار نسخه فروش رفت و آلبوم توانست در رتبهٔ ۲ جدول برترین آلبوم‌های کاتولوگ بیلبورد قرار بگیرد. فروش ترانه‌های این آلبوم در ۵ روز اول مرگ مایکل از طریق اینترنت نیز او را به اولین شخصی تبدیل کرد که در عرض یک هفته، ۱ میلیون نسخه از ترانه‌هایش در اینترنت به فروش رفت.[131] آلبوم تریلر با فروش ۱٬۲۷۰٬۰۰۰ نسخه در آمریکا، ۱۴مین آلبوم پرفروش سال ۲۰۰۹ آمریکا بوده‌است.[132]

میراث
” دستاوردهای مایکل، نتیجهٔ ۲۱ سال تلاش مداوم، سخت‌کوشی، کار بی‌وقفه و استعداد رشد یابنده است. موفقیت شما یک رؤیای آمریکایی محقق شده‌است. “

—رونالد ریگان در کاخ سفید. ۱۹۸۴، [133]

امروز حدود ۴ دهه است که از انتشار آلبوم تریلر می‌گذرد اما همچنان در بالاترین درجه از محبوبیت قرار دارد.[42][43] موفقیت این آلبوم برای فردی سیاه‌پوست در آن دوره، بی‌نظیر بود. آلبوم تریلر باعث شد تا هنرمندان آمریکایی آفریقایی‌تبار همانند پرینس به موفقیت برسند.[134] روزنامه‌نگار و زندگی‌نامه‌نویس، نلسون جرج می‌گوید: «تریلر برای هنرمندان بی‌شماری از جمله: آشر، جاستین تیمبرلیک و آر. کلی همانند کتابی آموزشی بود که توانست آن‌ها را آموزش دهد و فرهیخته کند».[135]

در مارس ۱۹۸۴، پس از موفقیت‌های پی‌درپی آلبوم تریلر، رونالد ریگان، رئیس جمهور وقت ایالات متحده، در پیامی به مایکل نوشت: «اعتقاد شما به خدا و تبعیت شما از ارزش‌های سنتی، الهام‌گر همهٔ ماست. از زمان آهنگ «می‌خواهم برگردی» هوادران بی‌شماری به‌دست‌آوردی که من و نانسی هم جزء آن‌ها هستیم. به ساخت آثار خوب ادامه بده؛ و ما خیلی برایت خوشحال هستیم.»[136]

پس از ۲۳ گذشت از انتشار آلبوم، در سال ۲۰۰۳ توسط مجلهٔ رولینگ استون رتبهٔ بیستم جدول «۵۰۰ آلبوم عظیم تمام دوران‌ها» را دریافت کرد.[137] در سال ۲۰۰۹ شبکهٔ وی‌اچ‌وان و ام‌تی‌وی نظرسنجی‌ای انجام دادند که در آن نظر دهندگان باید «عظیم‌ترین آلبوم موسیقی از زمان تأسیس شبکهٔ ام‌تی‌وی در سال ۱۹۸۱» را انتخاب می‌کردند؛ تریلر از بین ۳۰۰ آلبوم نامزد شده، برنده شد. در این نظرسنجی ۴۰ هزار نفر از مردم شرکت کردند و آلبوم تریلر بیش از ۳۳ درصد از کل رأی‌ها را به دست آورد.[138][139] نام تریلر در سال ۲۰۰۸ و ۲۵ سال بعد از انتشارش، به تالار مشاهیر گرمی راه یافت و چند هفته بعد از آن، توسط کتابخانهٔ کنگرهٔ آمریکا، تحت عنوان «اثر برجستهٔ فرهنگی و تاریخی ماندگار» به فهرست گنجینهٔ ملی ضبط اضافه شد.[پانویس 5][12][13]

جوایز
در سال ۱۹۸۴ و ۲ سال بعد از انتشار تریلر، دومین ستارهٔ مایکل جکسون در پیاده‌روی شهرت هالیوود ثبت می‌شود. او اولین هنرمندی بود که در این پیاده‌رو، دو ستاره در یک رده (موسیقی) داشت. علاوه بر مایکل، تنها ۵ هنرمند موسیقی دیگر توانسته‌اند تا به امروز ۲ ستاره ثبت کنند.[140]

مایکل جکسون نامزدی‌های بی‌شماری برای آلبوم تریلر دریافت نمود که تعداد بسیار زیادی از آن‌ها را برنده شد. بخشی از مهم‌ترین این جوایز در جدول‌های زیر آمده‌است. (جدول‌های زیر تنها به تعداد جوایز برده شده می‌پردازد و تعداد نامزدی‌ها در آن ذکر نشده‌است)

کتاب رکوردهای جهانی گینس

کتاب رکوردهای گینس نام کتابی است که سالیانه منتشر می‌شود. در این کتاب تمام رکوردهای جهان (رکوردهایی به دست انسان‌ها یا در طبیعت) وجود دارد. مایکل جکسون با ۳۹ رکورد، بیشتر از هر هنرمند دیگری رکورد در این کتاب ثبت کرده‌است.[141]

سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۱۹۸۴تریلر[63]پرفروش‌ترین آلبوم موسیقی تمام دوران‌ها[persian-alpha 15]ثبت شد
۲۰۰۲ تریلر مایکل جکسون[142]پرفروش‌ترین موزیک ویدئوی جهان[persian-alpha 16]ثبت شد
۲۰۰۶ تریلر مایکل جکسون[108]موفق‌ترین موزیک ویدئوی جهان[persian-alpha 17]ثبت شد
۲۰۰۶ تریلر[143] بیشترین زمان بودن یک آلبوم در رتبهٔ ۱ جداول موسیقی آمریکا[persian-alpha 18]ثبت شد
۲۰۰۹ «تریلر» بزرگ‌ترین رقص گروهی برای آهنگ یک آلبوم با حدود ۱۴ هزار نفر شرکت‌کننده [persian-alpha 19]ثبت شد
۲۰۱۱ ژاکت تریلر مایکل جکسون[144]گران‌قیمت‌ترین ژاکت فروش رفته در یک حراجی[persian-alpha 20]ثبت شد
مجله جهانی گیتار
سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۱۹۸۴«بزن به چاک»[145]بزرگ‌ترین تک‌نوازی گیتار در تمام دوران‌ها[persian-alpha 21]ثبت شد
جایزه گرمی

