باشگاه فوتبال سپاهان
باشگاه فوتبال فولاد مبارکه سپاهان اصفهان که بهطور خلاصه سپاهان نامیده میشود، یک باشگاه فوتبال ایرانی است که در سال ۱۳۳۲ در شهر اصفهان پایهگذاری شدهاست. این باشگاه هماکنون در لیگ برتر خلیج فارس حضور دارد. مالک این باشگاه، شرکت فولاد مبارکه اصفهان است.[6]
نام کامل باشگاه | باشگاه فوتبال فولاد مبارکه سپاهان | ||
---|---|---|---|
لقب(ها) | طوفان زرد آسیا[1] طلاییپوشان اصفهان[2] زرد طلایی[3] شیرهای زرد[4] | ||
تاریخ تأسیس | مهر ۱۳۳۲ (۶۷ سال پیش)[5] | ||
نام ورزشگاه | ورزشگاه نقش جهان اصفهان، ایران (گنجایش: ۷۵٬۰۰۰ نفر) | ||
مالک | شرکت فولاد مبارکه اصفهان | ||
مدیرعامل | محمدرضا ساکت | ||
سرمربی | محرم نویدکیا | ||
لیگ | لیگ برتر فوتبال ایران | ||
۹۹–۱۳۹۸ | ۵ | ||
وبگاه | وبگاه رسمی باشگاه | ||
| |||
فصل جاری |
سپاهان با کسب پنج مقام قهرمانی در دورههای دوم، نهم، دهم، یازدهم و چهاردهم لیگ برتر، دومین تیم پرافتخار در مسابقات لیگ برتر فوتبال ایران به حساب میآید[7] و اولین تیم ایرانی است که به فینال لیگ قهرمانان آسیا (فرمت جدید) رسیده و تنها تیمی از ایران است که به جام باشگاههای جهان در سال ۲۰۰۷ میلادی راه یافت.[8] سپاهان پرافتخارترین تیم دههٔ ۱۳۸۰ فوتبال ایران[9] و اولین باشگاهی در تاریخ لیگ فوتبال ایران است که توانست در فصل ۹۱–۱۳۹۰ برای سومین دورهٔ متوالی قهرمان لیگ برتر شود.[10] سپاهان همچنین با چهار قهرمانی در جام حذفی، یکی از تیمهای پرافتخار این جام به حساب میآید.[11]
سپاهان در ایران به عنوان باشگاهی با ثبات، ساختار و سازماندهی مناسب، منظم و اصولی شناخته شدهاست و با قهرمانی در فصل ۸۲–۱۳۸۱ به عنوان اولین قهرمان غیر تهرانی در تاریخ لیگ فوتبال ایران، به سلطهٔ تیمهای تهرانی پایان داد.[12]
تاریخچه
دهه ۱۳۳۰ و ۱۳۴۰
این باشگاه در اواخر مهر ماه سال ۱۳۳۲ توسط محمود حریری بازیکن تیم ملی فوتبال ایران و شاهین تهران تأسیس شد.[13][14]
ابتدا نام باشگاه «شاهین» انتخاب شد چون شعبهای از باشگاه فوتبال شاهین تهران بود و با الگوبرداری از این باشگاه بنیانگذاری شده بود.[15] این تیم در سال ۱۳۴۲ به عنوان نمایندهٔ اصفهان و در قالب تیم منتخب اصفهان جهت شرکت در مسابقات قهرمانی ایران به تهران آمد و بعد از تساوی ۱–۱ با تیم منتخب تهران، قهرمان شد. در تیر ماه سال ۱۳۴۶ باشگاه شاهین تهران منحل شد[16] و شاهین اصفهان برای جلوگیری از انحلال مجبور به تغییر نام شد و نام «سپاهان» را که از نامهای قدیمی شهر اصفهان بود برگزید و تا سال ۱۳۵۰ چهارده بار قهرمان باشگاههای اصفهان شد.
دهه ۱۳۵۰
این تیم در سال ۱۳۵۰ به عنوان نمایندهٔ اصفهان در مسابقات انتخابی لیگ شرکت کرد. پس از غلبه بر استقلال اهواز توانست جواز صعود به جام منطقهای ایران ۱۳۵۰ که بالاترین سطح لیگ فوتبال ایران در آن سال بود را کسب کند و در میان هشت تیم این لیگ، پنجم شد. در سال ۱۳۵۱ عازم اولین سفر خارجی شد و در تورنمنت چلنجشیپ هند به مقام نایب قهرمانی رسید. برای شرکت در لیگ تخت جمشید، تیم ذوبآهن اصفهان به دلیل برخورداری از امکانات بیشتر برای این لیگ انتخاب گردید و آنها مجبور به حضور در لیگ دو شدند و در نهایت قهرمان لیگ دو شدند و وارد مسابقات جام تخت جمشید شدند. آنها در چهار دورهٔ متوالی (۱۳۵۳، ۱۳۵۴، ۱۳۵۵ و ۱۳۵۶) در جام تخت جمشید حضور داشتند. اولین مسابقهٔ سپاهان در جام تخت جمشید، در هفتهٔ اول جام تخت جمشید ۱۳۵۳ در تاریخ ۱۷ اسفند ۱۳۵۲ مقابل تیم آب و برق خوزستان در اصفهان و در حضور حدود هفت هزار تماشاگر انجام شد که با نتیجهٔ صفر بر صفر به تساوی انجامید.[17] آخرین مسابقهٔ سپاهان در جام تخت جمشید در هفتهٔ سیام جام تخت جمشید ۱۳۵۶ در تاریخ ۶ بهمن ۱۳۵۶ مقابل تیم تاج تهران در ورزشگاه امجدیه تهران و در حضور بیش از پانزده هزار تماشاگر به انجام رسید که با نتیجهٔ یک بر صفر به سود سپاهان خاتمه یافت.[18]
دهه ۱۳۶۰ و ۱۳۷۰
در سال ۱۳۶۱، محمود حریری امتیاز باشگاه سپاهان را به مسعود تابش واگذار کرد. در دههٔ ۱۳۶۰ زیر سایهٔ تیم تازه ظهور کردهٔ تام اصفهان بودند و در این مدت مسعود تابش رهبری تیم را به عهده داشت. با شروع مسابقات لیگ آنها یکی از تیمهای همیشه حاضر در لیگ بودند. فعالیتهای فرهنگی، ورزشی باشگاه تا اواخر سال ۱۳۷۱ ادامه داشت تا اینکه به دلیل شرایط اقتصادی بوجود آمده و با در نظر گرفتن مصالح باشگاه که در اصل بر حفظ نام سپاهان بود، از اوایل سال ۱۳۷۲ این باشگاه تحت حمایت و مدیریت کارخانه سیمان سپاهان قرار گرفت و با نام باشگاه فرهنگی ورزشی «سیمان سپاهان» به فعالیت خود ادامه داد.[19] در این سالها کارخانه سیمان سپاهان حمایت مالی از تیم را به عهده گرفت و تا سال ۱۳۷۹ این حمایت ادامه یافت. تغییر شرایط اقتصادی کشور و عرضه شدن سهام کارخانه سیمان سپاهان در بورس سهام و عدم تمایل سهامداران جدید این کارخانه به باشگاهداری سبب گردید تا در تابستان سال ۱۳۷۹ امتیاز باشگاه به مجتمع فولاد مبارکه واگذار گردد و نام باشگاه به «فولاد مبارکه سپاهان» تغییر کرد.[20]
دهه ۱۳۸۰
