کاسپین ماکان

کاسپین ماکان مهر (دی ماه ۱۳۵۰ در تهران) فیلمساز، خبرنگار، عکاس حرفه‌ای، فعال حقوق بشر و کنشگر مسائل سیاسی است. وی در رشته‌های فیلمسازی و معماری تحصیل کرده و از سال ۱۳۷۰ فعالیت‌های فرهنگی و هنری خود را آغاز نمود.

سخنرانی کاسپین ماکان در مراسم افتتاحیه نمایشگاه عکسِ طبیعت جادویی ایران
کاسپین ماکان در حال تصویر برداری از رقص عارفانه، ترکیه
کاسپین ماکان مهر
کاسپین ماکان
زادهٔ۲۰ دی ۱۳۵۰
۱۰ ژانویهٔ ۱۹۷۲ ‏(۴۹ سال)
تهران، ایران
پیشهفعال حقوق بشر، نویسنده، فیلمساز، خبرنگار، عکاس حرفه‌ای و کنشگر مسائل سیاسی
دینبی‌دین

کتاب‌ها

کاسپین ماکان نویسنده دو کتاب به نام‌های نگین طبرستان و بشنو از نی است. کتاب مصور بشنو از نی به مولوی و مقبره وی پرداخته. نمایشگاه تصاویر مولوی به مناسبت هشتصدمین سالروز تولد مولانا در کاخ نیاوران تهران در سال ۱۳۸۷ برگزار گردید. کتاب نگین طبرستان زمانی به چاپ نهایی رسید که کاسپین ماکان در زندان اوین به سر می‌برد. ترجمه این کتاب از زبان پارسی به انگلیسی را علی شعرباف و خطاطی آن را اسرافیل شیرچی بر عهده داشته‌اند.[1]

اقدامات سیاسی

او نامزد ندا آقاسلطان، دختری است که در جریان وقایع بعد از انتخابات ریاست جمهوری ایران در سال ۱۳۸۸ کشته شد. کاسپین ماکان مهر یک روز پس از قتل ندا به مصاحبه با رسانه‌های داخلی و خارجی پرداخته و ابراز داشت که رژیم اسلامی مسئول قتل نداست. او همچنین در مصاحبه با شبکه یک اعلام کرد که ندا سبز نبوده و در انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری شرکت نداشته است. چراکه حکومت اسلامی را پایه و اساس تمامی مشکلات می‌پنداشته.[2] او با انتشار تصاویر واقعی ندا، نام خانوادگی حقیقی او را که به اشتباه صالحی معرفی شده بود تصحیح کرده و بیان داشت که ندا تنها به دنبال آزادی بود. پدر ندا آقاسلطان، علی آقاسلطان نیز در مصاحبه‌هایی این امر را تأیید کرده و تأکید کرد که ندا سبز نبوده و رای نداده است.[3]

کاسپین ماکان شش روز پس از مرگ ندا، و با محاصره منزلش توسط نیروهای امنیتی بازداشت و به مدت دو ماه به زندان افتاد و پس از شکنجه و تهدید و به درخواست سازمان‌های حقوق بشری، با قرار وثیقه آزاد شده، از ایران خارج گردید و به ترکیه گریخت.[4] وی پس از دو ماه از کشور کانادا پناهندگی سیاسی دریافت کرد.[5][6]

وی اعلام کرده‌است که تغییر دین داده‌است و از دلایل خروج وی از ایران، ترس از مجازات اعدام به اتهام «ارتداد»[5] و هم‌چنین عدم شرکت در «دادگاه‌های نمایشی» موسوم به دادگاه متهمان حوادث پس از انتخابات دهم ریاست جمهوری ایران بوده‌است.[6]

رابطه با ندا

کاسپین ماکان با ندا آقاسلطان در زمان رخداد کشته شدنش در یک رابطه دوستی جدی بود، به طوری‌که مادر ندا می‌گوید:[7]

ندا و کاسپین ۲۰ فروردین ماه آشنا شدند و این آشنایی بعد از دوماه به مرحله نامزدی رسیده بود. یعنی بحث خواستگاری مطرح شده بود و قرار بود رسماً با هم ازدواج کنند که تظاهرات شروع و ندا کشته شد و اگر این اتفاق نیفتاده بود ندا و کاسپین با هم ازدواج می‌کردند.

همچنین تصاویر انتشار یافته از ندا که او را در نماهای مختلف در کنار کاسپین و در منزل شخصی او نشان می‌دهند، حاکی از رابطه‌ای بسیار نزدیک می‌باشند.

دستگیری

در تاریخ ۱۳ شهریور ۱۳۸۸ سازمان عفو بین‌الملل اعلام کرد که حکومت ایران، کاسپین ماکان را از تاریخ ۵ تیر ۱۳۸۸ دستگیر کرده و او را تحت فشار گذاشته‌اند تا «اعتراف کند که قتل ندا کار سازمان مجاهدین خلق بوده‌است».[8] کاسپین ماکان شش روز پس از به قتل رسیدن ندا آقاسلطان با حمله نیروهای امنیتی و تک تیراندازهای حکومتی و محاصره منزل شخصی اش مواجه و بازداشت شده و تمام آرشیو کاری و بسیاری از وسایل شخصی اش مصادره می‌گردد. او به مدت دو ماه تحمل شکنجه و بازجویی[9] با قرار وثیقه آزاد شده و از ایران می‌گریزد.