در سال ۱۹۸۴ (۱۳۶۳ ه‍.ش) مایکل جکسون رکورد «دریافت بیشترین تعداد جایزهٔ گرمی در یک شب» را با دریافت ۸ گرمی از آن خود کرد که ۷ عدد از آن برای آلبوم تریلر بود. این تعداد جایزه، برای اولین بار بود که در طول یک سال توسط یک نفر به دست می‌آمد.[146] اما در ۲۳ فوریه ۲۰۰۰، آلبوم فراطبیعی[persian-alpha 22] از گروه سانتانا برندهٔ ۸ جایزهٔ گرمی شد و رکورد «دریافت بیشترین تعداد جایزهٔ گرمی در یک شب» که برای ۱۷ سال پیاپی به مایکل جکسون تعلق داشت بین سانتانا و جکسون تقسیم شد.[147]

در سال ۱۹۸۵ نیز جایزهٔ «بهترین موزیک ویدئوی فرم طولانی»[persian-alpha 23] را برای «ساخت تریلر مایکل جکسون» برنده شد.[148] بروس سوئدن[persian-alpha 24] نیز یک جایزه برای «مهندسی ضبط آلبوم» برد. آلبوم تریلر در مجموع به همراه ترانه‌ها و موزیک ویدئوهایش، ۹ جایزهٔ گرمی برده‌است.[149]

سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۱۹۸۴تریلرآلبوم سال[persian-alpha 25]پیروز
«بزن به چاک»ضبط سالپیروز
مایکل جکسون و کوئینسی جونزتهیه‌کنندهٔ سال[persian-alpha 26]پیروز
«بیلی جین»بهترین ترانهٔ سبک آر اند بی[persian-alpha 27]پیروز
«تریلر»بهترین اجرای خوانندهٔ مرد در سبک پاپ[persian-alpha 28]پیروز
«بیلی جین»بهترین اجرای خوانندهٔ مرد در سبک آر اند بی[persian-alpha 29]پیروز
«بزن به چاک»بهترین اجرای خوانندهٔ مرد در سبک راک[persian-alpha 30]پیروز
بروس سوئدن[persian-alpha 31]بهترین مهندس ضبط (غیر کلاسیک)[persian-alpha 32]پیروز
۱۹۸۵ساخت تریلر مایکل جکسونبهترین موزیک ویدئوی فرم طولانی[persian-alpha 33]پیروز
تالار مشاهیر گرمی
سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۲۰۰۸تریلر[150]تالار مشاهیر گرمی[persian-alpha 34]اضافه شد
جوایز موزیک ویدئوی ام‌تی‌وی

در سال ۱۹۸۴ مایکل ۳ جایزهٔ مراسم جوایز موزیک ویدئوی MTV را برد.[62][66]

سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۱۹۸۴«تریلر مایکل جکسون»بهترین اجرای کلی ویدئویی[persian-alpha 35]پیروز
تریلربهترین طراحی رقص[persian-alpha 36]پیروز
تریلرجایزهٔ انتخاب بینندگان[persian-alpha 37]پیروز
جوایز موسیقی آمریکا

در سال ۱۹۸۴ مایکل ۸ جایزهٔ جوایز موسیقی آمریکا را برد.[62][151]

سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۱۹۸۴جایزهٔ شایستگی[persian-alpha 38]پیروز
هنرمند برگزیدهٔ مرد (راک/پاپ)[persian-alpha 39]پیروز
هنرمند برگزیدهٔ مرد (سول/آر اند بی)[persian-alpha 40]پیروز
تریلرآلبوم برگزیده (راک/پاپ)[persian-alpha 41]پیروز
تریلرآلبوم برگزیده (سول/آر اند بی)[persian-alpha 42]پیروز
«بیلی جین»تک‌آهنگ برگزیده (راک/پاپ)[persian-alpha 43]پیروز
«بزن به چاک»ویدئوی برگزیده (راک/پاپ)[persian-alpha 44]پیروز
«بزن به چاک»ویدئوی برگزیده (سول/آر اند بی)[persian-alpha 45]پیروز
جوایز ویدئوی آمریکا

در سال ۱۹۸۴ (۱۳۶۳ ه‍.ش)، جکسون ۲ جایزهٔ مراسم جوایز ویدئوی آمریکا[persian-alpha 46] را برنده شد.[152]

سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۱۹۸۴تریلر مایکل جکسونبهترین ویدئوی فرم طولانی[persian-alpha 47]پیروز
تریلر مایکل جکسونبهترین ویدئوی خانگی[persian-alpha 48]پیروز
جایزه بریت
سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۱۹۸۴ تریلر[151]بهترین آلبوم بین‌المللی[persian-alpha 49]پیروز
جایزه موسیقی جهان
سال نامزدی / اثر جایزه نتیجه
۱۹۹۶ تریلر[151]پرفروش‌ترین ضبط تمام دوران‌ها[persian-alpha 50]پیروز

فهرست ترانه‌ها
شمارهنامنویسنده(ها)مدت
۱.«می‌خوای چیزی رو شروع کنی»مایکل جکسون۶:۰۲
۲.«عزیزم مال من باش[persian-alpha 51]»راد تمپرتون۴:۲۰
۳.«آن دختر برای من است» (به همراه پل مک‌کارتنی)مایکل جکسون۳:۴۲
۴.«تریلر» (دکلمهٔ متن وینسنت پرایس)راد تمپرتون۵:۵۷
۵.«بزن به چاک» (تک‌نوازی گیتار ادی ون هیلن)مایکل جکسون۴:۱۹
۶.«بیلی جین»مایکل جکسون۴:۵۴
۷.«طبیعت بشر»استیو پورکارو، جان بتیس۴:۰۵
۸.«پی. وای. تی.»جیمز اینگرام، کوئینسی جونز۳:۵۸
۹.«بانویی در زندگیم[persian-alpha 52]»راد تمپرتون۴:۵۹

