یعقوبی

احمد الیعقوبی ابو العباس احمد بن اسحاق بن جعفر بن وهب بن واضح الیعقوبی معروف به ابن واضح و الیعقوبی، (متولد بغداد)[1] مورخ و جغرافی‌دان شیعی ، تا ۸۷۳ میلادی در ارمنستان و خراسان زندگی کرد و تا ۸۹۱ میلادی هنوز زنده بود. جغرافی دانان پس از وی، به ویژه ادریسی و ابوالفدا از آثار او بهره‌ها برده‌اند.[2]

یعقوبی
نام اصلی
أحمد اليعقوبي هو أبو العباس أحمد بن إسحاق بن جعفر بن وهب بن واضح اليعقوبي
زادهقرن ۹ میلادی
درگذشته۲۸۴ هـ/۸۹۷–۸۹۸ م
پیشهمورخ، جغرافی‌دان
زمینه کاریتاریخ اسلام، جغرافیا
ملیتبغداد،عراق
کتاب‌هاتاریخ یعقوبی، کتاب البلدان

جد وی (واضح) از طرف منصور عباسی به خلافت ارمنستان، آذربایجان و مصر را در اختیار داشته‌است که در سال ۱۶۹ ه‍.ق به دستور هادی یکی از خلافای عباسی به قتل می‌رسد.

آثار

او آثار گران‌بهایی از خود برجای گذاشته‌است. یکی از این آثار کتاب البلدان است. یعقوبی این کتاب را در سال ۲۵۸ ه‍.ق و در مراکش نوشت و این کتاب، مرجعی برای نویسندگانِ بعد از او قرار گرفت. او برای نگارش این کتاب اقدام به مسافرت‌های زیادی کرد. او مسافرت خود را از بغداد و سامرا شروع می‌کند و بعد به طرف ایران امروزی و شمال افغانستان و ترکستان و هند و چین می‌رود. سپس از جغرافیای امپراتوری بیزانس، سوریه، مصر و شمال آفریقا سخن می‌گوید؛ که البته بخش بیزانس و شمال آفریقای این اثر گم شده‌است.

از آثار او می‌توان به دو اثر دیگر وی نیز اشاره کرد؛ یکی از آن‌ها کتاب تاریخ عمومی بزرگی است با نام تاریخ عالم که از خلقت آدم تا سال ۲۵۸ ه‍.ق را به‌تفصیل توضیح داده‌است. این تاریخ به دو قسمت تقسیم شده‌است: اولی مربوط به دورهٴ پیش از اسلام از آغاز خلقت است و دومی -که کوتاه‌تر است- به تاریخ اسلام مربوط می‌شود. وی تألیفاتی دیگری از جمله : جغرافیای امپراطوری بیزانس، تاریخ فتوحات آفریقا و کتاب ملوک روم را نگاشته است.[3]

کتاب دیگرش المسالک و الممالک نام دارد که در گذرِ زمان این کتاب نیز گم شده‌است.

یعقوبی افزون بر جغرافیا در علم نجوم تسلط کافی داشته و بدان علاقه‌مند بوده‌است.

منابع
  1. مقدمه تاریخ یعقوبی جلد اول
  2. درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی. ۲. صص. ۳۹۲.
  3. درآمدی بر تاریخ فلسفه اسلامی. ۲. صص. ۳۹۲.
  • جورج سارتون، مقدمه بر تاریخ علم، ترجمه غلامحسین صدری افشار، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
  • فرهنگ مکتشفین و جغرافی نویسان جهان، نصرالله نیک بین، انتشارات نبوی، چاپ وزیری، ۱۳۷۵.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.