بدیع اصطرلابی
هبةالله بن حسین بغدادی با کنیهٔ ابوالقاسم، لقب‌گرفته به بدیعُ الزَّمان و شهرت‌یافته به بدیعِ اُسطُرلابی (?-۱۱۳۹م) اخترشناس، فیلسوف، پزشک، متکلم، ادیب و شاعر عربی عراقی بود. در اخترشناسی سده‌های میانه و به‌ویژه در اسطرلاب سرآمد بود. در روزگار مسترشد با امین‌الدوله بن تلمیذ (پزشک) دوستی داشت، در اصفهان به سال ۵۱۰ ق هردو حضور داشتند. بدیع همچنین دوست ابن قیسرانی شاعر بود. او بر اثر فلج کامل در ۱۱۳۹م/ ۵۳۴ ق در بغداد درگذشت.[1][2][3][4][5][6] در حدود ۱۱۱۶، در اصفهان و سپس در بغداد می‌زیست، و در ۱۱۳۹–۱۱۴۰، در همان‌جا درگذشت. در ۱۱۳۹–۱۱۴۰، رصدهایی تحت سرپرستی او در قصر مغیث‌الدین محمود سلطان سلجوقی عراق (۱۱۱۷–۱۱۳۱)، صورت گرفت. بدیع، زیجی ساخت و آن را به‌نام آن پادشاه زیج محمودی نام نهاد.
| بدیع اسطرلابی هبةالله بن حسین | |
|---|---|
| زادهٔ | ؟ بغداد |
| درگذشت | ۱۱۳۹م/ ۵۳۴ ق بغداد |
| محل زندگی | عراق |
| پیشه | اخترشناس، فیلسوف، ادیب |
| کارهای برجسته | برجستگی در اسطرلاب |
آثار
- اختصار دیوان ابی‌عبدالله الحسین بن الحجاج: که آن را دُرة التاج من شعر ابن الحجاج نامید.
- زِیج یا المعرب المحمودی
- رسالةٌ فی الکُرة ذاتِ الکُرسی
- رسالةٌ فی الآلات الشاملة: که آن را تکمیل نمود.
منابع
- حموی، یاقوت (۱۹۹۳). معجم الأدباء. ۱۹. بیروت: دارالغرب الإسلامی. ص. ۲۷۳–۷۵. تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک) - ابن خلّکان، احمد (۱۹۷۲). وفیات الأعیان. ۳. بیروت: دار صادر. ص. ۱۱۴–۱۶. تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک) - ابن شاکر کتبی، محمد. فوات الوفیات. ۲. بیروت: دار صادر. ص. ۳۹۰.
- حنبلی، ابن عماد (۱۹۸۶). شذرات الذهب. ۴. دمشق: دار ابن کثیر. ص. ۱۰۳. تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک) - زرکلی، خیرالدین (۲۰۰۲). الأعلام (به عربی). ۹. بیروت: دارالعلم للملایین. ص. ۵۸. تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک) - فروخ، عمر (۱۹۸۴). تاریخ الأدب العربی (PDF). ۳. بیروت: دارالعلم للملایین. صص. ۲۷۱. تاریخ وارد شده در
|سال=را بررسی کنید (کمک)
- سارتن، جرج. مقدمه بر تاریخ علم. ترجمهٔ غلامحسین صدری افشار. انتشارات علمی و فرهنگی.
.jpg.webp)
.svg.png.webp){kind=small}
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.