حیوانآزاری
حیوانآزاری یکی از انواعِ بداخلاقیِ اجتماعی[1] ، بِزِهکاری و یا اختلالات روانی است. در این زمینه میتوان به آزار و اذیتِ حیوانات شهری به دستِ کودکان و بزرگسالان اشاره کرد.[2][3] بسیاری از کشورها حیوانآزاری را فینفسه یک جرم قضایی میدانند، اما حیوانآزاری در ایران، جُرمانگاری نشدهاست و قوانینِ عامِ موجود هم «قوانینِ زیستمحیطی» هستند[4] و نه قوانینی در حمایت از حیوانات؛ هر چند در سالهای اخیر بعضی از حکمهای قضایی توسط قضات برای متهمان پروندههای حیوانآزاری صادر شده است. همچنین در سالهای اخیر فعالیتهایی انجام شده تا حیوانآزاری، جرمانگاری شود و به حیطهٔ جرایم وارد شود.[5]قانون حمایت از حیوانات نیز به زودی به صورت لایحه تقدیم مجلس خواهد شد.
از میان سلبرتی های ایرانی تنها حصین رپر معروف اقدام به مبارزه با حیوان آزاری کرده است وی در صفحه اینستاگرام خود با انتشار تصویری از یک حیوان آزار عنوان داشت بزودی فیلم گریه کردن و ابراز پشیمانی این شخص را منتشر خواهم کرد او برای هر اطلاعاتی از این شخص جایزه صد میلیون تومانی قرار داده است.
سازمان حفاظت محیط زیست توسط سامانه ارتباط مردمی 1540 [6] آماده دریافت شکایات و گزارشهای زیست محیطی و حیوان آزاری مردم از طریق تلفن ثابت و همراه بهصورت شبانه روزی و بدون نیاز حضور در ادارات حفاظت محیط زیست در سراسر کشور می باشد.
نمونههای جانورآزاری در ایران
بارها شهرداریهای تهران و کرج و برخی دیگر از شهرهای بزرگ ایران، به کشتنِ گروهیِ سگها در ملأ عام دست زدهاند که پیامدهای منفیِ اجتماعی دربرداشتهاست.
شکنجه و به دار آویختنِ یک بزمجه در شهرستانِ بُرخوار و میمه
در این رویداد، دو نفر از اهالیِ روستای جهادآباد از توابعِ شهرستان میمه بُزمجهای ۱۳۰ سانتیمتری را در مکانی حبس و سپس خفه کردند. پس از آن نیز عکسهایی از آن در فضای مجازی نشر داده شد. «ظُهرابی، مدیرکل محیط زیستِ استان اصفهان، در همین باره گفت:
انسانها نباید هر حیوانی را که میبینند، به آن حمله کنند و آن را بکُشند. متأسفانه انسانها تا یک حیوانی را میبینند فکر میکنند باید جمجمهٔ آن را له کرد که این موضوع امری اشتباه است. وقتی فردی حیاتوحشی را از بین میبَرَد، وظیفهٔ محیطزیست است که پیگیری قضایی انجام دهد.[7]
سگکشی با اسید در شیراز
بر اساس ادعای برخی منابع در یکی از شهرکهای صنعتیِ شیراز، سگها به روشی غیرانسانی با تزریقِ اسید کشته میشدند. این کشتار به دستِ پیمانکارانی صورت گرفت که در برابرِ ارائهٔ هر لاشه ۱۵ هزار تومان دریافت میکردند. یکی از فعالانِ دفاع از حقوقِ حیوانات فیلمی دو دقیقهای از این کشتار را در اختیار رسانهها قرار داد که پیامدِ آن، اعتراضِ حامیانِ حقوقِ جانوران بود.[8][9]پیوند مرده با این وجود هیچ منبع موثق علمی مبنی بر اینکه ماده تزریق شده اسید باشد وجود ندارد.
جانورآزاری در کُردکوی
«رویدادِ جانورآزاری در استان گلستان» به شکنجه و آزارِ یک سگِ شکاری به دستِ گروهی شکارچی در کُردکوی استانِ گلستان در سالِ ۱۳۹۴ خورشیدی اشاره دارد.[10] آگاهی یافتنِ مردم از چنین رخدادی، احساساتِ ایرانیان را برانگیخت و درپیِ آن، واکنشِ مردم و اعتراضِ حامیانِ حقوقِ حیوانات را در پی داشت.
