متهمان نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران
متهمان نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران اشخاص و نهادهای وابسته به نظام جمهوری اسلامی ایران به ویژه در ردهٔ سران سیاسی، امنیتی، نظامی، انتظامی و قضایی و حتی فقهی (اجتهاد و مرجعیت) هستند که از دیدگاه شمار چشمگیری از کشورهای عضو سازمان ملل و نیز فعالان و نهادهای حقوق بشری مانند شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و دیوان بینالمللی دادگستری (در لاهه) و مراکز و گروههای ایرانی فعال در زمینهٔ حقوق بشر در داخل (مانند کانون مدافعان حقوق بشر) و بیرون از ایران و همچنین کسانی که از سوی حکومت جمهوری اسلامی، حقوق انسانیشان نقض شدهاست، جزو ناقضان حقوق بشر هستند. نظام جمهوری اسلامی-که مبتنی بر ولایت فقیه است-هیچگاه اتهام نقض حقوق بشر را نپذیرفتهاست.
نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
بخشی از تاریخ جمهوری اسلامی ایران | |||||||
|
نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی
«آیا میدانید که جنایاتی در زندانهای جمهوری اسلامی به نام اسلام در حال وقوعند که شبیه آن در رژیم منحوس شاه، هرگز دیده نشد؟! آیا میدانید که تعداد زیادی از زندانیها تحت شکنجه توسط بازجویانشان کشته شدهاند؟! آیا میدانید که در زندان [شهر] مشهد، حدود ۲۵ دختر به خاطر آنچه بر آنها رفته بود، مجبور به درآوردن تخمدان یا رحم شدند؟! آیا میدانید که در برخی زندانهای جمهوری اسلامی، دختران جوان به زور، مورد تجاوز قرار میگیرند!»
«بزرگترین جنایتی که در جمهوری اسلامی شده و در تاریخ، ما را محکوم میکند، به دست شما انجام شده و [نام] شما را در آینده، جزو جنایتکاران در تاریخ مینویسند!»
حسینعلی منتظری، در آغاز جلسهٔ خصوصی با مسئولان «هیئت مرگ»[7][8][9][10][11][12][13][14][15][16][17][18][19] یعنی حسینعلی نیری، مصطفی پورمحمدی، سید ابراهیم رئیسی و مرتضی اشراقی در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۳۶۷.[20]
«باید در خانهاش محبوس باشد تا با مرضش بپوسد و بمیرد». (گفتهٔ سید روحالله خمینی دربارهٔ سید محمدکاظم شریعتمداری)[21]
«کمی قبل از فوت آیتالله آذری قمی، من (محمد مؤمن) به دیدار آقا (سید علی خامنهای) رفتم و از ایشان درخواست کردم [که] اگر اجازه بفرمایند، حصر بیت آیتالله آذری، برداشته شود تا بلکه ایشان بتواند برای درمان بیماری حادّش روانه بیمارستان گردد که در غیر این صورت، در مورد ایشان، بیم جانی میرود. آقا [خامنهای] در پاسخ خواستهٔ من گفتند: به دَرَک!»[22]
«خمینی را در آینده، خونریز، سفاک و فتاک، لقب خواهند داد».
حسینعلی منتظری، در جلسهٔ خصوصی با مسئولان هیئت مرگ[23][24] یعنی حسینعلی نیری، مصطفی پورمحمدی، سید ابراهیم رئیسی و مرتضی اشراقی در تاریخ ۲۴ مرداد ۱۳۶۷.[25]
شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد بارها[26][27][28][29][30][31][32][33][34][35][36][37][38][39][40] و همچنین دیوان بینالمللی دادگستری[41] و شمار چشمگیری از کشورهای جهان، از جمله، ۴۷ کشور در بیانیهای[42][43][44][45][46][47] و در نشست دیگری ۷۹ کشور (در آبان سال ۱۳۹۹)،[48] دهها نهاد حقوق بشری،[49] نقض حقوق بشر در ایران به دست مسئولان حکومت جمهوری اسلامی را محکوم کردهاند.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، دولت آمریکا[50] ایران را به همراه کره شمالی، چین و روسیه، به دلیل نقض شدید حقوق بشر، از جمله، انجام یا اجازه انجام خشونت بر ضد اقلیتهای دینی و قومی، محدود ساختن آزادی بیان و آزادی گردهمایی، متهم کرد.[51][52]
در ۲۳ بهمن ۱۳۹۹ بیش از صد تن از نمایندگان مجلس نمایندگان ایالات متحده آمریکا از هر دو حزب دموکرات و جمهوریخواه، قطعنامهای را به امضا رساندند که در آن از ایران دموکراتیک و سکولار پشتیبانی شده نیز و توطئههای تروریستی نظام جمهوری اسلامی ایران را محکوم میکند. در این قطعنامه، اشاره شده که حکومت جمهوری اسلامی، بارها مردم معترض ایران را در گذشته از جمله، در جریان اعدامهای گسترده ۱۳۶۷، اعتراضات دانشجویی سال ۱۳۷۸، اعتراضات سراسری ۱۳۸۸ (تا ۱۳۹۰)، اعتراضات سراسری دی ۱۳۹۶ و اعتراضات سراسری آبان ۱۳۸۹ سرکوب کردهاست.[53]
برخی از ناقضان حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران
نام برخی از مسئولان (تحریم شده یا نشدهٔ) نقض کنندهٔ حقوق بشر در جمهوری اسلامی[54][55] عبارت است از:
- سید روحالله خمینی؛ حوزوی (مرجع تقلید)، بنیانگذار نظام جمهوری اسلامی ایران؛[56][57][58]
- سید علی خامنهای؛ حوزوی (مرجع تقلید)، رئیسجمهور در دهه ۶۰ و نیز دومین رهبر و ولی فقیه نظام جمهوری اسلامی ایران؛[59][60][61][62][63][64][65][66][67][68][69][70][71][72][73][74][75][76]
- یوسف صانعی؛ حوزوی (مرجع تقلید)، عضو پیشین شورای نگهبان نیز و دادستان کل پیشین کشور؛[77]
- سید عبدالکریم موسوی اردبیلی؛ حوزوی (مرجع تقلید)، رئیس پیشین دیوان عالی کشور و دادستان کل پیشین کشور؛[77]
- سید محمود هاشمی شاهرودی؛ حوزوی (مرجع تقلید)، رئیس اسبق قوهٔ قضائیهٔ جمهوری اسلامی ایران و رئیس پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام؛[78][79][80]
- سید ابراهیم رئیسی؛ حوزوی، دادستان کل پیشین کشور، داستان کل سابق دادگاه ویژه روحانیت، از اعضای هیئت مرگ[81][82][83][84][85][86][87][88][89][90][91][92][93][94] در اعدام دستهجمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷، رئیس آستان قدس رضوی، رئیس قوه قضاییه؛[95][96][97][98][99][100]
- سید مجتبی خامنهای؛ حوزوی، فرزند علی خامنهای؛[101]
- تقی گیوهچی (محمدتقی مصباح یزدی)؛ حوزوی، عضو پیشین مجلس خبرگان رهبری و نیز عضو پیشین شورای عالی انقلاب فرهنگی؛[77]
- حسن روحانی؛ حوزوی، رئیسجمهور حکومت جمهوری اسلامی ایران؛[76][102][103]
- علی قدوسی (داماد سید محمدحسین طباطبایی)؛ حوزوی، دادستان کل پیشین انقلاب اسلامی، مدیر پیشین مدرسه حقانی، عضو شورای عالی قضایی؛[77]
- مصطفی پورمحمدی؛ حوزوی، وزیر کشور در دولت محمود احمدینژاد، وزیر دادگستری در دولت حسن روحانی؛ یکی از اعضای هیئت مرگ[88][89] در اعدام دستهجمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷؛[104][105][95][106]
- سید محمد بهشتی؛ حوزوی، دبیرکل حزب جمهوری اسلامی و نخستین رئیس دیوان عالی کشور و رئیس شورای عالی قضایی؛[77]
- محمدباقر قالیباف؛ رئیس مجلس شورای اسلامی و فرماندهٔ اسبق نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی؛[107][108]
- علیاکبر ناطق نوری؛ حوزوی، فرمانده پیشین کمیته انقلاب اسلامی، رئیس سابق دفتر بازرسی خامنهای، وزیر پیشین کشور، سومین رئیس مجلس شورای اسلامی و نیز عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام؛[77]
- مرتضی اشراقی؛ دادستان اسبق انقلاب تهران و یکی از اعضای هیئت مرگ[88][89] در اعدام دستهجمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷؛[109][110][111]
- حسینعلی نیری، حوزوی، رئیس اسبق دیوان عالی کشور، یکی از اعضای هیئت مرگ[88][89] در اعدام دستهجمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷؛[112][113][114][115]
- سعید امامی (نام مستعار: سعید اسلامی)، معاون وزیر اطلاعات در دولت رفسنجانی، از آمران پروژه قتلهای زنجیرهای ایران؛[116][117][118]
- قربانعلی دری نجفآبادی، حوزوی، دادستان کل کشور در دهه ۸۰ و وزیر اطلاعات در دولت سید محمد خاتمی؛[119][120][121][122]
