ولایت کنر

کُنَر یکی از ۳۴ ولایتِ افغانستان است که در شرقِ این کشور و در مرزِ پاکستان واقع شده‌است. مرکز این ولایت، شهر اسدآباد است. 99 ٪ از جمعیتِ این ولایت، پشتون و 1٪ کجر ونورستانی هستند.[1]

کنر
ولایت
دره کرنگال ولایت کنر
موقعیت ولایت کنر در نقشه
مختصات: ۳۵٫۰°شمالی ۷۱٫۲°شرقی / 35.0; 71.2
مختصات: ۳۵٫۰°شمالی ۷۱٫۲°شرقی / 35.0; 71.2
کشور افغانستان
پایتختاسعدآباد
مدیریت
 • والیواحدالله کلیمزی
مساحت
 • کل۴۳۳۹ کیلومتر مربع (۱۷۰۰ مایل مربع)
 ۵۵۵۶
جمعیت
 • کل۴۲۸۸۰۰
 • تراکم۹۹/کیلومتر مربع (۲۶۰/مایل مربع)
منطقه زمانیUTC+4:30
کد ایزو ۳۱۶۶AF-KNR

کنر ولایتی کم‌جمعیت، کوهستانی و جنگلی است.

اسدآباد شهری کوچک در افغانستان و مرکز ولایت کنر است. نام قدیم آن چغان‌سرای است و بابر از آن به عنوان روستایی در مرز کافرستان نام برده‌است. کسانی که جمال‌الدین اسدآبادی را افغانی می‌دانند، او را زادهٔ این روستا می‌دانند.

در دامنه کوه‌های منطقه یخه‌چینه و احمدی‌غوندی ولسوالی خاص ولایت کنر معادن کرومیت وجود دارد که مکان این معدن در فاصله ۲۰۸ کیلومتری شهر کابل و ۴۸ کیلومتری شهر جلال‌آباد قرار دارد.[2]

تاریخ

میر سید علی همدانی معروف به علی ثانی از عارفان سده هشتم هجری که به سرزمین‌های گوناگون ازجمله بلخ، بدخشان، کابل و کشمیر سفر کرده‌بود سرانجام در «عرض راد» در کنر در سال ۷۸۶ درگذشت و بعد از چندی پیکر او را از کنر به ختلان بردند و در کنر در آنجا که پیکر وی بوده مزار ساخته‌اند. گفته‌اند که زادگاه سید جمال الدین افغان در کنار همان مزار است.[3]

برخی منابع سید جمال‌الدین اسدآبادی را به سادات کنر منتسب کرده‌اند. در روزگار سید جمال‌الدین، کنر دورافتاده‌ترین ولایت شرقی و مرزی افغانستان بوده، زیرا هنوز سرزمین ماورای آن به تصرف حکومت افغانستان درنیامده بود.[4]

از سادات کنر کسی که در جریان‌های سیاسی افغانستان دخالت داشته سید محمد کنری بوده‌است که سردار محمد رفیق خان در زمان امارت محمد افضل خان به‌وسیلهٔ او مکتوبی به شاهزاده شاپور پسر شجاع‌الملک فرستاد و به سلطنت دعوتش نمود.[5]

در زمان حکومت نورمحمد تره‌کی مردم نورستان و کنر در تاریخ ۲۰/۷/۱۹۷۸ قیام و با نیروهای دولتی برخورد کردند.[6]

در سال ۱۹۸۵ میلادی نیروهای شوروی و حکومتی به دره‌های کنر حمله کردند.[7] در ۲۰ آوریل ۱۹۹۱ انفجار عظیمی در اسدآباد کنر روی داد که حدود هزار کشته و زخمی بر جای گذاشت.[8]

ولایت کنر اولین استانی بود که طالبان پس از تصرف آن برپایی آنچه از سوی آن‌ها «اولین خلافت اسلامی» نام گرفته‌بود را در آن اعلام کردند.[9]

اقتصاد

در حدود سال نهم هجری، طلا، نقره، مروارید، عنبر، پشم سفید و انواع جواهر و سنگ‌های گران‌بها در ولایات مرزی افغانستان و هندوستان تجارت می‌شد و در آن زمان، از افغانستان به سرزمین هند، سه راه بازرگانی وجود داشت که یکی از آن‌ها مسیر کابل و کنر به پیشاور و سواحل دریای هند بود. مسیر غرنی (معروف به گذرگاه هند) دره گومل، بینان قدیم پنجاب؛ و مسیر هرات کویته پاکستان (امروزی) درّه بولان سند، دو مسیر دیگر بودند.[10]

زراعت
رود کنر که تازه منبع گرفته است.

