خروج سفیانی

خروج سفیانی یکی از نشانه‌های حتمی ظهور منجی از دیدگاه شیعیان است.[1] به‌باور ایشان سفیانی که دشمن سپاهیان حجت بن حسن است، بیش‌ترین سهم را در نبردهای قبل از ظهور دارد[2] و با تظاهر به دینداری، گروه زیادی از مسلمانان را فریب می‌دهد و قیام‌اش را از شام آغاز می‌کند و عراق و حجاز را پس از جنگ‌های متعددی تسخیر می‌کند و سرانجام به‌دست حجت بن حسن کشته می‌شود.[3]

در روایات اسلامی و بخصوص شیعه، سفیانی از جمله کسانی است که در آخرالزمان نقش مهمی برعهده دارد.[4][5] اسم او «عثمان بن عَنبَسه» و از فرزندان ابوسفیان است.[6] در روایات اسلامی او را با صورتی سرخ، پوستی سفید و چشمانی زاغ توصیف کرده‌اند.[7] او از شهرهای روم بپا می‌خیزد و بر گردن‌اش صلیب دارد[8]

حتمی بودن قیام سفیانی

جعفر صادق در روایتی در بحارالانوار[9] دربارهٔ حتمی بودن قیام سفیانی می‌گوید:[10]

سفیانی از نشانه‌های حتمی ظهور است و خروج او از آغاز تا انجام پانزده ماه به طول می‌کشد...


در روایتی از علی:
" بعد از خروج سفیانی به اندازه یک وضع حمل (معادل 9 ماه) بر او بشمارید. "

زمان آغاز قیام

بنابر روایت دیگری[11] از جعفر صادق، قیام سفیانی در ماه رجب رخ خواهد داد.[12]

قیام سفیانی

بنابر روایات متعدد آغاز حرکت سفیانی از وادی یابس است.[13] اما بنابر روایتی در نسخه خطی ابن حماد[14] به‌نقل از محمد بن جعفر بن علی، آغاز حرکت سفیانی از روستایی به نام أندرا است. وی ۷ نفر همراه نیز دارد.[15] بنابر روایات قیام او سه مرحله دارد:

  • تثبیت قدرت
  • پیکار در عراق
  • بازگشت به شام

تثبیت قدرت

سفیانی در ابتدا دست به یک شورش زده و پس از ۶ ماه جنگ مداوم بر ۵ منطقهٔ دمشق، اردن، حمص، فلسطین و قنسرین غلبه می‌کند[16][12]، سپس بر تمامی منطقه شام به جز لبنان مسلط شده و بر آنجا فرمانروایی می‌کند[17][18].

پیکار در عراق

او بعد از سلطه بر تمامی منطقه به عراق و حجاز لشکرکشی می‌کند.[12] هدف اصلی او برای ورود به عراق، مقابله با سپاه ایران است که می‌خواهند که برای فتح سوریه و قدس از راه عراق به آنجا بروند.[19] سپس سپاه سفیانی وارد قرقیسیا می‌شود.

جنگ قرقیسیا
تصویری از فرات، جنگ قرقیسیا در کنار این رود رخ می‌دهد.

پس از ورود سفیانی به منطقهٔ قرقیسیا جنگی رخ می‌دهد که به جنگ قرقیسیا معروف است. قرقیسیا شهر کوچکی بوده در مدخل نهر بوخار در رود فرات که امروزه فقط خرابه‌های آن نزدیک شهر دیرالزور نزدیک مرز سوریه با عراق قرار دارد.[20]

جنگ قرقیسیا در مرزهای سوریه، عراق و ترکیه به وقوع خواهد پیوست. دلیل اصلی این جنگ پیدا شدن گنجی در رود فرات است.[19] این گنج به صورت کوهی از طلا و نقره‌است که از درون فرات بیرون کشیده می‌شود[21]. همهٔ مردم برای دستیابی به آن گنج وارد این سرزمین شده‌اند و به همین خاطر جنگ سختی رخ می‌دهد که به کشته شدن صدها هزار نفر می‌انجامد[19].