- علی فلاحیان؛ حوزوی، وزیر اطلاعات دولت رفسنجانی؛[123][124][125]
- محمداسماعیل شوشتری؛ وزیر پیشین دادگستری، رئیس پیشین سازمان زندانها و نیز یکی از عاملان اعدام دستهجمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷؛[126][127][77]
- سید محمود علوی؛ حوزوی، وزیر اطلاعات جمهوری اسلامی؛[95][128]
- سید حسین پورمیرغفاری (سید حسین موسوی تبریزی داماد حسین نوری همدانی مرجع تقلید)؛[129][130])؛ حوزوی، دادستان کل پیشین انقلاب اسلامی؛[131][132][77][133][134][135][136][137]
- سید ابوالفضل موسوی تبریزی؛ دادستان پیشین کل کشور، نمایندهٔ پیشین مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری؛[77][138]
- هاشم علوی؛ معاون پیشین وزارت اطلاعات؛[77]
- سید حسین موسوی خامنه (میرحسین موسوی)؛ نخستوزیر در دهه ۶۰، رئیس پیشین دفتر سیاسی حزب جمهوری اسلامی، رئیس ستاد انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۶۰؛[76][139]
- محمدصادق صادقی گیوی (صادق خلخالی)؛ حوزوی، حاکم شرع دادگاههای انقلاب در دهه ۶۰ و نیز صادر کننده حکم اعدام تعداد قابل توجهی از مخالفان در اوایل انقلاب ۱۳۵۷؛[140][141][142][143]
- محمد محمدی ریشهری، حوزوی، رئیس حرم شاه عبدالعظیم، نمایندگی ولی فقیه و در گذشته: وزیر اطلاعات؛ رئیس دادگاه انقلاب ارتش، حاکم شرع دادگاههای انقلاب اسلامی، دادستان کل کشور، دادستان دادگاه ویژه روحانیت؛[144][145]
- محمد محمدی گیلانی، حوزوی، رئیس دیوان عالی کشور و رئیس دادگاههای انقلاب و دبیر شورای نگهبان در دهه ۶۰؛[146][147]
- محمد محمدی گلپایگانی؛ حوزوی، مشاور و رئیس دفتر رهبر جمهوری اسلامی؛[148]
- احمد جنتی؛ حوزوی، قاضی پیشین دادگاههای انقلاب در چند شهر، نماینده ولی فقیه و امام جمعه، دبیر شورای نگهبان، رئیس مجلس خبرگان رهبری، دبیر شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی، رئیس پیشین سازمان تبلیغات اسلامی، رئیس پیشین ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر، عضو شورای عالی تبلیغات خارجی، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام؛[77][149]
- غلامرضا حسنی؛ حوزوی، رئیس پیشین کمیتههای انقلاب اسلامی در آذربایجان غربی و نیز نماینده ولی فقیه و امام جمعهٔ پیشین شهر ارومیه؛[77]
- محمد مقیسه (نام مستعار: ناصریان)؛ حوزوی، یکی از رئیسان دادگاه انقلاب تهران، سرپرست پیشین زندان گوهردشت (کرج)، دادیار پیشین زندان اوین، رئیس پیشین شعبه دادگاه حجاب و ماهواره در تهران؛[121][95][122][150]
- جمال کریمیراد؛ حوزوی، وزیر پیشین دادگستری، دادیار پیشین دادسرای عمومی و انقلاب، دادستان سابق عمومی کردستان، رئیس پیشین دادگاه انقلاب؛[77]
- ابوالقاسم صلواتی؛ از رئیسان دادگاه انقلاب تهران؛[121][95][122]
- سعید حجاریان کاشانی (نامهای مستعار: جهانگیر صالحپور[151] و سعید مظفری[152])؛ معاون پیشین وزیر اطلاعات، پاسدار سابق کمیته انقلاب اسلامی، مشاور پیشین سیاسی رئیسجمهور و نیز از طراحان «جنبش اصلاحطلبی (دوم خرداد)»؛[153][77]
- عبدالصمد خرمآبادی؛ دبیر کارگروه تعیین مصادیق محتوای مجرمانه و از حامیان فیلترینگ شبکههای اجتماعی محبوب در ایران؛[154][155][156]
- سید علیاکبر محتشمیپور؛ حوزوی، وزیر پیشین کشور؛[77]
- عباس جعفری دولتآبادی؛ دادستان پیشین تهران؛[157][121][122]
- محمدمهدی ربانی املشی؛ حوزوی، دادستان کل پیشین کشور؛[77]
- عبدالعلی علیعسگری؛ رئیس صدا و سیما؛[154]
- حسین اللهکرم، از سران انصار حزبالله؛[121][154][122]
- ابوالحسن فیروزآبادی، رئیس پیشین ستاد مشترک نیروهای مسلح ایران، مشاور ارشد نظامی رهبر جمهوری اسلامی، دبیر شورای عالی فضای مجازی؛[154][157]
- روحالله حسینیان؛ حوزوی، جانشین اسبق نماینده دادگاه انقلاب در وزارت اطلاعات؛[158][159][160]
- محمدعلی جعفری، فرمانده کل پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[121][157][161][122]
- حبیبالله عسگراولادی؛ عضو پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام، وزیر پیشین بازرگانی، نماینده سابق مجلس شورای اسلامی، معاون پیشین نخستوزیر ایران، رئیس پیشین سازمان اوقاف؛[77]
- اسماعیل احمدیمقدم؛ فرمانده سابق نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران؛[121][157][122]
- صادق لاریجانی؛ حوزوی، رئیس پیشین قوه قضاییه؛[157][162][163]
- غلامحسین محسنی اژهای؛ حوزوی، وزیر وزارت اطلاعات در دولت احمدینژاد، دادستان اسبق کل کشور، رئیس پیشین دادگاه ویژه روحانیت و معاون اول قوه قضاییه قوه قضاییه؛[157][161][121][122]
- سید عزتالله ضرغامی؛ رئیس اسبق سازمان صدا و سیما؛[157]
- محمدرضا مهدوی کنی؛ حوزوی، فرمانده پیشین کمیته انقلاب اسلامی، سومین رئیس مجلس خبرگان رهبری، نخستوزیر ایران، دبیر پیشین شورای نگهبان، یکی از وزیران پیشین کشور؛[77]
- مرتضی تمدن، استاندار پیشین تهران؛[157]
- سید علیرضا آوایی؛ وزیر دادگستری؛ یکی از عاملان اعدام دستهجمعی زندانیان عقیدتی-سیاسی ایران در تابستان ۱۳۶۷؛[164][165]
- اصغر جهانگیر؛ سازمان زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی کشور؛[95]
- محمدجواد آذری جهرمی؛ وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات؛[95]
- حسین اشتری؛ فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران؛[95]
- عبدالرضا رحمانی فضلی؛ وزیر کشور دولت حسن روحانی؛[95]
- محمدعلی رحمانی؛ حوزوی، مسئول پیشین سازمان بسیج، نماینده ولی فقیه و نیز رئیس پیشین سازمان عقیدتی-سیاسی نیروی انتظامی؛[77][166]
- غلامحسین غیبپرور؛ فرمانده بسیج؛[95][167]
- منصور غلامی؛ وزیر علوم؛[95]
- حجتالله خدایی سوری؛ رئیس زندان اوین؛[168]
- صادق محصولی؛ وزیر پیشین کشور و وزیر رفاه؛[121][161]
- حیدر مصلحی؛ حوزوی، وزیر اطلاعات در دورهٔ احمدینژاد؛[161]
- سبزوار رضایی میرقائد، معروف به محسن رضایی؛ یکی از فرماندهان پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام؛[169][170]
- سید یحیی رحیمصفوی؛ مشاور علی خامنهای در امور نیروهای مسلح و نیز فرمانده پیشین کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[77]
- مصطفی محمدنجار؛ وزیر کشور و جانشین فرمانده کل قوا در نیروی انتظامی جمهوری اسلامی؛[161]
- احمدرضا رادان؛ جانشین سابق فرمانده کل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی و رئیس پلیس تهران؛[161][121][122]
- عباس پیرعباسی؛ یکی از قاضیان دادگاه انقلاب؛[121][122]
- محمد سرافراز؛ مدیر بخش برونمرزی سازمان صدا و سیما و تلویزیون انگلیسیزبان پرس تی وی... ؛[155][156]
- امیر مرتضوی؛ معاون دادستان دادگستری مشهد؛[121][122]
- غلامعلی رشید؛ فرمانده قرارگاه مرکزی خاتمالانبیا (سپاه)؛[171]
- مالک اژدر شریفی؛ رئیس دادگستری آذربایجان شرقی؛[121][122]
- سید احمد زرگر؛ قاضی یکی از دادگاههای تجدید نظر استان تهران؛[121][122]
- وحید حقانیان؛ معاون اجرایی و امور ویژه بیت رهبری؛[172][173][174]
- محسن رفیقدوست؛ وزیر سپاه پاسداران و نیز رئیس پیشین بنیاد مستضعفان و جانبازان انقلاب اسلامی؛[77]
- علی اکبر یساقی؛ یکی از قاضیان دادگاه انقلاب مشهد؛[121][122]
- مصطفی بزرگنیا؛ رئیس بند ۳۵۰ زندان اوین؛[121][122]
- علیاکبر ولایتی؛ مشاور امور بینالملل رهبر جمهوری اسلامی ایران، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام، رئیس هیئت امنای دانشگاه آزاد اسلامی؛[175]
