آرسیتس
آرسیتس (انگلیسی: Arsites) یکی از سرداران اردشیر سوم و داریوش سوم هخامنشیان و ساتراپ فریگیه هلسپونت است. او اولی بین برابرها در میان فرماندهان ایرانی در نبرد گرانیک بود.
آرسیتس در ۳۴۰ ق. م (در زمان اردشیر سوم) جلوی حملهٔ فیلیپ را به ایران گرفته بود. پس از آن نیز دیگر ساتراپهای ایرانی در آسیای صغیر تصمیم گرفتند تا از رخنهٔ اسکندر مقدونی به قلمرو ایران جلوگیری کنند. آرسیتس برخلاف مِمنُن (سردار یونانی ایران) که پیشنهاد گوشه گرفتن سپاه و سوزاندن خانهها را داده بود، با غرور گفت که او اجازه نخواهد داد که حتی یک خانه در ساتراپی او ویران شود. دیگر ایرانیان نیز که به ممننِ یونانی بدگمان بودند، از سیاست آرسیتس پشتیبانی کردند. سپس سپاه ایران به سمت غرب و کرانهٔ شرقی گرانیک حرکت کرد و پشت کرانههای این رودخانه آرایش نظامی گرفت. نبردی بی درنگ آرزوی سپاه مقدونی بود. اسکندر در مه ۳۳۴ ق. م مقابله با مدافعان ایرانی را آغاز کرد. همین که اسکندر از آب گذشت، ایرانیان از هر سوی به او تاختند. در این نبرد کلاهخود اسکندر شکست، با این حال او از مرگ گریخت. در نبرد کینه توزانهٔ بعدی بیشتر سرداران ایرانی کشته شدند و آرسیتس که با غرور خود در جلوگیری از از حملهٔ اسکندر سبب شکست و کشته شدن سرداران ایرانی شده بود، خودکشی کرد. اسکندر ژنرال خود کالاس را به عنوان ساتراپ فروگیای هلسپنت جایگزین آرسیتس کرد.
جستارهای وابسته
منابع
موسوی بجنوردی، محمدکاظم (۱۳۸۴)، دانشنامهٔ ایران، مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ص. ۴۲۴، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۰۲۵-۳۳-۱