بزرگ‌ترین شهرهای جهان بر پایه جمعیت ایرانی‌تبار

فهرست بزرگ‌ترین شهرهای جهان بر پایه جمعیت ایرانی‌تبار. در این مقاله شهرهایی که دارای جمعیت بومی قابل توجه ایرانی تبار هستند حضور دارند.[1]

نقشه پراکندگی زبان‌های ایرانی

اقوام ایرانی‌تبار یا مردمان ایرانی،[2] گروه قومی از تبار اقوام ایرانی‌زبان باستان هستند که به یکی از زبانهای ایرانی گویش می‌کنند.[3] این گروه قومی در سراسر فلات ایران، از هندوکش تا آناتولی مرکزی و از آسیای میانه تا دریای پارس، منطقه‌ای که ایران بزرگ یا ایران‌زمین نامیده می‌شود،[4] پراکنده شده‌اند.

مردمان ایرانی تبار شامل: پارسها، آذری‌ها، مردم مازندرانی، تات‌ها ، تالشها، گیلکها، کردها، بلوچها، هزاره‌ها، آیماق‌ها، پشتون‌ها، لرها، تاجیکها و… هستند. آذری‌ها با وجود سخن گفتن به زبان ترکی آذربایجانی از اقوام ایرانی به شمار میروند. تا پیش از حملهٔ مغول به ایران، مردم آذربایجان به زبانی تاتی‌تبار که آن را زبان آذری باستان می‌نامید، سخن می‌گفته‌اند.[5][6][7] هنوز هم می‌توان باقی‌مانده این زبان را در همه جای آذربایجان ایران و جمهوری آذربایجان یافت. زبان ترکی در سده‌های پس از پاگیری اسلام در ایران، بر اثر مهاجرت تدریجی و متمادی ایل‌های ترک، به‌ویژه در آسیای صغیر جایگزین زبان‌های هند و اروپایی رایج در این منطقه شده‌است.

فهرست بر پایه جمعیت

رتبه	شهر	کشور	جمعیت	زبان بیشینه
۱	تهران	ایران	7006869370600000000۸٬۶۹۳٬۷۰۶	فارسی
۲	کابل	افغانستان	7006463500000000000۴٬۶۳۵٬۰۰۰	فارسی
۳	مشهد	ایران	7006300118400000000۳٬۰۰۱٬۱۸۴	فارسی
۴	باکو	جمهوری آذربایجان	7006237400000000000۲٬۳۷۴٬۰۰۰	ترکی آذربایجانی
۵	پیشاور	پاکستان	7006197004200000000۱٬۹۷۰٬۰۴۲	پشتون
۶	اصفهان	ایران	7006196126000000000۱٬۹۶۱٬۲۶۰	فارسی
۷	کرج	ایران	7006159249200000000۱٬۵۹۲٬۴۹۲	فارسی
۸	شیراز	ایران	7006156557200000000۱٬۵۶۵٬۵۷۲	فارسی
۹	تبریز	ایران	۱٬۵۵۸٬۶۹۳	ترکی آذربایجانی
۱۰	قم	ایران	7006120115800000000۱٬۲۰۱٬۱۵۸	فارسی
۱۱	اهواز	ایران	7006118478800000000۱٬۱۸۴٬۷۸۸	فارسی
۱۲	کویته	پاکستان	7006100120500000000۱٬۰۰۱٬۲۰۵	بلوچی
۱۳	کرمانشاه	ایران	7005946651000000000۹۴۶٬۶۵۱	کردی
۱۴	دیاربکر	ترکیه	7005930266000000000۹۳۰٬۲۶۶	کردی
۱۵	اربیل	عراق	7005852500000000000۸۵۲٬۵۰۰	کردی
۱۶	دوشنبه	تاجیکستان	7005778500000000000۷۷۸٬۵۰۰	فارسی
۱۷	ارومیه	ایران	7005736224000000000۷۳۶٬۲۲۴	ترکی آذربایجانی
۱۸	رشت	ایران	7005679995000000000۶۷۹٬۹۹۵	گیلکی
۱۹	سلیمانیه	عراق	7005656100000000000۶۵۶٬۱۰۰	کردی
۲۰	زاهدان	ایران	7005587730000000000۵۸۷٬۷۳۰	فارسی و بلوچی
۲۱	همدان	ایران	7005554406000000000۵۵۴٬۴۰۶	فارسی
۲۲	کرمان	ایران	7005537718000000000۵۳۷٬۷۱۸	فارسی
۲۳	یزد	ایران	7005529673000000000۵۲۹٬۶۷۳	فارسی
۲۴	اردبیل	ایران	7005529374000000000۵۲۹٬۳۷۴	ترکی آذربایجانی
۲۵	بندرعباس	ایران	7005526648000000000۵۲۶٬۶۴۸	فارسی
۲۶	اراک	ایران	7005520944000000000۵۲۰٬۹۴۴	فارسی
۲۷	سمرقند	ازبکستان	7005504423000000000۵۰۴٬۴۲۳	فارسی