- عبدالله عراقی؛ جانشین فرمانده سپاه پاسداران؛[121][122]
- علی فضلی؛ جانشین فرمانده بسیج؛[121][122]
- حسین دهقان؛ مشاور فرمانده کل قوا (رهبر جمهوری اسلامی ایران) در حوزه صنایع دفاعی و دومین فرماندهٔ نیروی هوایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[176][177][178]
- حسین همدانی؛ یکی از فرماندهان بلندپایه پیشین سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، رئیس پیشین قرارگاه محمد رسولالله (سپاه)، اولین فرمانده نظامیان ایرانی مداخلهگر در سوریه و مسئول تشکیل شبهنظامیان پشتیبان بشار اسد؛[121][179][180][122]
- علی رازینی؛ حوزوی، دادستان اسبق انقلاب تهران، رئیس سازمان قضایی نیروهای مسلح، رئیس کل پیشین دادگستری تهران، رئیس سابق دیوان عدالت اداری، رئیس اسبق دادگاه ویژه روحانیت؛[181]
- علی خلیلی؛ رئیس قرارگاه ثارالله (یکی از قرارگاههای مهم امنیتی سپاه)؛[121][122]
- بهرام مطلقی (حسینی)؛ فرمانده قرارگاه سیدالشهدا (سپاه)؛[121][122]
- غلامعلی حداد عادل؛ پدرزن پسر خامنهای، چهارمین رئیس مجلس شورای اسلامی؛[182][183]
- حسن حداد (الیاس حسن زارع دهنوی)؛[122][184]
- فضلالله مهدیزادهٔ محلاتی (فضلالله محلاتی)؛ حوزوی، نماینده ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[77]
- حمیدرضا عمادی؛ مدیر اتاق خبر پرس تی وی (سازمان وابسته به نظام جمهوری اسلامی ایران)؛[155][156]
- موسی واعظی؛ یکی از مسئولان پیشن وزارت اطلاعات تهران و نیز جزو رئیسان پیشین زندان؛[77]
- عزیزالله رجبزاده؛ فرمانده سابق نیروی انتظامی تهران؛[121][122]
- علی مبشری؛ حوزوی، مستشار دیوان عالی کشور، معاون پیشین قضائی دیوان عدالت اداری، رئیس پیشین دادگاه انقلاب استان تهران و نیز حاکم شرع اوین در دههٔ ۱۳۶۰؛[77]
- اسدالله جعفری؛ دادستان استان مازندران؛[155][156]
- حسین ساجدینیا؛ فرمانده نیروی انتظامی تهران؛[121][122]
- اکبر هاشمی رفسنجانی؛ حوزوی، رئیس مجلس شورای اسلامی در دهه ۶۰؛ رئیسجمهور در دهه ۷۰؛ رئیس اسبق مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس اسبق مجلس خبرگان رهبری؛[185][186]
- محمد یزدی؛ حوزوی، چهارمین رئیس مجلس خبرگان رهبری و چهارمین رئیس قوهٔ قضائیهٔ جمهوری اسلامی ایران؛[187][188][189][190][191][192]
- سید حسن شریعتی؛ رئیس دادگستری مشهد؛[121][122]
- سید محمد سلطانی؛ یکی از قاضیان دادگاه انقلاب مشهد؛[121][122]
- علی صیاد شیرازی؛ فرمانده پیشین در کردستان، یکی از فرماندهان جنگ و نیز از فرماندهان پیشین ارتش؛[77]
- محمدحسین باقری؛ رئیس ستاد کل نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران؛
- رحیم حملبر؛ یکی از قاضیان دادگاه انقلاب تبریز؛[155][156]
- محمد نیازی؛ حوزوی، رئیس پیشین سازمان قضایی نیروهای مسلح و نیز رئیس پیشین سازمان بازرسی کل کشور؛[77]
- علیاکبر حیدریفرد؛ یکی از بازپرسان پیشین شعبه امنیت؛[121][122]
- محمدعلی حیدری؛ حوزوی، نماینده ولی فقیه و امام جمعه نهاوند، از فرماندهان پیشین کمیته انقلاب اسلامی، قاضی شرع دادگاههای استان همدان؛[77]
- غلامحسین نادی؛ حوزوی، حاکم (قاضی) شرع، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی؛[77]
- غلامحسین رمضانی؛ حوزوی، رئیس پیشین سازمان حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی جمهوری اسلامی (ناجا)، رئیس پیشین حفاظت اطلاعات سپاه پاسداران و نیز رئیس حفاظت اطلاعات وزارت دفاع؛[193]
- غلامحسین اسماعیلی؛ رئیس سازمان زندانها؛[121][122]
- علی اشرف رشیدی اقدم؛ یکی از رئیسان سازمان زندان اوین؛[155][156]
- فرجالله صداقت؛ رئیس پیشین زندان اوین؛[121][122]
- علیمحمد بشارتی جهرمی؛ وزیر پیشین کشور، عضو نخستین شورای فرماندهی و از بنیانگذاران سپاه پاسداران، مسئول پیشین اطلاعات و تحقیقات سپاه، نماینده دوره اول مجلس شورای اسلامی، جانشین پیشین وزیر امور خارجه، وزیر پیشین کشور، مشاور پیشین امنیتی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و نیز مشاور سیاسی رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام؛[77][194][195]
- محمدعلی زنجیرهای؛ جانشین رئیس سازمان زندانها؛[121][122]
- سید محمدباقر موسوی؛ یکی از قاضیان دادگاه انقلاب اهواز؛[155][156]
- سید محمد موسوی خوئینیها؛ حوزوی، مشاور پیشین رئیسجمهور ایران، رئیس مرکز تحقیقات استراتژیک و دادستان کل پیشین کشور؛[77]
- عبدالحمید محتشم؛ از اعضای انصار حزبالله؛[154]
- حمید استاد؛ از اعضای انصار حزبالله؛[154]
- حسن شاهوارپور؛ فرمانده سپاه استانی ولی عصر خوزستان؛[196]
- یوسف کلاهدوز؛ یکی از بنیانگذاران سپاه پاسداران؛[77]
- علی یونسی؛ حوزوی، وزیر پیشین اطلاعات و نیز مشاور رئیسجمهور در امور اقوام و اقلیتهای دینی و مذهبی؛[77]
- لیلا واثقی؛ فرماندار شهرستان قدس[197][198]
- احمد پورنجاتی؛ مدیر کل پیشین فرهنگی وزارت اطلاعات و نیز جانشین پیشین رئیس سازمان صدا و سیما؛[77]
- غلامرضا منصوری؛ حوزوی، بازپرس پیشین شعبه ۹ دادسرای کارکنان دولت و سرپرست دادسرای فرهنگ و رسانه و قاضی اجراییات شهرستان لواسان.[199][200]
- مرتضی کیاستی؛ یکی از قاضیان دادگاه انقلاب اهواز؛[155][156]
- سهراب سلیمانی، مدیرکل پیشین زندانهای استان تهران[201]
- قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه و فرمانده جنگ در سوریه و عراق و یمن و افغانستان….[202][203]
- مجید انصاری؛ حوزوی، نخستین رئیس سازمان زندانها، معاون حقوقی رئیسجمهور، نماینده پیشین مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی؛[77]
- سید رضا موسویتبار؛ رئیس دادستانی دادگاه انقلاب شیراز؛[155][156]
- محسن قمی؛ حوزوی، معاون ارتباطات بینالملل دفتر علی خامنهای و نیز رئیس پیشین نهاد نمایندگی رهبری در دانشگاهها؛[204]
- احمد مروی؛ عضو جامعه روحانیت مبارز، معاون پیشین سیاسی دادستانی کل انقلاب، معاون پیشین دفتر علی خامنهای در امور ارتباطات حوزوی؛[205]
- عباس آقازمانی (معروف به ابوشریف)؛ حوزوی-نظامی، نخستین فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[77]
- محمدجواد ایروانی؛ رئیس پیشین ستاد اجرایی فرمان امام، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام؛[206]
- مرتضی مقتدایی؛ حوزوی، رئیس پیشین دیوان عالی کشور، دادستان کل پیشین کشور، نماینده ولی فقیه و نیز عضو شورای عالی حوزه علمیه قم؛[77]
- محسن محمدی اراکی (محسن محمدی عراقی)؛ حوزوی، عضو پیشین مجلس خبرگان رهبری، یکی از رئیسان دادگاه انقلاب اسلامی؛[207]
- غلامحسین رهبرپور؛ حوزوی، یکی از رئیسان پیشین دادگاه انقلاب اسلامی تهران؛[77]
- محمد مخبر؛ رئیس پیشین ستاد اجرایی فرمان امام، عضو هیئت مدیره ایرانسل؛[208]
- نوراحمد لطیفی؛ معاون وزیر بهداری از سال ۱۳۶۰ تا ۱۳۶۳؛[209]
- سید شمسالدین کاظمی؛ بازپرس دادگاه انقلاب دزفول در دهه ۶۰؛[210]
- فتحالله امید نجفآبادی؛ حوزوی، حاکم شرع (قاضی) و نیز نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی؛[77]
- مجید ترابپور؛ مدیر کل سازمان زندانهای استان فارس و کهگیلویه و بویر احمد از دهه ۶۰ تا دستِکم ۱۳۷۴؛[211]
- رضا صرامی؛ رئیس پیشین سازمان زندانهای استان خوزستان؛[212]
- ابوالقاسم خزعلی؛ حوزوی، عضو پیشین شورای نگهبان؛[77]
- محمدکاظم بهرامی؛ حوزوی، رئیس دیوان عدالت اداری کشور و نیز رئیس پیشین سازمان قضایی نیروهای مسلح؛[213][77][214][215][216]