جدول‌ها

جدول‌های پایان سال

جدول‌های پایان دهه
جدول (۱۹۸۰–۱۹۸۹) موقعیت
استرالیا (Kent Music Report)[153] ۳
اتریش (او۳ تاپ ۴۰ اتریش)[180] ۱
ژاپن (Oricon)[181] ۲
آلبوم‌های بریتانیا (اوسی‌سی)[168] ۳

گواهی‌نامه‌ها
منطقه گواهیواحد گواهی‌شده/فروش
آرژانتین (CAPIF)[182] الماس ۵۰۰٬۰۰۰^
استرالیا (استرالیا)[183] ۱۶× پلاتین ۱٬۱۵۰٬۰۰۰[184]
اتریش (فونوگرافی اتریش)[185] 8× پلاتین ۴۰۰٬۰۰۰*
بلژیک — ۳۰۰٬۰۰۰[186]
برزیل — ۱٬۵۰۰٬۰۰۰[187]
کانادا (کانادا)[188] 2× الماس ۲٬۴۰۰٬۰۰۰[189]
دانمارک (آی‌اف‌پی‌آی)[190] 2× پلاتین ۴۰٬۰۰۰
فنلاند (Musiikkituottajat)[191] پلاتین ۱۲۹٬۰۶۱[191]
فرانسه (سندیکای)[192] الماس ۳٬۴۹۴٬۲۰۰[192]
آلمان (بی‌وی‌ام‌آی)[193] 3× پلاتین ۱٬۵۰۰٬۰۰۰^
هنگ کنگ (آی‌اف‌پی‌آی هنگ کنگ)[194] پلاتین ۵۰٬۰۰۰[195]
مجارستان (مجارستان)[196] پلاتین  
هند — ۱۰۰٬۰۰۰[197]
اسرائیل[198] 2× پلاتین ۸۰٬۰۰۰
ایتالیا — ۷۰۰٬۰۰۰[199]
ایتالیا (اف‌آی‌ام‌آی)[200]
برای فروش در سال ۲۰۰۹ 		2× پلاتین ۱۲۰٬۰۰۰*
ژاپن (RIAJ)[201] طلا ۲٬۵۰۰٬۰۰۰[197]
مکزیک (AMPROFON)[202] 2× پلاتین+الماس+طلا ۱٬۶۰۰٬۰۰۰^
هلند (NVPI)[203] 8× پلاتین ۱٬۴۰۰٬۰۰۰[204]
نیوزیلند (آرآی‌ای‌ان‌زد)[205] 12× پلاتین ۱۸۰٬۰۰۰^
پرتغال (پرتغال)[206] پلاتین ۵۰٬۰۰۰^
آفریقای جنوبی (RISA)[207] 3× پلاتین ۱۲۰٬۰۰۰
کره جنوبی — ۵۰٬۰۰۰[208]
سوئد (جی‌ال‌اف)[209] 4× پلاتین ۴۰۰٬۰۰۰^
سوئیس (آی‌اف‌پی‌آی سوئیس)[210] 6× پلاتین ۳۰۰٬۰۰۰^
بریتانیا (بی‌پی‌آی)[211] 13× پلاتین ۴٬۴۷۰٬۰۰۰[212]
ایالات متحده (آرآی‌ای‌ای)[213] 33× پلاتین ۳۳٬۰۰۰٬۰۰۰
یوگسلاوی — ۱۱۲٬۰۰۰[214]
خلاصه‌ها
اروپا (آی‌اف‌پی‌آی)[215]
برای فروش در سال ۲۰۰۹ 		1× پلاتین ۱٬۰۰۰٬۰۰۰*
جهانی — ۶۶٬۰۰۰٬۰۰۰[216]

*رقم فروش تنها بر پایهٔ گواهی‌ها
^رقم توزیع تنها بر پایهٔ گواهی‌ها
رقم فروش+استریم تنها بر پایهٔ گواهی‌ها

عوامل

جستارهای وابسته

توضیحات
  1. در بین مردم با نام «مزاحم» شناخته می‌شود.
  2. اعدادی که داخل پرانتز وجود دارد، رتبهٔ آن تک‌آهنگ، در جدول ۱۰۰ آهنگ داغ بیلبورد است.
  3. شاهدان یهوه فرقه‌ای از دین مسیحیت است. این فرقه قوانین سخت‌گیرانه‌ای دارد. متعهدین به این فرقه، اجازهٔ جشن گرفتن عید کریسمس و عید پاک را ندارند و همین‌طور اجازهٔ برپایی جشن تولد و هر جشن دیگری را. مایکل نیز تا سال‌های طولانی پیروی این فرقه بود و قوانین آن را اجرا می‌کرد.
  4. کتاب‌خانهٔ کنگره، بزرگ‌ترین کتاب‌خانهٔ جهان می‌باشد. تا سال ۲۰۱۱ میلادی، ۵۷۵ فیلم سینمایی ماندگار و فرهنگی به این فهرست اضافه شده‌است.
  5. در فهرست گنجینهٔ ملی ضبط آمریکا، مهمترین و تأثیرگذارترین صداهای ضبط شده راه می‌یابد. همانند: سخنرانی مارتین لوتر کینگ با نام «رؤیایی دارم»

