نهر گرگر

گَرگَر (با نام‌های دیگر دودانگه یا مَسرُقان) یکی از شاخه‌های رودخانه کارون در جنوب غربی ایران است که در شمال شهر شوشتر توسط بند میزان جدا شده و در منطقه بند قیر در جنوب شوشتر به شاخه اصلی کارون باز می‌گردد. این نهر یک رودخانه دست کند است که در دوره هخامنشی حفر شده است. این اثر باستانی در تاریخ ۶ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۷۵۹۹ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.[1] این نهر (رودخانه دست کند) به همراه ۱۲ اثر تاریخی دیگر شوشتر در نشست سالانه کمیته میراث جهانی یونسکو در ۲۶ ژوئن ۲۰۰۹ (۵ تیرماه ۱۳۸۸) در شهر سویل اسپانیا، با احراز معیارهای ۱، ۲ و ۵ با عنوان نظام آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ایران در فهرست میراث جهانی یونسکو با شماره ۱۳۱۵ به ثبت رسید.[2] برخی از اجزای سیستم آبی تاریخی شوشتر به عنوان دهمین اثر ثبت شده ایران در میراث جهانی یونسکو در مسیر این رودخانه دست کند قرار دارند و عبارتند از:

رودخانه گرگر، حفر شده در دوره هخامنشی به عنوان بخشی از خندق گرداگرد شوشتر
نهر گرگر
رودخانه دست کند گرگر
(بخشی از ساره‌های آبی شوشتر)
اطلاعات اثر
مکان ایران، استان خوزستان
نوعفرهنگی
معیار ثبتi, ii, v
شمارهٔ ثبت۱۳۱۵
منطقهآسیا
تاریخچه
تاریخچهٔ ثبت۲۰۰۹ (طی نشست سی‌وسوم)
اطلاعات ثبت ملی
شماره ثبت ملی۱۷۵۹۹
تاریخ ثبت ملی۶ اسفند ۱۳۸۵
دیرینگیدوره هخامنشی
† منطقهٔ بر پایهٔ دسته‌بندی یونسکو

میرزا عبداللطیف شوشتری سفرنامه‌نویس ایرانی دوره قاجار با اشاره به دست ساز بودن این رودخانه میگوید هنوز آثار کندن با کلنگ را در برخی قسمتها می توان مشاهده کرد.[3]

شاپور یکم ساسانی در نقش رستم، شاپور ساسانی از اسیران معمار رومی در ساخت پلها و بندها و رودها در شوشتر استفاده کرد. این نقش، شکست والریانوس، امپراتور روم را به‌تصویر می‌کشد.

جستارهای وابسته


منابع
  1. «دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایران‌شهر». وزارت راه و شهرسازی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ اکتبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۱۰ اکتبر ۲۰۱۹.
  2. «نظام آبی تاریخی شوشتر».
  3. تحفه العالم, میرزا عبداللطیف شوشتری (1801). -.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.