- منصور ارضی؛ مداح بیت خامنهای؛[77]
- مرتضی فهیم کرمانی؛ حوزوی، رئیس پیشین دادگاه انقلاب اسلامی، کرمان نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری؛[77][217][218]
- عبدالمجید معادیخواه؛ حوزوی، قاضی شرع دادگاه انقلاب، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی؛[77]
- محمدعلی موحدی کرمانی؛ حوزوی، نمایندگی ولی فقیه در سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، رئیس پیشین مجمع تشخیص مصلحت نظام، نمایندهٔ پیشین مجلس خبرگان رهبری و مجلس شورای اسلامی؛[77]
- محمد حسین زیبایینژاد (حسین نجات)؛ جانشین رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، فرمانده پیشین سپاه حفاظت ولیامر (سپاه محافظت از خامنهای) و نیز فرمانده قرارگاه ثارالله سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[219][220]
- ابوالقاسم سرحدیزاده؛ نمایندهٔ پیشین مجلس شورای اسلامی و وزیر پیشین کار و امور اجتماعی؛[77]
- سید محمدعلی موسوی جزایری؛ حوزوی، نمایندهٔ مجلس خبرگان رهبری، رئیس حوزه علمیه اهواز و نیز در گذشته، ولی فقیه و امام جمعه اهواز؛[77]
- حسن محمدی؛ یکی از مدیران بلندپایه وزارت اطلاعات؛[221][77]
- سید محمد غرضی؛ یکی از پایهگذاران کمیته انقلاب اسلامی و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، وزیر پیشین نفت ایران، وزیر پیشین پست و تلگراف و تلفن و نیز معاون پیشین استاندار کردستان؛[77]
- سرمدی (که در منابع گوناگون، با نامهای ناصر،[222] حمید[223] و علی،[224] از وی یاد شدهاست)، معاون پیشین وزیر اطلاعات؛
- عبدالرحیم ربانی شیرازی؛ حوزوی، نمایندهٔ ولی فقیه (نمایندهٔ خمینی، از جمله، در غائله کردستان و آذربایجان)، عضو پیشین مجلس خبرگان قانون اساسی و مجلس خبرگان رهبری و شورای نگهبان رهبری؛[77]
- عباس دوزدوزانی؛ یکی از پایهگذاران سپاه پاسداران؛[77]
- حمید نوری؛ یکی از کارمندان پیشین قوه قضاییه و نیز عضو «هیئت اعدام (کمیتهٔ مرگ)» در گوهردشت (کرج) در قتلعام سال ۱۳۶۷؛[225][226][227][228][229][230][231][232][233][234][235][236]
- سید حسن شاهچراغی؛ حوزوی، رئیس پیشین دفتر دادستانی کل انقلاب، سرپرست سابق مؤسسه کیهان، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی؛[77]
- علی ربیعی (نام مستعار: عباد)؛ معاون پیشین حقوقی و پارلمانی وزیر اطلاعات و نیز وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی ایران؛[237][238]
- رشید جلالی جعفری؛ یکی از فرماندهان سپاه پاسداران، معاون پیشین امنیتی و انتظامی وزیر کشور، معاون پیشین وزیر اطلاعات؛[77]
- مصطفی کاظمی (قتلهای زنجیرهای) (نامهای مستعار: هاشمی و موسوی)، مدیر کل پیشین اداره اطلاعات استان فارس، جانشین معاون سابق وزیر اطلاعات و از عوامل اصلی جریان قتلهای زنجیرهای ایران؛[77][239][240][241]
- منیرالدین شیرازی؛ حوزوی و نیز نماینده پیشین ولی فقیه؛[77]
- خسرو قنبری تهرانی (خسرو تهرانی)؛ مسئول پیشین دفتر اطلاعات نخستوزیری و نیز معاون پیشین وزارت اطلاعات؛[77]
- سید مرتضی بختیاری؛ حوزوی، وزیر پیشین دادگستری، دادستان پیشین عمومی، انقلاب و ویژه روحانیت مشهد، رئیس پیشین سازمان زندانها، معاون سابق سیاسی امنیتی دادستان کل کشور و نیز رئیس پیشین حوزه ریاست قوه قضاییه؛[242][77][243]
- احمد وحیدی؛ وزیر پیشین دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، معاون پیشین اطلاعات ستاد مشترک سپاه؛[77][244][245][246]
- منوچهر متکی؛ مشاور رهبر و معاون بینالملل بیت رهبری، وزیر پیشین امور خارجه و نیز رئیس پیشین اداره هفتم سیاسی وزارت امور خارجه؛[77]
- سید علیاصغر حجازی؛ حوزوی، معاون امنیتی-سیاسی بیت رهبری (خامنهای)، معاون پیشین امور خارجی وزارت اطلاعات، قاضی پیشین شرع در خوزستان؛[247][248][249][77][250][251][252]
- محمدحسین صفار هرندی؛ مشاور پیشین فرمانده کل سپاه پاسداران، مسئول پیشین دفتر سیاسی سپاه، وزیر پیشین فرهنگ و ارشاد اسلامی و نیز عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام؛[77]
- مصطفی نظری؛ دادستان عمومی و انقلاب شوش؛[253]
- فرهاد نظری؛ فرمانده پیشین پلیس تهران؛[77]
- محمد سلیمی (روحانی)؛ حوزوی، حاکم پیشین شرع دادگاه انقلاب اسلامی، رئیس پیشین سازمان قضایی نیروهای مسلح استان همدان، رئیس سابق شعبه ۳۱ دیوان عالی کشور، دادستان پیشین کل ویژه روحانیت کشور.[254]
فهرست نام برخی از بازجویان و شکنجهگران جمهوری اسلامی
- اسدالله لاجوردی، عضو شورای مرکزی حزب مؤتلفه اسلامی و نیز دادستان اسبق انقلاب تهران و رئیس زندان اوین و رئیس سازمان زندانهای ایران در دهه ۶۰؛[256][257][258][259]
- حسن رحیمپور ازغدی؛ حوزوی، بازجو در دهه ۶۰، از استادان دانشگاه سپاه پاسداران (دانشگاه امام حسین) و نیز عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی؛[77]
- جواد عباسی کنگوری (نامهای مستعار: جواد آزاده و جواد آملی)؛ بازجوی پیشین ساواک[260] و بعدها بازجوی وزارت اطلاعات و سپس یک نهاد امنیتی موازی؛[261][262][263][264]
- داوود رحمانی، نخستین رئیس زندان قزلحصار تهران؛[265]
- محمد کچوئی، اولین رئیس زندان اوین در دورهٔ جمهوری اسلامی؛
- حسین شریعتمداری، نماینده ولی فقیه در مؤسسه کیهان. وی به عنوان معاون اجتماعی وزارت اطلاعات، بازجوی برخی از زندانیان عقیدتی و سیاسی بود.[266][267]
- محمدرضا نقدی، فرمانده پیشین بسیج.[121][122][268] پرونده شکنجه شهرداران تهران (غلامحسین کرباسچی و مدیرانش) یکی از معدود مواردی بود که در دستگاه قضایی، دولت و مجلس پیگیری شد و نهایتاً دادگاه سردار محمد رضا نقدی، فرمانده وقت حفاظت اطلاعات نیروی انتظامی (عامل بازداشت شکنجه شهرداران در بازداشتگاه وصال نیروی انتظامی) را به ۸ ماه حبس قطعی، محکوم کرد. (وکیل مدافع وی الهام بود که بعدها به پست معاون اولی محمود احمدینژاد رسید و سردار نقدی نیز به عنوان رئیس ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در دولت احمدینژاد منصوب شد).[269]
- سعید مرتضوی؛ دادستان اسبق عمومی و انقلاب تهران و رئیس پیشین ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز؛[121][157][161][122][270]
- سید حسین مرتضوی؛ حوزوی، رئیس زندان اوین در قتلعام زندانیان عقیدتی و سیاسی در سال ۱۳۶۷؛[77][271]
- عباسعلی علیزاده؛ حوزوی، یکی از حاکمان (قاضیان) شرع و نیز رئیس پیشین کل دادگستری تهران؛[77][272]
- داوود لشکری؛ رئیس پیشین زندان گوهردشت؛[273][77]
- پیام فضلینژاد؛ معاون پیشین اطلاعات نیروی انتظامی (ناجا)؛[77]
- حسین طائب؛ حوزوی، رئیس سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و فرمانده پیشین بسیج؛[121][161][122][274]
- هادی غفاری؛ حوزوی، بازجو و نیز نماینده سه دوره اول مجلس شورای اسلامی؛[77][275]
- جعفر شجونی؛ حوزوی، عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز و نیز از همراهان سید مجتبی نواب صفوی (رهبر تشکیلات تروریستی فدائیان اسلام)؛
- علی همتیان (نام مستعار: رئوف)؛ یکی از بازجویان و شکنجهگران[276] عضو سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[277]
- حسن شایانفر (نام مستعار: معصومی)؛[278][279]
- احمد قدیریان؛ یکی از بازجویان پیشین و نیز معاون اجرایی علی قدوسی در دادستانی کل انقلاب[280] و نیز از همکاران اسدالله لاجوردی که نقش مؤثری در اعدام مخالفان جمهوری اسلامی در دهه ۶۰ خورشیدی داشت.