واژه‌نامه انگلیسی

  1. John Branca
  2. Starlight
  3. Midnight Man
  4. Carousel
  5. Nite Line
  6. She’s Trouble
  7. Hot Street
  8. Slapstick
  9. Thriller: Special Edition
  10. Someone In the Dark
  11. Carousel
  12. SACD
  13. executive producer
  14. For All Time
  15. The Best Selling Album of All Time
  16. Best Selling Music Video
  17. Most Successful Music Video
  18. Most Weeks at the Top of the US Album Charts
  19. Largest Thriller dance with 13,597 participants
  20. Most expensive jacket sold at auction
  21. Greatest Guitar Solo of All Time
  22. Super Natural
  23. Best Long Form Music Video
  24. Bruce Swedien
  25. Album of the Year
  26. Producer of the Year, Non-Classical
  27. Best R&B Song
  28. Best Male Pop Vocal Performance
  29. Best Male R&B Vocal Performance
  30. Best Male Rock Vocal Performance
  31. Bruce Swedien
  32. Best Engineered Recording, Non-Classical
  33. Best Long Form Music Video
  34. Grammy Hall of Fame
  35. Best Overall Performance Video
  36. Best Choreography
  37. Viewer's Choice Award
  38. Award of Merit
  39. Favorite Male Artist (Pop/Rock)
  40. Favorite Male Artist (Soul/R&B)
  41. Favorite Album (Pop/Rock)
  42. Favorite Single (Soul/R&B)
  43. Favorite Single (Pop/Rock)
  44. Favorite Video (Pop/Rock)
  45. Favorite Video (Soul/R&B)
  46. American Video Awards
  47. Best Long Form Video
  48. Best Home Video
  49. Best International Album
  50. Best Selling Record of All Time
  51. Baby Be Mine
  52. The Lady in My Life
  53. Carousel
  54. Michael Jackson – co-producer, lead and background vocals, drum case beater, bathroom stomp board
  55. Eddie Van Halen – guitar solo on "Beat It"
  56. Paul McCartney – vocals on "The Girl Is Mine"
  57. Janet Jackson – background vocals on "PYT"
  58. Quincy Jones – producer
  59. La Toya Jackson – background vocals on "PYT"
  60. Vincent Price – voice-over on "Thriller"
  61. Anthony Marinelli – synthesizer programming
  62. Steve Porcaro – keyboards, synthesizers, programming
  63. Steve Lukather – guitar, bass guitar
  64. N'dugu Chancler – drums
  65. Brian Banks – keyboards, synthesizers, programming
  66. Bruce Swedien – recording engineer, mixer
  67. Bill Reichenbach – trombone
  68. Bill Wolfer – keyboards, synthesizers
  69. Paul Jackson – guitar
  70. Paulinho da Costa – percussion
  71. Jerry Hey – trumpet and flügelhorn
  72. Jeff Porcaro – drums, horn and string arrangements
  73. Dean Parks – guitar
  74. David Paich – keyboards, synthesizers, programming
  75. David Foster – keyboards, synthesizers
  76. David Williams – guitar
  77. Rod Temperton – keyboards, synthesizers
  78. Greg Phillinganes – keyboards, synthesizers, programming
  79. Gary Grant – trumpet and flügelhorn
  80. Larry Williams – saxophone and flute
  81. Louis Johnson – bass guitar
  82. Michael Boddicker – keyboards, synthesizers