تیم سپاهان اولین دورهٔ لیگ برتر (۸۱–۱۳۸۰) را با مربیگری استانکو پوکلهپوویچ آغاز کرد.[21] استانکو اولین مربی سپاهان در لیگ برتر و همچنین اولین مربی خارجی این تیم در این مسابقات محسوب میشود. این مربی پس از زدراکو رایکوف، دومین مربی خارجی تاریخ سپاهان به حساب میآید.[22]
در دههٔ ۱۳۸۰، محمدرضا ساکت بین سالهای ۱۳۸۱ تا ۱۳۹۰ مدیرعامل باثبات باشگاه فولاد مبارکه سپاهان بود.[23]
این تیم در دومین دورهٔ لیگ برتر (۸۲–۱۳۸۱) با مربیگری فرهاد کاظمی در پنجاهمین سال تأسیس خود و به عنوان اولین تیم غیر تهرانی در تاریخ لیگ فوتبال ایران، قهرمان لیگ برتر شد.[24] این قهرمانی بهطور زودهنگام و یک ماه پیش از پایان فصل برای سپاهان حاصل و قطعی شد.[25]
سپاهان در سال ۱۳۸۶ با توجه عملکرد و نتایج در مسابقات لیگ برتر، قهرمانی در جام حذفی، نایب قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا و حضور در جام باشگاههای جهان موفق شد در ردهبندی فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال تا رتبهٔ ۵۵ برترین باشگاههای فوتبال دنیا و رتبهٔ اول آسیا پیش برود.[26]
تیم سپاهان در هفتمین دورهٔ لیگ برتر (۸۷–۱۳۸۶) با پشت سر گذاشتن مشکلات عدیدهای از جمله کسر ۳ امتیاز[27] و اجرای حکم انجام ۲ ماه بازیهای خانگی در خارج از خانه و ۱ ماه انجام بازیهای خانگی بدون تماشاگر، تا آخرین ثانیههای اتمام لیگ، قهرمان هفتمین دوره این بازیها بود که این عنوان را در دقیقهٔ ۹۶ بازی با پرسپولیس تهران با نتیجهٔ ۱–۲ واگذار و به عنوان نایب قهرمان لیگ هفتم شناخته شد.[28]
سپاهان در نهمین دورهٔ لیگ برتر (۸۹–۱۳۸۸)، با هدایت امیر قلعهنویی با اقتدار و بهطور زودهنگام به عنوان قهرمانی دست یافت.[29] یک سال بعد و در دهمین دورهٔ لیگ برتر (۹۰–۱۳۸۹) باز هم با مربیگری امیر قلعهنویی این بار هم تیم سپاهان بود که توانست قهرمانی زودهنگامی را بدست آورد و اولین تیمی باشد که توانستهاست دو دورهٔ متوالی قهرمان لیگ برتر ایران شود.[30] علاوه بر جام قهرمانی دهمین دورهٔ لیگ برتر، جام قهرمانی دائمی مسابقات لیگ برتر به دلیل ثبت رکورد سه قهرمانی در این مسابقات به سپاهان اهدا شد.
این قهرمانی که سومین قهرمانی سپاهان در لیگ برتر بود، این تیم را تبدیل به پرافتخارترین تیم لیگ برتر فوتبال ایران کرد.
سپاهان اولین تیمی است که موفق شده دو دورهٔ پیاپی، قهرمان جام حذفی فوتبال ایران شود. این تیم در فصلهای ۸۳–۱۳۸۲، ۸۵–۱۳۸۴ و ۸۶–۱۳۸۵ با غلبه بر تیمهای استقلال، پرسپولیس و صبا باتری در فینال توانست قهرمان جام حذفی شود،[31][32] که بدین ترتیب پرافتخارترین تیم دههٔ ۱۳۸۰ فوتبال ایران به حساب میآید.[33] سپاهان همچنین بر اساس اعلام فدراسیون بینالمللی تاریخ و آمار فوتبال، به عنوان بهترین تیم فوتبال ایرانی دههٔ نخست قرن بیست و یکم نیز انتخاب شد.[34]
دهه ۱۳۹۰
سپاهان فصل ۹۱–۱۳۹۰ لیگ برتر را با هدایت لوکا بوناچیچ آغاز کرد. بوناچیچ در ۹ هفتهٔ ابتدایی لیگ، به عنوان سرمربی در این باشگاه فعالیت میکرد.[35] پس از آن، کریم قنبری دستیار بوناچیچ در سپاهان، به عنوان سرمربی موقت انتخاب شد و سه بازی در لیگ و یک بازی در جام حذفی هدایت تیم سپاهان را عهدهدار بود[36] تا اینکه زلاتکو کرانچار بهطور رسمی به عنوان سرمربی سپاهان برگزیده شد و از هفتهٔ سیزدهم لیگ، کار خود را در این باشگاه آغاز کرد.[37] سپاهان در این فصل، برای سومین سال متوالی و چهارمین بار در لیگ برتر به مقام قهرمانی نیز دست یافت. با این سه قهرمانی پیاپی، سپاهان اولین باشگاهی در تاریخ لیگ فوتبال ایران نام گرفت که توانسته سه دورهٔ متوالی به مقام قهرمانی دست پیدا کند.[38] این سه قهرمانی متوالی سپاهان در لیگ برتر، به «هتریک قهرمانی» معروف شد.[39]
سپاهان در فصل بعدی موفق به کسب مقام قهرمانی در جام حذفی ۹۲–۱۳۹۱ شد تا برای چهارمین سال پیاپی موفق به کسب جام شده باشد و تعداد قهرمانیهای خود در جام حذفی را به عدد چهار برساند.[40]
تیم سپاهان در فصل ۹۴–۱۳۹۳، برای پنجمین بار به مقام قهرمانی در لیگ برتر دست یافت.[41] در این فصل زلاتکو کرانچار تا پایان هفتهٔ هفتم هدایت تیم سپاهان را بر عهده داشت و سپس حسین فرکی هدایت این تیم را بر عهده گرفت و موفق شد سپاهان را به پنجمین قهرمانی خود در لیگ برتر برساند.[42]
حضور در فینال لیگ قهرمانان آسیا
سپاهان از ایران و اوراوا رد دایموندز از ژاپن با از پیش رو برداشتن حریفان به فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ رسیدند.[43] تیم فوتبال سپاهان، در تاریخ ۱۶ آبان ۱۳۸۶ و در دور رفت مسابقه فینال لیگ قهرمانان آسیا، در ورزشگاه فولادشهر اصفهان با مربیگری لوکا بوناچیچ به مصاف تیم فوتبال اوراوا رد ژاپن رفت که این دیدار با تساوی ۱–۱ پایان یافت.[44] گل تیم سپاهان توسط محمود کریمی در دقیقهٔ ۴۷ به ثمر رسید.[45] مسابقهٔ برگشت دو تیم اوراوا رد ژاپن و سپاهان ایران در روز ۲۳ آبان ۱۳۸۶ به میزبانی تیم ژاپنی و در ورزشگاه سایتاما برگزار شد.[46] سپاهان که در مرحلهٔ یک چهارم نهایی این دوره از مسابقات، تیم ژاپنی کاوازاکی فرونتال را از پیش رو برداشته بود،[47] این بار حریف دیگر تیم ژاپنی نشد و تیم فوتبال اوراوا رد با نتیجهٔ ۰–۲ به پیروزی رسید و تا با کسب نتیجهٔ ۱–۳ در مجموع دو بازی رفت و برگشت، به مقام قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ دست یابد.[48] بدین ترتیب تیم فوتبال سپاهان ایران با قبول این شکست، به مقام نایب قهرمانی لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ رضایت داد.[49]