- مرتضی الویری؛ نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و نیز بازجو؛[77]
- مسعود صفدری (نام مستعار: ستار)؛ یکی از بازجویان و شکنجهگران[281] عضو سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی.[282]
- اکبر کبیری آرانی (معروف به حاج فکور)؛ بازجو و نیز رئیس پیشین زندان اوین؛[77][283][284][285][286][287]
- حسین مؤید عابدی؛ رئیس پیشین اداره اطلاعات استان گیلان، سربازجو و رئیس پیشین زندان بندر انزلی، اشتغال در دادستانی، مدیر کل پیشین ستاد اجرایی فرمان امام در گیلان؛[288][289][77]
- مجتبی حلوایی عسگر؛ بازجو، معاون پیشین رئیس زندان و نیز یکی از مسئولان سابق اعدامها در زندان اوین؛[77][290]
- سید هادی خامنهای؛ حوزوی، نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی و نیز یکی از بازجویان پیشین زندان اوین؛[77]
- اکبر خوشکوش؛ بازجو و نیز مشاور پیشین عملیاتی وزیر اطلاعات؛[77]
نهادهای ناقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی
- سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[157]
- سازمان بسیج (زیرمجموعه پاسداران انقلاب اسلامی)؛[157]
- نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران؛[157]
- وزارت اطلاعات؛[157][291]
- سازمان زندانهای تهران؛[157]
- زندان اوین؛[157]
- زندان رجاییشهر؛[157]
- بانک قوامین؛[157]
- بانک آینده؛[157]
- مرکز بررسی جرایم سازمانیافته (وابسته به سازمان اطلاعات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی)؛[157]
- سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران؛[157][292]
- وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی؛[157]
- پلیس فضای تولید و تبادل اطلاعات ناجا (پلیس جرایم سایبری؛ «فتا»)؛[157][155]
- هیئت نظارت بر مطبوعات؛[157]
- مرکز ملی فضای مجازی؛[157]
- انصار حزبالله؛[154][157]
- نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی؛[157]
- لشکر فاطمیون (از زیرمجموعههای سپاه قدس)؛[157]
- لشکر زینبیون (یکی از زیرمجموعههای سپاه قدس)؛[157]
تحریم شدن مسئولان و نهادهای جمهوری اسلامی به دلیل نقض حقوق بشر
سران و تعداد قابل توجهی از مسئولان نظام جمهوری اسلامی ایران به دلیل پایمال کردن حقوق بشر بارها در سطح بینالمللی، تحریم شدهاند.[121][154][157][293][294][295][95]
انکار نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی
روزنامهها و نهادهای نظام جمهوری اسلامی ایران، از جمله، روزنامههای فارس (ارگان وابسته به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی) و کیهان (روزنامه) (زیر نظر نماینده ولی فقیه)، اتهامات نقض حقوق بشر در جمهوری اسلامی را رد میکنند.[296][297][298]
آثار دربارهٔ متهمان
«عکسهای پزشکی قانونی زنجان، نشان میدهد که تن من از شانه و سینه تا بازو و ران پا چگونه توسط مردان [زندانبان] دریده شده بود…. من بارها و بارها، چه در سلولهای انفرادی و چه در بند عمومی زندان اوین، حتی در بند عادی زنان زندان زنجان، روایتهایی از تعرضهای [جنسی] مردان حکومت جمهوری اسلامی ایران نسبت به زنان را شاهد بودهام و شنیدهام». نرگس محمدی[299]
- چهره جنایت؛ کتابی (۵ جلدی) است که به بررسی جنایتهای ۵۰۰ (پانصد) تن از سران و مسئولان سیاسی، امنیتی، نظامی (به ویژه افراد عضو سپاه پاسداران)، انتظامی و قضایی حکومت جمهوری اسلامی پرداختهاست.[300][76][301][302][303][304]
- جنایت بیعقوبت (شکنجه و خشونت جنسی علیه زندانیان سیاسی زن در جمهوری اسلامی)؛ ۲ جلدی؛[305][306]
- شکنجه سفید؛ نوشتاری است از نرگس محمدی دربارهٔ شکنجههای جنسی و غیر جنسی دربارهٔ بانوان زندانی (همچون: نرگس محمدی، نیگارا افشارزاده، آتنا دائمی، زهرا ذهتابچی، نازنین زاغری، مهوش شهریاری، هنگامه شهیدی، ریحانه طباطبایی، سیما کیانی، فاطمه محمدی، صدیقه مرادی، نازیلا نوری و شکوفه یداللهی[307]) در نظام جمهوری اسلامی ایران، به همراه نام برخی از شکنجهگران.[308]
- کشتار زندانیان سیاسی در ایران (روایت بازماندگان و اظهارات مسئولان)؛ نوشتاری از بنیاد عبدالرحمان برومند؛[309][310]
- شکنجه و شکنجهگر (تحقیقی در باب شکنجه در رژیم آخوندی)؛ نوشتاری از کاظم مصطفوی؛[311][312]
- زیر بوتههای لاله عباسی؛ کتابی از نسرین پرواز.[313]
جستارهای وابسته
- حقوق بشر در جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق نویسندگان و شاعران توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق هنرمندان توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق آموزگاران و استادان دانشگاه توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق دانشجویان توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق کارگران توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق حوزویان توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق اقلیتها توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق دگرباشان جنسی توسط جمهوری اسلامی ایران
- کودکآزاری در جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق ورزشکاران توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق اصناف و گروهها توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق زندانیان در دوره کووید–۱۹ در جمهوری اسلامی ایران
- واکنشها به نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق زنان توسط جمهوری اسلامی ایران
- دستگیری، زندان و شکنجه در جمهوری اسلامی ایران
- مصادره اموال و داراییها در نظام جمهوری اسلامی ایران
- نقض حقوق دینناباوران و نوکیشان توسط جمهوری اسلامی ایران
- روشها و ابزارهای نقض حقوق بشر توسط جمهوری اسلامی ایران
- زندانیان کشتهشده در زندانهای ایران
- روزنامهنگاران زندانی در ایران
- اعتراف اجباری در جمهوری اسلامی ایران
- تجاوز جنسی به زندانیان در ایران
- شکنجه دولتی در ایران معاصر
- جمهوری اسلامی ایران و پروندههای تروریسم دولتی
- روزشمار اعتراضات به انتخابات ریاستجمهوری ایران (۱۳۸۸)
- گاهشمار قتلهای زنجیرهای ایران
- قتلهای زنجیرهای ایران
- توابسازی
- بازداشت فعالان محیط زیست در ایران
- اعدامهای ایران پس از انقلاب ۱۳۵۷
- نقد رسیدگی قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران به موارد ترور و شکنجه
- فهرست ایرانیان تحت تحریم بینالمللی به دلیل نقض حقوق بشر
- دوران تثبیت نظام جمهوری اسلامی ایران
- گاهشمار تاریخ جمهوری اسلامی ایران
- تاریخ جمهوری اسلامی ایران
- نظام جمهوری اسلامی ایران
- نقد رهبر جمهوری اسلامی ایران
- اعتصاب غذای ۲۰ زندانی در گوهردشت
- ناپدید شدن قهری
- سنگسار در ایران
منابع
- ادامه اعتراضات در عراق؛ تنها در یک شب دست کم ۱۷ نفر کشته شدند
- مرگ حدود ۷۰ نفر معترض دیگر در عراق؛ معترضان از ادامه دخالتهای جمهوری اسلامی خشمگین هستند
- وزیر خارجه ایالات متحده خشونت در درگیریهای عراق را محکوم کرد
- ادامه درگیریهای خونین در عراق؛ معترضان عراقی میگویند ایران باعث شده که آنها در کشورشان بیگانه باشند
- Ahmad, Shaheed (13 March 2014). "Report of the Special Rapporteur on the situation of human rights in the Islamic Republic of Iran" (PDF). p. 18. Archived from the original (PDF) on 20 March 2014. Retrieved 20 March 2014.
- «موضعگیری مقامات وقت دربارهٔ اعدامهای دهه ۶۰». بیبیسی. ۲۱ شهریور ۱۳۹۲. دریافتشده در ۲۵ فروردین ۱۳۹۹.
- «اعضای هیئت مرگ در سال ۶٠و۶٧ چه کسانی بودند؟». tribunezamaneh.
- «انتخابات ۱۴۰۰؛ برخی نهادهای زیرنظر قوه قضائیه، خبرنگاران را برای انتقاد احتمالی از ابراهیم رئیسی، تهدید کردهاند». voanews.
