پویا بختیاری

پویا بَختیاری (زادهٔ ۱۹ شهریور ۱۳۷۱ – درگذشتهٔ ۲۵ آبان ۱۳۹۸ در مهرشهر کرج) یکی از کشته‌شدگان اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران بود.[1]

پویا بختیاری
زادهٔ۱۹ شهریور ۱۳۷۱
درگذشت۲۵ آبان ۱۳۹۸ (۲۷ سال)
فاز ۴ مهرشهر کرج
علت درگذشتاصابت گلوله به جمجمه (به دست عوامل جمهوری اسلامی)
آرامگاهبهشت سکینه
قطعه ۲۶ ردیف ۱۳ شماره ۵۲
محل زندگیمهرشهر کرج
ملیتایرانی
نژادمردم بختیاری
تحصیلاتمهندسی برق
پیشهشاغل در کارگاه خانوادگی
شناخته‌شده برایکشته شدن در اعتراضات آبان ۱۳۹۸ ایران
خویشاوندانمنوچهر بختیاری و ناهید شیرپیشه
وبگاه

زندگی

پویا بختیاری در ۱۹ شهریور سال ۱۳۷۱ متولد شد.[2] او فارغ‌التحصیل رشتهٔ مهندسی برق بود و یک کارگاه کوچک متعلق به خانواده را مدیریت می‌کرد. وی قصد مهاجرت به کانادا را داشت و به خوشنویسی، شعر و تاریخ ایران علاقه‌مند بود.[1][3]

کشته‌شدن

منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری، که پنج سال در جنگ ایران و عراق حضور داشته‌است، اعلام نمود که پسر ۲۷ ساله‌اش در روز ۲۵ آبان ۱۳۹۸،[1] در خیابان رزهبان،[4] فاز ۴ مهرشهر کرج به ضرب گلوله کشته شد.[1] به گفتهٔ او، پویا به همراه خواهر و مادرش در دومین روز از اعتراضات مردمی به افزایش قیمت بنزین به راهپیمایی معترضان پیوست که جمجمه‌اش هدف گلوله قرار گرفت و پیش از رسیدن به بیمارستان جان باخت. او به نقل از همسرش (مادر پویا) می‌گوید: «یک لحظه دیدم که جمعیت جنازه یک نفر را برداشتند و دیدم پسرم است» او دربارهٔ وضعیت مادر پویا می‌گوید: «همسرم (به لحاظ روحی) از دست رفته‌است؛ چرا که به چشم خود مغز متلاشی پسرش را دیده‌است».[1][2]

پدر پویا بختیاری در گفتگویی با مسیح علی‌نژاد گفت: «پسرم را کشتید مرا هم اعدام کنید، پسر من اهل شعر و فرهنگ بود نه اشرار، مردم خسته هستند. مسؤلان ما دزد و اختلاس‌گر هستند. برای همین به امثال پسر من می‌گویند اشرار، در حالی که اشرار، خودشان هستند.»[5] او در مصاحبه‌ای با دیلی تلگراف گفت: «پویا سرشار از عشق به ایران بود، اما رژیم ایران مخالف این نوع ذهنیت است. آنها نمی‌خواهند این نوع تفکر برای کشور ما کار کند و آنها را با گلوله‌ها از بین می‌برند».[6]

مادر پویا بختیاری که معلم است در بخشی از گفتگویش با وبسایت ایران وایر گفت:

” در حال شعار دادن بودم که ناگهان دیدم سیل جمعیت مردم دارند به سمت پایین بلوار، جایی که من ایستاده بودم می‌آیند و فریاد می‌زنند: «می‌کشم، می‌کشم، آن که برادرم کشت.»

جسد پویا را روی دست گرفته بودند. صورت خونی پویا در حالی که بدنش روی دست مردم حمل می‌شد، آخرین تصویری است که من از او در ذهن دارم. فوراً او را به بیمارستان قائم کرج رساندیم که دیدیم دیر شده و او در همان لحظه شلیکِ گلوله جان داده‌است. وقتی پزشکان گفتند پویا تمام کرده‌است، با صدای بلند در بیمارستان شعار دادم.

 “

—[7]

پیکر پویا بختیاری روز ۲۸ آبان ۱۳۹۸ در بهشت سکینهٔ کرج به خاک سپرده شد.[1]

ویدئوهای پیش از مرگ

پویا بختیاری روز ۲۵ آبان ۱۳۹۸ ویدئوهایی را از اعتراضات آن روز و شب فیلم‌برداری کرده‌است که پس از کشته‌شدن وی از تلفن همراه شخصی‌اش استخراج و منتشر شده‌است. در این ویدئوها پویا بختیاری پیش از اصابت گلولهٔ مأموران، جریان اعتراضات روز و شب ۲۵ آبان در کرج را روی تصاویر روایت می‌کند.[8]

او در بخشی از صحبت‌هایش روی تصاویر اعتراضات می‌گوید:[8]