حضور در جام باشگاههای جهان
تیم فوتبال فولاد مبارکه سپاهان با حضور در فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا در سال ۲۰۰۷ میلادی مجوز حضور در مسابقات جام باشگاههای جهان را دریافت کرد.[50] این تیم به عنوان اولین تیم ایرانی در این مسابقات که در ژاپن برگزار شد، شرکت کرد.[51] با توجه به میزبانی ژاپن در مسابقات جام باشگاههای جهان ۲۰۰۷ و حضور تیم ژاپنی (اوراوا رد دایموندز) در فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ به دلیل حضور قطعی و مستقیم یک تیم از کشور میزبان، سپاهان موفق شد با وجود نایب قهرمانی در لیگ قهرمانان آسیا، به مسابقات بزرگ و بینقارهای جام باشگاههای جهان راه پیدا کند.[52]
سپاهان در دیدار اول خود در بازی پلیآف جام باشگاههای جهان ۲۰۰۷ در تاریخ ۱۶ آذر ۱۳۸۶ و در ورزشگاه ملی المپیک توکیو به مصاف ویتاکر یونایتد نیوزیلند، قهرمان لیگ قهرمانان اقیانوسیه رفت.[53] در این مسابقه، تیم سپاهان با گلزنی بازیکنان عراقی خود، قهرمان قارهٔ اقیانوسیه را با نتیجهٔ سه بر یک شکست داد.[54] عماد رضا در دقایق ۳ و ۴ و عبدالوهاب ابوالهیل در دقیقهٔ ۴۷ گلهای سپاهان را به ثمر رساندند.[55]
سپاهان در دومین دیدار خود در تاریخ ۱۹ آذر ۱۳۸۶ و در ورزشگاه تویوتا مقابل تیم اوراوا رد ژاپن که ماه قبل در فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ با این تیم روبهرو شده بود، قرار گرفت.[56] سپاهان در این دیدار از مرحلهٔ یک چهارم نهایی، با نتیجهٔ سه بر یک مقابل این تیم ژاپنی شکست خورد و از رویارویی با تیم آ.ث. میلان ایتالیا در مرحلهٔ نیمه نهایی این مسابقات بازماند.[57] تک گل سپاهان به وسیلهٔ محمود کریمی در دقیقهٔ ۸۰ برای نمایندهٔ ایران رقم خورد.[58]
در این مسابقات تیم سپاهان در بین هفت تیم حاضر، به مقام پنجمی نیز دست یافت.[59] تیم آ.ث. میلان با برتری برابر بوکا جونیورز آرژانتین در فینال، به مقام قهرمانی این مسابقات رسید و جایزهٔ ۵ میلیون دلاری را دریافت کرد.[60]
جام باشگاههای جهان ۲۰۰۷ | |||||
---|---|---|---|---|---|
دوره | تاریخ | مرحله | مسابقات | نتیجه | گلزنان سپاهان |
۲۰۰۷ | ۱۶ آذر ۱۳۸۶ | پلیآف | سپاهان ۳ – ۱ ویتاکر یونایتد | برد | عماد رضا '۳، '۴ عبدالوهاب ابوالهیل '۴۷ |
۱۹ آذر ۱۳۸۶ | یک چهارم نهایی | سپاهان ۱ – ۳ اوراوا رد دایموندز | باخت | محمود کریمی '۸۰ | |
هماوردان
ذوبآهن اصفهان
شهرآورد فوتبال اصفهان که بین تیمهای همشهری سپاهان و ذوبآهن انجام میشود، از حساسیت بالایی برخوردار است و همواره یکی از مهمترین شهرآوردهای فوتبال ایران نیز بهشمار میآید. آغاز این شهرآورد به دههٔ ۱۳۵۰ برمیگردد.[61] این دو تیم اولین بار در زمستان ۱۳۵۱ در فینال مسابقات قهرمانی باشگاههای اصفهان و در ورزشگاه باغ همایون اصفهان (ورزشگاه تختی اصفهان فعلی) با یکدیگر رو به رو شدند. این دیدار در پایان ۹۰ دقیقه وقت قانونی و همچنین وقتهای اضافه بدون گل به پایان رسید تا کار به ضربات پنالتی بکشد. در پنالتیها، تیم فوتبال سپاهان با نتیجهٔ پنج بر چهار موفق شد تیم ذوبآهن را مغلوب کند و به مقام قهرمانی نیز برسد.
استقلال تهران
از سال ۱۳۵۰ دو باشگاه استقلال و سپاهان دیدارهای متعددی در قالب مسابقات لیگ، حذفی و دوستانه با یکدیگر برگزار کردهاند. رقابت این دو تیم از دیرباز جذاب و دیدنی بوده و در حال حاضر این دیدار در لیگ برتر برای هر دوتیم و هواداران آنها از جذابیتی خاص و حساسیت بالایی برخوردار است که این دیدار از مسابقات مهم هر فصل این دو تیم بهشمار میرود. اولین دیدار رسمی این دو تیم در مسابقات جام منطقهای ایران ۱۳۵۰ و در زمستان ۱۳۵۰ برگزار شدهاست.[62]
پرسپولیس تهران
با این که پرسپولیس و سپاهان هر دو ریشه در باشگاه فوتبال شاهین دارند، در گذشته بازی این دو باشگاه هماوردی بهشمار نمیرفت. با آغاز جام خلیج فارس و قهرمانی باشگاههای اصفهانی در جامهای فوتبال ایران، به اهمیت بازیهای رودرروی باشگاههای اصفهان و تهران افزوده شد.[63] پس از نبرد قهرمانی پرسپولیس و سپاهان در جام حذفی ۸۵–۱۳۸۴ و لیگ برتر ۸۷–۱۳۸۶، این حساسیت و اهمیت دوچندان شد، به گونهای که هماکنون این هماوردی از مهمترین بازیهای دو باشگاه در هر فصل است.[64] اولین دیدار رسمی این دو تیم در مسابقات جام منطقهای ایران ۱۳۵۰ و در زمستان ۱۳۵۰ برگزار شدهاست.[65]
تراکتور تبریز
از سال ۱۳۵۴ دو تیم سپاهان و تراکتور دیدارهای مختلفی با یکدیگر داشتهاند. اولین دیدار بین این دو تیم در تاریخ ۲۶ اردیبهشت ۱۳۵۴ در شهر تبریز و در مسابقات جام تخت جمشید ۱۳۵۴ برگزار شدهاست که با تساوی ۱–۱ همراه بودهاست.[66] دیدار دو تیم سپاهان و تراکتور، دیدار بین پرطرفدارترین تیمهای غیر تهرانی فوتبال ایران میباشد.[67]
آمار و عملکرد
فصلهای اخیر
جدول زیر عملکرد کلی سپاهان را در دههٔ ۱۳۸۰ و دههٔ ۱۳۹۰ نشان میدهد.
