نظام ریاستی

نظام ریاستی یک نظام حکومتی است که نتیجهٔ تفکیک کامل قواست. در رژیم‌های ریاستی قوه مجریه در استقلال از پارلمان (قوه مقننه) فعالیت می‌کند.

دولت‌های جهان بر پایهٔ شیوه‌های حکومت^*

جمهوری تمام‌ریاستی	جمهوری با رئیس قوهٔ مجریهٔ وابسته به مجلس
جمهوری نیمه‌ریاستی	جمهوری مجلسی
پادشاهی مشروطهٔ مجلسی با پادشاه تشریفاتی	پادشاهی مشروطهٔ مجلسی با دخالت پادشاه (اغلب مجلس تشریفاتی)
پادشاهی مطلقه	جمهوری تک‌حزبی
استبداد نظامی	هیچ‌کدام

این نمودار بر پایهٔ قانون کشورها است نه واقعیت، برای همین برخی کشورها که جمهوری‌های چندحزبی مطرح شده‌است معمولاً حکومت‌هایی خودکامه و اقتدارگرا مطرح می‌شود.

در این سیستم رئیس‌جمهور که ریاست قوه مجریه و ریاست کشور را بر عهده دارد برای مدت محدودی با رأی مردم انتخاب می‌شود.

انتخاب رئیس‌جمهور با رأی مردم به او اعتبار فوق‌العاده و قدرت قابل توجهی می‌بخشد و آزادی عمل و اختیار بیشتر او در انتخاب وزیران و همکاران و سیاست‌های کشور را موجب می‌شود. برخلاف نظام‌های پارلمانی که رئیس کشور (پادشاه یا رئیس‌جمهور) نقش مهمی را برعهده ندارد و قدرت اصلی در دست نخست‌وزیر و هیئت دولت منتخب پارلمان است.[1]

از آن‌جا که تعیین وزیران در این نظام برعهده رئیس کشور است و پارلمان در آن دخالتی ندارد، وزیران در برابر پارلمان مسئولیت سیاسی ندارند و نمایندگان نمی‌توانند آن‌ها را استیضاح کرده یا با رأی عدم اعتماد برکنار کنند. در مقابل رئیس‌جمهور نیز حق پیشنهاد لایحه را ندارد.[2]

در نظام ریاستی حاکمیت ملی در دو نوبت تجلی پیدا می‌کند و کارگزاران دو قوه (مجریه و مقننه) در یک سطح از اعتبار و پشتوانه سیاسی و آرای عمومی قرار می‌گیرند.[3]

ایالات متحده آمریکا اولین کشور جهان است که این نظام سیاسی را اجرایی کرده است و اولین جمهوری ریاستی جهان است.

جمهوری‌های دارای نظام حکومتی ریاستی[4]

فهرست کشورهای دارای نظام حکومتی ریاست با ریاست جمهوری

سیستم‌های ریاستی همراه با یک نخست‌وزیر

منابع

غمامی، محمدمهدی (پائیز ۸۶)، «تفکیک قوا؛ مفهوم و شیوه‌های اجرایی»، گواه (شماره ۱۰)، ص. صفحه ۱۰۲ تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)
«نادیده گرفتن وظایف مجلس». امروز.نت. دریافت‌شده در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۸.
قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران: دانشگاه، ص. صفحهٔ ۱۹۱
https://en.m.wikipedia.org/wiki/Presidential_system
Iran combines the forms of a presidential republic, with a president elected by universal suffrage, and a theocracy, with a Supreme Leader who is ultimately responsible for state policy, chosen by the elected Assembly of Experts. Candidates for both the Assembly of Experts and the presidency are vetted by the appointed Guardian Council.
"Nazarbaev Signs Kazakh Constitutional Amendments Into Law". Radio Free Europe/Radio Liberty. 10 March 2017. Retrieved 10 March 2017. For more information: please see Abdurasulov, Abdujalil (6 March 2017). "Kazakhstan constitution: Will changes bring democracy?". BBC News. Retrieved 7 March 2017.

پیوند به بیرون

The Great Debate: Parliament versus Congress
Castagnola, Andrea/Pérez-Liñán, Aníbal: Presidential Control of High Courts in Latin America: A Long-term View (1904-2006), in: Journal of Politics in Latin America, Hamburg 2009.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[1] غمامی، محمدمهدی (پائیز ۸۶)، «تفکیک قوا؛ مفهوم و شیوه‌های اجرایی»، گواه (شماره ۱۰)، ص. صفحه ۱۰۲ تاریخ وارد شده در |تاریخ= را بررسی کنید (کمک)

[2] «نادیده گرفتن وظایف مجلس». امروز.نت. دریافت‌شده در ۱۴ اردیبهشت ۱۳۸۸.

[3] قاضی شریعت پناهی، ابوالفضل، حقوق اساسی و نهادهای سیاسی، تهران: دانشگاه، ص. صفحهٔ ۱۹۱

[4] ttps://en.m.wikipedia.org/wiki/Presidential_system

[Iran-5] Iran combines the forms of a presidential republic, with a president elected by universal suffrage, and a theocracy, with a Supreme Leader who is ultimately responsible for state policy, chosen by the elected Assembly of Experts. Candidates for both the Assembly of Experts and the presidency are vetted by the appointed Guardian Council.

[6] "Nazarbaev Signs Kazakh Constitutional Amendments Into Law". Radio Free Europe/Radio Liberty. 10 March 2017. Retrieved 10 March 2017. For more information: please see Abdurasulov, Abdujalil (6 March 2017). "Kazakhstan constitution: Will changes bring democracy?". BBC News. Retrieved 7 March 2017.