در روایات شیعی[22] از این نبرد به نام سفرهٔ الهی یاد شده، چون در آن سفیانی به جنگ با أبقع و أصهب که دشمن مشترک سفیانی و شیعیان هستند، می‌پردازد که این امر باعث کشته شدن بسیاری از سپاهیان سفیانی می‌شود[23]. در این جنگ سفیانی بر سپاهیان أبقع و أصهب پیروز می‌شود و هر دوی آن‌ها را به قتل می‌رساند. در این جنگ صدهزار نفر کشته می‌شوند[23]. سپس سفیانی هفتاد هزار نفر از سپاهیانش را به سوی کوفه اعزام می‌کند[24].

اشغال عراق

حاکم عراق در زمان حملهٔ سپاه سفیانی فردی به نام شیصبانی است[25]. سپاه سفیانی متشکل از صد و سی هزار نفر[20]، از سمت غرب به عراق وارد می‌شوند و به سپاهیان شیصبانی حمله کرده و تمامی سپاهیان او را از بین می‌برند[25]. سفیانی با سلطه بر عراق، کشتار بزرگی را ترتیب می‌دهد[25][26]. سپاه سفیانی در شهرهای بغداد، الانبار، صرات، فاروق و روحا مستقر می‌شوند[27].

سپاه سفیانی در عراق با نیروی مقاوم خاصی روبه‌رو نمی‌گردد. تنها گروه اندکی به رهبری مردی عجم که از اهل کوفه‌است با او به مقابله می‌پردازند ولی فرماندهٔ ارتش سفیانی او و نیروهایش را در منطقه‌ای میان حیره و کوفه به قتل می‌رسانند[28].

تنها چند هفته بعد از سلطهٔ سفیانی، به او خبر می‌رسد که سپاهیان ایران برای پیوستن به سپاهیان مهدی شروع به حرکت به سمت عراق کرده اند[29]. نیروهای سفیانی در برابر آن‌ها عقب نشینی می‌کنند و با آن‌ها درگیر نمی‌شوند[29]. دلیل اصلی این عدم رویارویی این است که سفیانی می‌خواهد بعد از پیوستن نیروهای ایران و یمن به سپاه مهدی به آن‌ها حمله کند و تمامی مخالفان را یک جا شکست بدهد[29].

فرو رفتن لشکر سفیانی در زمین
سفیانی برای گرفتن کعبه به سمت مکه می‌رود

حاکم حجاز که نمی‌تواند با سپاه حجت بن حسن مقابله کند از سفیانی می‌خواهد تا به کمک او بیاید[30]. سفیانی سپاه خود را دو قسمت کرده، نیمی را به شام و نیمی را به حجاز می‌فرستد[31]. سپاهیان او در ابتدا شهر مدینه را اشغال می‌کند و تمامی شیعیان شهر را قتل عام می‌کند[32] . دوازده هزار نفر از سپاهیان سفیانی سپس به سمت شهر مکه می‌روند[20]. آنگاه سپاهیان سفیانی که برای فتح مکه و کعبه به آن سو رفته‌اند در بیابان بیداء گرفتار حادثه‌ای عجیب می‌شوند و همگی به جز دو یا سه نفر درون زمین فرو می‌روند. [33][20]

بازگشت به شام

نبرد اهواز

نیروهای حجت بن حسن که به فرماندهی شعیب ابن صالح [34][35] در منطقهٔ کوه سفید در حوالی شهر استخر مستقر شده‌اند با بقایای سپاهیان سفیانی در عراق در جنگی که به نبرد اهواز معروف است می‌پردازند[35].

