معلولیت

فرد کم‌توان[1] یا فرد معلول به کسی گفته می‌شود که بر اثر ضایعه جسمی، ذهنی، روانی یا توأم، اختلال مستمر و قابل توجهی در سلامت و کارآمدی عمومی وی ایجاد گردد، به‌طوری که موجب کاهش استقلال فرد در زمینه‌های اجتماعی و اقتصادی شود.[2] این گروه، شامل معلولین حسی (نظیر ناشنوا و نابینا)، معلولین جسمی و معلولین ذهنی می‌شود.

برای معلول در برابر علت، علیت را ببینید.
نماد بین‌المللی دسترسی

مشارکت اجتماعی

افراد معلول باید در تصمیم‌گیری‌ها، به ویژه در خصوص سازمان‌هایی که اعضای آن از معلولان تشکیل شده، یا معلولان در آن عضویت دارند و برای معلولان خدمت‌رسانی می‌کنند، مشارکت جدی و تأثیرگذار داشته باشند. کمک به تشکیل گروه‌های خودیار به منظور حمایت و توسعه جامعه خاص معلولان، از مهم‌ترین اقدامات برای مشارکت این گروه می‌باشد. تشکیل جوامع خاص معلولان نیز می‌تواند پاسخگوی نیازهای آنان باشد. از سوی دیگر، وجود چنین تشکیلاتی، موجب می‌شود تا افراد ضمن برخورداری از رابطه اجتماعی، استقلال اقتصادی، احترام اجتماعی، دسترسی به خدمات تخصصی و نیز زندگی زناشویی و تشکیل خانواده، بتوانند دیدگاه‌ها و ایده‌هایشان را مطرح، و در مورد مسایل مربوط به زندگی خود، تصمیم‌گیری کنند.

آموزش، فرهنگ و ارتباطات

معلولان باید فرصت یابند تا استعدادهای خلاّق هنری و فکری خود را رشد داده و آن را نه تنها برای منافع خود، بلکه برای غنی‌سازی جامعه به کار گیرند. به این منظور، باید دسترسی آنان برای مشارکت در فعالیت‌های فرهنگی تضمین شود. از شمار این اقدامات، می‌توان تهیه وسایل کمک ارتباطی برای ناشنوایان، منابع و مطالب علمی به خط بریل یا نوارهای صوتی برای اشخاصی که دچار اختلالات بینایی در سطح‌های مختلف هستند و خواندنی‌هایی که از لحاظ کمی و کیفی با توان و استعداد افراد کم‌توان ذهنی مناسب باشد را نام برد.

قوانین
در ویکی‌انبار پرونده‌هایی دربارهٔ معلولیت موجود است.

در سال ۱۳۸۳ هجری شمسی مجلس شورای اسلامی، قانونی را تحت عنوان قانون جامع حمایت از معلولان و در ۱۶ مادهٔ قانونی به تصویب رساند؛[3] ۴ سال بعد و در سال ۱۳۸۷، مجلس شورای اسلامی کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت را تصویب کرد[4] تا ایران نیز به این کنوانسیون بین‌المللی بپیوندد. در دولت حسن روحانی لایحه حمایت از حقوق معلولان مطرح شد؛ این لایحه در اسفند ۱۳۹۶ تحت عنوان قانون حمایت از حقوق معلولان به تصویب مجلس رسید و در اردیبهشت ۱۳۹۷ از سوی رئیس جمهور برای اجرا ابلاغ شد. [5] با این وجود مشکلات زیادی در مسیر اجرای این قوانین وجود دارد که باعث شده بخش بزرگی از آن‌ها اجرایی نشود.[6]

جستارهای وابسته

منابع
  1. فرهنگستان زبان و ادب فارسی در معادل‌های مصوب خود از کم‌توانی به جای disability در انگلیسی استفاده کرده‌است. «فرهنگ واژه‌های مصوّب فرهنگستان ـ دفتر هشتم، بخش لاتین». فرهنگستان زبان و ادب فارسی. ص. ۴۳. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۳۱ دسامبر ۲۰۱۱.
  2. «مادهٔ ۱ قانون جامع حمایت از حقوق معلولان». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۳. دریافت‌شده در ۱۶ دی ۱۳۹۹.
  3. «قانون جامع حمایت از حقوق معلولان». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۱۶ اردیبهشت ۱۳۸۳. دریافت‌شده در ۱۶ دی ۱۳۹۹.
  4. «قانون تصویب کنوانسیون حقوق افراد دارای معلولیت». مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی. ۱۳ آذر ۱۳۸۷. دریافت‌شده در ۱۶ دی ۱۳۹۹.
  5. «قانون حمایت از حقوق معلولان». روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران. ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۱۶ دی ۱۳۹۹.
  6. «ردپای «غفلت» بر مسیر اجرای قانون حمایت از حقوق معلولان». ایسنا. ۱۳ آذر ۱۳۹۹. دریافت‌شده در ۱۶ دی ۱۳۹۹.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.