حکومت متمرکز
حکومت متمرکز ویا حکومت یکپارچه حکومتی دارای نظام سیاسی تکساخت است. به این معنی که قدرت سیاسی یگانه و تقسیمنشدهای در پهنهٔ جغرافیایی یک کشور حاکم است و تمامی آن کشور تحت کنترل یک مرکز سیاسی واحد قرار میگیرد.[1]
بخشی از سلسله مقالههای سیاسی |
شیوههای حکومت |
---|
ساختار قدرت |
منبع قدرت |
الیگارشی (فرمانروایی یک گروه) |
اقتدارگرایی (فرمانروایی یک نفر) |
نظریه قدرت |
جمهوری-پادشاهی (نظریات سیاسی-اجتماعی)
|
درگاه سیاست (en) |

نظام حکومتی تکساخت در مقابل نظامهای سیاسی چند ساخت و فدرال قرار میگیرد.[2] در کشورهای فدرال، در کنار حکومت مرکزی، حکومتهای محلی خودگردانی نیز با درجهٔ حاکمیت نسبتاً بالایی وجود دارند ولی نظام حکومت متمرکز تمام مدیریتهای ملی و محلی را در کنترل خود دارد و میزان قدرت مدیریتهای محلی را تعیین میکند. در کشورهای غیرفدرال، واحدهای حکومتی همچون استان و شهرستان از حاکمیت برخوردار نیستند و تنها به عنوان واسطهٔ میان شهروندان و حکومت مرکزی عمل میکنند.[3] در حکومتهای تکساخت قدرت سیاسی معمولاً از یک نقطهٔ کانونی به نام پایتخت اعمال میشود و کشور بیش از یک هستهٔ سیاسی قوی در اختیار ندارد.[2]
این نوع از حکومت هم در کشورهای تکقومی مانند ژاپن و ایسلند و هم در کشورهای چندقومی مانند ترکیه، ایران و سوریه رایج است.
فهرست کشورهای دارای حکومت متمرکز
آروبا
آفریقای جنوبی
آلبانی
آنگولا
اتریش
اردن
ارمنستان
اروگوئه
اریتره
استونی
اسرائیل
اسلواکی
اسلوونی
افغانستان
اکوادور
الجزایر
السالوادور
اندونزی
اوکراین
اوگاندا
ایتالیا
ایران
جمهوری ایرلند
ایسلند
برونئی
بریتانیا
بلاروس
بلغارستان
بلیز
بنگلادش
بنین
بوتسوانا
بورکینافاسو
بوروندی
بولیوی
پاپوآ گینه نو
پادشاهی بوتان
پاراگوئه
پالائو
پاناما
پرتغال
پرو
تاجیکستان
تانزانیا
تایلند
ترکمنستان
ترکیه
ترینیداد و توباگو
توگو
تونس
تونگا
تووالو
تیمور شرقی
جامائیکا
جزایر سلیمان
جزایر مارشال
جمهوری آذربایجان
جمهوری آفریقای مرکزی
جمهوری چک
جمهوری چین (تایوان)
جمهوری دموکراتیک کنگو
جمهوری دومینیکن
جمهوری کنگو
مقدونیه شمالی
جیبوتی
چاد
چین
دانمارک
دومینیکا
رواندا
رومانی
زامبیا
زیمبابوه
ژاپن
سائوتومه و پرنسیپ
ساحل عاج
ساموآی غربی
سریلانکا
سان مارینو
سنت لوسیا
سنت مارتین
سنت وینسنت و گرنادینها
سنگاپور
سنگال
سوئد
اسواتینی
سورینام
سوریه
سیرالئون
سیشل
شیلی
صربستان
عربستان سعودی
عمان
غنا
فرانسه
فنلاند
فیجی
فیلیپین
قبرس
قرقیزستان
قزاقستان
قطر
کاستاریکا
کامبوج
کامرون
کره جنوبی
کره شمالی
کرواسی
کلمبیا
کنیا
کوبا
کوراسائو
کویت
دماغه سبز
کیریباتی
گابن
گامبیا
گرجستان
گرنادا
گواتمالا
گویان
گینه استوایی
گینه بیسائو
گینه
لائوس
لبنان
لتونی
لسوتو
لهستان
لوکزامبورگ
لیبریا
لیبی
لیتوانی
لیختناشتاین
ماداگاسکار
مالاوی
مالت
مالدیو
مالی
مجارستان
مراکش
مصر
مغولستان
موریتانی
موریس
موزامبیک
مولداوی
موناکو
مونتهنگرو
میانمار
نائورو
نامیبیا
نروژ
نیجر
نیکاراگوئه
نیوزیلند
هائیتی
هلند
هندوراس
واتیکان
وانواتو
ویتنام
یمن
یونان
منابع
- حافظنیا، محمدرضا، و اللهوردیزاده، رضا: رابطه سیستم سیاسی بسیط با همبستگی ملی: بررسی موردی ایران. در: پژوهشنامهٔ علوم سیاسی، سال پنجم، شمارهٔ ۱، زمستان ۱۳۸۸. ص۴۴.
- همان.
- همان. ص۴۵.