الیویه مسیان
الیویه اوژن شارل پروسپر مسیان (به فرانسوی: Olivier Eugène Charles Prosper Messiaen) آهنگساز و نوازنده ارگ فرانسوی در ۱۰ دسامبر ۱۹۰۸ در آوینیون زاده شد و در ۲۷ آوریل ۱۹۹۲ در کلیشی لا گارن در گذشت.
| الیویه مسیان | |
|---|---|
 الیویه مسیان در ۱۹۳۰ | |
| اطلاعات پس‌زمینه | |
| زاده | ۱۰ دسامبر ۱۹۰۸ آوینیون |
| درگذشته | ۲۷ آوریل ۱۹۹۲ کلیشی لا گارن |
| ساز(ها) | ارگ |
سرچشمه موسیقی او را باید در باورهای ژرف به مذهب کاتولیک، پژوهش‌هایش در موسیقی‌های گذشته، ریتمهای جدید و آواز پرندگان جستجو کرد. او آهنگسازی نوآور در هارمونی، ملودی، ریتم، و همچنین استفاده از سازهای جدید بود. او از تأثیرگذارترین آهنگسازان سده بیستم است.
زندگی
الیویه و برادرش آلن فرزندان پیر مسیان (Pierre Messiaen) آموزگار زبان انگلیسی و مترجم آثار ویلیام شکسپیر و سسیل سُوَژ (Cécile Sauvage) که شاعر بود هستند. الیویه به صورت بسیار ژرفی زیر تأثیر شعرهای مادرش و آثار شکسپیر قرار داشت و از میان آثار شکسپیر به ویژه «مکبث» را بسیار دوست می‌داشت. با فرارسیدن جنگ نخست جهانی پدرش برای سربازی به جبهه فرستاده شد و مادرش او و آلن را به خانه دائی‌شان در گرونوبل برد، الیویه کوچک در این هنگام نمایشنامه‌های شکسپیر را برای آلن در دکور خانگی به صحنه می‌برد، در این دوره بود که او باورهای بسیار ژرف مذهبی پیدا کرد که این باورها هرگز او را ترک نکرد. او بیشتر آثار خود را در گرونوبل آفرید.
مسیان پس از آنکه تلاش کرد به تنهایی پیانو نواختن را فرا بگیرد شروع به درس گرفتن کرد. او خیلی زود به آهنگسازان اوایل سده بیستم چون کلود دبوسی و موریس راول علاقه‌مند شد و برای هدیه نوئل درخواست نتهایی از اپراهای موتسارت، کریستف ویلیبالد گلوک، هکتور برلیوز و واگنر می‌کرد. در همین دوران است که او شروع به آهنگسازی می‌کند. در ۱۹۱۸ پس از پایان جنگ و بازگشت پدرش خانواده مسیان در شهر نانت مستقر می‌شوند ولی الیویه همچنان به فراگیری ادامه می‌دهد، آموزگار هارمونی او نت اپرای دبوسی «پلئاس و ملیزاند» را به او می‌دهد که برای مسیان آشنایی با این موسیقی همچون وحی در اندیشه‌های موسیقایی اش تأثیرگذار می‌گردد. سال پس از آن پدرش شغلی در پاریس با سمت آموزگاری میابد و خانواده مسیان به این شهر کوچ می‌کنند و به این ترتیب الیویه در سن ۱۱ سالگی وارد هنرستان موسیقی (کنسرواتوار) پاریس می‌شود تا به آموختن پیانو و سازهای ضربی و همچنین بداهه نوازی با موریس امانوئل، ارگ با مارسل دوپره و آهنگسازی و سازبندی در آغاز با شارل ماری ویدر و سپس با پل دوکا بپردازد. در هنرستان او به خوبی پیشرفت می‌کند و اغلب شاگرد اول کلاس خود است. بین سال‌های ۱۹۲۴ تا ۱۹۲۸ در تمام امتحانات خروجی در هر درس تخصصی چون هارمونی، فوگ، کنتر پوآن و تاریخ موسیقی با موفقیت خارج می‌شود. همچنین در ۱۹۲۹ در نوازندگی ارگ و بداهه نوازی و در ۱۹۳۰ در آهنگسازی.
مسیان در سن ۲۲ سالگی به عنوان نوازنده ارگ کلیسای ترینیته در پاریس برگزیده می‌شود و آثار فراوانی برای این ساز میافریند. او همچنین به موسیقی هند و آواز پرندگان علاقه بسیار نشان می‌دهد و تلاش می‌کند تا روشی را برای نگارش آواز پرندگان بیابد.