فصل | مقام در لیگ برتر | جام حذفی | لیگ قهرمانان آسیا |
---|---|---|---|
۸۱–۱۳۸۰ | ۹ام | نیمه نهایی | راه نیافت |
۸۲–۱۳۸۱ | قهرمان | نیمه نهایی | |
۸۳–۱۳۸۲ | ۶ام | قهرمان | مرحله گروهی |
۸۴–۱۳۸۳ | ۱۰ام | ۱/۸ نهایی | |
۸۵–۱۳۸۴ | ۷ام | قهرمان | راه نیافت |
۸۶–۱۳۸۵ | ۵ام | قهرمان | نایب قهرمان |
۸۷–۱۳۸۶ | نایب قهرمان | ۱/۴ نهایی | مرحله گروهی |
۸۸–۱۳۸۷ | ۴ام | ۱/۸ نهایی | |
۸۹–۱۳۸۸ | قهرمان | ۱/۸ نهایی | |
۹۰–۱۳۸۹ | قهرمان | ۱/۴ نهایی | ۱/۴ نهایی |
۹۱–۱۳۹۰ | قهرمان | ۱/۱۶ نهایی | |
۹۲–۱۳۹۱ | ۳وم | قهرمان | مرحله گروهی |
۹۳–۱۳۹۲ | ۴ام | ۱/۱۶ نهایی | |
۹۴–۱۳۹۳ | قهرمان | ۱/۱۶ نهایی | راه نیافت |
۹۵–۱۳۹۴ | ۱۱ام | نیمه نهایی | مرحله گروهی |
۹۶–۱۳۹۵ | ۵ام | نیمه نهایی | راه نیافت |
۹۷–۱۳۹۶ | ۱۴ام | ۱/۱۶ نهایی | |
۹۸–۱۳۹۷ | نایب قهرمان | نیمه نهایی | |
۹۹–۱۳۹۸ | ۵ام | ۱/۴ نهایی | مرحله گروهی |
سپاهان در لیگ قهرمانان آسیا
جدول زیر، آمار فصل به فصل تیم سپاهان را در مسابقات لیگ قهرمانان آسیا نشان میدهد.
# | فصل | نتیجه | بازی | برد | مساوی | باخت | گلزده | گلخورده |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
۱ | ۲۰۰۴ | مرحله گروهی |
۶ | ۴ | ۱ | ۱ | ۱۵ | ۱۰ |
۲ | ۲۰۰۵ | ۶ | ۳ | ۲ | ۱ | ۱۰ | ۶ | |
۳ | ۲۰۰۷ | نایب قهرمان | ۱۲ | ۵ | ۵ | ۲ | ۱۶ | ۹ |
۴ | ۲۰۰۸ | مرحله گروهی |
۶ | ۲ | ۱ | ۳ | ۵ | ۸ |
۵ | ۲۰۰۹ | ۶ | ۲ | ۱ | ۳ | ۹ | ۷ | |
۶ | ۲۰۱۰ | ۶ | ۲ | ۲ | ۲ | ۵ | ۵ | |
۷ | ۲۰۱۱ | یک چهارم نهایی |
۹ | ۶ | ۱ | ۲ | ۱۹ | ۱۰ |
۸ | ۲۰۱۲ | ۹ | ۵ | ۲ | ۲ | ۱۲ | ۸ | |
۹ | ۲۰۱۳ | مرحله گروهی |
۶ | ۳ | ۰ | ۳ | ۱۲ | ۱۳ |
۱۰ | ۲۰۱۴ | ۶ | ۲ | ۱ | ۳ | ۹ | ۸ | |
۱۱ | ۲۰۱۶ | ۶ | ۱ | ۰ | ۵ | ۲ | ۱۱ | |
۱۲ | ۲۰۲۰ | ۶ | ۲ | ۱ | ۳ | ۶ | ۸ | |
مجموع | ۸۴ | ۳۷ | ۱۷ | ۳۰ | ۱۲۰ | ۱۰۳ |
تیم دوم
سپاهان نوین به عنوان تیم دوم سپاهان اصفهان شناخته میشد.[68] این باشگاه در سال ۱۳۸۳ به عنوان تیم سایهٔ سپاهان و با هدف جای دادن بازیکنانی بنیانگذاری شد که به دلیل محدودیتهای قانونی و نظر سرمربی به تیم اصلی راه پیدا نمیکردند.[69] این تیم با قهرمانی در لیگ مناطق به لیگ دسته سوم صعود کرد. پس از آن با قهرمانی در لیگ دسته سوم و لیگ دسته دوم موفق شد به لیگ آزادگان (دسته یک) نیز صعود کند.[70] سپاهان نوین در فصل ۸۷–۱۳۸۶ لیگ آزادگان در گروه خود دوم شد و به پلیآف راه یافت.[71] سپاهان نوین با برد در مرحلهٔ پلیآف لیگ آزادگان به لیگ برتر صعود کرد،[72] اما بر اساس قانون سازمان تربیت بدنی مبنی بر عدم تمرکز تیمها در استانها و اینکه استانهای بدون تیم لیگ برتری را صاحب تیم کند و همچنین بر طبق قوانین منع حضور بیش از یک تیم با یک مالک در لیگ، مانع حضور تیم سپاهان نوین در لیگ برتر شد. به همین دلیل، تیم فولاد خوزستان امتیاز این تیم در لیگ برتر را خرید و هماکنون این تیم در لیگ برتر حضور دارد.[73] در سال ۱۳۸۹ امتیاز تیم دسته اولی سپاهان نوین به فولاد نطنز واگذار شد.[74] فولاد نطنز نیز پس از تنها یک فصل حضور در لیگ آزادگان و سقوط به لیگ دسته دوم، در سال ۱۳۹۰ منحل شد.[75] سپاهان نوین پس از فروش امتیاز خود به فولاد نطنز در سال ۱۳۸۹، با خرید امتیاز شهرداری نوشهر در لیگ دسته سوم حضور پیدا کرد و پس از سه فصل حضور در این لیگ، در سال ۱۳۹۱ به لیگ استانی سقوط کرد و منحل شد.[76] سپاهان نوین در سال ۱۳۹۷ مجدداً بازگشایی شد و در لیگ دسته سوم فوتبال ایران حضور یافت.[77]
بازیکنان
فهرست بازیکنان باشگاه فوتبال سپاهان اصفهان در فصل ۱۴۰۰–۱۳۹۹ به شرح زیر است:[78]
بازیکنان کنونی
|
|
بازیکنان قرضی
|
شمارههای بایگانیشده
شماره | نام بازیکن |
---|---|
۴ | محرم نویدکیا[80] |
بازیکنان پیشین
برای دیدن نام بازیکنان پیشین باشگاه، رده:بازیکنان باشگاه سپاهان را ببینید.