رنگ کردنِ سگ برای گرفتنِ سلفی
دو پسر جوان از شهرستانِ کُردکوی گلستان در یک کارگاه در اطرافِ شهر، سگی را به وسیلهٔ دستگاهِ رنگپاش به رنگ قرمز درآوردند و پس از آزارِ سگ اقدام به گرفتنِ عکس سلفی با آن کردند. پس از انتشار گستردهٔ این فیلم در شبکههای اجتماعی، کارگروهی مردمی از حامیانِ حیوانات، سگ را برای درمان در اختیار گرفت و مشغولِ درمان شد.[11] عاملِ اصلیِ این جانورآزاری پس از واکنشهای مردمی با انتشارِ ویدئویی در شبکههای اجتماعی از این کارِ خود اظهارِ پشیمانی کرد.
جانورآزاری در شهرستان میناب
دو نوجوان پسر در روز یکشنبه، ۵ دی ۱۳۹۵ در یکی از روستاهای تابعهٔ شهرستان میناب، با سنگسار کردن یک گربه و خفه کردن یک سگ، به انتشار ویدئوی آن در شبکههای اجتماعی دست زدند.[12] با انتشار این ویدئو در شبکههای اجتماعی، موجی از اعتراضات به این کنشها برانگیخته شد و معترضان، خواستار برخورد قانونی با این متخلفان شدند.[13] سهراب پشتاره، رئیس محیطزیست میناب، با گفتن اینکه هرگونه حیوانآزاری در قوانین جمهوری اسلامی جرم محسوب میشود، گفت:
طبق قوانین، با هر فردی که اقدام به آزار و اذیت یا کشتار حیوانات کند، با در نظر گرفتن قانون حیات وحش، با وی برخورد و مجرم محسوب میشود.[13]
دستگیری متخلفان جانور آزار مینابی
رئیس محیطزیست میناب گفت: متأسفانه در روزهای گذشته شاهد انتشار تصاویری در فضای مجازی بودیم که نوجوانی با کشتن چند حیوان و آزار آنها تصاویر را برای نشان دادن جنایت وی در فضای مجازی منتشر میکرد.[14] وی بیان داشت این عمل فرد خاطی سبب واکنش فعالان محیطزیستی و حیات وحش شهرستان میناب شد و با جمعآوری مستندات و طی مراحل قانونی از این نوجوان شکایت به عمل آمد. پشتاره گفت:
بعد از مراحل قانونی انجامشده، فرد خاطی با همکاری فعالان محیطزیستی و حیات وحش شهرستان، صبح امروز در یکی از روستاهای میناب (گوربند) دستگیر و برای رسیدگی به پروندهٔ وی به مراجع قضایی تحویل داده شد.[14][15]
در ادبیات فارسی
در ادبیات فارسی، حیوانآزاری نکوهش شدهاست. بهطور مثال، سعدی در گلستان میگوید:
چه خوش گفت فردوسی پاکزاد | که رحمت بر آن تربت پاک باد | |
میازار موری که دانهکش است | که جان دارد و جان شیرین خوش است | |
سیاهاندرون باشد و سنگدل | که خواهد که موری شود تنگدل |
قوانین
ایران
اگر فردی، یک گونهٔ وحشی را آزار دهد یا بکُشد یا محدود کند، طبق ضوابط باید ضرر و زیان واردشده به طبیعت را بپردازد و دادگاه آن فرد را جریمه خواهد کرد.[4]
برای نخستین بار در ایران، با مصوبهای که توسط فرمانداری و دادستانی تبریز تصویب شد، از تیرماه ۱۳۹۳ سگکشی در تبریز و استان آذربایجان شرقی غیرقانونی اعلام شده و تمام سگهای ولگرد تبریز برای عقیمسازی و نگهداری به پناهگاه حیوانات پردیس منتقل میشوند.[16][17][18][19][20]
آمریکا
در ایالات متحدهٔ آمریکا بیتوجهی و غفلت، شکنجه و آزار آگاهانه، آزار و اذیت منظم حیوانات، مانند ترتیب دادن «جنگ» میان آنها چون جنگ خروسها یا نزاع سگها، و همچنین سوءاستفادهٔ جنسی از حیوانات و کشتن بیدلیل آنها مصادیق جرم حیوانآزاری است. در سال ۲۰۱۶ پلیس فدرال آمریکا اعلام کرد که ازاینپس جرم حیوانآزاری در ردهٔ جرایم مهم قرار میگیرد و به آن همطراز جرایمی چون آتش زدن عمدی و بزهکاری رسیدگی خواهد کرد.[21]
جستارهای وابسته
منابع
- نیوز، سلامت (۲۰۱۶-۰۲-۲۲). «حیوانآزاری، بداخلاقیِ اجتماعیای که جرم است». سلامت نیوز. دریافتشده در ۲۰۱۶-۰۳-۲۷.