” «من هم پسر کسی هستم، آمدم اینجا جان خودم را به خطر انداختم، مادرها، پدرها شما هم بگویید بچه‌هایتان بیایند بیرون» “

—پویا بختیاری، بی‌بی‌سی

پس از انتشار ویدیوی اول توسط بی‌بی‌سی فارسی، ویدیوی کامل توسط مسیح علی‌نژاد منتشر شد و مشخص شد که بی‌بی‌سی فارسی در پخش اولیه ویدیو بخشی از سخنان پویا را سانسور کرده بوده‌است. سخنان بخش سانسور شده ویدیو:[9][10][11]

دم همه مردم گرم، مردم این فرصت رو از دست ندین یکبار برای همیشه این رژیم تبهکار و فاسد رو که چهل ساله مردم کشور عزیز ایران رو بدبخت کرده برای یکبار از بین ببریم.

برگزاری مراسم چهلم

پدر پویا بختیاری با هدف برگزاری مراسم چهلم پویا، که مصادف با ۵ دی ماه بود فراخوانی را برای یادبود کشته شدگان اعتراضات ۱۳۹۸ پیشنهاد داد. فراخوانی که با استقبال گسترده‌ای از سوی طیف‌ها و چهره‌های مختلف همراه بود.[12][13] حکومت جمهوری اسلامی، با فراخواندن پدر پویا بختیاری تلاش داشت تا وی را از برپایی مراسم یادبود منع کند، منوچهر بختیاری در این خصوص گفت که سه ساعت در اطلاعات بوده و از وی خواسته شده تا مراسم را در آرامستان بهشت سکینه برگزار نکند. بختیاری در این خصوص گفت که علی‌رغم تهدیدات نهادهای امنیتی مراسم را اجرا می‌کند. علت مخالفت از سوی نهادهای امنیتی با برپایی چنین تجمعاتی، ترس جمهوری اسلامی از شکل‌گیری تجمعات اعتراضی تعبیر شد.[14]

دستگیری خانوادهٔ پویا بختیاری

در شامگاه ۲ دی خبرگزاری مهر از بازداشت اعضای خانوادهٔ پویا بختیاری خبر داد. دلیل بازداشت «قرار گرفتن خانوادهٔ پویا در روند پروژهٔ ضدانقلابی ورشکستگان فراری» عنوان شده‌است.[15] نیروهای امنیتی دست‌کم ۹ تن از اعضای خانوادهٔ بختیاری از جمله یک کودک یازده ساله را بازداشت کرده‌اند.[16][17] منوچهر بختیاری و ناهید شیرپیشه (پدر و مادر)، مونا (خواهر پویا) و آصف و مهرداد بختیاری (عموهای پویا)، از جمله اعضای خانوادهٔ بختیاری هستند که در شامگاه ۲ دی بدون ارائهٔ حکم بازداشت و حکم اجازه ورود به منزل دستگیر شدند و تا اواسط دی در حبس بودند.[18] در ۱۷ دی ۱۳۹۸ اعلام شد مادر، خواهر و یکی از عموهای پویا از آزاد شده‌اند اما پدر و یکی از عموهای او همچنان در بازداشت هستند.[19]

۵ دی

در ۵ دی ۱۳۹۸ در حالی که خانوادهٔ پویا همچنان در بازداشت بودند، نیروهای امنیتی، بسیج و لباس شخصی با ماشین‌های زرهی و آب‌پاش در گورستان بهشت سکینه مستقر شدند و در ورودی آن محل، ایست و بازرسی برپا شد.[20] تصاویری که در شبکه‌های اجتماعی منتشر شد پرواز یک هلیکوپتر بر فراز این گورستان را نشان می‌دهد.[21] طبق اخبار منتشر شده حاضران در بهشت سکینه شعار «مرگ بر دیکتاتور» سر دادند و چند تن از آن‌ها توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند.[21]

به گفتهٔ بستگان پویا بختیاری، نیروهای امنیتی قطعه ۲۶ که محل دفنِ پیکر پویا در آنجا واقع شده‌است را بسته و محاصرهٔ پلیسی کرده بودند.[22] فقط تعدادی از اعضای بازداشت‌نشدهٔ خانوادهٔ پویا اجازه پیدا کردند با حضور مأموران امنیتی در کنار آرامگاه پویا بختیاری حاضر شوند و توسط همین مأمورها تا خودروهای‌شان مشایعت شدند.[22]

داریوش مهرجویی، رخشان بنی‌اعتماد، جعفر پناهی، محسن امیریوسفی و رضا درمیشیان از جمله سینماگرانی بودند که با وجود فضای امنیتی شدید برای یادبود چهلمین روز درگذشت پویا بختیاری در بهشت سکینه کرج حضور یافتند.[23]

دیگر رویدادها

ما مثل همیم، همه‌مان مثل همیم، همه آنهایی که در این راه فرزندشان را به کشور و میهن هدیه کردند با هم هم‌احساسند، درد هم را بهتر می‌فهمیم برای اینکه درد از دست دادن عزیز، پسری که با زحمت بزرگش کردم، به ثمر رساندمش، به قد و بالایش نگاه کردم، برای هیچ مادری آسان نیست. از همین روست که این مادران قصد دارند مثل مادران خاوران، مثل مادران پارک لاله و مثل مادران صلح، برای دهمین، صدمین و هزارمین بار کنار هم بشینند و هسته‌ای از مادران دوباره داغدار را تشکیل دهند.