بازیکنان جام جهانی
مسابقات | بازیکنان |
---|---|
جام جهانی ۱۹۷۸ | محمدعلی شجاعی بهرام مودت |
جام جهانی ۲۰۰۶ | محرم نویدکیا رسول خطیبی |
جام جهانی ۲۰۱۴ | رحمان احمدی احسان حاجصفی |
بازیکنان تورنمنتهای بینالمللی
مربیان و مدیران
مربیان تاریخ باشگاه
|
|
کادر فنی کنونی
سمت | نام |
سرمربی | محرم نویدکیا |
کمکمربیها | علیرضا مرزبان |
مجتبی توتونی | |
محمود کریمی | |
میگوئل تکسیرا | |
فرهاد بهادرانی | |
مربی دروازهبانها | رحمان احمدی |
مربی بدنسازی | علیرضا ربانی |
آنالیزور | منوچهر رضایی |
مترجم | فردین فقیهی |
پزشک | عباسعلی ربیعی |
فیزیوتراپیست | مهدی صدیقی |
ماساژور | حمیدرضا کلانتری |
محمد سروری | |
تدارکات | ناصر ملارضایی |
سعید شبیهخانی | |
مدیر رسانهای | — |
سرپرست | رضا فتاحی |
مدیر روابط عمومی | حمید باقری |
مربیان برجسته
مربی | دوران | جامها | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
کشوری | آسیایی | جمع | |||||||
لیگ برتر |
جام حذفی |
دیگر جامها |
لیگ قهرمانان آسیا | ||||||
فرهاد کاظمی | ۱۳۸۳–۱۳۸۱ ۱۳۸۸–۱۳۸۷ |
۱ | ۱ | ۱ | ۰ | ۳ | |||
لوکا بوناچیچ | ۱۳۸۶–۱۳۸۵ ۱۳۹۰ |
۰ | ۲ | ۰ | نایب قهرمان | ۲ | |||
امیر قلعهنویی | ۱۳۹۰–۱۳۸۸ ۱۳۹۹–۱۳۹۷ |
۲ | ۰ | ۰ | ۰ | ۲ | |||
زلاتکو کرانچار | ۱۳۹۳–۱۳۹۰ ۱۳۹۶–۱۳۹۵ |
۱ | ۱ | ۰ | ۰ | ۲ | |||
حسین فرکی | ۱۳۹۴–۱۳۹۳ | ۱ | ۰ | ۰ | ۰ | ۱ | |||
مدیران عامل
مدیرعامل | دوران مدیریت | |
---|---|---|
از | تا | |
محمود حریری | ۱۳۳۲ | ۱۳۶۱ |
مسعود تابش | ۱۳۶۱ | ۱۳۷۲ |
مهدی تاج | ۱۳۷۲ | ۱۳۷۷ |
هاشم رضایی | ۱۳۷۷ | ۱۳۷۹ |
ابراهیم خلیلی | ۱۳۷۹ | ۱۳۸۰ |
فرود احمدی | ۱۳۸۰ | ۱۳۸۱ |
محمدرضا ساکت | مرداد ۱۳۸۱ | مرداد ۱۳۹۰ |
علیرضا رحیمی | مرداد ۱۳۹۰ | شهریور ۱۳۹۲ |
محمد ترابیان * | شهریور ۱۳۹۲ | مهر ۱۳۹۲ |
محمد ترابیان | مهر ۱۳۹۲ | بهمن ۱۳۹۲ |
مهرزاد خلیلیان | بهمن ۱۳۹۲ | مرداد ۱۳۹۴ |
اصغر باقریان | مرداد ۱۳۹۴ | مهر ۱۳۹۵ |
محسن طاهری | مهر ۱۳۹۵ | دی ۱۳۹۶ |
مسعود تابش * | دی ۱۳۹۶ | اردیبهشت ۱۳۹۷ |
مسعود تابش | اردیبهشت ۱۳۹۷ | اسفند ۱۳۹۸ |
منوچهر نیکفر * | اسفند ۱۳۹۸ | شهریور ۱۳۹۹ |
محمدرضا ساکت | شهریور ۱۳۹۹ | اکنون |
*=سرپرست |
ورزشگاه و زمین تمرین
ورزشگاه خانگی
این تیم در گذشته بازیهای خود را در ورزشگاه تختی اصفهان (باغ همایون سابق) و ورزشگاه ۲۲ بهمن اصفهان برگزار میکرد.[81] ورزشگاه نقش جهان که ساخت آن از سال ۱۳۷۴ آغاز شده بود، فاز اول آن در سال ۱۳۸۱ به بهرهبرداری رسید و سپاهان در این ورزشگاه قهرمانی در لیگ برتر و جام حذفی را نیز تجربه کرد.[82] در سال ۱۳۸۶ ورزشگاه نقش جهان جهت ساخت فاز دوم تعطیل شد.[83] سپاهان از سال ۱۳۸۶ تا سال ۱۳۹۵ در ورزشگاه فولادشهر که ورزشگاه اختصاصی باشگاه فوتبال ذوبآهن اصفهان میباشد، مسابقات خانگیاش را برگزار میکرد.[84] سپاهان بازی رفت فینال لیگ قهرمانان آسیا ۲۰۰۷ را در ورزشگاه فولادشهر به انجام رساند.[85] سپاهانیها که نخستین بازیهای خود در لیگ قهرمانان آسیا را در ورزشگاه نقش جهان برگزار کردند و همچنین اولین قهرمانی خود در لیگ برتر و همچنین دو قهرمانی در جام حذفی را در این ورزشگاه جشن گرفتند، سالها در انتظار تکمیل این ورزشگاه بودهاند.[86] در ۸ آذر ۱۳۹۳، وزارت ورزش و جوانان، مدیریت اجرایی ورزشگاه نقش جهان را برای تکمیل و بهرهبرداری آن به مجتمع فولاد مبارکه واگذار کرد.[87] فاز دوم این ورزشگاه در تاریخ ۱۲ آبان ۱۳۹۵ افتتاح شد[88] و دو روز بعد، اولین بازی رسمی سپاهان پس از گذشت بیش از ۹ سال در این ورزشگاه برگزار شد.[89]
زمین تمرین
در گذشته سپاهان معمولاً در مجموعه اختصاصی صفائیه مبارکه یا آرارات اصفهان تمرین میکرد. در سال ۱۳۸۸ فولاد مبارکه، مجموعه ورزشی-تفریحی فردوس را از شرکت پلیاکریل اصفهان خریداری کرد و در دست نوسازی و توسعه قرار داد. این مجموعه هماکنون جهت تمرینات تیم سپاهان مورد استفاده قرار میگیرد و از امکانات بالایی برخوردار است.[90]
افتخارات
کشوری
آسیایی
- لیگ قهرمانان آسیا
- نایب قهرمانی (۱): ۲۰۰۷
بینالمللی
- جام باشگاههای جهان
- پنجم (۱): ۲۰۰۷
غیررسمی
- جام اتحادیه تهران[91]
- قهرمانی: ۱۳۸۲
- جام نقش جهان
- قهرمانی: ۱۳۷۴
افتخارات فردی
گلزنان برتر (آقای گل) در لیگ فوتبال ایران:[92]
- لیگ برتر ۸۲–۱۳۸۱: ادموند بزیک – ۱۳ گل
- لیگ برتر ۸۹–۱۳۸۸: عماد محمد رضا – ۱۹ گل
- لیگ برتر ۹۸–۱۳۹۷: کیروس استنلی – ۱۶ گل (مشترک)
بازیکن سال فوتبال ایران:[93][94]
- فصل ۸۲–۱۳۸۱: محرم نویدکیا
- فصل ۹۲–۱۳۹۱: محرم نویدکیا
گلزنان برتر در لیگ برتر
|
|
آکادمی سپاهان
آکادمی فوتبال باشگاه سپاهان از آکادمیهایی است که در بازیکنسازی و پرورش فوتبالیستهای بزرگ و شناسایی استعدادهای فوتبال اصفهان و ایران نقش بهسزایی داشتهاست. از آن زمان که نام باشگاه به عنوان شاهین شناخته میشد، این باشگاه دارای آکادمی بودهاست. از سال ۱۳۷۹ و پس از واگذاری باشگاه به مجتمع فولاد مبارکه، پرورش و استعدادیابی نیروهای جوان در این باشگاه نیز افزایش پیدا کرد و همچنین با استخدام مربیان و تأسیس پایگاههایی در سطح استان اصفهان و کشور، فعالیتها گسترش یافت.