فهرست بر پایه کشور

شهر	کشور	جمعیت	زبان بیشینه
تهران	ایران	7006869370600000000۸٬۶۹۳٬۷۰۶	فارسی
کابل	افغانستان	7006463500000000000۴٬۶۳۵٬۰۰۰	فارسی
باکو	جمهوری آذربایجان	7006237400000000000۲٬۳۷۴٬۰۰۰	ترکی آذربایجانی
پیشاور	پاکستان	7006197004200000000۱٬۹۷۰٬۰۴۲	پشتون
دیاربکر	ترکیه	7005930266000000000۹۳۰٬۲۶۶	کردی
اربیل	عراق	7005852500000000000۸۵۲٬۵۰۰	کردی
دوشنبه	تاجیکستان	7005778500000000000۷۷۸٬۵۰۰	فارسی
سمرقند	ازبکستان	7005504423000000000۵۰۴٬۴۲۳	فارسی
ولادی‌قفقاز	روسیه	7005311693000000000۳۱۱٬۶۹۳	آسی
قامشلی	سوریه	7005184231000000000۱۸۴٬۲۳۱	کردی
تسخینوالی	گرجستان	7004300000000000000۳۰٬۰۰۰	آسی
تاشکورگان	چین	7003891900000000000۸٬۹۱۹	پامیری

فهرست بر پایه زبان بیشینه

شهر	کشور	جمعیت	زبان بیشینه
تهران	ایران	7006869370600000000۸٬۶۹۳٬۷۰۶	فارسی
باکو	جمهوری آذربایجان	7006237400000000000۲٬۳۷۴٬۰۰۰	ترکی آذربایجانی
پیشاور	پاکستان	7006197004200000000۱٬۹۷۰٬۰۴۲	پشتون
کویته	پاکستان	7006100120500000000۱٬۰۰۱٬۲۰۵	بلوچی
کرمانشاه	ایران	7005946651000000000۹۴۶٬۶۵۱	کردی
رشت	ایران	7005679995000000000۶۷۹٬۹۹۵	گیلکی
خرم‌آباد	ایران	7005373416000000000۳۷۳٬۴۱۶	لری
ولادی‌قفقاز	روسیه	7005311693000000000۳۱۱٬۶۹۳	آسی
ساری	ایران	7005309820000000000۳۰۹٬۸۲۰	مازنی
سیورک	ترکیه	7005120556000000000۱۲۰٬۵۵۶	زازا
تاکستان	ایران	7004802990000000000۸۰٬۲۹۹	تاتی
لار	ایران	7004620450000000000۶۲٬۰۴۵	اچمی
هشتپر	ایران	7004541780000000000۵۴٬۱۷۸	تالشی
خاروغ	تاجیکستان	7004289000000000000۲۸٬۹۰۰	پامیری

