جنوب ایران

جنوب ایران شامل نواحی جنوبی کوه‌های زاگرس و کرانه‌های شمالی خلیج فارس است که استان‌های فارس، کهگیلویه و بویراحمد، هرمزگان و بوشهر را در بر می‌گیرد. در برخی منابع استان‌های خوزستان و کرمان نیز در این تقسیم‌بندی جای داده می‌شوند. بخش بزرگی از جنوب ایران دارای آب و هوای گرم و خشک است. کلانشهر شیراز و شهر های ، بندرعباس، بوشهر، مرودشت، جهرم و یاسوج از شهرهای پرجمعیت این منطقه به‌شمار می‌روند.[1]

استان‌های جنوب ایران

جنوب ایران از نظر قومی بسیار متنوع است فارس‌ها، لرها، باصری‌ها، قشقایی‌ها، سیستانی‌ها، اچمی‌ها، بلوچ‌ها، عرب‌ها و ایرانیان آفریقایی‌تبار را دربرمی‌گیرد. جنوب ایران خاستگاه مردم فارس است و بیشتر مردم ساکن در این بخش از ایران فارسی‌زبان هستند.

پرجمعیت‌ترین شهرها
رتبهنام شهراستانجمعیت ۱۳۹۵[1]رتبه در استان
۱ شیرازفارس۱٬۵۶۵٬۵۷۲۱
۲ بندرعباسهرمزگان۵۲۶٬۶۴۸۱
۳ بوشهربوشهر۲۲۳٬۵۰۴۱
۴ مرودشتفارس۱۴۸٬۸۵۸۲
۵ جهرمفارس۱۴۱٬۶۳۴۳
۶ یاسوجکهگیلویه و بویراحمد۱۳۴٬۵۳۲۱
۷ فسافارس۱۱۰٬۸۲۵۴
۸ برازجانبوشهر۱۱۰٬۵۶۷۲
۹ دوگنبدانکهگیلویه و بویراحمد۹۶٬۷۲۸۲
۱۰ کازرونفارس۹۶٬۶۸۳۵

ترابری

جاده‌ای

شبکه‌های وسیعی از جاده‌ها در جنوب ایران مثل نقاط دیگر جهان وجود دارد که شهرها را به یکدیگر وصل می‌کنند. این منطقه فاقد آزادراه است. عملیات ساخت آزادراه شیراز-اصفهان از سال ۱۳۸۷ شروع شده‌است که با بهره‌برداری از آن که از شهرستان‌های اقلید و بیضا می‌گذرد، فاصله شیراز تا اصفهان حدود ۱۰۰ کیلومتر کاهش می‌یابد.[2] این پروژه در دو قطعه (شیراز - بخش سده و سده - اصفهان) اجرا می‌شود.[3] جاده‌های جنوب ایران به شرح زیر می‌باشند.

نشان شماره جاده مسافت
(کیلومتر)		 شهر مبدأ شهر مقصد شهرهای مهم موقعیت نگاره
جاده ۴۵ ۱۹۴ رامهرمز بندر دیلم بهبهان
جاده ۵۵ ۵۴۷ بوشهر اصفهان نورآباد (فارس)، یاسوج، بروجن، مبارکه
جاده ۶۳ ۱۲۸ شهرضا یاسوج سمیرم
جاده ۶۵ ۱٬۲۰۸ تهران سیراف اسلام‌شهر، ساوه، دلیجان، میمه، شاهین‌شهر، اصفهان، شهرضا، آباده، مرودشت، شیراز، فیروزآباد، جم
جاده ۶۷ ۸۰۷ یاسوج بندرلنگه اردکان، شیراز، جهرم، لار، بستک
جاده ۷۱ ۱٬۲۴۴ تهران بندرعباس قم، کاشان، نطنز، یزد، شهربابک، سیرجان
جاده ۷۸ ۶۴۷ یاسوج راور اقلید، ابرکوه، یزد
جاده ۸۶ ۱٬۲۴۸ باغین اهواز شیراز، دوگنبدان، بهبهان
جاده ۹۱ ۱٬۷۲۰ فیض آباد جاسک فردوس، راور، کرمان، جیرفت، کهنوج، میناب
جاده ۹۲ ۱٬۱۲۴ فسا ایرانشهر فسا، داراب، حاجی‌آباد، شهرستان کهنوج، ایرانشهر
جاده ۹۴ ۹۰۵ اهرم میناب اهرم، فراشبند، فیروزآباد، خنج، لار
جاده ۹۶ ۱٬۱۵۰ شلمچه بندرعباس خرمشهر، آبادان، ماهشهر، بندر گناوه، برازجان، اهرم، خورموج، کاکی، بندر کنگان، عسلویه، بندر لنگه
جاده ۹۸ ۴۹۳ جاسک گواتر چابهار

راه‌آهن
ایستگاه قطار شیراز

در جنوب ایران راه‌آهن‌های شیراز-اصفهان به طول ۵۰۰ کیلومتر و بافق-بندرعباس به طول ۷۰۰ کیلومتر درحال بهره‌برداری هستند.[4]

هم‌اکنون مسیرهای ریلی شیراز-بوشهر-عسلویه، شیراز-جهرم-لار-بندرعباس و شیراز-نی‌ریز-گلگهر در دست ساخت و راه‌آهن شیراز-اهواز و نیز اقلید- یاسوج نیز در مرحله مطالعه می‌باشند.[5][6][7]

هوایی

فرودگاه‌های فعال جنوب ایران به شرح زیر می‌باشند.