پروژه زنجیره ارزش باغداری وزارت زراعت، آبیاری و مالداری، ۲۳ جریب باغ تجارتی لیمو در کنر ساخته است که سالانه از آن ۶۰۹ تن لیمو برداشت میشود.[11] یوریکا، یک نوع لیمو است که باغ‌های تجارتی آن در دو ولسوالی خاص کنر و سوکی در سال ۱۳۹۹ ساخته‌ شده‌ است. در این باغ‌ها بیش از سه‌هزار و ۲۰۰ نهال لیمو کاشت شده است.[12]

براساس آمار سروی مشترک وزارت زراعت و اداره‌ی ملی احصاییه، ولایت کنر با تولید ۲۰ هزار تُن برنج در سال ١٣٩٩، در جایگاه ششم تولید برنج افغانستان قرار دارد.[13]

تقسیمات اداری
ولسوالی‌های کُنَر

جستارهای وابسته

ولایت‌های افغانستان

منابع
ویکی‌سفر یک راهنمای سفر برای ولایت کنر دارد.
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ ولایت کنر موجود است.

ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۸ نوامبر ۲۰۰۶.

  1. Afghanistan's Provinces– Kunar at NPS
  2. وزارت معادن افغانستان. ۹ ژوئن ۲۰۱۲.
  3. خلیلی افغانستانی، خلیل‌الله: یمگان و وثائق تاریخی دربارهٔ ناصر خسرو. در: نشریه: «یغما»، آذر ۱۳۴۶ - شماره ۲۳۳. ص۴۷۵.
  4. نشریه «کیهان اندیشه»، فروردین و اردیبهشت ۱۳۷۶ - شماره ۷۱. ص۱۷۶.
  5. سمیعی، کیوان: سردار کابلی. در: نشریه: «وحید»، تهران: آبان ۱۳۴۷ - شماره ۵۹. ص۱۰۲۵.
  6. افغانستان در پنج قرن اخیر نوشته میر محمد صدیق فرهنگ
  7. رضایی، اکبر: نمایه تاریخی افغانستان از امان‌الله خان تا کرزای. در: نشریه: «مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز». تهران: زمستان ۱۳۷۲ - شماره ۳۲. (از صفحه ۴۰۹ تا ۴۲۶).
  8. همان.
  9. آقا رضی، بهمن: بازگشت القاعده. در: نشریه «روند اقتصادی»، آبان ۱۳۸۵ - شماره ۲۶. ص۵۵.
  10. سلیمی، عبدالحکیم: بررسی بحران افغانستان از منظر ژئوپولیتیک. در: نشریه: «معرفت» تیر ۱۳۸۰ - شماره ۴۳. ص۱۱۸.
  11. «هم زمانی افزایش مصرف لیمو با افزایش حاصلات». هفته نامه دهقان. ۴ دلو ١٣٩٩. دریافت‌شده در ۶ ثور ١۴۰۰.
  12. «یک سال و دو فصل حاصل: ساخت ۲۳ جریب باغ لیمو در کنر». هفته نامه دهقان. ٢٧ جدی ١٣٩٩. دریافت‌شده در ۶ ثور ١۴۰۰.
  13. «کاشت و حاصلات برنج در ۱۳۹۹ نسبت به ۱۳۹۸ حدود ۱۵ درصد بیش‌تر شده است». هفته نامه دهقان. ٢٩ دسامبر ٢۰٢۰. دریافت‌شده در ٢٥ آوریل ٢۰٢١.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.