آکادمی سپاهان از موفقترین، باثباتترین، منظمترین، منسجمترین و با امکاناتترین آکادمیهای فوتبال در سطح کشور میباشد که فوتبالیستهای موفقی را در ردههای مختلف برای باشگاه و تیم ملی در ردههای سنی مختلف پرورش دادهاست. باشگاه سپاهان برای استعدادیابی و کشف نیروهای مستعد، در نقاط مختلف ایران و در شهرهایی که نیروهای با استعداد وجود دارد، مدرسه فوتبال تأسیس کردهاست.[99]
نام و مالک باشگاه
سالها | مالک | نام باشگاه |
۱۳۴۶–۱۳۳۲ | محمود حریری | شاهین |
۱۳۶۱–۱۳۴۶ | سپاهان | |
۱۳۷۲–۱۳۶۱ | مسعود تابش | |
۱۳۷۹–۱۳۷۲ | شرکت سیمان سپاهان | سیمان سپاهان |
اکنون–۱۳۷۹ | شرکت فولاد مبارکه | فولاد مبارکه سپاهان |
هواداران
سپاهان از دیرباز یکی از باشگاههای پرهوادار فوتبال ایران محسوب میشدهاست. سپاهان محبوبترین تیم اصفهان و یکی از پرهوادارترین باشگاههای ایران به حساب میآید.[100] این باشگاه پس از پرسپولیس، استقلال و تراکتور به عنوان چهارمین باشگاه پرهوادار ایران شناخته میشود.[101] با وجود اینکه باشگاه سپاهان در اصفهان قرار دارد و عمده هواداران سپاهان در اصفهان متمرکز هستند، اما این باشگاه در شهرهای دیگر ایران و خارج از ایران نیز هوادار دارد. سپاهان پس از تراکتور، عنوان دومین تیم پرطرفدار غیرتهرانی را یدک میکشد.[102]
نماد باشگاه
این باشگاه همواره نمادهایی مانند «گل آفتابگردان» داشتهاست.
آخرین کاراکتر و نمادی که بهطور رسمی توسط باشگاه معرفی شد، «شیر زرد» است.
شیر در فرهنگ ملی و اسلامی ایرانیان نماد قدرت، عزت و صلابت جاویدان است.
باشگاه سپاهان نیز در مرداد ۱۳۸۹ اعلام کرد به یمن داشتن ورزشکاران و مجموعهای که این ویژگیهای بزرگ را به کرات نشان دادهاند، رسماً شیر را به عنوان کاراکتر خود معرفی کردهاست.[103]
نشانواره باشگاه
نشانواره، آرم یا لوگوی سپاهان در طول تاریخ این باشگاه دستخوش تغییراتی شدهاست. اولین نشانواره این باشگاه، در زمانیکه با نام شاهین اصفهان فعالیت میکرد، مشابه نشانواره باشگاه شاهین تهران نیز بودهاست. آخرین نشانواره این باشگاه در بهمن ۱۳۸۵ در اوایل نیم فصل دوم لیگ برتر ۸۶–۱۳۸۵ جایگزین نشانواره قبلی شد و تا به اکنون بر روی پیراهن این تیم نقش بستهاست. در این نشانواره، هر سه رنگ اصلی باشگاه (زرد، سیاه و سفید) به کار برده شدهاست.
- آرم اولیه باشگاه
۱۳۴۶–۱۳۳۲
(شاهین اصفهان) - آرم سابق باشگاه
۱۳۸۵–۱۳۷۹
(فولاد مبارکه سپاهان) - آرم کنونی باشگاه
اکنون–۱۳۸۵
(فولاد مبارکه سپاهان)
روز و هفتهٔ سپاهان
دوم آبان، در تقویم ورزشی به عنوان روز سپاهان نامگذاری شدهاست.[104] در ۲ آبان ۱۳۸۶ حضور تیم فوتبال فولاد مبارکه سپاهان با صعود به فینال مسابقات لیگ قهرمانان آسیا به عنوان اولین و تنها تیم ایرانی در مسابقات معتبر جام باشگاههای جهان محرز و قطعی شد.[105] دو سال بعد، هیئت مدیره باشگاه در مصوبهای که با استقبال و نگاه مثبت سازمان تربیت بدنی و سایر نهادهای ذیصلاح همراه بود، این روز را به نام روز سپاهان و آغاز هفتهٔ سپاهان نامید.[106]
بازیکنان شهید در جنگ ایران و عراق
در جریان جنگ ایران و عراق، چهارتن از بازیکنان وقت باشگاه سپاهان به نامهای حسن غازی (کاپیتان سپاهان)، حسین ملاافضل، محمدسعید هاشمی دهچی و سعید معینی کربکندی به شهادت رسیدهاند.[107]
تولیدکننده البسه
سازندگان البسه[108][109][110][111][112][113][114][115]
سالها | تولیدکننده البسه |
۱۳۸۸–۱۳۸۶ | آلاشپورت |
۱۳۹۲–۱۳۸۸ | لوتو |
۱۳۹۴–۱۳۹۲ | آلاشپورت |
۱۳۹۵–۱۳۹۴ | جوما |
۱۳۹۶–۱۳۹۵ | آلاشپورت |
۱۳۹۷–۱۳۹۶ | پیک |
۱۳۹۸–۱۳۹۷ | استارت |
اکنون–۱۳۹۸ | آلاشپورت |
منابع
- اولین فینال آسیایی برای طوفان زرد آسیا (خبرگزاری ایمنا)
- سپاهان برای سومین بار متوالی قهرمان شد/طلاییپوشان اصفهان بر بام فوتبال ایران بایگانیشده در ۱۴ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- زرد طلایی هنوز در صدر است بایگانیشده در ۱۴ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرآنلاین)
- غربت «شیرهای زرد» در تیتر «روزنامههای زرد» بایگانیشده در ۱۴ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- آشنایی با باشگاه فولاد مبارکه سپاهان بایگانیشده در ۱۶ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (همشهری آنلاین)
- جشن گرامیداشت سالگرد تأسیس مجتمع فولاد مبارکه برگزار شد بایگانیشده در ۲۱ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine (وبگاه رسمی باشگاه سپاهان)
- سپاهان پرافتخارترین تیم فوتبال ایران در لیگ برتر بایگانیشده در ۸ نوامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایرنا)
- گزارشی از حضور و افتخارات تیم سپاهان در لیگ قهرمانان/طوفان زرد آسیا در گروه مرگ جای گرفت بایگانیشده در ۱۲ دسامبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine (باشگاه خبرنگاران جوان)
- نمونههای برتر ۴۰ سال اخیر فوتبال ایران بایگانیشده در ۹ آوریل ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine (روزنامه گل)
- سپاهان به دنبال هتتریک قهرمانی؟ همه قهرمانان لیگ و جام حذفی از سال ۱۳۴۹ تا ۱۳۹۰ بایگانیشده در ۱۹ مه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (خبرگزاری تابناک)
- مقابل ۱۰۰ هزار هوادار/چهارمین قهرمانی سپاهان در جام حذفی (خبرگزاری فارس)
- آشنایی با رویدادهای ۱۰ دوره لیگ برتر فوتبال ایران بایگانیشده در ۱۰ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (همشهری آنلاین)
- مرد باشگاهداری نوین در ایران بایگانیشده در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (روزنامه اعتماد)
- سرمایههای نصف جهان در فوتبال باشگاهی ایران بایگانیشده در ۹ فوریه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine (گروه مجلات همشهری)
- معرفی تیمهایی که سابقهٔ قهرمانی دارند بایگانیشده در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (روزنامه کیهان)
- ۴۰ سال بعد از انحلال تاریخی شاهین (روزنامه اعتماد)
- سپاهان ۱۳۵۳/آلبوم خاطرات سپاهان در جام دوم تخت جمشید بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (وبگاه رسمی جام تخت جمشید)
- سپاهان ۱۳۵۶/آلبوم خاطرات سپاهان در جام پنجم تخت جمشید بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (وبگاه رسمی جام تخت جمشید)
- تاریخچه باشگاه فرهنگی ورزشی فولاد مبارکه سپاهان بایگانیشده در ۱ دسامبر ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine (باشگاه خبرنگاران جوان)
- تاریخچه باشگاه فرهنگی ورزشی فولاد مبارکه سپاهان بایگانیشده در ۱۳ فوریه ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine (وبگاه رسمی باشگاه سپاهان)
- کرانچار بیست و یکمین سرمربی سپاهان در تاریخ لیگهای ایران بایگانیشده در ۱۱ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (روزنامه گل)
- کرانچار، هفتمین مربی خارجی تاریخ سپاهان بایگانیشده در ۸ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرآنلاین)
- شاهین، سپاهان، سیمان سپاهان و فولاد مبارکه سپاهان/بررسی مدیر عاملان تاریخ سپاهان (خبرگزاری ایمنا)
- پرافتخارترین مربیان فوتبال باشگاهی ایران بایگانیشده در ۳ اکتبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine (عصر ایران)
- سپاهان سنت قهرمان را شکست بایگانیشده در ۱۵ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (جامجم آنلاین)