  • ناهید شیرپیشه اعلام کرد: «ما به دستگاه قضایی ایران اعتماد نداریم. نزدیک به یقین می‌دانیم که جواب ما را نخواهند داد، پاسخ این جنایتشان را نخواهند داد.» با وجود این، وی افزود که اسناد و مدارک را ارئه خواهند داد و شکایت خواهند کرد. او همچنین گفت که از مجامع بین‌المللی هم خواسته‌اند که دربارهٔ کشته شدن پسرش تحقیق کنند.[34]
  • مادر پویا بختیاری، در واکنش به طرح پرداخت خون‌بها به بعضی از قربانیان، آن را رد کرد و ارزش خون فرزندش را «بیش از میلیاردها» دیه دانست. او همچنین گفت: که مقام‌های جمهوری اسلامی «از خشم من و از آه من باید بترسند»، «نه تسلیت می‌پذیرم، نه دلجویی‌شان را».[35]
  • ابتدا در جواز دفن پویا بختیاری، نوشته شده بود: «مرگ بر اثر اصابت جسم سخت» که با پیگیری و اصرار پدر پویا، پیکر به پزشک قانونی منتقل شده و اصابت گلوله به جمجمه تأیید می‌شود.[36]
  • «من هم پسر کسی هستم»[8] جمله‌ای که پویا بختیاری دقایقی پیش از کشته‌شدن روی ویدئویی که از اعتراضات گرفته بود، گفته بود، با واکنش‌های بسیاری مواجه شد و به شکل نمادین در دیوارنگاریهایی در سطح شهر تهران استفاده شد.[37][38][39][40][41][42]
  • در ۱۴ آذر ۱۳۹۸ رضا پهلوی در تماس با خانواده پویا بختیاری با آنها ابراز همدردی کرد. پدر پویا در صفحهٔ اینستاگرامش نوشت: «با سپاس و امتنان از شاهزاده رضا پهلوی که با تماس و ابراز همدردی ما را سرافراز و دلگرم نمودند».[43]
  • محسن نامجو ترانه‌ای با عنوان «باد وزنده» را به پویا بختیاری و دیگر جان‌باختگان اعتراضات ۹۸ تقدیم کرد.[44]
  • در ۲۵ آذر ۱۳۹۸ محسن استادعلی «جایزه بهترین کارگردانی جشنواره سینما حقیقت» را به پویا بختیاری، تقدیم کرد. در پیام محسن استادعلی آمده‌است:[45][46][47][48]

«مدت زمان زیادی از وقایع آبان ماه نگذشته‌است. دوربین‌های ما مستندسازان خاموش بود و موبایل‌های جوانان این مرز و بوم روشن. ثبت حقیقت به حضور و دریافت جایزه نیست، به جسارتِ بودن است در تنگناهای اجتماعی. کاری که مردم به سرانجام رسانیدند و ما نظاره‌گر. این جایزه تقدیم می‌شود به روح بلندِ جسورترین دوربین و مستندساز این سرزمین، پویا بختیاری و همه دوربین‌های تا ابد روشن.»

«پویا بختیاری، مهندس برق و سرشار از زندگی که عاشق خواندن یکی از ترانه‌های الویس پریسلی بود، از آنچه که آن را رژیم جانی و فاسد ایران توصیف می‌کرد کلافه شده بود. پویا ماه گذشته به اعتراضات پیوست و مادرش ناهید نیز همراهش بود؛ ولی زمانی که نیروهای امنیتی به مردم حمله کردند، مادر و پسر از هم جدا شدند و بعد ناهید، مادرش، با کابوس هر مادر دیگری مواجه شد. بدن بی‌جان پسرش را دید که دست تظاهرکننده‌هاست و گلوله‌ای به سرش خورده و به دست نیروهای امنیتی رژیم کشته شده‌است. ناهید امروز همراه با بسیاری از خانواده‌ها و شهروندان دیگر در سراسر ایران به سوگ فرزندش نشسته‌است، اما در عین حال می‌گوید که آرمان‌های پویا آرمان‌های اوست و می‌خواهد که شاهد رسیدن مردم ایران به آزادی باشد»

منوچهر بختیاری، پدر پویا از مایک پومپئو تشکر کرد و نوشت:

” سعدیا مرد نکونام نمیرد هرگز

مرده آن است که نامش به نکویی نبرند

اینجانب منوچهر بختیاری پدر جاوید پویا بختیاری از مایک پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا که جان‌باختن فرزندم در برابر چشمان مادرش را جهانی و جاودانه نامیدند مراتب سپاس و تشکر خود را اعلام می‌نمایم.