جستارهای وابسته

مردمان ایرانی

منابع

"All urban agglomerations of the world with a population of 1 million inhabitants or more". www.citypopulation.de. Citypopulation. 1 April 2015. Retrieved 26 June 2015.
R.N Frye, "IRAN v. PEOPLES OF IRAN" in Encyclopædia Iranica. "In the following discussion of “Iranian peoples,” the term “Iranian” may be understood in two ways. It is, first of all, a linguistic classification, intended to designate any society which inherited or adopted, and transmitted, an Iranian language. The set of Iranian-speaking peoples is thus considered a kind of unity, in spite of their distinct lineage identities plus all the factors which may have further differentiated any one group’s sense of self."
J. Harmatta in "History of Civilizations of Central Asia", Chapter 14, The Emergence of Indo-Iranians: The Indo-Iranian Languages, ed. by A. H. Dani & V.N. Masson, 1999, p. 357
Frye, Richard Nelson, Greater Iran, ISBN 1-56859-177-2 p.xi: "... Iran means all lands and peoples where Iranian languages were and are spoken, and where in the past, multi-faceted Iranian cultures existed...."
آذری یا زبان باستان آذربایجان، احمد کسروی
The original sedentary population of Azarbayjan consisted of a mass of peasants and at the time of the Arab conquest was compromised under the semi-contemptuous term of Uluj(“non-Arab”)-somewhat similar to the raya(*ri’aya) of the Ottomon empire. The only arms of this peaceful rustic population were slings, see Tabari, II, 1379-89. They spoke a number of dialects (Adhari, Talishi) of which even now there remains some islets surviving amidst the Turkish speaking population. It was this basic population on which Babak leaned in his revolt against the caliphate. V. Minorsky, Studies in Caucasian history, Cambridge University Press, 1957, pg 112
Lazard, Gilbert ۱۹۷۵, “The Rise of the New Persian Language” in Frye, R. N. , The Cambridge History of Iran, Vol. 4, pp. 595-632, Cambridge: Cambridge University Press. pp 599 Azarbaijan was the domain of Adhari, an important Iranian dialect which Masudi mentions together with Dari and Pahlavi.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] "All urban agglomerations of the world with a population of 1 million inhabitants or more". www.citypopulation.de. Citypopulation. 1 April 2015. Retrieved 26 June 2015.

[2] R.N Frye, "IRAN v. PEOPLES OF IRAN" in Encyclopædia Iranica. "In the following discussion of “Iranian peoples,” the term “Iranian” may be understood in two ways. It is, first of all, a linguistic classification, intended to designate any society which inherited or adopted, and transmitted, an Iranian language. The set of Iranian-speaking peoples is thus considered a kind of unity, in spite of their distinct lineage identities plus all the factors which may have further differentiated any one group’s sense of self."

[3] J. Harmatta in "History of Civilizations of Central Asia", Chapter 14, The Emergence of Indo-Iranians: The Indo-Iranian Languages, ed. by A. H. Dani & V.N. Masson, 1999, p. 357

[4] Frye, Richard Nelson, Greater Iran, ISBN 1-56859-177-2 p.xi: "... Iran means all lands and peoples where Iranian languages were and are spoken, and where in the past, multi-faceted Iranian cultures existed...."

[5] آذری یا زبان باستان آذربایجان، احمد کسروی

[6] The original sedentary population of Azarbayjan consisted of a mass of peasants and at the time of the Arab conquest was compromised under the semi-contemptuous term of Uluj(“non-Arab”)-somewhat similar to the raya(*ri’aya) of the Ottomon empire. The only arms of this peaceful rustic population were slings, see Tabari, II, 1379-89. They spoke a number of dialects (Adhari, Talishi) of which even now there remains some islets surviving amidst the Turkish speaking population. It was this basic population on which Babak leaned in his revolt against the caliphate. V. Minorsky, Studies in Caucasian history, Cambridge University Press, 1957, pg 112

[7] Lazard, Gilbert ۱۹۷۵, “The Rise of the New Persian Language” in Frye, R. N. , The Cambridge History of Iran, Vol. 4, pp. 595-632, Cambridge: Cambridge University Press. pp 599 Azarbaijan was the domain of Adhari, an important Iranian dialect which Masudi mentions together with Dari and Pahlavi.