داریوش همایون
داریوش همایون (زاده ۵ مهر ۱۳۰۷ در تهران – درگذشته ۸ بهمن ۱۳۸۹ در ژنو) روزنامهنگار و سیاستمدار ایرانی بود. وی در آغاز حکومت محمدرضا پهلوی و در زمان نخستوزیری محمد مصدق از فعالان سیاسی و از اعضای حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران (حزب سومکا) بود. در زمان نخستوزیری جمشید آموزگار از ۱۶ مرداد ۱۳۵۶ تا ۵ شهریور ۱۳۵۷ وزیر اطلاعات و جهانگردی و سخنگوی دولت بود.[1] او همچنین قائم مقام دبیر کل حزب رستاخیز بود.[2]
داریوش همایون | |
---|---|
وزیر اطلاعات و جهانگردی و سخنگوی دولت | |
مشغول به کار ۱۶ مرداد ۱۳۵۶ – ۵ شهریور ۱۳۵۷ | |
پادشاه | محمدرضا شاه پهلوی |
نخستوزیر | جمشید آموزگار |
پس از | غلامرضا کیانپور |
پیش از | محمدرضا عاملی تهرانی |
بنیانگذار اصلی روزنامه آیندگان | |
مشغول به کار ۲۵ آذر ۱۳۴۶ – ؟ | |
اطلاعات شخصی | |
زاده | ۵ مهر ۱۳۰۷ تهران، ایران |
درگذشته | ۸ بهمن ۱۳۸۹ (۸۲ سال) ژنو، سوئیس |
ملیت | ایرانی |
حزب سیاسی | حزب مشروطه ایران |
دیگر عضویتهای سیاسی | حزب سومکا |
همسر(ان) | هما زاهدی |
محل تحصیل | دانشگاه تهران |
پیشه | فعال سیاسی، سیاستمدار |
دین | اسلام |
زندگینامه
داریوش همایون، فرزند نورالله، در سال ۱۳۰۷ در تهران زاده شد. او تحصیلات ابتدایی خود را در دبستانهای فیروزبهرام و ابن سینا، و دورهٔ متوسطه را در دبیرستانهای البرز و دارایی به پایان رساند. داریوش همایون با دریافت مدرک دیپلم، به استخدام وزارت دارایی درآمد و سپس دورهٔ کارشناسی و دکترای حقوق را در دانشگاه تهران به پایان رساند. او کار سیاسی خود را در سال ۱۳۲۰ و همزمان با جنگ جهانی دوم و اشغال ایران آغاز کرد.[3] وی همسر هما زاهدی، خواهر اردشیر زاهدی بود.[2] داریوش همایون در سال ۱۳۲۸ با آغاز به کار انجمن هنری جام جم به عضویت آن درآمد. وی عضویت در مکتب پانایرانیسم، حزب ملت ایران، و حزب سوسیالیست ملی کارگران ایران (سومکا) را نیز در کارنامه خودش دارد.
داریوش همایون در سال ۱۳۳۴ در حالی که کارمند وزارت دارایی بود ضمن تصدی سمت بازرسی عالی وزارت اقتصاد، کار خود را در روزنامه اطلاعات به عنوان مصحح و سپس مترجم سرویس خارجی آغاز کرد. آخرین سمت وی در روزنامه یاد شده، سردبیری سرویس خارجی بود. در سال ۱۳۵۳، به دنبال تشکیل حزب رستاخیز ایران، به آن پیوست و به عنوان قائم مقام دبیر کل انتخاب شد.[4] در ۱۶ مرداد ۱۳۵۶ در کابینه جمشید آموزگار به سمت وزیر اطلاعات و جهانگردی منصوب شد.[2]
کنش سیاسی
داریوش همایون در سال ۱۳۲۵ ضمن خدمت در وزارت دارایی با چند تن از جوانانی که فعالیت ناسیونالیستی داشتند به محفل (انجمن) راه یافت.[5][6][7][8]
داریوش همایون بنیانگذار اصلی روزنامه آیندگان در ۲۵ آذر ۱۳۴۶ است. روزنامه آیندگان به عنوان نخستین روزنامه سراسری صبح ایران، به لطف نوآوریهای همایون و به همت روزنامهنگاران حرفهای توانست جای خود را به عنوان یک رسانه مهم و رقیب جدی برای کیهان و اطلاعات باز کند.[9]
داریوش همایون در سال ۱۳۵۷ دستگیر و به زندان دژبان منتقل شد. با حمله انقلابیون به زندان وی توانست همراه با زندانیان دیگر بگریزد. اندکی بعد به فرانسه رفت و به مخالفان جمهوری اسلامی ایران پیوست. وی از بنیانگذاران حزب مشروطه ایران بود.