 “

[50]

  • در ۳۰ آذر ۱۳۹۸ پدر و مادر پویا بختیاری در آستانهٔ مراسم چهلم پسرشان به وزارت اطلاعات احضار شدند[51] و از آن‌ها خواسته شد که مراسم را در یک مکان سرپوشیده برگزار کنند.[52] به آن‌ها گفته شد در صورت مخالفت با برگزاری مراسم در مکان مورد تأیید وزارت اطلاعات، اجازهٔ برگزاری مراسم چهلم پویا را نخواهند داشت.[51] پدر پویا بختیاری، اعلام کرد که با این خواستهٔ وزارت اطلاعات مخالفت کرده‌است.[52] او پیش‌تر در پیامی ویدئویی از همهٔ مردم دعوت کرده بود در تاریخ ۵ دی ۱۳۹۸ در مراسم چهلم فرزندش در بهشت سکینه شرکت کنند.[53]
  • خبرگزاری مهر بامداد ۳ دی ۱۳۹۸، به نقل از یک «منبع مطلع» از بازداشت خانوادهٔ پویا بختیاری، خبر داد.[54][55] بهمن صادقی‌نور، پسردایی پویا بختیاری نیز در گفتگو با ایران اینترنشنال گفت: «طی هجوم مأموران وزارت اطلاعات به منزل خانوادهٔ پویا بختیاری و انجام بازداشت گسترده، والدین و تعدادی از بستگان این خانواده از جمله پسر عموی ۱۱ ساله او، پدربزرگ، مادر بزرگ خواهر، شوهر خواهر، و داییِ پویا بختیاری نیز دستگیر شده‌اند».[17][56]
  • پس از انتشار خبر دستگیری خانوادهٔ بختیاری، وزیر امور خارجهٔ آمریکا این عمل را قویا تقبیح کرد. پومپئو خواستار آزادی فوری این افراد شد و در توئیتی نوشت: «اکنون نوبت جامعه بین‌المللی است تا همراه هم در کنار مردم ایران بایستند و رژیم [جمهوری اسلامی] را پاسخگو کنند».[57][58][59]
  • مادربزرگ پویا بختیاری، روز ۴ دی ۱۳۹۸ با ضبط یک پیام ویدیویی که برای مسیح علی‌نژاد فرستاد، اعلام کرد اگر اعضای خانواده‌اش آزاد نشوند خود برای نوه‌اش مراسم چهلم را برگزار خواهد کرد. او با گلایه و زاری از وضعیت نامشخص و بی‌خبری از وضعیت فرزندان و اعضای خانواده بختیاری اظهار کرد: «نوه‌ام را کشته‌اند. فردا چهلم او است و من خبر ندارم اعضای خانواده‌ام کجایند. نمی‌دانم درد خود را به که بگویم. بچه‌های من را آزاد کنید. من دیگر طاقت ندارم و دارم می‌میرم».[60][61]
  • پس از گذشت بیش از ۲ ماه از خاکسپاری پویا بختیاری، آرامگاه وی بدون سنگ مانده و پدرش در بازداشت است.[62]
  • منوچهر بختیاری و آصف بختیاری، پدر و عموی پویا بختیاری، که حدود یک ماه، بدون برگزاری دادگاه در بازداشت بودند، ۲ بهمن ۱۳۹۸ آزاد شدند.[63][64] غلامحسین اسماعیلی، سخنگوی قوه قضائیه، دلیل بازداشت خانوادهٔ پویا بختیاری را «وصل ضدانقلاب» به آنها و «تشویق و تحریک به اقدامات مجرمانه» اعلام کرده بود.[64]
  • ۱۰ بهمن ۱۳۹۸ همایون غنی‌زاده، تندیس بهترین خلاقیت و استعداد درخشان را برای فیلم «مسخره باز» از سیزدهمین جشن بزرگ منتقدان و نویسندگان سینما دریافت کرد. او جایزه‌اش را به پویا بختیاری و خانوادهٔ بختیاری تقدیم کرد.[65][66]
  • ۳۰ بهمن ۱۳۹۸ منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری شرکت در انتخابات یازدهمین دوره مجلس شورای اسلامی را تحریم کرد. او با انتشار عکس فرزندش، انتخابات را «فرمایشی» و شرکت در آن را «خیانت به خون جان‌باختگان میهن» توصیف کرد. وی در این مورد نوشت: «آقایان مردم را دعوت به حضور و شرکت در انتخابات می‌کنند می‌فرمایند: مردم رأی بدهید. رأی به چه کسی بدهند؟ به بی عدالتی، به ناحق کردن حقوق مردم، به فقر و گرانی، به فساد و تباهی، به فحشاء، به رانت خواری، به پراید ۷۰ میلیونی، به دلار ۱۴ هزار تومانی، به بنزین ۳ هزار تومانی، به بیکاری جوانان، به هر روز کوچکتر شدن سفرهٔ مردم، به دزدی و اختلاس مسئولان، یا متلاشی شدن جمجمهٔ پویای عزیزم به دستور ملا؟ مردم به کی رأی بدهند؟ من به عنوان پدر داغدار پویا اعلام می‌کنم شرکت در انتخابات فرمایشی حکومت، خیانت به خون جانباختگان میهن و آینده جوانان و نابودی کشور، قرآن، اسلام و قبول ظلم و ستم است».[67][68]
  • ۹ اردیبهشت ۱۳۹۹ منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری، با انتشار ویدیویی از قصد خود برای دادخواهی مرگ فرزندش از طریق دادگاه‌های خارج از ایران به ویژه دادگاه لاهه خبر داد.[69] او از خانواده‌های جان‌باختگان و قربانیان، در طول حکومت جمهوری اسلامی، برای پیوستن به «کمپین دادخواهی» دعوت به عمل آورد.[70]
  • در اردیبهشت ۱۳۹۹ پدر پویا بختیاری در گفتگویی با شبکه ایران اینترنشنال گفت: «من هر روز فیلم جنازهٔ پویا را نگاه می‌کنم، برای اینکه انرژی بگیرم و راه پویا را ادامه دهم، فریاد پویا بشوم…».[71][72]
  • در ۹ خرداد ۱۳۹۹ منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری در ویدئویی اعلام کرد: سنگ قبر پویا توسط «حاکمیت» تخریب و به آن «بی‌حرمتی» کرده‌اند.[73][74]
  • در تیر ۱۳۹۹ ویدیو و تصاویری از پدر پویا بختیاری در فضای مجازی منتشر شد که با در دست داشتن عکس قاسم سلیمانی، در سخنانی از وی تقدیر می‌کرد. این تصاویر به یکی از سوژه‌های جنجالی در شبکه‌های اجتماعی تبدیل شد. پس از انتشار تصاویر مذکور، منوچهر بختیاری با انتشار ویدئویی[75] اعلام کرد که او و برادرش به «اجبار» و با «تهدید و ارعاب خانواده»، در مراسم بزرگداشت قاسم سلیمانی شرکت کرده‌اند.[76] وی در این ویدئو، قاسم سلیمانی را «مزدور و آلت‌دست ملاها» و سپاه پاسداران را نهادی «ضدمردمی و فاشیستی» دانست.[77][78]
  • در مهر ۱۳۹۹، خانوادهٔ پویا بختیاری با حضور در آرامگاه وی و انتشار یک ویدئو، درگذشت محمدرضا شجریان را تسلیت گفتند و با خانوادهٔ شجریان و مردم ایران همدردی کردند.[79]