پانویس
  1. Anderson,Kelly (20 July 2009). "Michael Jackson's Thriller Set To Become Top-Selling Album Of All worldwide Time". MTV. Retrieved 21 July 2011.
  2. "Best-selling album". guinnessworldrecords.com. 17 May 2017. Retrieved 5 April 2020.
  3. White, Matt (28 August 2015). "1984: Best-Selling Album of All Time". guinnessworldrecords.com. Retrieved 6 April 2020.
  4. "Michael Jackson's 'Thriller' First Ever 30X Multi-Platinum RIAA Certification". RIAA. December 2015. Retrieved 20 December 2015.
  5. "Best-selling album in the USA". guinnessworldrecords.com. 20 August 2018. Retrieved 5 April 2020.
  6. Celizic, Mike (۲۶ آوریل ۲۰۰۸). «Thriller still a classic after 25 years». MSNBC. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۷ ژوئیه ۲۰۱۱.
  7. "‎'Thriller,' the Michael Jackson album that remixed pop culture, turns 25‎". nydailynews.com. 29 November 2007. Retrieved 15 July 2011.
  8. "The Story Behind Thriller". totalfilm.com. 26 August 2009. Retrieved 15 July 2011.
  9. Shawn Amos (28 October 2011). "All The "Thriller" Freaks Come Out At Night: Best Video Tributes". Yahoo!. Retrieved 1 November 2011.
  10. Taraborrelli (2009), p. 231
  11. Taraborrelli (2009), p. 233
  12. "2008 Grammy Hall of Fame" (PDF). The Recording Academy. 2008. Retrieved 4 July 2011.
  13. "Thriller, Joni Mitchell album make the cut for US recording registry". CBC News. 14 March 2008. Retrieved 4 July 2011.
  14. Erlewine, Stephen. "Off the Wall Overview". allmusic. Retrieved 2 July 2011.
  15. Holden, Stephen (1 November 1979). "Off the Wall: Michael Jackson". Rolling Stone. Archived from the original on 23 December 2007. Retrieved 2 July 2011.
  16. "Michael Jackson: list of his records". telegraph. 26 June 2009. Retrieved 7 July 2011.
  17. Connelly, Christoper (28 January 1983). "Michael Jackson: Thriller". Rolling Stone. Archived from the original on 22 June 2008. Retrieved 5 July 2011.
  18. Heyliger, M. "Thriller- Michael Jackson". sonicclash.com. Archived from the original on 23 July 2012. Retrieved 21 July 2011.
  19. Taraborrelli (2009), pp. 198-199
  20. Taraborrelli (2009), p. 195
  21. Taraborrelli (2009), p. 197
  22. Jackson, p. 180
  23. "Fortune test drives a Mercedes Maybach with Quincy Jones". CNN. 5 February 2007. Retrieved 8 July 2011.
  24. Taraborrelli (2009), p. 226
  25. Lyle, Peter (25 November 2007). "Michael Jackson's Monster Smash". London: The Daily Telegraph. Retrieved 2 July 2011.
  26. Taraborrelli (2009), p. 356
  27. Jackson, p. 181
  28. Taraborrelli (2009), p. 230
  29. Jackson, Michael. Thriller Special Edition Audio.
  30. Ebony Magazine: Michael: 25 Years After Thriller, December 2007, pg. 97–98
  31. Jackson, Michael. Interview with Jesse Jackson. March 2005.
  32. Jackson, pp. 198–199
  33. Jackson, pp. 199–200
  34. Halstead, p. 62
  35. Halstead, p. 239
  36. Halstead, p. 279
  37. Halstead, p. 142
  38. Halstead, p. 286
  39. George, p. 23
  40. Huey, Steve. "Michael Jackson — Biography". allmusic. Retrieved 4 July 2011.
  41. Steve,Huey. "Michael Jackson Full Biography". VH1. Retrieved 24 July 2011.
  42. Henderson, Eric (2003). "Michael Jackson: Thriller". Slant Magazine. Retrieved 5 July 2011.
  43. Erlewine, Stephen (19 February 2007). "Thriller Overview". allmusic. Retrieved 5 July 2011.
  44. "Michael Jackson — Biography". Rolling Stone. 2004. Retrieved 5 July 2011.
  45. Taraborrelli (2009), p. 252
  46. Christgau, Robert (28 December 1982). "Christgau's Consumer Guide, December ۲۸, ۱۹۸۲". Robert Christgau.com. Retrieved 5 July 2011.
  47. Sandall, Robert (9 February 2008). "Review: Thriller 25th Anniversary". لندن: London: The Daily Telegraph. Retrieved 5 July 2011.
  48. Hewitt, Paolo (198۲). "Thriller Review". Uncut Presents NME Originals 80's (2005): 68.
  49. Rockwell, John (19 December 1982). "Michael Jackson's Thriller': Superb Job". The New York Times. Retrieved 5 July 2011.
  50. "Review: Thriller". Q (January 2000): 138.
  51. Rosenberg, Tal (19 June 2007). "Thriller". Stylus Magazine. Retrieved 5 July 2011.
  52. Cocks, Jay (۱۹ مارس ۱۹۸۴). «Why He's a Thriller». Time. دریافت‌شده در ۳ ژوئیه ۲۰۱۱.
  53. "Michael Jackson's Thriller: pioneering album that broke down racial barriers in music industry". The Daily Telegraph. 26 June 2009. Retrieved 24 July 2011.
  54. Taraborrelli (2009), p. 228
  55. "Sold On Song Top ۱۰۰". BBC. Retrieved 2 July 2011.
  56. "Sold On Song". BBC. Retrieved 2 July 2011.
  57. "Sessions". Steve Lukather. 2006. Archived from the original on 5 March 2011. Retrieved 2 July 2011.
  58. "Week of March ۳, ۱۹۸۴". Billboard magazine. Retrieved 21 July 2011.
  59. "Week of February ۱۸, ۱۹۸۴". Billboard magazine. Retrieved 21 July 2011.
  60. Gail Mitchell and Melinda Newman (6 July 2009). "How Michael Jackson's "Thriller" changed music business". وبگاه رویترز. Archived from the original on 15 November 2013. Retrieved 6 August 2011.
  61. "The return of the King of Pop". MSNBC. 2 November 2006. Archived from the original on 20 October 2012. Retrieved 3 June 2012.
  62. "Celebrate the 25th Anniversary of Thriller: The World's Biggest Selling Album of All Time". Amazon. Retrieved 23 July 2011.
  63. Taraborrelli (2009), p. 293
  64. Taraborrelli (2009), p. 232
  65. Lewis, p 47
  66. Jackson, Michael. Michael Jackson: The Ultimate Collection booklet.
  67. Levine, Robert (12 December 2008). "Ageless and Defiant, AC/DC Stays on Top Without Going Digital". نیویورک تایمز. Retrieved 23 July 2011.
  68. "RIAA Diamond Awards". ARIA. Retrieved 2 July 2011.
  69. "Sony announce Thriller ۲۵". Reuters. 30 November 2007. Archived from the original on 2 December 2007. Retrieved 2 July 2011.
  70. Day, Elizabeth (16 March 2008). "The whole world in his hands". London: The Guardian. Retrieved 2 July 2011.