سفر به کشورهای اروپایی

کاسپین ماکان چندی پس از مرگ ندا آقاسلطان و آزادی موقت از زندان، از ایران خارج شد. وی به سوئیس، سوئد، آلمان، ایتالیا و چندین کشور دیگر سفر کرد و در مصاحبه‌هایی پی در پی به انتقاد از نظام جمهوری اسلامی ایران پرداخت. کاسپین ماکان با دعوت سازمان ملل، به سوئیس رفته و در آنجا در رابطه با نقض قوانین حقوق بشر توسط حاکمیت ایران پرداخت.

سخنرانی در پارلمان کانادا

کاسپین ماکان در سال ۲۰۱۰ در پارلمان کانادا سخنرانی کرده و طرح‌های پایه‌ای برای مقابله با حکومت ایران را ارائه داد. او برای اولین بار در جهان طرح تحریم نفت و مشتقات نفتی علیه ایران را مطرح کرد. همچنین تحریم سیستم ترابری از جمله ترابری هوایی و عدم هرگونه فعالیت جمهوری اسلامی در کشور کانادا را ارائه داده و خواستار بسته شدن سفارت ایران در این کشور شد. در این سخنرانی که با عنوان زلزله در کانادا، کاسپین ماکان در پارلمان؛ در رسانه‌های این کشور منتشر شده، نازنین افشین جم نیز او را همراهی کرد.

سفر به اسرائیل

کاسپین ماکان در تاریخ ۲۰ مارس ۲۰۱۰ میلادی، به دعوت شبکه ۲ تلویزیون اسرائیل به این کشور سفر کرد[10][11] و در طول سفرش، با شیمعون پرس رئیس جمهور اسرائیل و هم‌چنین از موزه ید و شم دیدار کرد.[12] مستند این سفر از شبکه ۲ اسرائیل پخش شد.[13]

واکنش‌ها

سفر کاسپین ماکان به کشور اسرائیل، با واکنش‌های فراوانی که عمدتاً انتقادآمیز بود، مواجه شد. از جمله هاجر رستمی‌مطلق، مادر ندا آقاسلطان، در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی فارسی ضمن انتقاد از سفر کاسپین ماکان به اسرائیل گفته بود که «نامزد ندا بودن این حق را برای کاسپین ماکان ایجاد نمی‌کند که به اسرائیل سفر و با شیمون پرز دیدار کند».[7] مسیح علینژاد ادعای نامزدی کاسپین ماکان با ندا آقاسلطان را کذب دانست و ابراهیم نبوی، در مقاله‌ای مدعی شد که «کاسپین ماکان نماینده جنبش سبز نیست».

هرچند در مقابل، حامیان کاسپین ماکان به انتقاد از اصلاح طبلان پرداختند، با این حال در واکنش، کاسپین ماکان از اقدام خود در سفر به کشور اسرائیل و ملاقات با رئیس‌جمهور آن کشور دفاع کرده و در مصاحبه‌ای با بی‌بی‌سی فارسی گفت که «سفر او با قصد انسان‌دوستانه و با هدف شکستن تصویری که نظام جمهوری اسلامی ایران از یک «دشمن فرضی» به نام اسرائیل در ذهن مردم ایران ساخته‌است و با عنوان یک فرد مستقل و نه وابسته به گروه‌های سیاسی صورت گرفته‌است».[14] او همچنین سعی کرد تا در مصاحبه اش با فرشته قاضی به تمام شایعات پایان دهد. اما تنها چند روز بعد مصاحبه وی از سایت روز آنلاین حذف گردید.

پانویس
  1. خرید کتاب نگین طبرستان اثر کاسپین ماکان در ایران بایگانی‌شده در ۲۴ سپتامبر ۲۰۱۵ توسط Wayback Machine, کتاب فردا
  2. کاسپین ماکان: ندا رای نداده بود. ندا مخالف کل حکومت اسلامی بود در یوتیوب, کانال یک
  3. [ http://iusnews.ir/?pageid=112860&پدر%20آقاسلطان:ندا%20سبز%20نبود&1389-04-31 علی آقاسلطان: ندا اصلاً سبز نبود. ما هم نیستیم], خبرنامه دانشجویان ایران
  4. Neda's fiance: Iran will be free, Jerusalem Post
  5. کاسپین ماکان در مصاحبه با روز:قصد سوءاستفاده از نام ندا را ندارم بایگانی‌شده در ۶ آوریل ۲۰۱۰ توسط Wayback Machine, روز آنلاین
  6. Freedom was a very big issue to her, The Spiegel
  7. خانواده ندا آقا سلطان: کاسپین ماکان نماینده ما نیست, بی‌بی‌سی فارسی
  8. Neda Agha Soltan murder witness at risk of torture in Tehran prison, The Amnesty International
  9. کاسپین ماکان: مرا کتک می‌زدند و می‌گفتند: مطمئن باش که ۴ بار اعدام داری در یوتیوب, بی‌بی‌سی فارسی
  10. کاسپین ماکان نامزد ندا آقا سلطان به اسرائیل آمده است, وزارت امور خارجه اسرائیل
  11. "העם האירני עוד ינצח", ערוץ 2
  12. دیدار رئیس جمهوری اسرائیل با کاسپین ماکان, وزارت امور خارجه اسرائیل
  13. مستند سفر کاسپین ماکان به اسرائیل, شبکه ۲ اسرائیل
  14. «دلایل کاسپین ماکان برای سفر به اسرائیل». وبگاه بی‌بی‌سی. ۵ فروردین ۱۳۸۹.

منابع

پیوند به بیرون

پانویس
    This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.