- «رئیسی؛ از هیئت مرگ تا سودای رهبری». radiofarda.
- «خانوادههای اعدامشدگان سال ۶۷ خواستار روشنشدن تمامی حقیقت شدند». independentpersian.
- «از بایگانی زمانه: دربارهٔ ابراهیم رئیسی، عضو هیئت مرگ، که دوباره میکوشد رئیسجمهوری شود». radiozamaneh.
- «ابراهیم رییسی، از اعضای "هیئت مرگ" رئیس قوه قضاییه شد». هرانا.
- «آینده رهبری ابراهیم رئیسی، عضو کمیته «هیئت مرگ» در جمهوری اسلامی». iranglobal.
- «جلسه حسینعلی منتظری با هیئت مرگ؛ کسی را که به کمتر از اعدام محکوم کردهاید به چه ملاک اعدام میکنید؟». negaam.
- «کشتار ۶۷؛ «هیئت مرگ» چه هیئتی داشت؟». بیبیسی فارسی.
- «اعضای هیئت مرگ در سال ۱۳۶۰ و ۱۳۶۷ چه کسانی بودند؟». zagrospost.
- «روزی که هیئت مرگ را دیدیم». دویچه وله فارسی آلمان.
- «کشتار ۶۷ و سایه سی سالهاش بر مخالفان حکومت». bbc.
- «احتمال ریاست عضو «هیئت مرگ» اعدامهای ۶۷ بر دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، قوت گرفت». voanews.
- «مخاطبان هشدارهای منتظری کجا هستند؟». bbc.
- «روحانیون ارشدی که به جمهوری اسلامی نه گفتند». radiofarda.
- «پرونده ویژه؛ فرزندان انقلاب-۲؛ چاقویی که دستهاش را برید». zeitoons.
- «اعضای هیئت مرگ در سال ۶٠و۶٧ چه کسانی بودند؟». tribunezamaneh.
- «انتخابات ۱۴۰۰؛ برخی نهادهای زیرنظر قوه قضائیه، خبرنگاران را برای انتقاد احتمالی از ابراهیم رئیسی، تهدید کردهاند». voanews.
- در ضرورت تعیین تکلیف با آیتالله خمینی، بیبیسی فارسی
- «گزارشگر حقوق بشر سازمان ملل: از دولت ایران دربارهٔ کشتار ۱۳۶۷ توضیح خواستهام». صدای آمریکا.
- «تصویب قطعنامه علیه نقض حقوق بشر در ایران در کمیته حقوق بشر سازمان ملل». دویچه وله فارسی.
- «تصویب قطعنامه علیه نقض حقوق بشر در ایران در کمیته حقوق بشر سازمان ملل». دویچه وله.
- «سازمان ملل نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کرد». بیبیسی فارسی.
- «نام ایران در فهرست ناقضان حقوق اقلیتهای مذهبی سازمان ملل». independentpersian.
- «نام ایران در فهرست ناقضان حقوق اقلیتهای مذهبی سازمان ملل». khabar.us.
- «مجمع عمومی سازمان ملل نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کرد». بیبیسی فارسی.
- «سازمان ملل نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کرد». iranintl.
- «کمیته سوم مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه مربوط به نقض حقوق بشر در ایران را تصویب کرد». رادیو زمانه.
- «تصویب قطعنامه نقض حقوق بشر در ایران در مجمع عمومی سازمان ملل». دویچه وله فارسی.
- «مجمع عمومی سازمان ملل قطعنامه محکومیت وضعیت حقوق بشر در ایران را تصویب کرد». صدای آمریکا.
- «تصویب قطعنامه محکومیت نقض حقوق بشر در ایران در سازمان ملل». independentpersian.
- «تصویب قطعنامه کمیته حقوق بشر سازمان ملل، در محکومیت نقض حقوق بشر در ایران». هرانا.
- «قطعنامه محکومیت وضعیت حقوق بشر در ایران در مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد». euronews.
- «۶۷مین محکومیت خامنهای درکمیته سوم مجمع عمومی ملل متحد». iranfreedom.
- «دادگاه بینالمللی مردمی در لاهه برای رسیدگی به کشتار معترضان آبان۹۸ برگزار میشود». iran-tc. بایگانیشده از اصلی در ۲۸ نوامبر ۲۰۲۰.
- «۴۷ کشورعضو سازمان ملل، بیانیهای در محکومیت نقض حقوق بشر در ایران صادر کردند». صدای آمریکا.
- «۴۷ کشور نقض حقوق بشر در ایران را محکوم کردند». رادیو زمانه.
- «بیانیه ۴۷ کشور جهان دربارهٔ نقض حقوق بشر در ایران؛ اعدام نوید افکاری منزجرکننده بود». ایران اینترنشنال.
- «۴۷ کشور شورای حقوق بشر سازمان ملل، جمهوری اسلامی را به خاطر نقض آزادیها و حقوق بشر در ایران محکوم کردند». iran-tc.
- «ترجمه درخواست ۴۷ کشور از ایران: وضعیت حقوق بشر در ایران غیرعادی است». iranwire.
- «بیانیه مشترک ۴۷ کشور شورای حقوق بشر سازمان ملل در محکومیت جمهوری اسلامی به خاطر نقض آزادیها و حقوق بشر در ایران». kayhan.london.
- «اعتراض ۷۹ کشور به نقض حقوق بشر در ایران با تصویب قطعنامه سازمان ملل». دویچه وله فارسی.
- «نامه مشترک ۴۲ سازمان مدافع حقوق بشر؛ مأموریت گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل در امور ایران را تمدید کنید». خبرگزاری هرانا (ارگان خبری مجموعه فعالان حقوق بشری در ایران).
- «فراخوان آمریکا برای حمایت از حقوق بشر در ایران؛ هوک: در فشار بر ایران به حقوق بشر هم توجه داریم». صدای فارسی آمریکا.
- «گزارش حقوق بشری آمریکا علیه ایران، روسیه، کره شمالی و چین». pana.
- «گزارش حقوق بشر ایران در سال ۲۰۱۸». usembassy.
- «بیش از ۱۰۰ عضو مجلس نمایندگان از دو حزب آمریکا، در قطعنامهای از یک ایران دموکراتیک و سکولار حمایت کردند». voanews.
- «چهره جنایت (نمودار نام ناقضان حقوق بشر)». عدالت برای ایران.
- «چهره جنایت؛ ناقضان (حقوق بشر)». عدالت برای ایران.
- هراس از صدای منتظری برای چیست؟، رادیو فردا
- در ضرورت تعیین تکلیف با آیتالله خمینی، بیبیسی فارسی
- «فتوای خمینی برای قتلعام کردستان یک ننگ ابدی بر چهره فاشیسم حاکم». iranfreedom.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: سیدعلی خامنهای». عدالت برای ایران.
- «عفو بینالملل: خامنهای با جان میلیونها ایرانی بازی میکند». دویچه وله.
- «کارنامه دو رهبر؛ خامنهای و میراث خمینی». radiofarda.
- "Special Report: Iran's leader ordered crackdown on unrest - 'Do whatever it takes to end it'". 2019-12-23. Retrieved 2019-12-23.
- «رویترز: با دستور خامنهای حدود ۱۵۰۰ نفر از معترضان کشته شدند». صدای آمریکا. ۲ دی ۱۳۹۸.
- «رویترز: خامنهای دستور داد «هر کار لازم است بکنید»، «۱۵۰۰» نفر کشته شدند». رادیو فردا. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۳ دسامبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۲-۲۳.
- «سیمای خامنهای در آبان ۹۸؛ آمر کشتار و هادی پساسرکوب». رادیو فردا.
- «رویترز: با دستور خامنهای حدود ۱۵۰۰ نفر از معترضان کشته شدند». صدای آمریکا.
- «رویترز: آیتالله خامنهای گفت هر کاری لازم است برای توقف اعتراضها بکنید». independentpersian.
- «رویترز: آیتالله خامنهای دستور داده «برای پایان دادن به اعتراضات هرکاری لازم است بکنید»». kaleme.
- «آیتالله خامنهای دربارهٔ اعتراضات آبان ۹۸: توطئه عمیق وسیع بسیار خطرناکی، نابود شد». بیبیسی فارسی.
- «رویترز در یک گزارش اختصاصی: دستور کشتار مردم ایران، مستقیماً توسط خود خامنه ای صادر شد؛ ۱۵۰۰ تن کشته شدند». رادیو پیام اسرائیل.
- «رویترز: خامنهای دستور داد هر کاری لازم است برای متوقف کردن اعتراضات بکنید». alarabiya.
- «گزارش رویترز از اعتراضات آبان ماه ایران؛ آیتالله خامنهای دستور داد: «هر کار لازم است بکنید»؛ ۱۵۰۰ معترض کشته شدند». zeitoons.
- «خامنهای دستور داد «هر کار لازم است بکنید»، ۱۵۰۰ نفر کشته شدند». akhbar-rooz.
- «اخبار رسمی منتشر نشده از شهادت ۶۳۱ نفر از هموطنان در اعتراضات آبان ماه حکایت دارد/ آیا رهبری از نقش خود در خلق این فاجعه سخن خواهد گفت؟». kaleme.com. سایت کلمه. ۲۵ آذر ۱۳۹۸.
