خطیب بغدادی
خطیب بغدادی (۱۰ مه ۱۰۰۲-۵ سپتامبر ۱۰۷۱) (نسب: ابوبکر احمد بن علی بن ثابت) محدث، فقیه و تاریخنگار مسلمان در سدهٔ پنجم هجری بود که از برای اثرش تاریخ بغداد شهرت فراگیر یافت.[1][2][3][4]
خطیب بغدادی ابوبکر احمد بن علی بن ثابت | |
---|---|
زادهٔ | ۱۰ مهٔ ۱۰۰۲/ ۲۳ جمادیالثانی ۳۹۲ غزیه، روستای در وادی الملک، حجاز |
درگذشت | ۵ سپتامبر ۱۰۷۱ (۶۹ سال)/ ۷ ذیحجه ۴۶۳ بغداد |
محل زندگی | عراق |
تحصیلات | علم حدیث، فقه |
پیشه | مدرس، محدث، فقیه، تاریخنگار |
شناختهشده برای | تاریخنویسی، حدیثشناسی |
آثار | تاریخ بغداد، شرح النظّام در شرح ابراهیم بن سیار معتزلی، شرف أصحاب الحدیث… |
دین | اسلام |
مذهب | سنی شافعی |
زندگی
پس از آموزش در بغداد برای آموختن حدیث به بصره، کوفه، نیشابور، ری، اصفهان، همدان و دینور سفر کرد. در ابتدا حنبلی بود، پس از سفر به نهروان مذهب شافعی را ترجیح داد و به همین خاطر مورد بدبینیهای اکثریت حنبلی ساکن بغداد قرار گرفت؛ بعدها به تعصب برضد حنبلیها متهم شد.[5] در کلام متمایل به ابوالحسن اشعری بود. به مانند برخی از علمای اهل سنت، احادیثی در فضائل اهل بیت نقل کرده اما به برخی بزرگان شیعه مانند شیخ مفید ابراز دشمنی کردهاست. بیشتر کسانی که شرح حالش را نوشتهاند بر علم فراوان به ویژه در حدیث، تأکید کردهاند. ابن جوزی، از مخالفانش که سه کتاب در رد خطیب نوشتهاست، معتقد بود علم حدیث با او ختم شدهاست.[6]
شهرت خطیب بغدادی به دلیل اثرش «تاریخ مدینةالسلام» یا همان «تاریخ بغداد» است که در حقیقت دانشنامهای است که در آن شرح حال بیش از ۷۸۰۰ تن از علما و شخصیتها (شامل زنان) را نوشتهاست. در این کتاب، به عنوان یک حدیثشناس، علاوه بر استادان افراد بر درستی حدیثهایشان نیز نظر دادهاست.[7]
پانویس
- فروخ، عمر (۱۹۸۴). تاریخ الأدب العربی (PDF). سوم. بیروت: دارالعلم للملایین. صص. ۱۶۲.
- صفدی، صلاحالدین. الوافی بالوفیات. ۷. ص. ۱۹۰.
- زرکلی، خیرالدین (۲۰۰۲). الأعلام (به عربی). ۱. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۱۶۶.
- حنبلی، ابن عماد (۱۹۸۶). شذرات الذهب. ۳. دمشق: دار ابن کثیر. ص. ۳۱۱–۱۲.
- Sellheim, “al-K̲h̲aṭīb al-Bag̲h̲dādī”, EI.
- محمودپور، «خطیب بغدادی»، دانشنامه جهان اسلام.
- Sellheim, “al-K̲h̲aṭīb al-Bag̲h̲dādī”, EI.
منابع
- محمودپور، محمد. «خطیب بغدادی، احمدبن علی بن ثابت». دانشنامه جهان اسلام.
- Sellheim, R. (2012). "al-K̲h̲aṭīb al-Bag̲h̲dādī". [[دانشنامه اسلام|Encyclopaedia of Islam]] (Second ed.). Brill Online. Unknown parameter
|ویراستاران=
ignored (help); URL–wikilink conflict (help)