  71. "Adele overtakes Michael Jackson in all-time biggest selling albums cha". ARIA. 28 February 2012. Retrieved 20 December 2015.
  72. "Michael Jackson Remains A Global Phenomenon". Billboard magazine. 11 July 2009. Retrieved 22 July 2011.
  73. "ARIA Charts-Accreditations-2009 Albums". ARIA. 6 June 2009. Retrieved 2 July 2011.
  74. "Michael Jackson, the Muppets and Early Cinema Tapped for Preservation in 2009 Library of Congress National Film Registry". Library of Congress. 30 December 2009. Retrieved 22 July 2011.
  75. Ebony Magazine: Michael: 25 Years After Thriller, December 2007
  76. "Michael Jackson: Billie Jean". Blender. Archived from the original on 27 March 2009. Retrieved 4 July 2011.
  77. Brian Braiker (25 October 2011). "Authors of 'I Want My MTV' discuss the impact of the channel". USA Today. Retrieved 25 October 2011.
  78. «MTV را چه کسی ساخت؟ مایکل جکسون!». وبگاه رسمی هواداران مایکل جکسون در ایران. ۴ آبان ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۴ آبان ۱۳۹۰.
  79. گاندرسن، ادنا (25 August 2005). "music videos changing places". USA Today. Retrieved 4 July 2011.
  80. "Why it took MTV so long to play black music videos". Jet. 2006. Retrieved 4 July 2011.
  81. "‎ Why Are Michael Jackson's Fans So Devoted?‎". ABC News. 23 February 2005. Retrieved 4 July 2011.
  82. «‎13.957 people dancing thriller in Mexico !!‎». oddee.com. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۸ مارس ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۱.
  83. «World's 'Thriller' dance record? Mexicans beat it». csmonitor.com. ۳۰ اوت ۲۰۰۹. دریافت‌شده در ۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۱.
  84. Halstead, p. 37
  85. Campbell, p. 58
  86. Campbell (1993), p. 60
  87. Cadman/Halstead (2007), p. 29
  88. رقص گروهی مردم با ترانهٔ بیت آیت در استکهلم در یوتیوب. یوتوب.
  89. Taraborrelli (2009), pp. 308-310
  90. Thriller 25: The Book, p. 41
  91. Zwickel, Jonathan (۲ سپتامبر ۲۰۱۰). «‎ Bumbershoot preview: Do mainstage pop acts warrant the big bucks?‎». The Seattle Times. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۱.
  92. Michael Jackson - Thriller 25th Anniversary EPK در یوتیوب. یوتوب. دقیقهٔ ۲:۴۴.
  93. «Top 100 Music Hits, Top 100 Music Charts, Top 100 Songs & The Hot 100». Billboard magazine. ۳۱ دسامبر ۲۰۰۹. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۱.
  94. «Michael Jackson's "Thriller" Music Video Was First Aired On December 2, 1983». musicbyday.com. ۲ دسامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۱.
  95. Taraborrelli (2009), p. 277
  96. Taraborrelli (2009), pp. 275-281
  97. "Jacko's Thriller clip named the best music video of all time". The Daily Mail. 3 May 2010. Retrieved 24 July 2011.
  98. Campbell, p. 245
  99. «‎ This is It (2009) ‎». BoxOfficeMojo.com. دریافت‌شده در ۸ ژوئیه ۲۰۱۱.
  100. "1500 Prisoners Perform Thriller Dance". The Wrong Advices. 21 July 2007. Archived from the original on 10 February 2010. Retrieved 4 July 2011.
  101. "Jacko goes bollywood". TMZ.com. 3 October 2006. Retrieved 4 July 2011.
  102. "Philippine jailhouse rocks to Thriller". BBC. 27 July 2007. Retrieved 7 July 2011.
  103. Mansour, David (1 June 2005). From Abba to Zoom: a pop culture encyclopedia of the late 20th century. Andrews McMeel Publishing. p. 487. ISBN 978-0-7407-5118-9. Retrieved 16 May 2011.
  104. «Michael Jackson's 'Thriller' Jacket Heads to Auction». limelife.com. ۶ ژوئن ۲۰۱۱. بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئن ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۹ ژوئیه ۲۰۱۱.
  105. Perpetua, Matthew (27 June 2011). "Michael Jackson's 'Thriller' Jacket Sold For $1.8 Million". Rolling Stone. Retrieved 28 June 2011.
  106. "Michael Jackson's Thriller jacket sells for $1.8m at auction". BBC. 27 June 2011. Retrieved 28 June 2011.
  107. آذری، الناز (۷ تیر ۱۳۹۰). «کت تریلر مایکل جکسون ۱٫۸ میلیون دلار فروخته شد». سایت رسمی هواداران مایکل جکسون در ایران. دریافت‌شده در ۷ تیر ۱۳۹۰.
  108. "MICHAEL JACKSON DROPS BY GUINNESS WORLD RECORDS TO COLLECT HIS OFFICIAL RECORD CERTIFICATES" (PDF). Guinness World Records. Retrieved 5 August 2011.
  109. "Jackson "Thriller" film picked for U.S. registry". Reuters. 30 December 2010. Retrieved 2 July 2011.
  110. "‎MTV: '100 Greatest Music Videos Ever Made'‎". MTV. 1999. Retrieved 24 July 2011.
  111. Pareles, Jon (January 1984). "Michael Jackson At 25: A Musical Phenomenon". The New York Times. Retrieved 3 July 2011.
  112. George, pp. 43–44
  113. Ebony Magazine: Michael Jackson: The World`s Greatest Entertainer, May 1984, pg. 163
  114. "Michael Jackson hailed as greatest entertainer, best dad". Reuters. 8 July 2009. Retrieved 8 July 2011.
  115. Jackson, Michael. Thriller Special Edition booklet.
  116. Paul Verna (1 May 2001). "Interview with Mick Guzauski". Mix Online. Archived from the original on 5 August 2009. Retrieved 2 July 2011.
  117. Kevin Becka (1 June 2006). "Mix Interview: Mick Guzauski". Mix Online. Archived from the original on 5 August 2009. Retrieved 2 July 2011.
  118. Roger Friedman (23 July 2001). "First Jackson Effort Rejected, New One Not Ready". Fox News. Retrieved 2 July 2011.
  119. "Michael Jackson on SACD". PS3SACD.com. 9 July 2009. Retrieved 2 July 2011.
  120. "Sony announce Thriller 25". Sony BMG. Amazon. Retrieved 3 July 2011.
  121. "Kanye West, Will.I.Am On New Edition Of Michael Jackson's Thriller". MTV. Retrieved 3 July 2011.
  122. "Kanye, Akon Help Jackson Revisit 'Thriller'". Billboard magazine. 30 December 2007. Archived from the original on 23 May 2012. Retrieved 3 July 2011.
  123. Roger Friedman (16 May 2008). "Jacko: Neverland East in Upstate New York". Fox News. Retrieved 3 July 2011.
  124. Jarek,Dallos (6 April 2011). "‎With Keith Harris at the Studio (King of Pop – Michael Jackson)‎". وبگاه hpmusic.net. Archived from the original on 30 August 2011. Retrieved 24 July 2011.
