رانیتیدین

رانیتیدین (به انگلیسی: Ranitidine) دارویی است که کاربرد اصلی آن در درمان زخم معده و گاستریت است. این دارو در درمان کوتاه مدت زخم‌های فعال دوازدهه یا زخمهای فعال و خوش‌خیم معده، (در مقادیر کم برای پیشگیری از عود زخم دوازدهه مصرف می‌شود)، حالات مرضی ترشح بیش از حد اسید معده مانند نشانگان زولینگر-الیسون، برگشت محتویات معده به مری نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.طبق تحقیقات دانشمندان آمریکا این دارو سرطان زا است اما اثبات نشده است.[1] در آپریل ۲۰۲۰ این دارو به دلیل نگرانی هایی پیرامون سرطان زا بودن آن، از بازار آمریکا جمع آوری شده‌است.[2] در تاریخ 25 فروردین 1399 سازمان غدا و داروی ایران با انتشار خبری در وب سایت خود ضمن اعلام حذف فرآورده های رانیتیدین از بازار دارویی کشور، از بیماران خواست مصرف رانیتیدین را متوقف و با پزشک معالج خود برای داروهای جایگزین مشورت کنند.[3]

پرونده:File:Ranitidine-A-3D-balls.png
سامانه‌شناسی نام (آیوپاک)
N-(2-[(5-[(Dimethylamino)methyl]furan-2-yl)methylthio]ethyl)-N'-methyl-2-nitroethene-1,1-diamine
داده‌های بالینی
نام تجاری Zantac, others
AHFS/دانشنامه دراگز monograph
مدلاین پلاس a601106
Licence data US Daily Med:link
رده بارداری B(US)
تجویز By mouth, IV
داده‌های فارماکوکینتیکی
فراهمی زیستی 50% (by mouth)
پیوند پروتئینی 15%
متابولیسم Liver: FMOs, including FMO3 ; other enzymes
نیمه‌عمر 2–3 hours
دفع 30–70% Kidney
شناسه
شماره سی‌ای‌اس 66357-35-5 Y
کد ATC A02BA02
A02BA07 (WHO)‎ (ranitidine bismuth citrate)
پاب‌کم CID 3001055
IUPHAR ligand 1234
بانک‌دارو DB00863
کم‌اسپایدر 4863 N
UNII 884KT10YB7 Y
KEGG D00422 Y
ChEBI CHEBI:8776 N
ChEMBL CHEMBL1790041 N
مترادفها Dimethyl [(5-{[(2-{[1-(methylamino)-2-nitroethenyl]amino}ethyl)sulfanyl]methyl}furan-2-yl)methyl]amine
داده‌های شیمی
فرمول C13H22N4O3S 
 N(what is this?)  (verify)

مکانیسم اثر

رانیتیدین دارویی است که با مهار گیرنده‌های H2 (هیستامین نوع دو) سلولهای جانبی ترشح اسید معده را کم می‌کند و به درمان ناراحتی‌های ناشی از افزایش اسید معده کمک می‌کند.

مقادیر مصرف

هر ۱۲ ساعت

خوراکی

بزرگسالان: در درمان قرحه خوش‌خیم گوارشی، قرحه ناشی از مصرف داروها، بازگشت محتویات معده به مری و سؤهاضمه مزمن مقدار ۱۵۰ میلی گرم ۲ بار در روز (صبح و شب) یا ۳۰۰ میلی گرم موقع خواب برای مدت ۸–۴ هفته مصرف می‌شود. در درمان نشانگان زولینگر-الیسون ۱۵۰ میلی گرم ۳ بار در روز تا حداکثر g/day6 در مقادیر منقسم مصرف می‌شود. کودکان: در درمان قرحه گوارشی mg/day۴–۲ دو بار در روز تا حداکثر mg/day۳۰۰ مصرف می‌شود. مقدار مصرف نگهدارنده تا ۱۵۰ میلی گرم در شب است.

