کژحوزهبندی
جِریمَندِرینگ[1] یا کژحوزهبندی[2] روشی برای تغییر نتایج انتخابات از طریق بازآرایی حوزههای انتخابیه است. این اصطلاح به مجموعه اقداماتی گفته میشود که طی آن یک گروه، طبقه اجتماعی یا جناح سیاسی تلاش میکند با دستکاری در مرزبندی حوزههای رایگیری در یک شهر یا ایالت، بر نتیجه رایگیری در این نواحی به نوعی که نتیجه یا نام کاندیدای موردپسند آن حزب از صندوق بیرون آید اثر بگذارد.[3]
بخشی از سلسله مقالههای سیاسی | ||||
انتخابات | ||||
---|---|---|---|---|
گونههای پایه | ||||
|
||||
اصطلاحها | ||||
|
||||
زیررستهها | ||||
فهرستها | ||||
|
||||
همبسته | ||||
|
||||
درگاه سیاست (en) | ||||
واژهشناسی
کژحوزهبندی معادل مصوب فرهنگستان زبان فارسی برای Gerrymandering یا سمندربازی جری در زبان انگلیسی است. این اصطلاح پس از آن رایج شد که البریج جری، فرماندار جمهوریخواه ایالت ماساچوست آمریکا در آغاز سده ۱۹ (میلادی) تلاش کرد از طریق بازآرایی نقشهٔ این ایالت، بخت فدرالیستها برای پیروزی در انتخابات کنگره را کاهش دهد. یک روزنامهٔ منتقد به نام بوستن گَزِت، نقشهٔ تازه شهرستانها را به شکل یک «سمندر» تشبیه کرد. اصطلاح جریمندرینگ ترکیبی از نام فرماندار وقت و بخشی از کلمهٔ سمندر (به انگلیسی: Salamander) است.[4]
در آمریکا
برخی در آمریکا بر این باورند که حوزههای انتخابیه کنگره ایالات متحده آمریکا در بسیاری از ایالتها به نفع حزب جمهوریخواه مرز بندی شده است. اما دیوان عالی ایالات متحده آمریکا میتواند جلوی این حوزهبندی را بگیرد.[1]
در ایران
یک پژوهشگر ادعا کردهاست که کژحوزهبندی در استان گلستان موجب شدهاست تا ترکمنها، کمتر از نسبت جمعیت خود در مجلس شورای اسلامی نماینده داشته باشند.[5]
نگارخانه
- نقشه دستکاری شده در ناحیه اسکس، ماساچوست در سال ۱۸۱۲ که مطبوعات، آنرا به شکل سمندری که روی انتخابات کنگره چنبره زده ترسیم کردند و پس از آن، اصطلاح جری-مندرینگ را وارد ادبیات سیاسی آمریکا شد.
- تقسیم حوزههای انتخابیه برای بدست آوردن نتیجه دلخواه
جستارهای وابسته
منابع
- «جری مندرینگ چیست و چطور میتواند نتیجه انتخابات آمریکا را تغییر دهد؟». بیبیسی فارسی. ۱۴ آبان ۱۳۹۹. دریافتشده در ۱۴ آبان ۱۳۹۹.
- «کژحوزهبندی» [علوم سیاسی و روابط بینالملل] همارزِ «جریمندرینگ» (به انگلیسی: Gerrymandering)؛ منبع: گروه واژهگزینی. جواد میرشکاری، ویراستار. دفتر دوازدهم. فرهنگ واژههای مصوب فرهنگستان. تهران: انتشارات فرهنگستان زبان و ادب فارسی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۱۴۳-۶۶-۸ (ذیل سرواژهٔ Gerrymandering)
- «آمریکا: دادگاه حکم به ترسیم دوباره نقشه انتخاباتی کارولینایشمالی داد» (به انگلیسی). BBC Persian. ۲۱ دی ۱۳۹۶. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۴.
- «جریمندرینگ و دموکراسی آمریکا». مشرق.
- احمدی پور، زهرا؛ حافظ نیا، محمد رضا؛ خوجملی، عبدالوهاب (۱۳۹۰). «تحلیل حوزههای انتخاباتی استان گلستان بعد از انقلاب اسلامی». ژئوپلیتیک (بهار ۲۱).
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ کژحوزهبندی موجود است. |