دهمرده
بزرگترین طایفه استان طایفه دهمرده یا دهمرده یکی از طوایف بزرگ سیستان ایران می‌باشد که اصلیّت سیستانی دارند. بخشی از طائفه ده مرده از زمان غزنویان به چهارمحال و بختیاری تبعید شدند که امروزه به عنوان عشایر گله دار دهکردی معروف هستند. بزرگترین قوم سیستان و طایفه دهمرده شجاعترین طایفه در بین تمامی طوایف را به اسم خود کرده است و مردم دهمرده خیلی مردمی آرام و با مروت هستن
بیوگرافی
براساس نوشته جی.پی. تیت، دسته‌ای از اجداد ده‌مرده‌های سیستان به عنوان رزمیان و جنگجویان میربولان خان از سند پاکستان و عده‌ای دیگر این طایفه از منطقه نوشکی و چاه گه به دنبال مراتع و در جستجوی تأمین چراگاه برای دام هایشان، وارد سیستان شدند و به ساکنین منطقه دلتای هیرمند یاساکنین کرانه هیرمند ملحق شدند. نورمحمدخان، خان محمد، پیرمحمد و دوستمحمد چهار برادر هستند که از نوه‌های میربولان خان محسوب می‌شوند.ضمناً میربولان خان دارای سه فرزند به نام‌های خان محمد، درخواست و احمد بوده که خان محمد و خواست، تسنن و احمد شیعه شده‌است.
تیره‌های ده مرده
- کدخدا زبرده، یکی از نوادگان دوست محمد بود که پس یک درگیری طولانی با افغان‌ها، به وسیلهٔ مامورین دولتی افغانستان دستگیر و با جمعی از افراد قبیله اش به ده فرنگ تبعید شدند و پس از آزادی در کابل مستقر و اعقاب وی در آن مکان سکونت کردند.
- تمینی، ایشان در منطقه سیاه بند افغانستان ساکن هستند و کارشان دامداری است.همچنین به ده مرده‌های نوشکی و چاهگه نیز تمینی گفته می‌شود.اما در مناطق پاکستان به نام عمرانی مشهور هستند.
- دیانی، ده مرده‌های خاش، ایرانشهر و سراوان که از نمری آباد سند پاکستان به این منطقه آمده‌اند.
منابع
- سیستان، جی.پی.تیت، باهتمام رییس‌الذاکرین،۱۳۶۲
- زاد سروان سشستان(شرح منثور و منظوم احوال طوایف سیستان)، غلامعلی رییس‌الذاکرین،۱۳۷۰
- عشایر سیستان و بلوچستان، ایرج افشار سیستانی،۱۳۷۰
- فارسنامه ناصری، میرزا حسن حسینی فسایی، تصحیح و تحشیه از دکتر منصور رستگار فسایی،۱۳۶۷
- ناسخ التواریخ (تاریخ قاجاریه)، محمدتقی لسان الملک سپهر، به اهتمان جمشید کیانفر،۱۳۷۷
- تاریخ عباسی یا روزنامه ملا جلال، ملا جلال الدین منجم، بکوشش سیف الله وحیدنیا ، ۱۳۶۶
- آثار پیش از تاریخ و دوران تاریخی و مشاهیر ممسنی، حسن حبیبی فهلیانی،۱۳۸۴
- ارجان و کوهگیلویه، هانس گاوبه، ترجمه سعید فرهودی، تحشیه و تصحیح احمد اقتداری،۱۳۵۹