- سپاهان تیم اول آسیا و پنجاه و پنجم جهان شد بایگانیشده در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (روزنامه دنیای اقتصاد)
- اعمال کسر امتیاز سپاهان و پرسپولیس در سایت فیفا بایگانیشده در ۸ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (روزنامه دنیای اقتصاد)
- با گل پیروزی بخش حیدری در دقیقه ۹۶/پرسپولیس قهرمان لیگ برتر شد بایگانیشده در ۱۹ سپتامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (خبرگزاری آفتاب)
- سپاهان قهرمان شد بایگانیشده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- سپاهان قهرمان دهمین دوره لیگ برتر شد (خبرگزاری مهر)
- در ضربات پنالتی/سپاهان با پیروزی مقابل پرسپولیس قهرمان جام حذفی ایران شد بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- برای دومین سال پیاپی/سپاهان قهرمان جام حذفی ایران شد بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- سپاهان پرافتخارترین تیم فوتبال کشور در دهه ۱۳۸۰ بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- سپاهان بهترین تیم ایرانی دهه اول قرن ۲۱/استقلال دوم است، پرسپولیس چهارم بایگانیشده در ۲ اکتبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرآنلاین)
- لوکا بوناچیچ از سپاهان اخراج شد/کریم قنبری سرمربی موقت است بایگانیشده در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (خبرآنلاین)
- قنبری: وظیفه من جمع کردن تیم تا زمان انتخاب سرمربی بود بایگانیشده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایمنا)
- کرانچار، سرمربی سپاهان شد بایگانیشده در ۲۱ ژوئیه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (جامجم آنلاین)
- سپاهان برای چهارمین بار بر بام فوتبال ایران ایستاد بایگانیشده در ۱۳ مه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- پرونده لیگ یازدهم بسته شد؛ سپاهان در قهرمانی هتریک کرد بایگانیشده در ۱۵ سپتامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine (شفاف)
- سپاهان قهرمان جام بیست و ششم شد (خبرگزاری مهر)
- هفته سیام با شگفتی در روز آخر/سپاهان قهرمان شد، ذوبآهن آسیایی بایگانیشده در ۱۸ مه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- کاپ قهرمانی برای پنجمین بار در اصفهان بالا رفت/نصف جهان فاتح تمام جام! بایگانیشده در ۱۸ مه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- سپاهان فینالیست شد بایگانیشده در ۴ ژوئیه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (همشهری آنلاین)
- بازتاب تساوی سپاهان و اوراواردز بایگانیشده در ۱۱ دسامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (روزنامه دنیای اقتصاد)
- تساوی سپاهان برابر اوراوا ژاپن بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- سپاهان به نایب قهرمانی آسیا راضی شد بایگانیشده در ۱۷ دسامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (روزنامه خراسان)
- با برتری مقابل کاوازاکی/سپاهان به جمع چهار تیم برتر آسیا صعود کرد بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- نایب قهرمانی نماینده شایسته ایران بایگانیشده در ۱۴ دسامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (تبیان)
- با شکست برابر اوراواردز ژاپن/سپاهان اصفهان از فتح لیگ قهرمانان آسیا بازماند بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- سپاهان و جام باشگاههای جهان بایگانیشده در ۳۰ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (تبیان)
- سپاهان ایران - ویتاکر یونایتد نیوزیلند بایگانیشده در ۱۵ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (جامجم آنلاین)
- برای حضور در جام باشگاههای جهان/سپاهان دعوتنامه رسمی فیفا را دریافت کرد بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- پیروزی سپاهان بر وایتاکر یونایتد نیوزیلند بایگانیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (همشهری آنلاین)
- سپاهان با نتیجهٔ ۳ بر یک ویتاکر یونایتد نیوزیلند را شکست داد (خبرگزاری فارس)
- سپاهان به ۶ تیم برتر دنیا پیوست بایگانیشده در ۲۵ دسامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (جامجم آنلاین)
- به بهانه رقابتهای جام باشگاههای جهان/وقتی سپاهان پای به توکیو گذاشت (خبرگزاری ایمنا)
- باخت سه بر یک برابر اوراوا رد و ناکامی برای ملاقات با میلان (روزنامه اعتماد)
- سپاهان با نتیجهٔ ۳ بر ۱ از اوراوا ردز ژاپن شکست خورد (خبرگزاری فارس)
- FIFA Club World Cup Japan 2007 بایگانیشده در ۲۹ آوریل ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (وبگاه رسمی فیفا)
- آث میلان قهرمان باشگاههای جهان شد بایگانیشده در ۲۹ مه ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (همشهری آنلاین)
- تاریخچه بازیهای ذوبآهن و سپاهان بایگانیشده در ۱۲ ژوئن ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine (خبرگزاری تابناک)
- تاریخچه بازیهای سپاهان و استقلال بایگانیشده در ۴ مارس ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine (خبرگزاری تابناک)
- همه چیز از بازیهای پرسپولیس و سپاهان بایگانیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (خبرگزاری تابناک)
- پرسپولیس و سپاهان از نگاه آمار (عصر ایران)
- «پرسپولیس-سپاهان؛ یک بازی شبیه دربی»، روزنامه خبر ورزشی، سال یازدهم (شماره ۳۳۲۳)، ص. صفحه ۳، ۵ آبان ۱۳۸۷
- تاریخنگاری از دیدار سپاهان-تراکتورسازی بایگانیشده در ۱۲ مارس ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (باشگاه خبرنگاران جوان)
- سپاهان و تراکتور، مصاف پرطرفدارترین تیمهای شهرستانی (خبرگزاری ایمنا)
- «نوینهای» اصفهانی در بایگانی تاریخ بایگانیشده در ۹ آوریل ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine (اصفهان امروز)
- سپاهان نوین از دل سپاهان متولد شد بایگانیشده در ۹ آوریل ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine (اصفهان امروز)
- فوتبال را با انگیزهها بازی میکنند نه اسمها بایگانیشده در ۱۵ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (جامجم آنلاین)
- صعود استیل آذین، پیام، سپاهان نوین و فولاد به پلی آف بایگانیشده در ۸ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (روزنامه دنیای اقتصاد)
- در دیدارهای پلی آف/سپاهان صاحب دو تیم در لیگ برتر فوتبال شد بایگانیشده در ۸ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- سهمیه سپاهان نوین در لیگ برتر در اختیار فولاد خوزستان بایگانیشده در ۲۰ سپتامبر ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (روزنامه دنیای اقتصاد)
- پس از واگذاری به نطنز/سرمربی و کادر فنی تیم فوتبال سپاهان نوین مشخص شدند (خبرگزاری مهر)
- تیم فوتبال فولاد نطنز اصفهان منحل شد (خبرگزاری ایمنا)
- صفاهان، سپاهان نوین و ذوبآهن نوین، نمایندگان اصفهان در لیگ دسته سوم (خبرگزاری ایمنا)
- چرخابی سرمربی تیم فوتبال سپاهان نوین شد بایگانیشده در ۲۷ مارس ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایسنا)
- فهرست بازیکنان باشگاه سپاهان اصفهان بایگانیشده در ۲۴ آوریل ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine (وبگاه رسمی سازمان لیگ فوتبال ایران)
- «با قراردادی قرضی تا پایان فصل رضا دهقانی به نساجی بازگشت». ورزش سه. دریافتشده در ۲۰۲۱-۰۳-۰۲.
