تالاب هشیلان
تالاب هشیلان (به کردی: په‌نگاو هه‌شیلان) تالابی است که در روستای هشیلان در بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه استان کرمانشاه قرار دارد. این تالاب هشیلان در مسیر جاده کرمانشاه به روانسر در ۲۶ کیلومتری شمال غربی کرمانشاه و در دهستان الهیار خانی واقع شده و مساحت تقریبی آن ۴۵۰ هکتار است که در دشتی گسترده و اراضی هموار و معروف ترین مالک آن علی یاور خان مرادی بوده است
| تالاب هشیلان په‌نگاو هه‌شیلان | |
|---|---|
| هشیلان | |
 | |
| موقعیت | استان کرمانشاه، بخش مرکزی شهرستان کرمانشاه، دهستان میان‌دربند، روستای هشیلان |
| گروه | تالاب |
| مساحتِ رو | ۴۵۰ هکتار[1] |
| جاهای مسکونی | روستای هشیلان |
| زیاگان | انواع خزندگان و پستانداران و پرندگان مانند شغال، بز وحشی، روباه، اردک سر سبز، خوتکا، اردک ارده ای، گیلار، خوتکای پر سفید، نوک پهن، کشیم کوچک[2] |
| گیاگان | بید و گیاهان علفی[2] |
ویژگی‌ها
آب تالاب هشیلان از سرآب سبزعلی تأمین می‌شود. آب تالاب در بالا دست به صورت سرآب و چشمه جوشان می‌باشد و در پهنهٔ تالاب به صورت کانال‌های بزرگ و کوچک پخش شده‌است. پوشش گیاهی سطح تالاب علفی است که به صورت گیاهان آبزی در داخل آب رشد کرده در این تالاب حدود ۱۱۰ جزیره کوچک و بزرگ شکل گرفته‌است.[3]میانگین بارش سالانه در تالاب هشیلان ۴۵۱ میلی‌متر است و در سراسر سال باد در جهت مختلف در این منطقه می‌وزد. هشیلان تنها تالاب استان کرمانشاه است و به عنوان یک اکوسیستم آبی همواره مورد توجه علاقه‌مندان به طبیعت گردی بوده‌است.
وجه تسمیه
نام تالاب در زبان کردی، مرکب از دو بخش «هه‌شی» به معنی مار و «لان» به معنای خانه است. بنابراین نام هشیلان به معنی لانۀ ماران می‌باشد.[2]
گونه‌های گیاهی
سطح تالاب دارای پوشش گیاهی با گل‌های متنوع است. در داخل محدودهٔ تالاب هیچ درخت خودرویی وجود ندارد و فقط گونه‌های بید به صورت خیلی پراکنده و بسیار اندک در چند نقطه از تالاب رویش داشته‌اند. پوشش گیاهی سطح تالاب علفی است که به صورت گیاهان آبزی در داخل آب رشد کرده‌اند.[4]
گونه‌های جانوری
در داخل و حاشیه تالاب جوندگانی از خانواده موش‌ها و پستاندارانی همچون، گرگ، گراز وحشی، روباه، خرگوش، شغال، بز کوهی، گربه وحشی زندگی می‌کنند. هشیلان به دلیل مأوا دادن به پرنده‌های مهاجر جز مناطق حفاظت‌شده در نظر گرفته شده‌است.[4]
این تالاب زیستگاه چندگونه مار، به ویژه مار آبی و مار چلیپر است.[4] از گونه‌های عمدۀ ماهیان تالاب می‌توان به عروس ماهی ، سیاه ماهی، سفید کولی، زردک و سس ماهی از خانوادۀ ماهیان کپور اشاره کرد. همچنین این تالاب دارای چندین گونه از سخت پوستان و دوزیستان می‌باشد، از جمله خرچنگ ، قورباغه و لاک پشت.[3]
راه دسترسی
راه دسترسی به تالاب از حوالی روستای یاوری در مسیر کرمانشاه به روانسر به طرف شمال امتداد می‌یابد و ابتدا به روستا و بعد به تالاب هشیلان منتهی می‌گردد.[2]
نپیوستن به کنوانسیون رامسر
تالاب هشیلان تاکنون به کنوانسیون جهانی رامسر نپیوسته‌است. به گفتهٔ رئیس اداره نظارت و پایش محیط زیست استان کرمانشاه، مهمترین مانع در راه پیوستن هشیلان به این کنوانسیون، مسئلهٔ مالکیت اراضی این تالاب است. مردم روستا از مدت‌ها پیش در اراضی و جزیره‌های این تالاب به کشاورزی پرداخته‌اند و مالکیت اراشی این تالاب خصوصی بوده و متعلق به این کشاورزان است.[1]
برای پیوستن تالاب به کنوانسیون رامسر، تمام حریم اکولوژیکی تالاب میله‌گذاری شده و همچنین یک سایت پرنده‌نگری نیز در این مکان در حال ساخت است.[1]
جستارهای وابسته
پانویس
 |
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ تالاب هشیلان موجود است. |
- خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)-کرمانشاه: تصرف اراضی، مهمترین مانع پیوستن «هشیلان» به کنوانسیون جهانی رامسر،نوشته‌شده در ۱۱ دی ماه ۱۳۹۷؛ بازدید در ۱۴ دی ۱۳۹۷.
- تریپ‌یار: تالاب هشیلان؛ بازدید در ۱۴ دی ۱۳۹۷.
- ارزیابی خشکسالی تالاب هشیلان. فصلنامه علمی و ترویجی اکوبیولوژی تالاب، ۷(۲۵).
| عوامل و شرایط |  | |
|---|---|---|
| پیامدها | ||
| منابع در معرض خطر | ||
| حرکت‌های فرهنگی و اجتماعی |
| |