شهرستان فومن
شهرستان فومَن از شهرستانهای استان گیلان در شمال ایران است که از شمال به شهرستان صومعهسرا و شهرستان ماسال، از جنوب و جنوب غربی به خطالراس رشتهکوههای البرز (استانهای زنجان و اردبیل) که مرز حوزههای آبخیز کوهستان مزبور حد طبیعی فومن و طارم است و از شرق به شهرستان شفت محدود میشود. شهرستان فومن یکی از چهار شهرستان اولیه استان گیلان در کنار رشت، طالش و انزلی بودهاست.[3]
شهرستان فومن | |
---|---|
اطلاعات کلی | |
کشور | ایران |
استان | گیلان |
سایر شهرها | فومن ،ماسوله ،ماکلوان |
بخشها | مرکزی، سردار جنگل[1] |
سال تأسیس | ۱۳۲۳[1] |
نامهای پیشین | دارالاماره، پومن، فومنات |
اداره | |
فرماندار | محمدرضا محسنی[2] |
مردم | |
جمعیت | ۱۰۳٬۱۹۰ نفر(۲۰۰۴م) |
مذهب | مسلمان (شیعه) |
جغرافیای طبیعی | |
مساحت | ۱۰۰۲ کیلومتر مربع کیلومتر مربع |
دادههای دیگر | |
پیششمارهٔ تلفن | ۰۱۳ |
جمعیت این شهرستان ۱۰۳٬۱۹۰ نفر (سال ۱۳۸۳خ) و مرکز آن شهر فومن است. این شهرستان دارای ۲ بخش و ۶ دهستان است.
مردم
اکثر جمعیت شهرستان فومن را مردم گیلک تشکیل میدهند و به زبان گیلکی سخن میگویند.[4][5][6] در برخی مناطق نیز تالشها زندگی میکنند.
جاذبههای دیدنی
شهرستان فومن یکی از قطبهای گردشگری ایران است. از جاذبههای دیدنی این شهرستان میتوان به شهرک تاریخی ماسوله، دژ قلعه رودخان و همچنین شهر تاریخی فومن اشاره کرد. همچنین چشماندازها، دشتها، رودخانهها و کوهستانهای بسیار زیبایی نیز در این شهرستان قرار دارند.
سوغات
از سوغاتیهای معروف این شهرستان میتوان به کلوچه فومن، برنج، چای، توتون، مرکبات، صیفی جات، حصیر ،گمج (نوعی ظرف گلی پختوپز غذا) و عروسک های سنتی ماسوله اشاره کرد.
فومنات
فومنات یا بیه پس منطقهای باستانی در گیلان است که اقوام مختلفی همچون گیلها و تالشها در آن زندگی میکردند. فومنات امروزه بخشی از رشت، فومن، شفت، ماسال و صومعه سرا است که در ابتدا با بیه پیش (قسمت شرقی گیلک نشین) و طالش (قسمت غربی تالش نشین)۳قسمت ولایت گیلان را تشکیل میدادهاند. در سال ۹۸۰ ه.ق به دستور شاه تهماسب صفوی مرکزیت گیلان از فومن به رشت که در آن زمان قریهای در فومنات بود واگذار شد و به تدریج دیگر مناطق فومنات اهمیت خود را از دست دادند. در دوران قاجاریه منطقه فومنات به شهرستان رشت ملحق شد و تا سال ۱۳۲۳ جزوی ازَ شهرستان رشت به حساب میآمد که پس از آن به شهرستان فومنات تبدیل شد که شهرستانهای امروزی صومعه سرا، شفت و فومن را شامل میشد و به مرکزیت شهر فومن بود. در ۱۶ آبان ۱۳۳۸ صومعه سرا و دهات توابع آن تحت نام شهرستان صومعه سرا از شهرستان فومنات جدا شده و نام شهرستان فومنات نیز به شهرستان فومن تغییر کرد. همچنین شفت نیز در سال ۱۳۷۴ از شهرستان فومن جدا شد.
بخشها
شهر: فومن
غذاها
از غذاهای این شهرستان میتوان به میرزا قاسمی، فسنجان، باقالا قاتوق و سیرابیج اشاره کرد.
منابع
- «فومن در یک نگاه (فومنشناسی)». بایگانیشده از اصلی در ۲۸ اوت ۲۰۱۳. دریافتشده در ۱۳ آوریل ۲۰۱۳.
- ««محمدرضا محسنی» به عنوان فرماندار جدید فومن معارفه شد». دریافتشده در ۲۴ فوریه ۲۰۲۰.
- پورتال وزارت کشور بایگانیشده در ۹ مه ۲۰۱۳ توسط Wayback Machine،
- وبسایت ادبیات گیلکی، مسعود پورهادی
- «فرمانداری فومن-تاریخچه». بایگانیشده از اصلی در ۶ ژوئیه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۱۳ آوریل ۲۰۱۳.
- «مرگ تدریجی یک زبان». خبرگزاری ایسنا. ۸ مهر ۱۳۹۳.
اطلس گیتاشناسی استانهای ایران، تهران ۱۳۸۳خ.