- «مورگان اورتگاس: اوباش خامنهای ۱۵۰۰ نفر را در خیابانها کشتند». صدای آمریکا.
- «انتشار پرونده ۱۰۰ «ناقض حقوق بشر» در ایران». رادیو فردا.
- «اسامی 388 تن از جنایتکاران رژیم :معرفی آمران و عاملان». iranglobal.
- «حقوق بشر در ایران؛ از 'بیدادگاه' نظام سلطنتی تا 'ویرانه' قضایی جمهوری اسلامی». bbc.
- «گزارش کانون مدافعان حقوق بشر از وضعیت حقوق بشر در ایران در بهار و تابستان ۱۳۸۸». radiofarda.
- «گزارش: وکلا از هاشمی شاهرودی خواستهاند اجرای حکم اعدام جوانی را که در سنین کودکی مرتکب جرم شدهاست متوقف کند». voanews.
- «اعضای هیئت مرگ در سال ۶٠و۶٧ چه کسانی بودند؟». tribunezamaneh.
- «انتخابات ۱۴۰۰؛ برخی نهادهای زیرنظر قوه قضائیه، خبرنگاران را برای انتقاد احتمالی از ابراهیم رئیسی، تهدید کردهاند». voanews.
- «رئیسی؛ از هیئت مرگ تا سودای رهبری». radiofarda.
- «خانوادههای اعدامشدگان سال ۶۷ خواستار روشنشدن تمامی حقیقت شدند». independentpersian.
- «از بایگانی زمانه: دربارهٔ ابراهیم رئیسی، عضو هیئت مرگ، که دوباره میکوشد رئیسجمهوری شود». radiozamaneh.
- «ابراهیم رییسی، از اعضای "هیئت مرگ" رئیس قوه قضاییه شد». هرانا.
- «آینده رهبری ابراهیم رئیسی، عضو کمیته «هیئت مرگ» در جمهوری اسلامی». iranglobal.
- «جلسه حسینعلی منتظری با هیئت مرگ؛ کسی را که به کمتر از اعدام محکوم کردهاید به چه ملاک اعدام میکنید؟». negaam.
- «کشتار ۶۷؛ «هیئت مرگ» چه هیئتی داشت؟». بیبیسی فارسی.
- «اعضای هیئت مرگ در سال ۱۳۶۰ و ۱۳۶۷ چه کسانی بودند؟». zagrospost.
- «روزی که هیئت مرگ را دیدیم». دویچه وله فارسی آلمان.
- «کشتار ۶۷ و سایه سی سالهاش بر مخالفان حکومت». bbc.
- «احتمال ریاست عضو «هیئت مرگ» اعدامهای ۶۷ بر دستگاه قضایی جمهوری اسلامی، قوت گرفت». voanews.
- «تابستان ۶۷؛ پیجویی حقیقت (پرونده ویژه قتلعام زندانیان سیاسی در ایران)». radiozamaneh.
- «دیدگاه: آمریکا باید ناقضان عمده حقوق بشر در ایران را تحریم کند». صدای آمریکا.
- «شیرین عبادی: کارنامه حقوق بشری نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری قابل قبول نیست». voanews.
- «واکنشها به حضور مرتضوی در ستاد رئیسی؛ اتحاد ناقضان حقوق بشر تکذیب شد». voanews.
- «واکنش فعالان حقوق بشر به انتصاب رئیسی به عنوان رئیس قوه قضائیه: دهن کجی خامنهای به حقوق بشر». voanews.
- «احتمال ریاست عضو «هیئت مرگ» اعدامهای ۶۷ بر دستگاه قضایی جمهوری اسلامی قوت گرفت». voanews.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: سیدابراهیم رئیسی». justice4iran.
- «گاردین: پسر دوم خامنهای، از عوامل اصلی سرکوب مردم». رادیو فردا به نقل از گاردین. ۳ تیر ۱۳۸۸. بایگانیشده از اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۰۹. دریافتشده در ۵ ژوئن ۲۰۱۰.
- «شیرین عبادی: کارنامه حقوق بشری نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری قابل قبول نیست». voanews.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: حسن روحانی». justice4iran.
- بهزادی، شاهرخ (۸ اوت ۲۰۱۳). «بیانیه سازمانهای حقوق بشری دربارهٔ نقش پورمحمدی در کشتار جمعی مخالفان». وبگاه. رادیو بینالمللی فرانسه.
- ««عدالت برای ایران»: وزیر دادگستریِ پیشنهادی متهم به جنایت علیه بشریت است». رادیو زمانه.
- «واکنشها به حضور مرتضوی در ستاد رئیسی؛ اتحاد ناقضان حقوق بشر تکذیب شد». voanews.
- «شیرین عبادی: کارنامه حقوق بشری نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری قابل قبول نیست». voanews.
- «مهرانگیز کار: مسئول بازداشت و شکنجه فعالان فرهنگی، کاندیدای ریاست جمهوری شدهاست». voanews.
- «چهره جنایت». عدالت برای ایران.
- «واکنشها به حضور مرتضوی در ستاد رئیسی؛ اتحاد ناقضان حقوق بشر تکذیب شد». voanews.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: مرتضی اشراقی». justice4iran.
- «سی و دومین سالگرد اعدامهای ۶۷ در خاوران برگزار شد». ایندیپندنت فارسی. ۸ شهریور ۱۳۹۹. دریافتشده در ۱ آبان ۱۳۹۹.
- «سی و دومین سالگرد قربانیان اعدامهای ۶۷ در خاوران برگزار شد». رادیو فردا. ۲۹ مهر ۱۳۹۹. دریافتشده در ۲۹ مهر ۱۳۹۹.
- «واکنشها به حضور مرتضوی در ستاد رئیسی؛ اتحاد ناقضان حقوق بشر تکذیب شد». voanews.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: حسینعلی نیری». justice4iran.
- «سعید امامی «سرباز راستین اسلام» که بود و چه کرد؟». melliun.
- «حمید حاجی زاده (پورحاجی زاده)». iranrights.
- «پیامد قتلهای زنجیره ای در عرصه سیاسی ایران». bbc.
- «بیانیه تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا علیه مقامات ایرانی» (PDF). عدالت برای ایران. ۸ اردیبهشت ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲ مرداد ۱۳۹۴.
- «فهرست تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا». تارنمای ژورنال اتحادیه اروپا. ۲۰ اسفند ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۵ آبان ۱۳۹۸.
- «تحریم بهخاطر «نقض حقوق بشر»». دویچهوله فارسی. ۲۳ فروردین ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- «اتحادیه اروپا فهرست کامل مقامهای ایرانی تحت تحریم را منتشر کرد». رادیو فردا.
- «فلاحیان و محسن رضایی، تحت تعقیب بینالمللی». بیبیسی فارسی.
- «عاملان ترور میکونوس، آزاد شدند». رادیو زمانه.
- «فلاحیان و رضایی، تحت تعقیب پلیس بینالمللی». رادیو فردا.
- «نخستین جلسه دادگاه یکی از متهمان اعدامهای سال ۶۷ امروز در سوئد برگزار شد». دویچه وله.
- «گزارشی از کشتار تابستان ۶۷ و افشای آمران و عاملان این جنایت (قسمت دوم:اعضاء هیئت مرگ)». javanehha.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: سیدمحمود علوی». justice4iran.
- «سید حسین موسوی تبریزی». دریافتشده در ۷ اکتبر ۲۰۱۶.
- «سیدحسین پورمیرغفاری (موسوی تبریزی)». دریافتشده در ۷ اکتبر ۲۰۱۶.
- «تعقیب قضایی و فهرست عاملان کشتار زندانیان سیاسی در دهه ۶۰». irantribunal.
- «سیدحسین موسوی تبریزی خشنترین قاضی نظام مدعی اسلام رحمانی!». iranglobal.
- «داستان فراموش شده یک حاکم شرع در دهه ۶۰». radiozamaneh.
- «سیدحسین موسوی تبریزی یکی از خونخوارترین آخوندهای رژیم در همه ایران». iranglobal.
- «سیدحسین موسوی تبریزی خشنترین قاضی نظام». pezhvakeiran.
- «سید حسین موسویتبریزی: جنایتکار سابق و اصلاحطلب فعلی». tavaana.
- «در جستجوی جنایتکار مخوف گمنام: دادستان دادگاه سینما رکس همان همکار دیروزِ خلخالی و هموارکنندهٔ امروزِ راه دزدان است؟!». kayhan.london.
- «تعقیب قضایی و فهرست عاملان کشتار زندانیان سیاسی در دهه ۶۰». irantribunal.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: میرحسین موسوی». justice4iran.
- «صادق خلخالی نماد «انقلاب اسلامی»». radiozamaneh.
- «از صادق خلخالی تا صادق لاریجانی». voanews.
- «حقوق بشر در ایران؛ از 'بیدادگاه' نظام سلطنتی تا 'ویرانه' قضایی جمهوری اسلامی». bbc.
- «اولین اعدام خلخالی که صدایش به گوش کنگره آمریکا رسید». bbc.
- «موسوی تبریزی: شروع اعدامهای ۶۷ از نامه ریشهری بود». BBC farsi. ۲۰۱۹-۰۸-۱۶. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۸-۱۷.