بازداشت پدر پویا بختیاری

تیر ۱۳۹۹، منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری که به همراه همسرش به جزیره کیش سفر کرده بود بازداشت شد.[80] ۲۵ مرداد ۱۳۹۹، مادر منوچهر بختیاری از اعتصاب غذای فرزند خود خبر داد.[81] پدر پویا بختیاری در ۱۵ آذر ۱۳۹۹ پس از تحمل حدود پنج ماه بازداشت، با قرار وثیقه آزاد شد.[82]

ناپدید شدن عموی پویا بختیاری

۱۲ آبان ۱۳۹۹، بی بی زهرا بختیاری، مادربزرگ پویا بختیاری، با انتشار یک ویدئو از ناپدید شدن پسرش مهرداد بختیاری، خبر داد. او در بخشی از این ویدئو گفت: «پویایم را کشتید. منوچهرم را چهار ماه است که دزدیده‌اید و برده‌اید. مهردادم رفت نان بگیرد، تا صبح نیامده است… چه دشمنی با من دارید؟ جمهوری اسلامی، من با شما دشمنی ندارم، بچه من را آزاد کنید.»[83][84]

روز شنبه ۲۹ آذر ۱۳۹۹ بنابر گفته منوچهر بختیاری، برادرش مهرداد عموی پویا بختیاری، به ۵ سال حبس تعلیقی و ۲ سال ممنوعیت از کشور محکوم شد.[85]

بازداشت موقت مادر پویا بختیاری

۲۲ خرداد ۱۴۰۰، ناهید شیرپیشه به همراه نرگس محمدی، جعفر عظیم‌زاده، مادر ابراهیم کتابدار و پوران ناظمی که برای دیدار با خانوادهٔ نوید افکاری به شیراز سفر کرده بود، در مقابل زندان عادل‌آباد شیراز بازداشت و پس از چند ساعت آزاد شد.[86]