نبرد قدس

بعد از جنگ اهواز، سپاهیان ایران به همراه سپاهیان حجت بن حسن به سمت شام لشکرکشی می‌کنند[36] و در مرج عذرا در ۳۰ کیلومتری شهر دمشق اردو می‌زنند[36]. در این هنگام، سفیانی به ملاقات حجت بن حسن می‌رود و تسلیم می‌شود[37] اما در ادامه تحت تأثیر نزدیکان و پشتیبانانش از تسلیم شدن منصرف می‌شود، از دمشق عقب نشینی کرده و به رمله در فلسطین می‌رود[36]. شعیب ابن صالح همراه با سپاهیانش که در حدود یک میلیون نفر[38] هستند پس از گذشت از شام به فلسطین می‌روند و جنگ عظیمی میان آنان و سپاهیان سفیانی و پشتیبان‌های او در مناطق طبریه، صور، عکا و قدس در می‌گیرد که با شکست سفیانی به اتمام می‌رسد[38].

سرانجام قیام سفیانی
تصویری هوایی ساحل شهر طبریه

بعد از شکست‌های متعدد سپاهیان سفیانی، در جنگ‌های اهواز و قدس و حادثهٔ فرو رفتن سپاهیانش در زمین، او به دست یکی از سپاهیان حجت بن حسن دستگیر می‌شود و در کنار دریاچهٔ طبریه در ناحیهٔ ورودی قدس کشته می‌شود.[36]

پانویس
  1. خروج سفیانی از نشانه‌های ظهور
  2. «خروج سفیانی و دجال چیست؟». بایگانی‌شده از اصلی در ۷ دسامبر ۲۰۰۸. دریافت‌شده در ۲۰ مه ۲۰۰۹.
    • کمال‌الدین، ج ۲، ص ۶۵۱.
    • نعمانی، الغیبة، ص ۲۷۹.
  4. Madelung, Wilferd (1986). "The Sufyānī between Tradition and History". Studia Islamica, No. 63 (1986), pp. 5–48. JSTOR 1595566. Missing or empty |url= (help)
  5. علی کورانی، عصر ظهور، ترجمهٔ عباس جلالی، شرکت چاپ و نشر دفتر تبلیغات اسلامی، ص. ۱۱۵
  6. شیخ صدوق، کمال الدین و تمام النعمة، دفتر انتشارات اسلامی وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، ص. ۶۵۰
  7. شیخ نعمانی (۱۳۶۳)، الغیبة، ترجمهٔ جواد غفاری، تهران: کتابخانه صدوق، ص. ۴۳۵
  8. شیخ طوسی، الغیبة، قم: بصیرتی، ص. ۲۷۸
  9. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۴۸.
  10. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۲۴.
  11. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۴۹
  12. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۲۴
  14. نسخه خطی ابن حماد، ص ۷۵.
  15. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۲۷.
  16. نشانه‌های ظهور امام مهدی علیه‌السلام - خروج سفیانی
  17. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۵۲
  18. خروج سفیانی - تسلط بر شام
  19. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۲۹
  21. نسخه خطی ابن حماد، ص ۹۲
  22. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۴۶
  23. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۳۰
  24. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۳۷
  25. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۳۴-۱۳۵
  26. سفارینی حنبلی، لوائح النوار البهیّه
  27. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۷۳، به نقل از جعفر صادق
  28. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۳۸
  29. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۳۷
  30. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۴۳
  31. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۱۸۶، به نقل از حذیفهٔ یمانی
  32. نسخه خطی ابن حماد، ص ۸۹
  34. بحار الانوار ، نوشته ی علامه ی مجلسی
  35. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۵۰-۱۵۳
  36. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۱۵۳-۱۵۶
  37. بحارالانوار، ج ۵۲، ص ۲۲۴
  38. علی کورانی، عصر ظهور، ص ۳۳۹

منابع

برای مطالعه بیش‌تر
  • نصرت الله آیتی، سفیانی از ظهور تا افول
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.