  125. "Zona Musical" (به اسپانیایی). zm.nu. Archived from the original on 24 April 2008. Retrieved 3 July 2011.
  126. "Thriller the best selling album of all time". digitalproducer. 20 February 2008. Archived from the original on 4 March 2016. Retrieved 3 July 2011.
  127. "Michael Jackson Thriller 25". ultratop.be. Archived from the original on 13 April 2008. Retrieved 3 July 2011.
  128. گرین، پائول (18 May 2008). "Diva Smackdown". Yahoo. Retrieved 3 July 2011.
  129. Keith Caulfield (20 February 2008). "Big Grammy Gains For Many; King of Pop Returns". Billboard magazine. Retrieved 3 July 2011.
  130. Hasty, Katy (20 February 2008). "Johnson Remains No. 1; Winehouse, Hancock Soar". Billboard magazine. Archived from the original on 11 June 2012. Retrieved 3 July 2011.
  131. "Michael Jackson Breaks Billboard Charts Records". Billboard magazine. 30 June 2009. Archived from the original on 4 July 2009. Retrieved 2 July 2011.
  132. "Taylor Swift Edges Susan Boyle For 2009's Top-Selling Album". Billboard magazine. Nielsen Business Media, Inc. 7 January 2010. Retrieved 2 July 2011.
  133. فیلم مون‌واکر. دقیقهٔ ۶:۱۲. سال ۱۹۸۸.
  134. Harrington, Richard (October 1988). "Prince & Michael Jackson: Two Paths to the Top of Pop". The Washington Post. Archived from the original on 11 October 2007. Retrieved May 7, 2020.
  135. George, p. 24
  136. George 2004, pp. ۴۰.
  137. "The RS 500 Greatest Albums of All Time". Rolling Stone. 18 November 2003. Retrieved 2 July 2011.
  138. "MTV's Greatest Album Ever". MTV. 9 April 2009. Retrieved 4 July 2011.
  139. "Michael Jackson's album Thriller voted best album since 1981". Daily Mirror. 9 April 2009. Retrieved 4 July 2011.
  140. Thermos, Wendy (22 July 2005). "Sidewalk Shrine to Celebrities Twinkles With Stars". The Los Angeles Times. Retrieved 8 July 2011.
  141. "Charity King: Michael Jackson Holds Guiness World Record". jollypeople.com. 1 July 2009. Archived from the original on 27 June 2012. Retrieved 26 July 2011.
  142. Taraborrelli (2009), p. 281
  143. «Jackson receives his World Records». yahoo. دریافت‌شده در ۳ آوریل ۲۰۲۰.
  144. "Most expensive jacket sold at auction". Guinness World Records. 26 June 2011. Retrieved 27 July 2011.
  145. «Biography». last.fm. دریافت‌شده در ۳ آوریل ۲۰۲۰.
  146. "Grammy for Michael Jackson, Quincy Jones and Bruce Swedien". Grammy Awards. Retrieved 2 July 2011.
  147. "Santana ties record for most Grammys". CNN. 13 March 2000. Retrieved 9 July 2011.
  148. "Past Winners Search". National Academy of Recording Arts and Sciences. Retrieved 10 July 2011.
  149. Thriller 25 Booklet
  150. «Grammy Hall of Fame award». Grammy Awards. دریافت‌شده در ۱۰ ژوئن ۲۰۱۹.
  151. George, pp. 37–52
  152. George, p. 40
  153. Kent, David (1993). Australian Chart Book 1970–1992. St Ives, New South Wales|St Ives, N.S.W.: Australian Chart Book. ISBN 0-646-11917-6.
  154. "Jahreshitparade Alben 1983" (به آلمانی). Austriancharts.at. Hung Medien. Retrieved January 22, 2016.
  155. "The Top Albums of 1983". RPM. Library and Archives Canada. 39 (17). December 24, 1983.
  156. "Les Albums (CD) de 1983 par InfoDisc". InfoDisc (به فرانسوی). Archived from the original on January 7, 2016.
  157. "Top 100 AlbumJahrescharts – 1983" (به آلمانی). Offiziellecharts.de. GfK Entertainment. Archived from the original on May 9, 2015.
  158. "Gli album più venduti del 1983" (به ایتالیایی). Hit Parade Italia. Creative Commons. Retrieved January 22, 2016.
  159. 1983年アルバム年間ヒットチャート [Japanese Year-End Albums Chart 1983] (به ژاپنی). Oricon. Entamedata.web.fc2.com. Archived from the original on 23 اكتبر 2013. Retrieved January 22, 2016. Check date values in: |archive-date= (help)
  160. "Jaaroverzichten – Album 1983" (به هلندی). Dutchcharts.nl. Hung Medien. Retrieved January 22, 2016.
  161. "Talent Almanac 1984" (PDF). Billboard. December 24, 1983. Retrieved January 22, 2016.
  162. "Jahreshitparade Alben 1984" (به آلمانی). Austriancharts.at. Hung Medien. Retrieved January 22, 2016.
  163. "Top 100 Albums of 1985". RPM. Library and Archives Canada. 41 (17). January 5, 1985.
  164. "Top 100 AlbumJahrescharts – 1984" (به آلمانی). Offiziellecharts.de. GfK Entertainment. Archived from the original on May 9, 2015.
  165. 1984年アルバム年間ヒットチャート [Japanese Year-End Albums Chart 1984] (به ژاپنی). Oricon. Entamedata.web.fc2.com. Archived from the original on 7 January 2016. Retrieved January 22, 2016.
  166. "Jaaroverzichten – Album 1984" (به هلندی). Dutchcharts.nl. Hung Medien. Retrieved January 22, 2016.
  167. "Schweizer Jahreshitparade 1984" (به آلمانی). Hitparade.ch. Hung Medien. Retrieved January 22, 2016.
  168. "Chart Archive – 1980s Albums". Everyhit.com. Retrieved January 22, 2016.
  169. "Talent Almanac 1985" (PDF). Billboard. 96 (51). December 22, 1984. Retrieved January 22, 2016.
  170. "ARIA Charts – End Of Year Charts – Top 100 Albums 2009". Australian Recording Industry Association. Retrieved May 2, 2013.
  171. "Album Jahrescharts 2009". Mtv.de (به آلمانی). Archived from the original on January 18, 2010.
  172. "Top Comprehensive Albums". Billboard. 121 (39): 80. October 3, 2009. ISSN 0006-2510.
  173. "Top Internet Albums". Billboard. 121 (39): 81. October 3, 2009. ISSN 0006-2510.
  174. "Top Pop Catlog Albums". Billboard. 121 (39). October 3, 2009. ISSN 0006-2510.
  175. "2010 End of Year Charts – Top 50 Catalogue Albums". Australian Recording Industry Association. Retrieved May 2, 2013.
  176. "Top Billboard 200 Albums". Billboard. 122 (39): 94. October 2, 2010. ISSN 0006-2510.
  177. "Top Pop Catalog Albums". Billboard. 122 (39): 97. October 2, 2010. ISSN 0006-2510.
  178. "Year-end Charts: Top Billboard 200 Albums". Billboard. Retrieved January 14, 2020.