جستارهای وابسته

پانویس
  1. «پدر پویا بختیاری: پنج سال در جبهه‌ها جنگیدم، در جواب مغز پسرم را هدف گرفتند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۶ آذر ۱۳۹۸.
  2. «اعتراض‌های ایران؛ گفتگو با پدر یکی از کشته‌شدگان». بی‌بی‌سی. ۵ آذر ۱۳۹۸.
  3. Golshiri، Ghazal (۳۰ نوامبر ۲۰۱۹). «En Iran, la répression s'abat sur de nombreux jeunes». lemonde.fr. لو موند. دریافت‌شده در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۹.
  4. «چشم‌انداز: دادخواهی کشتار آبان، زیر سایه ارعاب و تهدید». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۱۱-۱۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۵.
  5. «صدا/ مصاحبه مسیح علینژاد با منوچهر بختیاری پدر پویا بختیاری». پیک ایران. ۷ آذر ۱۳۹۸.
  6. Sanchez، Raf (۱۳ دسامبر ۲۰۱۹). «Bullets and blackout: inside four days of killing in Iran». telegraph.co.uk. The Daily Telegraph. دریافت‌شده در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۹.
  7. مادر پویا بختیاری|4=https://iranwire.com/fa/features/34439
  8. «ویدیوهای پویا بختیاری از اعتراضات در روز ۲۵ آبان در کرج قبل از اینکه در همان شب با گلوله مأموران کشته شود». بی‌بی‌سی.
  9. iranianuk.com (۲۰۱۹). «بخشی از صحبتهای پویا بختیاری که بی‌بی‌سی فارسی سانسور کرد». iranianuk.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۰۱.
  10. «عمل مفتضحانه بی‌بی‌سی فارسی در سانسور ویدئوی پویا بختیاری، کشته شده ت…». archive.ph. ۲۰۱۹-۱۲-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۰۱.
  11. «پویا بختیاری جوانی که در کرج به خیابان رفت تا علیه ظلم ساکت نماند/ صحبت پویا قبل از کشته شدن توسط حکومت». بالاترین. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۰۱.
  12. «هفت تشکل کارگری و اجتماعی از فراخوان پدر پویا بختیاری برای گرامیداشت خاطره جانباختگان اعتراضات آبان حمایت کردند». رادیو زمانه. ۲۰۱۹-۱۲-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۳.
  13. لندن، کیهان (۲۰۱۹-۱۲-۱۱). «فراخوان‌های مردمی در پشتیبانی از دعوت منوچهر بختیاری پدر پوریا برای برگزاری مراسم چهلم جانباختگان آبان۹۸». دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۳.
  14. «اعتراضات ایران؛ وزارت اطلاعات والدین پویا بختیاری را تهدید به لغو مراسم چهلم کرد» (به انگلیسی). ۲۰۱۹-۱۲-۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۳.
  15. «اعضای خانواده پویا بختیاری بازداشت شدند». ایران اینترنشنال. ۲۰۱۹-۱۲-۲۴. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۳.
  16. «جزئیات بازداشت اعضای خانواده پویا بختیاری؛ 'یک کودک ۱۱ ساله دستگیر شده'». bbc.com/persian. بی‌بی‌سی فارسی. ۳ آذر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۴ آذر ۱۳۹۸.
  17. «اعضای خانواده پویا بختیاری بازداشت شدند». بی‌بی‌سی فارسی. ۳ دی ۱۳۹۸.
  18. «تهدید شدید خانواده بختیاری و شیرپیشه؛ دربارهٔ بازداشتی‌های خانواده اطلاع‌رسانی نکنید». ایران وایر. ۱۰ دی ۱۳۹۸.
  19. «مادر، خواهر و یکی از عموهای پویا بختیاری آزاد شدند». iranintl.com. ایران اینترنشنال. ۱۷ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۷ دی ۱۳۹۸.
  20. «جو امنیتی در بهشت سکینه و چند شهر ایران همزمان با چهلم قربانیان آبان». radiofarda.com. رادیو فردا. ۵ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۳۹۸.
  21. «چند نفر در مراسم چهلم پویا بختیاری و دیگر کشته‌شدگان اعتراضات آبان در کرج بازداشت شدند». bbc.com/persian. بی‌بی‌سی فارسی. ۵ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۳۹۸.
  22. «آرامگاه پویا بختیاری در "محاصره نیروهای امنیتی است"». dw.com. بخش فارسی دویچه وله. ۵ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۳۹۸.
  23. «حضور گسترده نیروهای امنیتی در چند شهر و بازداشت شماری از شرکت‌کنندگان در چهلم پویا بختیاری». radiofarda.com. رادیو فردا. ۵ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۳۹۸.
  24. «مادر پویا بختیاری: سکوت در این شرایط خیانت به خون پویاهاست». دویچه وله فارسی. ۸ آذر ۱۳۹۸.
  25. «گفتگو با مادر پویا بختیاری: پسرم به کدامین گناه کشته شد؟». دویچه وله فارسی.