یک جلد کامل از کتاب نیمه پنهان (از انتشارات دفتر پژوهشهای روزنامه کیهان) به زندگینامه مفصل داریوش همایون اختصاص داده شدهاست. زمانی که اسماعیل رائین در کتاب فراماسونری در ایران اسامی بعضی از اعضای فراماسونری را ذکر کرد، گروهی در کتاب اسناد فراماسونری در ایران مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، در پوشش دفاع از فراماسونری در اقدامی متقابل به انتشار اسامی عدهای دیگر از زمامداران رژیم پهلوی مبادرت جسته و اعلام نمودند که آنان به محافل جاسوسی آمریکا، بویژه سیا وابستهاند. در میان اسامی اعضای این لیست نام داریوش همایون نیز دیده میشود. [10]
مرگ
داریوش همایون در ساعت ۱۱ شامگاه ۸ بهمن ۱۳۸۹ به مرگ طبیعی و در ژنو سوئیس چشم از جهان فرو بست.[11]
منابع
- داریوش همایون درگذشت در بیبیسی فارسی
- دهباشی, حسین (1393). آیندگان و روندگان: گفتگو با داریوش همایون. تهران: سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران.
- «داریوش همایون». مؤسسهٔ مطالعات تاریخ معاصر ایران. دریافتشده در ۹ بهمن ۱۳۸۹.
- «نگاهی به زندگی سیاسی داریوش همایون وزیر اطلاعات و جهانگردی دولت آموزگار». بایگانیشده از اصلی در ۷ مارس ۲۰۱۶. دریافتشده در ۵ ژانویه ۲۰۱۷.
- انجمنی که یکی از اهداف مهم آن، فعالیت شبه نظامی علیه حزب توده بود. وزیر خاکستری، مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران، صفا تبرائیان، چاپ اول، ۱۳۸۳، ص .۲۳
- اسناد فراماسونری در ایران، جلد دوم، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، زمستان ۱۳۸۰، ص .۴۴۳
- فراماسونرها، روتارینها و لاینزهای ایران ۱۳۳۳–۱۳۵۷، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۷۷
- اسناد لانه جاسوسی آمریکا در ایران، جلد هفدهم (رابطین خوب)، ص .۱۸
- رجوع شود به مدخل «آیندگان»،ĀYANDAGĀN در دانشنامه ایرانیکا
- اسناد فراماسونری در ایران، جلد دوم، مؤسسه مطالعات و پژوهشهای سیاسی، زمستان ۱۳۸۰، ص .۴۴۳
- وبگاه حزب مشروطه ایران (لیبرال دموکرات) بایگانیشده در ۳۱ ژانویه ۲۰۱۱ توسط Wayback Machine، بازدید: ۲۹ ژانویه ۲۰۱۱.
پیوند به بیرون
- وبگاه رسمی (بایگانی شده)
- اعلام حکومت نظامی در اصفهان توسط داریوش همایون در جریان انقلاب ۱۳۵۷ در یوتیوب
- گفتگو با داریوش همایون در یوتیوب