قوسی تبریزی

قوسی تبریزی یا علیجان قوسی تبریزی (متولد ۱۵۶۸ تبریز - درگذشت ۱۶۴۰ تبریز)[1] شاعر سده هفدهم میلادی اهل ایران که از شاعران مشهور آذری زبان به شمار می‌رود.[2] دو نسخه از دیوان ترکی آذربایجانی قوسی تبریزی[3] در موزه بریتانیا و موزه تفلیس گرجستان نگهداری می‌شود.[4]

قوسی تبریزی
زاده	۱۵۶۸ تبریز
درگذشته	۱۶۴۰ تبریز
زمینه کاری	شاعر
ملیت	ایرانی

زندگی

قوسی تبریزی در تبریز زاده شد و پس از طی تحصیلات مقدماتی در جوانی راهی اصفهان شده‌است، دیوان باارزش اشعار قوسی تبریزی در سال ۱۹۲۵ در باکو منتشر شد. وی در قصیده، غزل و رباعی تاثیرات آشکاری از محمد فضولی و صائب تبریزی گرفته‌بود و ترجیع‌بندی در وصف میرزاطاهر وحیدی تبریزی نوشته‌بود که در گذر زمان بیان کرده‌است.

قوسی تبریزی همانند صائب تبریزی شاعر آزادی‌خواهی بود و به خاطر نبود آزادی در بیت زیر از زمین و زمان شکایت می‌کرد:[5]

گر ناله چکمه‌سین دل بیمار نئیله‌سین

عاشق گؤزوم گر آغلاماسین زار نئیله‌سین

قوسی‌نین می حالینا بیر اهل دل دئمیش

قویماز منی فلک گؤز آچیم یار نئیله‌سین

در بیتی دیگر اشاره به تبریزی و آذربایجانی بودن خود می‌کند:

تبریز آچار کؤنلومو قوسی گر آچیلسا

هر چند کی فردوس صفاهانه یئتیشمز

پانویس

1. http://azerbaijans.com/content_1204_es.html
2. http://www.salaminfo.az/medeniyyet/109.html?print بایگانی‌شده در ۹ سپتامبر ۲۰۱۲ توسط Archive.today Qövsi Təbrizi
3. «Tabrizi, Qovsi». eastview. بایگانی‌شده از اصلی در ۲ اکتبر ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲ ژوئن ۲۰۱۳.
4. http://www.rezahamraz.com/fa/index.php?option=com_content&task=view&id=328%5Bپیوند+مرده%5D
5. هیئت، آذربایجان ادبیات تاریخینه بیر باخیش - ج. ۱. ایکینجی نشر. تهران، ۱۳۲.

منابع

• Mümtaz, Salman (2006). Azərbaycan Ədəbiyyatının Qaynaqları (به ترکی آذربایجانی). Bakı: Avrasiya Press. p. ۱۰۶. ISBN 9952-421-54-9 Check |isbn= value: checksum (help).
• Kərimov, Paşa (2008). XVII əsr Azərbaycan Lirikası (antologiya) (به ترکی آذربایجانی). Bakı: Nurlan. p. ۲۰۴.
• هیئت, جواد (1376). آذربایجان ادبیات تاریخینه بیر باخیش (به South Azerbaijani). ۱ (ایکینجی ed.). تهران: وارلیق. p. ۱۳۱.
• Ковси Тебризи в Большой советской энциклопедии