  26. «هاجر رستمی مطلق مادر ندا آقاسلطان». ایران اینترنشنال. ۱۳ آذر ۱۳۹۸.
  27. «هاجر رستمی مطلق، مادر ندا آقاسلطان». فیس‌بوک ایران اینترنشنال. ۱۴ آذر ۱۳۹۸.
  28. «سه زن، دادخواه کشته‌شدگان سه اعتراض». توئیتر ایران اینترنشنال.
  29. «دیدار با خانواده پویا بختیاری». توئیتر ایران اینترنشنال.
  30. «مادر سهراب اعرابی به دیدار خانواده پویا بختیاری رفت». ایران اینترنشنال. ۲۱ آذر ۱۳۹۸.
  31. «دیدار گوهر عشقی با مادر پویا بختیاری». توئیتر ایران اینترنشنال. ۲۲ آذر ۱۳۹۸.
  32. «دیدار گوهر عشقی و ناهید شیربیشه». توئیتر توانا. ۲۲ آذر ۱۳۹۸.
  33. «دیدار مادر ابراهیم کتابدار با مادر پویا بختیاری». توئیتر مسیح علی‌نژاد.
  34. «مادر پویا بختیاری: مگر می‌شود در مقابل این همه ظلم سکوت کرد؟». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۲ آذر ۱۳۹۸.
  35. «مادر پویا بختیاری: ارزش خون پسرم بیش از میلیاردها دیه است». رادیو فردا. ۱۴ آذر ۱۳۹۸.
  36. «منوچهر بختیاری، پدر پویا از جان باختگان». توئیتر من و تو. ۱۴ آذر ۱۳۹۸.
  37. «من هم پسر کسی هستم'؛ گرافیتی در خیابان‌های تهران». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۲ آذر ۱۳۹۸.
  38. «شعار "من هم پسر کسی هستم" در توصیف جوانی که به قتل رسید، با واکنش‌های زیاد روبرو شد». رادیو پیام اسرائیل. ۱۳ آذر ۱۳۹۸.
  39. «پدر پویا بختیاری: پسرم معترض بود به وضعیت فعلی؛ بگویند قاتل پسرم چه کسی است؟». کمپین حقوق بشر ایران. ۸ آذر ۱۳۹۸.
  40. «عکس در تهران در خیابان انقلاب». توئیتر.
  41. «من هم فرزند کسی هستم». کانال ۱.
  42. «پویا بختیاری: من هم پسر کسی هستم». توانا.
  43. «رضا پهلوی در تماس با خانواده پویا بختیاری با آنها ابراز همدردی کرد». radiofarda.com. رادیو فردا. ۱۴ آذر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱۵ آذر ۱۳۹۸.
  44. مرتضوی، نگار (۱۶ دسامبر ۲۰۱۹). «Iranian artists speak up against deadly crackdown of protests». independent.co.uk. The Independent. دریافت‌شده در ۲۱ دسامبر ۲۰۱۹.
  45. «محسن استادعلی جایزه بهترین کارگردانی «سینما حقیقت» را به پویا بختیاری اهدا کرد». رادیو فردا. ۲۶ آذر ۱۳۹۸.
  46. «جایزه بهترین کارگردانی مستند جشنواره سینما حقیقت به «پویا بختیاری» رسید». ایران وایر. ۲۶ آذر ۱۳۹۸.
  47. «بهترین کارگردان جشنواره سینما حقیقت جایزه خود را به پویا بختیاری تقدیم کرد». رادیو زمانه. ۲۶ آذر ۱۳۹۸.
  48. «مستندِ ماندنی پویا بختیاری و حرکتِ شریف یک مستندساز، رضا علامه‌زاده». خبرنامه گویا. ۲۶ آذر ۱۳۹۸.
  49. «پومپئو: اشراری که فرزندان مردم ایران را می‌کشند اجازه ندارند فرزندان‌شان را به آمریکا بفرستند». رادیو فردا. ۲۹ آذر ۱۳۹۸.
  50. قدردانی پدر «شهید راه آزادی» پویا بختیاری از پمپئو
  51. «وزارت اطلاعات والدین پویا بختیاری را تهدید به لغو مراسم چهلم کرد». بی‌بی‌سی فارسی. ۳۰ آذر ۱۳۹۸.
  52. «احضار پدر و مادر پویا بختیاری به وزارت اطلاعات و درخواست برای لغو مراسم فرزندشان». radiofarda.com. رادیو فردا. ۳۰ آذر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱ دی ۱۳۹۸.
  53. «منوچهر بختیاری پدر پویا، از کشته شدگان اعتراضات آبان ۹۸ از مردم ایران دعوت کرد در مراسم چهلم فرزندش شرکت کنند». radiozamaneh.com. رادیو زمانه. ۱۹ آذر ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۱ دی ۱۳۹۸.
  54. «عناصر فعال در استمرار اغتشاش و کشته سازی بازداشت شدند». خبرگزاری مهر. ۳ دی ۱۳۹۸.
  55. «بازداشت خانواده پویا بختیاری در پی پافشاری بر برگزار کردن مراسم چهلم». رادیو فردا. ۳ دی ۱۳۹۸.
  56. «در آستانه برگزاری مراسم چهلم پویا بختیاری، اعضای خانواده او شبانه بازداشت شدند». ایران اینترنشنال. ۳ دی ۱۳۹۸.
  57. «آمریکا بازداشت خانواده پویا بختیاری بدست نیروهای امنیتی را قویا تقبیح کرد». radiofarda.com. رادیو فردا. ۳ دی ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۴ دی ۱۳۹۸.
  58. «وزیر خارجه آمریکا خواستار آزادی فوری پدر و مادر پویا بختیاری شد: جامعه جهانی کنار مردم ایران بایستد». صدای آمریکا. ۴ دی ۱۳۹۸.
  59. «وزیر خارجه آمریکا خواهان آزادی فوری اعضای خانواده پویا بختیاری شد». ایران اینترنشنال. ۴ دی ۱۳۹۸.