تزریقی

برای کاهش اسید معده قبل از اعمال جراحی یا زایمان مقدار ۱۵۰–۵۰ میلی گرم ۲–۵/۰ ساعت قبل از القای بیهوشی به صورت عضلانی یا تزریق آهسته وریدی مصرف می‌شود.

شکل‌های داروسازی

رانیتیدین به شکل قرص و آمپول و شربت ساخته می‌شود. قرص با میزان کمتر از ۱۵۰ میلی‌گرم بدون نسخه پزشکی است.

شکل فضایی رانیتیدین

سفارش‌ها
  1. کشیدن سیگار موجب کاهش اثر این دارو می‌شود.
  2. در بیماران سالخورده یا مبتلا به نارسایی کبدی یا کلیوی ممکن است به کاهش مقدار مصرف دارو نیاز باشد.
  3. در صورت کهیر پوستی مصرف کردن رانیتیدین را قطع کنید و پزشک را مطلع کنید.
  4. بیمارانی که به سایمتیدین عدم تحمل نشان می‌دهند، ممکن است این دارو را نیز تحمل نکنند.
  5. در سیروز کبدی و ناراحتی‌های کلیوی متوسط تا شدید خطر بروز عوارض جانبی به خصوص عوارض عصبی دارو وجود دارد.
  6. مصرف این دارو بیش از ۱۲ هفته مداوم توصیه نمی‌شود.
  7. این دارو جزو داروهای گروه B در بارداری است.

تداخل دارویی

جذب این دارو در حضور آنتی‌اسیدها کاهش می‌یابد. با وجود آنکه رانیتیدین در مقایسه با سایمتیدین یک مهارکننده ضعیف‌کننده تر آنزیمهای کبدی است، با این وجود در مصرف همزمان سایر داروها با این دارو باید احتیاط کرد.


ممنوعیت مصرف

در تاریخ 1 آوریل 2020 سازمان غذا و دارو آمریکا مصرف تمام اشکال دارویی رانیتیدین را به علت سرطان‌زا بودن ممنوع اعلام کرد.به خاطر وجود ماده ای به نام نیتروزامین که طبق تحقیقات به عمل آمده توسط آمریکا این ماده که در رانیتیدین وجود دارد سرطان زا میباشد.و سازمان غذا و داروی ایران نیز تولید و عرضه این دارو را متوقف کرده است و دستور داده است که این دارو باید از داروخانه ها جمع آوری شود.[4] [5] سازمان غذا و دارو ایران همچنین به همکاران جامعه پزشکی توصیه نموده از سایر دسته های دارویی H2 بلاکرها و مهارکننده‌های پمپ روتون ( PPI ) مانند فاموتیدین، امپرازول، سایمتیدین که تاکنون طبق مطالعات صورت گرفته، هیچ گونه آلودگی NDMA را نشان نداده‌اند. به عنوان گزینه‌های درمانی جایگزین استفاده کنند.

پانویس
  1. «رانیتیدین در وبگاه اطلاعات دارویی دارویاب». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱ نوامبر ۲۰۱۲.
  2. "FDA Requests Removal of All Ranitidine Products (Zantac) from the Market". U.S. Food and Drug Administration. 2020-04-01. Retrieved 2020-04-03.
  3. [https://ifdana.fda.gov.ir/fa/News/17156==%5Bپیوند+مرده%5D
  4. https://www.fda.gov.ir/fa/%D8%A7%D8%B7%D9%84%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7/%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%D9%84-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%AD%D8%B5%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%AA-%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%AA%DB%8C%D8%AF%DB%8C%D9%86
  5. https://limootop.com/mag/7-%d8%af%d8%a7%d8%b1%d9%88%db%8c-%d8%ac%d8%a7%db%8c%da%af%d8%b2%db%8c%d9%86-%d9%82%d8%b1%d8%b5-%d8%b1%d8%a7%d9%86%db%8c%d8%aa%db%8c%d8%af%db%8c%d9%86/

منابع
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.