ردیففرودگاهشهر نوع استان
۱ فرودگاه بین‌المللی شیرازشیراز بین‌المللی فارس
۲ فرودگاه بین‌المللی بندرعباسبندرعباس بین‌المللی هرمزگان
۳ فرودگاه بین‌المللی کیشکیش بین‌المللی هرمزگان
۴ فرودگاه بوشهربوشهر مرز هوایی بوشهر
۵ فرودگاه آیت‌الله آیت‌اللهیلارستان مرز هوایی فارس
۶ فرودگاه دیرستانقشم مرز هوایی هرمزگان
۷ فرودگاه خلیج فارسعسلویه مرز هوایی بوشهر
۸ فرودگاه لامردلامرد مرز هوایی فارس
۹ فرودگاه خارگخارگ داخلی بوشهر
۱۰ فرودگاه لاوانلاوان داخلی هرمزگان
۱۱ فرودگاه بندرلنگهبندر لنگه داخلی هرمزگان
۱۲ فرودگاه یاسوجیاسوج داخلی کهگیلویه و بویراحمد
۱۳ فرودگاه جهرمجهرم داخلی فارس
۱۴ فرودگاه گچساراندوگنبدان داخلی کهگیلویه و بویراحمد
۱۵ فرودگاه ابوموسیابوموسی داخلی هرمزگان
۱۶ فرودگاه سیریجزیره سیری داخلی هرمزگان
۱۷ فرودگاه جاسکبندر جاسک داخلی هرمزگان

دریایی

منطقه جنوب ایران بیش از ۱۶۰۰ کیلومتر مرز دریایی با خلیج فارس و دریای عمان دارد و بنادر مهمی در این منطقه بنا شده‌اند.[8][9] مهم‌ترین بنادر جنوب ایران شامل بندرعباس، بندر بوشهر، بندر لنگه، بندر گناوه، بندر جاسک، بندر قشم، بندر کنگان و بندر عسلویه هستند.[10] جابه‌جایی مسافر نیز علاوه‌بر بار، از برخی از این بنادر به جزایر و کشورهای خلیج فارس انجام می‌پذیرد.

آموزش عالی

امروزه ۱۵ دانشگاه مستقل دولتی در ۷ شهر در جنوب ایران فعال است:

شیراز
بندرعباس
بوشهر
یاسوج
جهرم
فسا
کازرون

رسانه

رادیو و تلویزیون

جستارهای وابسته

منابع
  1. «نتایج سرشماری سال ۱۳۹۵». مرکز آمار ایران. ۲۳ اسفند ۱۳۹۵.
  2. «استان فارس». سایت رسمی وزارت کشور. دریافت‌شده در ۲۳ اکتبر ۲۰۱۱.
  3. «ساخت آزادراه اصفهان-شیراز آغاز شد». روزنامه ابتکار. بایگانی‌شده از اصلی در ۷ نوامبر ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ اکتبر ۲۰۱۱.
  4. «بالاخره راه‌آهن شیراز اصفهان افتتاح شد». تابناک. دریافت‌شده در ۱۰ خرداد ۱۳۸۸.
  5. «عملیات اجرایی راه‌آهن شیراز-بوشهر-عسلویه آغاز شد». وبگاه رسمی خبرگزاری فارس. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۷ خرداد ۱۳۹۰.
  6. «اعتبار ساخت راه‌آهن شیراز ـ جهرم ـ لار ـ بندرعباس تأمین شد». وبگاه رسمی خبرگزاری فارس. بایگانی‌شده از اصلی در ۶ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۷ خرداد ۱۳۹۰.
  7. «استان فارس بیش‌ترین میزان راه‌آهن در حال ساخت در کشور را دارا است». وزارت راه و شهرسازی. ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۸.
  8. «۹۰۰ کیلومتر مرز آبی هرمزگان چه می‌شود؟». سازمان بنادر و دریانوردی.
  9. خبرگزاری فارس: رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی کنگان: استان بوشهر ۷۰۷ کیلومتر مرز مشترک با خلیج فارس دارد. ۹۰/۰۱/۳۱
  10. «استان بوشهر». درگاه ملی خدمات الکترونیکی ایران (وابسته به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات). بایگانی‌شده از اصلی در ۹ ژوئن ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۱۹ اسفند ۱۳۹۱.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.