  60. «مادربزرگ پویا بختیاری: خانواده‌ام را آزاد نکنید، خودم چهلم برگزار می‌کنم». ایران اینترنشنال. ۴ دی ۱۳۹۸.
  61. «ویدئو مادر بزرگ پویا بختیاری». توئیتر ایران اینترنشنال.
  62. «آرامگاه پویا بختیاری بعد ۶۴ روز هنوز بی‌سنگ». توئیتر رسمی توانا.
  63. «پدر پویا بختیاری از زندان آزاد شد». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۰-۰۱-۲۵. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۶.
  64. «پدر و عموی پویا بختیاری، از قربانیان اعتراضات آبان، آزاد شدند». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۲۶.
  65. BBC News فارسی - جشن منتقدان سینما؛ همایون غنی‌زاده…, retrieved 2020-01-30
  66. «مراسم سیزدهمین جشن انجمن منتقدان/ برندگان و حواشی». سرناخبر - رسانه هنر و فرهنگ. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۳۰.
  67. «منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری، از کشته‌شدگان اعتراضات آبان: شرکت در انتخابات مجلس «قبول ظلم و ستم است» | رادیو زمانه». www.radiozamaneh.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۲۰.
  68. phomayoun. «پدر پویا بختیاری: مردم به «متلاشی شدن جمجمه پویای عزیزم به دستور ملا» رأی بدهند؟ –Kanal Yek TV». دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۲۰.
  69. اینترنشنال، ایران (۹ اردیبهشت ۱۳۹۹). «منوچهر بختیاری». توئیتر رسمی ایران اینترنشنال. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۹.
  70. «فیلم سخنان اعلام دادخواهی منوچهر بختیاری». یوتیوب تلویزیون نغمه.
  71. اسرائیل، رادیو پیام. «منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری، از کشته شدگان اعتراضات آبان ماه: من هرروز فیلم جنازه فرزندم را نگاه می‌کنم | رادیو پیام اسرائیل». دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۰.
  72. «من هرروز فیلم جنازه فرزندم را نگاه می‌کنم». کافه لیبرال.
  73. «منوچهر بختیاری: قبر پویا را تخریب کرده‌اند». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۰۵-۲۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۵-۲۹.
  74. پدر پویا بختیاری از کشته‌های اعتراضات آبان‌ماه می‌گوید سنگ قبر او را شکستند, retrieved 2020-05-29
  75. «ویدیوی منوچهر بختیاری». توئیتر شبکهٔ ایران اینترنشنال.
  76. «منوچهر بختیاری: با ارعاب مجبور به شرکت در مراسم سلیمانی شدم». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۵.
  77. «پدر پویا بختیاری: قاسم سلیمانی، مزدور و آلت‌دست ملاها بود». شبکه جهانی کلمه. ۲۰۲۰-۰۶-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۵.
  78. «پدر پویا بختیاری: حضورم در تشییع سلیمانی با تهدید و ارعاب بود، او مزدور و آلت‌دست ملاها بود». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۰۶-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۶-۲۵.
  79. «پیام خانواده پویا بختیاری در سوگ شجریان». اخترنیوز. ۲۰۲۰-۱۰-۰۹. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۰-۱۶.
  80. «ناپدید شدن پدر پویا بختیاری در جزیره کیش». ایندپندنت فارسی. ۲۴ تیر ۱۳۹۹.
  81. «مادر منوچهر بختیاری از اعتصاب غذای فرزند خود خبر داد». رادیو فردا. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۱۸.
  82. «منوچهر بختیاری، پدر پویا بختیاری از کشته‌شدگان اعتراضات آبان، با قرار وثیقه آزاد شد». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۰-۱۲-۰۶. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۲-۰۶.
  83. «مادربزرگ پویا بختیاری: 'پسرم مهرداد را دزدیده‌اند'». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۱۱-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۳.
  84. «عموی پویا بختیاری ناپدید شد». ایندیپندنت فارسی. ۲۰۲۰-۱۱-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۰۳.
  85. عموی پویا بختیاری به ۵ سال حبس تعلیقی و ممنوعیت خروج از کشور محکوم شد
  86. «ضرب و شتم خانواده نوید افکاری مقابل زندان؛ بازداشت چند ساعته نرگس محمدی و مادران دادخواه». ایران اینترنشنال. ۲۰۲۱-۰۶-۱۲. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۶-۱۲.

منابع

    پیوند به بیرون
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.