سغدیانه

سغدیانه (پارسی باستان: Sogdyậna) یا سغدیانوس، از ۴۲۴ تا ۴۲۳ پیش از میلاد هشتمین شاهنشاه هخامنشی بود. دربارهٔ دوران فرمانروایی کوتاه‌مدت او اطلاعات زیادی در دست نیست و تنها در نوشته‌های مورخ یونانی که در دربار هخامنشی حضور داشته‌است، یعنی کتزیاس، به او پرداخته شده‌است. او احتمالاً پسر غیررسمی اردشیر یکم از یک زن بابلی به نام آلوگونه بوده‌است.[1]

سغدیانه
شاه شاهان شاه بزرگ شاه پارس فرعون مصر شاه کشورها
هشتمین شاهنشاه هخامنشی
سلطنت	۴۲۴ تا ۴۲۳ پ.م. (تقریباً هفت ماه)
پیشین	خشایارشا دوم
جانشین	داریوش دوم
زاده	ایران
نام کامل سغدیانه هخامنشی
خاندان	هخامنشیان
پدر	اردشیر یکم
مادر	آلوگونه
دین و مذهب	مزدیسنا

نام

نام او در منابع یونانی به شکل سغدیانوس ضبط شده که از واژه سغدیانه در پارسی باستان گرفته شده‌است. احتمالاً سغدیانه لقب این شاهنشاه بوده‌است.

دوره شاهنشاهی

باتوجه به اینکه آخرین داده موجود که مربوط به دوران اردشیر یکم هخامنشی است، مربوط به ۲۴ دسامبر ۴۲۴ پیش از میلاد است، احتمالاً او مدت کوتاهی پس از آن درگذشته است. پس از مرگ وی، هرج و مرج در دربار ایران برقرار شد و دستکم سه تن از پسرانش خودشان را شاه نامیده‌اند.

نخست خشایارشای دوم، پسر رسمی اردشیر یکم از شهبانوی هخامنشی داماسپیا، خود را شاه خواند. او که پیش از مرگ پدرش به عنوان ولیعهد برگزیده شده بود، تنها در پارس به رسمیت شناخته شد. دوم سغدیانوس بود که تنها عیلامیان او را به عنوان شاهنشاه هخامنشی پذیرفتند و سومین نفر اوخوس (یا همان داریوش دوم) بود. اوخوس از مادری بابلی متولد شده بود، همچنین باخواهر ناتنی هر سه برادر، یعنی پروشات نیز ازدواج کرده بود. قدیمی‌ترین نوشته‌ای که از اوخوس به عنوان داریوش دوم نام برده‌است، مربوط به دهم ژانویه ۴۲۳ پیش از میلاد است. به نظر می‌رسد که مادها، بابلی‌ها و مصری‌ها او را به عنوان جانشین اردشیر یکم به رسمیت شناخته‌اند.

با این حال، این بحران چندان طولانی نشد. تنها پس از چهل و پنج روز از زمانی که خشایارشای دوم خودش را شاهنشاه نامیده بود، در زمان مستی به دستور سغدیانه کشته شد. احتمالاً طرفداران خشایارشا پس از این اتفاق سغدیانه را به عنوان شاهنشاه خود قبول کرده‌اند. شش ماه و پانزده روز بعد، سغدیانه توسط برادر ناتنی‌اش، اوخوس دستگیر شد.

اوخوس که حالا با نام داریوش دوم شناخته می‌شد، دستور داد تا سغدیانه را به وسیله خفگی در خاکستر اعدام کنند، زیرا او چندی پیش به برادرش وعده داده بود که با شمشیر، سم و گرسنگی کشته نخواهد شد. داریوش دوم تا سال ۴۰۴ پیش از میلاد و به مدت ۱۹ سال بر شاهنشاهی ایران حکومت کرد.[1][2][3]

منبع‌شناسی برای زندگانی سغدیانوس

منابع کمی به زندگی او پرداخته‌اند که مهم‌ترین آن‌ها نوشته‌های کتزیاس است.

جستارهای وابسته

• فهرست شاهان هخامنشی
• خشایارشا دوم
• داریوش دوم

منابع

1. "Sogdianus of Persia". Wikipedia. 2019-02-23.
2. Kitto, J (1841). Palestine: the Bible History of the holy land. Clarendon Press. p. 657.
3. A more detailed profile of Sogdianus

جدول تاج و تخت :

}}

سغدیانه Sogdyậna هخامنشیان زادهٔ: ؟؟؟ پ.م. درگذشتهٔ: ؟؟؟ پ.م.
عنوان سلطنتی
پیشین: خشایارشای دوم	شاهنشاه ایران‌ ۴۲۴ – ۴۲۳ پ.م.	پسین: داریوش دوم