  179. "Year-end Charts: Top Billboard 200 Albums". Billboard. Retrieved January 14, 2020.
  180. "Bestenlisten – 80er-Album" (به آلمانی). Austriancharts.at. Hung Medien. Retrieved January 22, 2016.
  181. Oricon Album Chart Book: Complete Edition 1970–2005. Roppongi, Tokyo: Oricon Entertainment. 2006. ISBN 4-87131-077-9.
  182. "Los premiados". CAPIF. Archived from the original on March 18, 2005.
  183. "ARIA Charts – Accreditations – 2011 Albums". Australian Recording Industry Association. Archived from the original on 10 August 2020.
  184. Dale, David (January 10, 2013). "THE TRIBAL MIND ARCHIVE: The music Australia loved". The Sydney Morning Herald. Retrieved January 22, 2016.
  185. "Austrian album certifications – Jackson, Michael – Thriller" (به German). IFPI Austria. Retrieved July 17, 2020.
  186. Maes, Marc (January 20, 1996). "Top-Seller Lotti Looks South". Billboard. 108 (3): 39. ISSN 0006-2510.
  187. Cezimbra, Marcia (September 6, 1991). "Jacko está de volta". Jornal do Brasil (به پرتغالی). p. 8. Retrieved May 28, 2020.
  188. "Canadian album certifications – Michael Jackson – Thriller". Music Canada.
  189. "Springsteen Big in Canada, Too". Billboard. 98 (51): 39. December 20, 1986. ISSN 0006-2510.
  190. "Danish album certifications – Michael Jackson – Thriller". IFPI Denmark. Retrieved April 20, 2020.
  191. "Michael Jackson" (به Finnish). Musiikkituottajat – IFPI Finland.
  192. "Les Albums Diamant" (به فرانسوی). InfoDisc. Retrieved October 24, 2016.
  193. "Gold-/Platin-Datenbank (Michael Jackson; 'Thriller')" (به German). Bundesverband Musikindustrie.
  194. "IFPIHK Gold Disc Award − 1984". IFPI Hong Kong.
  195. Leo, Christie (July 4, 1987). "Hong Kong Readies Thriller" (PDF). Billboard. 99 (27): 64. ISSN 0006-2510. Retrieved May 28, 2020.
  196. "Adatbázis – Arany- és platinalemezek – 2010" (به Hungarian). MAHASZ. Retrieved April 20, 2020.
  197. "Michael Jackson Remains a Global Phenomenon". Billboard. July 2, 2009. Retrieved May 28, 2020.
  198. "Jackson Awarded for Israeli Success" (PDF). Music & Media. 10 (45): 6. November 6, 1993. Retrieved May 28, 2020.
  199. "E' Claudio Baglioni il Jackson italiano". La Stampa (به ایتالیایی). May 12, 1995. p. 24. Archived from the original on August 21, 2019. Retrieved September 3, 2020.
  200. "Italian album certifications – Michael Jackson – Thriller" (به Italian). Federazione Industria Musicale Italiana. Select "Tutti gli anni" in the "Anno" drop-down menu. Select "Thriller" in the "Filtra" field. Select "Album e Compilation" under "Sezione".
  201. "RIAJ > The Record > May 1994 > Page 5 > Certified Awards (March 1994)" (PDF). Recording Industry Association of Japan. Archived from the original (PDF) on October 5, 2013.
  202. "Certificaciones" (به Spanish). Asociación Mexicana de Productores de Fonogramas y Videogramas. Retrieved April 20, 2020. Type Michael Jackson in the box under the ARTISTA column heading and Thriller in the box under TÍTULO
  203. "Dutch album certifications – Michael Jackson – Thriller" (به Dutch). Nederlandse Vereniging van Producenten en Importeurs van beeld- en geluidsdragers. Enter Thriller in the "Artiest of titel" box.
  204. Nauta, Hans (October 29, 2001). "Een ster in het land van lilliputters". Trouw (به هلندی). Retrieved January 22, 2016.
  205. "Latest Gold / Platinum Albums". Radioscope. 17 July 2011. Archived from the original on 2011-07-24.
  206. "Discos de Ouro e Platina: GALARDÕES 2009". Associação Fonográfica Portuguesa. Archived from the original on August 19, 2010.
  207. "Music Video Hits South Africa" (PDF). Billboard. 96 (20): 61. May 19, 1984. ISSN 0006-2510. Retrieved May 28, 2020.
  208. "1984년 3월 21일 동아일보 :: 네이버 뉴스 라이브러리 ver 1.4.1" (به کره‌ای). March 21, 1984. Retrieved January 22, 2016.
  209. "Guld- och Platinacertifikat − År 2008" (PDF) (به Swedish). IFPI Sweden.
  210. "The Official Swiss Charts and Music Community: Awards (Michael Jackson; 'Thriller')". IFPI Switzerland. Hung Medien.
  211. "British album certifications – Michael Jackson – Thriller". British Phonographic Industry. Select albums in the Format field. Select پلاتین in the Certification field. Type Thriller in the "Search BPI Awards" field and then press Enter.
  212. Copsey, Rob (October 13, 2018). "The UK's biggest studio albums of all time". Official Charts Company. Retrieved October 13, 2018.
  213. "American album certifications – Michael Jackson – Thriller". Recording Industry Association of America. If necessary, click Advanced, then click Format, then select Album, then click SEARCH. 
  214. Volvic, Mitja (January 12, 1985). "Pervasive Economic Slump Hits Yugoslav Industry Hard". Billboard. 97 (2): 57. ISSN 0006-2510.
  215. "IFPI Platinum Europe Awards – 2009". International Federation of the Phonographic Industry.
  216. "Best-selling album". Guinness World Records. Retrieved June 29, 2017.

فهرست گزیدهٔ منابع
  • Taraborrelli, J. Randy (2009). Michael Jackson: The Magic, The Madness, The Whole Story, 1958–2009. Headline. ISBN 0330420054.
  • George, Nelson (2004). Michael Jackson: The Ultimate Collection booklet. Sony BMG.
  • Jones, Jel (2005). Michael Jackson, the King of Pop: The Big Picture: the Music! the Man! the Legend! the Interviews!. Amber Books Publishing. ISBN 0-9749779-0-X.
  • Campbell, Lisa (1993). Michael Jackson: The King of Pop. Branden. ISBN 082831957X.
  • Halstead, Craig (2007). Michael Jackson: For the Record. Authors OnLine. ISBN 9780755202676.
  • Jackson, Michael (2009). Moonwalk. Random House. ISBN 9780307716989.
  • Austen, Jake (2005). TV-a-Go-Go. Chicago Review Press. ISBN 1556525729.
  • Thriller 25: The Book. ML Publishing Group. 2008. ISBN 978-0-9768891-9-9.

پیوند به بیرون
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.