- http://aftabnews.ir/vdcfctdyew6dt0a.igiw.html
- http://www.fardanews.com/fa/news/200736/شهری-در-ایران-که-مرکز-حیوان-آزاری-است
- http://www.jomhouriat.ir/fa/content/16317/حکم%5Bپیوند+مرده%5D آنانکه "بزمجه" را به دار آویختند چیست؟ +عکس
- http://isna.ir/fa/news/93042815966/حکم آنانکه بزمجه را به دار آویختند چیست؟
- «سازمان حفاظت محیط زیست -1540». bazresi.doe.ir. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۹.
- «ماجرای خبرسازی از شکنجهٔ مرگبار یک بزمجه +تصویر». جمهوریّت. ۲۵ تیر ۱۳۹۳. بایگانیشده از اصلی در ۶ آوریل ۲۰۱۵. دریافتشده در ژوئیه ۱۶, ۲۰۱۴.
- «سگکشی دردناک با اسید در شیراز!». فرارو. ۲۵ فروردین ۱۳۹۴. دریافتشده در آوریل ۱۴, ۲۰۱۵.
- «فیلم/ اقدام غیرانسانی در شیراز/ سگکشی با اسید!». فارس. ۲۵ فروردین ۱۳۹۴. دریافتشده در آوریل ۱۴, ۲۰۱۵.
- «عامل شکنجهٔ بیرحمانهٔ سگ شکاری دستگیر شد؛ اما سؤالات باقی ماند +ویدئو». تابناک. ۲ اسفند ۱۳۹۴. دریافتشده در فوریه ۲۱, ۲۰۱۶.
- «رنگ کردن سگ برای گرفتن سلفی». تابناک ۳۰ اردیبهشت ۱۳۹۵، ۱۴:۲۵؛ ۱۹ مهٔ ۲۰۱۶. بایگانیشده از اصلی در ۲۱ اکتبر ۲۰۱۶.
- «محیطزیست پیگیر حیوانآزاری در میناب شد». خبرگزاری جنوب ایران. ۵ دی ۱۳۹۵. بایگانیشده از اصلی در ۳ اکتبر ۲۰۱۸. دریافتشده در دسامبر ۲۵, ۲۰۱۶.
- «پیگیر حیوانآزاری در میناب هستیم». ایسنا. ۵ دی ۱۳۹۵. دریافتشده در دسامبر ۲۵, ۲۰۱۶.
- «نوجوان حیوانآزار مینابی دستگیر شد». خبرگزاری مِهر. ۶ دی ۱۳۹۵. دریافتشده در دسامبر ۲۶, ۲۰۱۶.
- http://mohitbanedamavand.ir/1395/10/07/عامل-حیوان-آزاری-در-میناب-بازداشت-شد/%5Bپیوند+مرده%5D
- «آغاز جنبش مهربانی با حیوانها از تبریز». تابناک. ۱۵ مرداد ۱۳۹۳. دریافتشده در ۳۰ مارس ۲۰۱۶.
- Negar Mojtahedi (۸ اکتبر ۲۰۱۴). «First city in Iran to ban killing stray dogs and the woman behind it». The Huffington Post. دریافتشده در ۳۱ مارس ۲۰۱۶.
- «گفتگو با ژیلا پورایرانی، زنی که سگکشی در تبریز را متوقف کرد». دویچه وله. ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۳۰ مارس ۲۰۱۶.
- «زنی که یکتنه توانست به سگکشی در تبریز پایان دهد». دویچه وله. ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۴. دریافتشده در ۳۰ مارس ۲۰۱۶.
- «پردیس تبریز؛ مکانی برای نجات «بهترین دوست انسان»». رادیو فردا. ۱۳ آذر ۱۳۹۲. بایگانیشده از اصلی در ۹ آوریل ۲۰۱۶. دریافتشده در ۳۰ مارس ۲۰۱۶.
- «پلیس آمریکا حیوانآزاری را در طبقهٔ جرایم مهم قرار داد». بیبیس فارسی. ۱۷ دی ۱۳۹۴.