جنگهای ایران و عثمانی
فهرست پایین، فهرستی از جنگهای ایران و عثمانی در قرنهای ۱۶ تا ۱۹ میلادی است. این درگیریها از قرن شانزدهم به رهبری شاه اسماعیل صفوی، بنیانگذار حکومت صفویه ایران و سلطان سلیم عثمانی آغاز گردید. اهمیت این جنگها بیشتر بدین دلیل است که در آن زمان ایران، تنها مرکز مذهب شیعه و عثمانی، مرکز مذهب سنی بود. درگیریها میان این دو امپراتوری بیشتر در مناطق شرق آناتولی، میانرودان و قفقاز روی میدهد. این جنگها پس از امپراتوری صفوی توسط دولتهای هوتکیان، افشاریه، زندیه و قاجاریه ادامه مییابد.
جنگهای نادر شاه و عثمانی
نادرشاه سال ۱۱۵۶ قمری دست به لشکرکشی بزرگی به عراق زد. نادرشاه در این سال در چند جنگ بر عثمانیها پیروز شد و شهرهای سامرا، حله، نجف، کربلا و اربیل را تصرف کرد.
نادرشاه حاکم موصل را نیز به اطاعت از خود واداشت. اما از تصرف موصل صرفنظر کرد و به عثمانیها پیشنهاد صلح داده و خاک عراق را ترک کرد. عثمانیها پیشنهاد صلح نادرشاه را رد کردند و همین موضوع منجر به بروز جنگهای سخت بین ایران و عثمانی در ۱۱۵۸ قمری شد که همگی این جنگها به پیروزی کامل سپاه ایران انجامید و سرانجام عثمانیها سال ۱۱۶۰ قمری به مصالحه تن دردادند.
در محرم ۱۱۶۰ عهدنامهای مشهور به گردان بین ایران و عثمانی منعقد شد. بر مبنای بندی که به عنوان «اساس» در این معاهده آورده شدهاست، چنین تشریح شدهاست:
مصالحه که در زمان سلطانمرادخان رابع واقع شده فیمابین دو دولت مرعی و حدود و ثغوری که در مصالحه مزبوره معین شده بود، بدون خلل و تغییر به همان اعتبار باقی خواهد ماند. مرزهای کنونی ایران-ترکیه و ایران-عراق بر پایه عهدنامه قصرشیرین تقسیمبندی شدهاست.بزرگترین سپاه شرق آنان نیز که توپورلو پاشا فرماندهی آن را داشت و مجموعا بالغ بر هشتاد هزار سرباز و تفنگدار و توپچی بود در زمان نادر و به دست او نابود شد.
جستارهای وابسته
منابع
مشارکتکنندگان ویکیپدیا. «Ottoman–Persian Wars». در دانشنامهٔ ویکیپدیای انگلیسی، بازبینیشده در ۲ بهمن ۱۳۸۹.