- پیراهن نویدکیا به خالد شفیعی نرسید (خبرگزاری تسنیم)
- کاملترین تاریخچه بازیهای پرسپولیس و سپاهان بایگانیشده در ۲۵ آوریل ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine (صراط)
- ورزشگاهی که فقط از کلاغها میزبانی میکند/نقش (نصف) جهان بایگانیشده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (گروه مجلات همشهری)
- رؤیایی به نام نقشجهان (خبرگزاری ایمنا)
- ادامه بازیهای خانگی سپاهان در ورزشگاه فولادشهر اصفهان بایگانیشده در ۱۲ مارس ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine (باشگاه خبرنگاران جوان)
- تساوی سپاهان و اوراواردز در بازی رفت بایگانیشده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (همشهری آنلاین)
- مدیرعامل باشگاه سپاهان: نقش جهان آماده نشود، بازیهای سپاهان را در استان دیگری برگزار میکنیم بایگانیشده در ۱۸ فوریه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine (فوتبال ایرانی)
- ورزشگاه نقش جهان اصفهان به فولاد مبارکه واگذار شد بایگانیشده در ۱ دسامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایرنا)
- افتتاح فوتبالی ورزشگاه نقشجهان با دیدار تیمهای سپاهان (خبرگزاری مهر)
- مرحله یک شانزدهم جام حذفی/نقش جهان خوشیمن بود بایگانیشده در ۱۲ مارس ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- پیشنهاد جدید هیئت مدیره سپاهان پیش روی قلعهنویی بایگانیشده در ۱۱ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (روزنامه گل)
- سپاهان قهرمان جام اتحادیه چهار جانبه تهران شد (تبیان)
- آقای گلهای تمام ادوار لیگ برتر بایگانیشده در ۱۵ اوت ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (جامجم آنلاین)
- برترینهای فوتبال ایران در فصل ۸۲-۱۳۸۱ معرفی شدند بایگانیشده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (تبیان)
- محرم نویدکیا بهترین بازیکن ایران شد (خبرگزاری ایسنا)
- «العهد لبنان؛ سومین خواهرخوانده سپاهان»، روزنامه خبر ورزشی، سال دوازدهم (شماره ۳۴۰۰)، ص. صفحه ۶، ۱۲ بهمن ۱۳۸۷
- تبریک مدیرعامل سپاهان به خواهرخواندهها بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- پیام تبریک خواهرخواندههای خارجی برای قهرمانی سپاهان بایگانیشده در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (همشهری آنلاین)
- با امضای تفاهم نامه؛ باشگاههای سپاهان و لوکوموتیو خواهر خوانده شدند بایگانیشده در ۹ مه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایرنا)
- آکادمی سپاهان، نگین طلایی فوتبال ایران بایگانیشده در ۲۹ مه ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایسنا)
- سپاهان ۱۳۵۴ (وبگاه رسمی جام تخت جمشید)
- پرسپولیس پرطرفدارترین تیم ایران شد (خبرگزاری مشرق)
- پرتماشاگرترین تیم شهرستانی کدام است؟! (ورزش سه)
- شیر زرد به عنوان کاراکتر رسمی باشگاه فولاد مبارکه سپاهان معرفی شد (خبرگزاری ایمنا)
- برنامههای روز سپاهان اعلام شد بایگانیشده در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایرنا)
- سپاهان در یک فینال مهیج آسیایی بایگانیشده در ۳ سپتامبر ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (روزنامه دنیای اقتصاد)
- در آستانه دوم آبان ماه؛ ویژه برنامههای روز سپاهان اعلام شد بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- باشگاه سپاهان در تجلیل از ۴ شهید خود بیانیه صادر کرد بایگانیشده در ۲۸ ژوئیه ۲۰۱۴ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- سپاهان پیراهنهای لیگ هفتم خود را میپوشد (خبرگزاری ایمنا)
- سپاهان این فصل هم آلاشپورت میپوشد (خبرگزاری ایمنا)
- سپاهان دوباره "لوتو" پوش میشود؟ فعلاً معلوم نیست بایگانیشده در ۲۵ ژوئن ۲۰۱۶ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایمنا)
- رونمایی از لباس سپاهان یک روز مانده به آغاز رسمی لیگ بایگانیشده در ۱ اوت ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- پس از قطع همکاری با جوما/ سپاهان امسال آلاشپورت میپوشد (خبرگزاری ایمنا)
- با امضای توافقنامه/ شرکتی چینی لباسهای تیم فوتبال سپاهان را آماده میکند بایگانیشده در ۱۰ ژوئیه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine (خبرگزاری فارس)
- پیراهنهای سپاهان؛ از دایی تا استارت! بایگانیشده در ۲ اوت ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine (خبرگزاری ایسنا)
- سپاهان با رونمایی از آلاشپورت راهی ترکیه شد (ورزش سه)
پیوند به بیرون
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ باشگاه فوتبال سپاهان موجود است. |
دستاوردها | ||
---|---|---|
پیشین: پرسپولیس |
لیگ برتر ۸۲–۱۳۸۱ نخستین قهرمانی |
پسین: پاس تهران |
پیشین: ذوبآهن |
جام حذفی ۸۳–۱۳۸۲ نخستین قهرمانی |
پسین: صبا باتری |
پیشین: صبا باتری |
جام حذفی ۸۵–۱۳۸۴ ۸۶–۱۳۸۵ دومین و سومین قهرمانی |
پسین: استقلال |
پیشین: استقلال |
لیگ برتر ۸۹–۱۳۸۸ ۹۰–۱۳۸۹ ۹۱–۱۳۹۰ دومین، سومین و چهارمین قهرمانی |
پسین: استقلال |
پیشین: استقلال |
جام حذفی ۹۲–۱۳۹۱ چهارمین قهرمانی |
پسین: تراکتور |
پیشین: فولاد خوزستان |
لیگ برتر ۹۴–۱۳۹۳ پنجمین قهرمانی |
پسین: استقلال خوزستان |