ریگی (طایفه)
تاریخچه
طایفه ریگی در ایران، پاکستان و افغانستان پراکنده شده‌اند و در حال و گذشته زندگی کوچ نشینی و عشایری و کشاورزی داشته‌اند. در دهه‌های اخیر تعداد زیادی از آن‌ها یکجانشین و شهرنشین شده‌اند. جمعیت طایفه ریگی بالای ۳۰۰۰۰۰ نفر تخمین زده شده‌است که این طایفه بیش از ۳۲ تیره را شامل می‌شود. این طایفه که قسمتهای وسیعی از بلوچستان را شامل می‌شود قبلاً جزء ایران بوده ولی با تقسیم بلوچستان به ۳ قسمت از شاهنشاهی ایران تاریخی جدا شده‌اند.
مرکز طایفه ریگی منطقه لادیز و اطراف آن است. در تحقیقاتی که در سال ۱۳۴۴ پیرامون منطقه بلوچستان به وسیله دانشگاه مینه سوتا به سرپرستی گاری هیوم در رودخانه لادیز صورت گرفت ابزارها و دست ساخته‌های بشری پیدا شد که قدمت کهن داشتند و برای اولین بار در لادیز دیده شدند. این مجموعه در ادبیات باستانی به لادیزین مشهور شده‌است.
همچنین برخی از تیره های طایفه در استان های کرمان و هرمزگان ساکن هستند و به کشاورزی و دامپروری مشغول هستند
گزوی:از تیرهای سرشناس درمیرجاوه اطراف خاش وزاهدان پراکنده‌اند وزمانی درقدرت بوده‌اند.
قدمت
تاریخ قدمت طایفه ریگی بیش از هزار سال می‌باشد در کتاب تاریخ بیهقی در ذکر ولایت مکران از طایفه ریگی نام برده شده‌است به این مضمون: چون والی مکران یعنی معدان وفات می‌کند میان دو فرزندش ابوالعسکر و عیسی بر سر جانشینی درگیری ایجاد شده که برادر مخلوع با پناهده شدن به دربار سلطان غزنوی زمینه جنگ بین دربار و والی مکران را ایجاد می‌کند در این کارزار طایفه ریگی با کمک طایفه کیچ به حمایت از عیسی با لشکر غزنوی درگیر می‌شود. در کتاب منم تیمور جهانگشا نیز از طایفه ریگی نام برده شده‌است و همچنین نامه‌ای به مهر کریم خان زند که برای میراحمدخان ریگی نوشته شده‌است.
اتیمولوژی
باتوجه به قرار گرفتن منطقه جنوب شرق و شرق ایران بر روی کمربند بیابانی تا عرض ۳۰ درجه شمالی این منطقه شن زارها و ریگستانها را در بر می‌گیرد و به همین دلیل ریگی یعنی کسی که در ریگستان و صحرا زندگی می‌کند.
منابع
- مختصری از تاریخ ایل ریگی برگرفته از مقاله ارائه شده درهمایش ایل ریگی (منتشر شده در جمعه، ۰۳ شهریور ۱۳۹۱ ۱۷:۳۱، احسان الله ریگی)