مسیان در سال ۱۹۳۲ برای نخستین بار با یک نوازنده ویلن ازدواج می‌کند. (او در یک بیمارستان روانی زندگی را به پایان می‌برد). و از ۱۹۳۶ تا ۱۹۳۷ در مدرسه‌های اکول نورمال پاریس و اسکولا کانتروم به آموزش می‌پردازد.
با آغاز جنگ دوم جهانی مسیان به عنوان سرباز ساده به جبهه فرستاده می‌شود که در سال ۱۹۴۰ اسیر می‌شود و به بند آلمانی‌ها در می‌آید در آنجا اثر بسیار نامدار خود چهار نوازی برای پایان دنیا (Quatuor pour la fin du Temps) را می‌نویسد که نخستین بار در ۱۵ ژانویه ۱۹۴۱ در اردوگاه اسیران توسط چند نوازنده اسیر در آن اردوگاه به اجرا در می‌آید که خود او قسمت پیانو آن را می‌نوازد. پس از آزادی در مارس ۱۹۴۱ مسیان به پاریس بازمی‌گردد و در هنرستان موسیقی (کنسرواتوار) پاریس به آموزش می‌پردازد. در آنجا با موسیقیدان جوانی به نام ایوون لوریو (Yvonne Loriod) آشنا می‌شود که تبدیل به بهترین مفسر و اجراکننده آثار پیانویی مسیان می‌گردد. آن‌ها پس از مرگ نخستین همسر مسیان در سال ۱۹۵۹، در سال ۱۹۶۱ با یکدیگر ازدواج می‌کنند.
در هنرستان موسیقی در برابر گروه استادان سنت گرا او ابتدا ناگزیر به آموزش فلسفه موسیقی می‌شود ولی با دگرگون شدن دیدگاه‌های موسیقی، او به آموزش تجزیه و تحلیل موسیقی(analyse musicale) مشغول می‌شود پیش از آنکه به دلیل شهرت جهانی کلاسش در سال ۱۹۶۶ به‌طور رسمی به آموزش آهنگسازی مشغول گردد.
مسیان همچنین به کشورهای گوناگونی سفر می‌کند و در آنجا به آموزش موسیقی می‌پردازد از آن جمله در: آمریکا، مجارستان، ایتالیا، بلغارستان، آرژانتین و فنلاند. در میان بیشمار شاگردان او می‌توان از این افراد نام برد: پیر بولز، کارل هاینز اشتوکهاوزن، یانیس زناکیس، کنت ناگانو و بتسی ژولاس.
او در ۲۷ آوریل ۱۹۹۲ در بیمارستان کلیشی لا گارن در سن ۸۴ سالگی در گذشت. از سال ۱۹۹۷ همه سال در ماه ژوئیه جشنواره‌ای به نام او در روستای لا گراو برگزار می‌شود.
موسیقی مسیان
زبان موسیقایی مسیان را نمی‌توان در هیچ‌یک از سبک‌ها ی رایج دسته‌بندی کرد در واقع او مانند بسیاری از آهنگسازان سده بیستم سبک شخصی خود را داشت. در میان ویژگی‌های موسیقی مسیان می‌توان از اینها یاد کرد:
- آواز پرندگان، که در طبیعت آن‌ها را ضبط می‌کرد و تلاش می‌کرد آن‌ها را به نت درآورد. از آن جمله «کاتالوگ پرندگان» برای پیانو و «سار سیاه» برای فلوت و پیانو
- ریتم‌ها و از آن جمله ریتمهای هندی به ویژه «دسی تالاس» ریتمی که در منطقه‌های حاشیه‌ای در هند باستان وجود داشته‌است
- مدها، او نوآور چندین مد بود و در استفاده از آن‌ها روشی ویژه خود داشت
- الهام مذهبی، در واقع باورهای مذهبی مسیان در آفرینش بخش بزرگی از آثار او تأثیر چشمگیر دارند
- ضرب در موسیقی یونان باستان به ویژه در نوعی از موسیقی مذهبی در آن سرزمین (plain-chant)
برخی از آثار
- دفتر ارگ
- چهار نوازی برای پایان دنیا
- آثار فراوان مذهبی
- چهار اتود ریتم
- «سار سیاه» برای فلوت و پیانو
- «پرنده عجیب» برای پیانو
- هفت «هایی کایی»
منابع
زندگی‌نامه مسیان در تارنماهای
آهنگسازان مدرنیست | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| اروپا |
|  | |||||||||||
| آمریکای شمالی | |||||||||||||
| آمریکای جنوبی | |||||||||||||
| |||||||||||||