پودینه
پودینه، بزرگترین و اصیلترین طایفهی سیستانی استان سیستان و بلوچستان میباشد.
این طایفه در شهرستان زابل و قسمتهایی از شمال ایران در استان گلستان، مازندران و استان البرز سکونت دارند. تراکم جمعیتی آنان در شهر ادیمی و پشت ادیمی و اطراف کوه خواجه و روستای پودینه بخش میان کنگی بیشتر است. همچنین پراکندگی این طایفه در شمال شرق سیستان و مناطقی از افغانستان و در مجاورت مرز ایران قرار دارد. از نظر جمعیتی جزو بزرگترین طوایف سیستانی استان سیستان و بلوچستان بهشمار میآید.
با توجه به مطالعات کرنولوژی و تبارشناسی ای که دکتر جوزف آلیسون و دکتر دیوید هاتمن بر روی اقوام موجود در افغانستان انجام دادند و با توجه به اینکه گروهی از این قوم در افغانستان نیز سکونت دارند در تحقیقات خود مربوط به این قوم به این نتیجه دست یافتند که اینان از قدیمیترین اقوام ساکن در سیستان قدیم بودهاند. با توجه به مطالعات انجام گرفته و کشف شواهدی، به احتمال زیاد این طایفه جزو بازماندگان اقوام سکایی ساکن در سیستان بزرگ میباشند؛در غیر این صورت با توجه به مطالعات انجام گرفته و اصالت این قوم احتمال قوی بر آنست که این دودمان از بازماندگان سیستانیان دورهٔ هخامنشیان باشند.
این طایفه در زمان حمله تیمور در منطقه سیستان به مرکزیت جوین حکفرمایی مینمودند اما با لشکرکشی تیمور جنگ سختی بین این طایفه و متحدانش با سپاهیان تیمور به وقوع میپیوندد و آقا سامک خان سربند بزرگ این قوم و حکمران جوین به دست سپاهیان تیمور در راستای پاسداری از وطنش کشته شده و در نتیجه باعث شکست و سقوط جوین به دست سپاهیان تیمور میشود. تیمور دستور قتل و عام بزرگی را صادر کرده و بسیاری از این قوم کشته و پس از آن آواره شده و در نقاط مختلف سیستان بزرگ پراکنده میشوند؛ و دیگر پس از آن نتوانستند اتحاد و حکمرانی قبلی خود بر مناطق تحت سلطه باز یابند و به قومی چند تکه و پراکنده تبدیل شدند. همچنین داستانی هم در بین برخی از مردم سیستان نقل میشود مبنی بر اینکه تیمور پس از حمله به سیستان به تیمور لنگ معروف شدهاست.
حرفه اصلی آنان کشاورزی و دامداری (گاوداری) است.
دلیل نامگذاری: پودینه فرزند جلال که طایفهٔ پودینه از نسل او میباشند تنها فرزند جلال بودهاست. گویند فرزندان جلال بعد از تولد از بین میرفتهاند، از این رو بعد از این که این فرزند به دنیا می آید جلال او را با گیاهی به نام پونه که در زبان زابلی به آن "پودنه یا پدنه " میگویند شست و شو میدهد و بعد از این کار این فرزندش از بین نمیرود و زنده میماند و به همین جهت او نام فرزندش را به نام همین گیاه نامگذاری میکند.
منابع
- غلامعلی رئیس الذاکرین (۱۳۷۰)، زادسروان سیستان
- جوزف آلیسون و دکتر دیوید هاتمن (۱۳۸۷)، تبارشناسی اقوام افغانستان
- استاد علی اکبر دهخدا .لغت نامه دهخدا .چاپ 1372