شاهنامه ترنر ماکان

شاهنامه ترنر ماکان تصحیح و ویرایشی از کتاب شاهنامهٔ فردوسی است که توسط ترنر ماکان، افسر انگلیسی در هند،[1] در سال ۱۸۲۹ میلادی در کلکته به چاپ رسید. این نسخه اولین چاپ کامل و معتبر از کتاب شاهنامه بود[2] که بر اساس ۱۷ نسخهٔ خطی تصحیح شده بود و در چهار جلد منتشر شد.[3]

نسخهٔ لومسدن

متیو لومسدن که استاد کالج فورت ویلیام در کلکته بود در سال ۱۸۰۸ کار تصحیح شاهنامه را شروع کرد و در سال ۱۸۱۱ اولین جلد از مجموعهٔ ۸ جلدی خود را در کلکته به چاپ رساند اما بقیهٔ جلدهای این مجموعه هرگز منتشر نشدند.[4][5] نسخهٔ ترنر ماکان در جلد اول با تصحیح لومسدن مطابقت دارد اما سایر جلدها تهیه و تنظیم خود اوست و حاصل مقابله با چند نسخهٔ خطی دیگر است.[6][7]

تصحیح

ماکان این نسخه را با استفاده از ۱۷ نسخهٔ کامل و چهار نسخهٔ ناقص خطی از شاهنامه تهیه کرد. بیشتر این نسخه‌ها توسط افسران ارتش بریتانیا و حکام محلی در اختیار او قرار گرفتند.[8] هزینهٔ تهیهٔ این نسخه را نصیرالدین حیدر، پادشاه اوده در هندوستان پرداخت کرد.[9][7]

این کتاب در چهار مجلد، با حروف سربی و به خط نسخ انتشار یافت.[7][1] در ذیل صفحه عنوان این کتاب، دو بیت در مدح فردوسی آمده‌است:[7]

سکهٔ کاندر سخن فردوسی طوسی نشاندتا نپنداری که کس از جملهٔ انسی نشاند
اول از بالای کرسی بر زمین آمد سخناو ببالا برد و بازش بر سر کرسی نشاند

منابع
  1. «نگاهی بر نسخه‌شناسی و ویرایش چند شاهنامهٔ نامدار». امرداد. ۲۰۱۸-۱۱-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۷.
  2. افشار، ایرج (۱۳۴۷). کتابشناسی فردوسی (PDF). ص. ۱۹۲.
  3. «Abul Qasim Ferdowsi». TheFreeDictionary.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۷.
  4. افشار، ایرج (۱۳۴۷). کتابشناسی فردوسی (PDF). ص. ۱۹۱.
  5. «LUMSDEN, Matthew – Persons of Indian Studies by Prof. Dr. Klaus Karttunen» (به انگلیسی). دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۷.
  6. تمیم داری، احمد (۱۳۸۸). «تاثیر شاهنامه فردوسی در آثار حماسی غرب» (PDF). زبان و ادب پارسی دانشگاه علامه (زبان و ادب سابق) (۴۲): ۶۹.
  7. «معرفی چاپ‌های شاهنامه در جهان». www.karaketab.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۲-۰۷.
  8. "Firdawsi (940-1020) - The Shah Nameh: an heroic poem containing the history of Persia from Kioomurs to Yesdejird … / by Abool Kasim Firdousee ; … with an introduction and life of the author … by Turner Macan, v.1". www.rct.uk. Retrieved 2021-02-07.
  9. ماکان، ترنر. شاهنامه. ص. ۴.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.