- «موسوی تبریزی: دربارهٔ اعدامهای سال ۶۷ باید از آقای ریشهری، سؤال بپرسید». اعتمادآنلاین. ۲۵ مرداد ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۰۱۹-۰۸-۱۷.
- «محمد محمدیگیلانی جنایتکاری در لباس «معلم اخلاق»». pezhvakeiran.
- «محمدی گیلانی، بنیانگذار دادگاه انقلاب درگذشت». voanews.
- «وزارت خزانهداری حلقه نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی را که در پیشبرد سرکوب داخلی و خارجی مسئول هستند، تحریم میکند». وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا. ۱۳ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۵ آبان ۱۳۹۸.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: احمد جنتی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: محمد مقیسه». justice4iran.
- «گوشه ای دیگر از سوابق امنیتی حجاریان». jahannews.
- سعید حجاریان: هاشمی رفسنجانی مجمع روحانیون را مسخره میکرد، بیبیسی فارسی
- «حجاریان و شقاوت یک نظام ضد بشری». pezhvakeiran.
- «خزانهداری آمریکا ناقضان حقوق بشر و عاملان سانسور در جمهوری اسلامی را تحریم کرد». صدای آمریکا.
- «اسامی ۹ ایرانی «ناقض جدی حقوق بشر» توسط اتحادیه اروپا منتشر شد». radiofarda.
- «اسامی ۹ ایرانی ناقض جدی حقوق بشر منتشر شد». هشت صبح.
- «وزارت خارجه آمریکا فهرست اشخاص حقیقی و حقوقی ناقض حقوق بشر در ایران را به کنگره ارائه داد». صدای آمریکا.
- «روحالله حسینیان؛ «قاتلی» که غربال شد». radiofarda.
- «درگذشت روحالله حسینیان؛ شعبان بیمخ امنیتی». iranwire.
- «مرگ روحالله حسینیان؛ چهره جنجالی محافظهکاران ایران». bbc.
- «احتمال تحریم ناقضان حقوق بشر در ایران توسط اتحادیه اروپا». دویچه وله فارسی.
- «از صادق خلخالی تا صادق لاریجانی». voanews.
- «منصوبان رهبر جمهوری اسلامی به جان هم افتادهاند؛ اعتراض محمد یزدی به فساد صادق لاریجانی!». voanews.
- ««عدالت برای ایران»: وزیر دادگستریِ پیشنهادی متهم به جنایت علیه بشریت است». رادیو زمانه.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: سیدعلیرضا آوایی». justice4iran.
- «نامه سرگشاده». mesdaghi.
- «سردار غیبپرور در شیراز: آشوبگران فتنه آبان ۱۳۹۸ تروریست بودند». tasnimnews.com. تسنیم. ۵ آذر ۱۳۹۸. دریافتشده در ۱۳ آذر ۱۳۹۸.
- «آمریکا ناقضان بیشتر حقوق بشر در ایران را تحریم کرد». editorials.
- «فلاحیان و محسن رضایی، تحت تعقیب بینالمللی». بیبیسی فارسی.
- «فلاحیان و رضایی، تحت تعقیب پلیس بینالمللی». رادیو فردا.
- «وزارت خزانهداری حلقه نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی را که در پیشبر سرکوب داخلی و خارجی مسئول هستند، تحریم میکند». وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا. ۱۳ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۳ آذر ۱۳۹۸.
- «۹ چهره نزدیک به خامنهای که تحریم شدند، چه کسانی هستند؛ از حداد عادل تا فرزند خامنهای». صدای آمریکا. ۱۳ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۱۵ آبان ۱۳۹۸.
- «خزانه داری حلقه نزدیکان رهبر ایران را هدف میگیرد». وزارت خزانه داری ایالات متحده آمریکا. ۱۳ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۱۵ آبان ۱۳۹۸.
- «آمریکا ۹ فرد نزدیک به رهبر ایران از جمله مجتبی خامنهای را تحریم کرد». euronews. ۲۰۱۹-۱۱-۰۴. بایگانیشده از اصلی در ۸ نوامبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۲۸.
- «۹ چهره نزدیک به خامنهای که تحریم شدند، چه کسانی هستند؛ از حداد عادل تا فرزند خامنهای». voanews.
- «آمریکا ۹ فرد نزدیک به رهبر ایران از جمله مجتبی خامنهای را تحریم کرد». euronews. ۲۰۱۹-۱۱-۰۴. بایگانیشده از اصلی در ۸ نوامبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۰.
- «آمریکا فرزند و شماری از نزدیکان خامنهای را تحریم کرد». دویچه وله فارسی. دریافتشده در ۹ سپتامبر ۲۰۲۰.
- «وزارت خزانهداری حلقهٔ نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی را که در پیشبر سرکوب داخلی و خارجی مسئول هستند، تحریم میکند». وزارت خزانهداری ایالات متحدهٔ آمریکا. ۱۳ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۵ آبان ۱۳۹۸.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: حسین همدانی». وبگاه عدالت برای ایران. ۶ شهریور ۱۳۹۰. دریافتشده در ۵ مرداد ۱۳۹۴.
- «حسین همدانی که بود و در سوریه چه نقشی داشت؟». رادیو فردا. دریافتشده در ۹ اکتبر ۲۰۱۵.
- «چهره جنایت». عدالت برای ایران.
- «۹ چهره نزدیک به خامنهای که تحریم شدند، چه کسانی هستند؛ از حداد عادل تا فرزند خامنهای». خبرگزاری فارس. ۱۳ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۷ آبان ۱۳۹۸.
- «وزارت خزانهداری حلقه نزدیکان رهبر جمهوری اسلامی را که در پیشبر سرکوب داخلی و خارجی مسئول هستند، تحریم میکند». وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا. ۱۳ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۵ آبان ۱۳۹۸.
- «مرگ قاضی حداد؛ سه دهه شکنجه و سرکوب مرگبار مخالفان جمهوری اسلامی». iranintl.
- «چهره جنایت». عدالت برای ایران.
- «هاشمی رفسنجانی؛ از اداره جنگ خونین تا سکوت در برابر کشتار مخالفان». voanews.
- «برایان هوک: آمریکا مقامات شورای نگهبان که مانع انتخابات آزاد در ایران هستند را تحریم کرد». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۲-۲۰.
- «آمریکا ۵ عضو شورای نگهبان را در رابطه با انتخابات تحریم کرد». DW.COM. ۲۰۲۰-۰۲-۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۲-۲۰.
- «آمریکا احمد جنتی و چهار عضو شورای نگهبان را تحریم کرد». BBC News فارسی. ۲۰۲۰-۰۲-۲۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۲-۲۰.
- «حقوق بشر در ایران؛ از 'بیدادگاه' نظام سلطنتی تا 'ویرانه' قضایی جمهوری اسلامی». bbc.
- «منصوبان رهبر جمهوری اسلامی به جان هم افتادهاند؛ اعتراض محمد یزدی به فساد صادق لاریجانی!». voanews.
- یادکرد خالی (کمک)
- «پرونده ناقض حقوق بشر: غلامحسین رمضانی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: علیمحمد بشارتی جهرمی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: علی محمد بشارتی جهرمی». عدالت برای ایران.
- «فرمانده کشتار ماهشهر کیست؟». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۹.
- «فرماندار شهرستان قدس: شخصاً به نیروی انتظامی دستور شلیک تیر دادم». رادیو فردا. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲ دسامبر ۲۰۱۹. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۲-۰۱.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: لیلا واثقی». عدالت برای ایران.
- «آیا "قاضی فراری" به اتهام نقض حقوق بشر بازداشت میشود؟». رادیو زمانه. ۲۰۲۰-۰۶-۱۰. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۶.
- cubex (۱۳۹۱/۱۲/۲۰ ۱۵:۵۲:۴۶). «پرونده ناقض حقوق بشر: غلامرضا منصوری». Justice for Iran. دریافتشده در 2020-11-16. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «Report to Congress List of Persons Who Are Responsible for or Complicit in Certain Human Rights Abuses in Iran». United States Department of State (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۱-۱۷.
- اتحادیه اروپا سه نظامی ایرانی را به اتهام کمک به سرکوب مردم سوریه تحریم کرد، بیبیسی فارسی، ۳۰ تیر ۱۳۹۰ http://www.bbc.com/persian/iran/2011/06/110624_l03_syria_iran_pasdars بایگانیشده در ۷ نوامبر ۲۰۱۸ توسط Wayback Machine
- «تحریم دو فرمانده سپاه قدس به دلیل سرکوب معترضان سوری». رادیو فردا. ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۰. بایگانیشده از روی نسخه اصلی در ۲۰ مه ۲۰۱۱. دریافتشده در ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۰.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: محسن قمی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: احمد مروی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: محمدجواد ایروانی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: محسن محمدی اراکی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: محمد مخبر». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: نوراحمد لطیفی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: سیدشمسالدین کاظمی». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: مجید ترابپور». justice4iran.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: رضا صرامی». justice4iran.
- «تحریم بهخاطر «نقض حقوق بشر»». رادیو فردا. ۲۳ فروردین ۱۳۹۰. دریافتشده در ۲۶ دی ۱۳۹۸.
- «تحریم حقوق بشری مقامات و نهادهای ایرانی توسط اتحادیه اروپا». اتحادیه اروپا. ۲۳ فروردین ۱۳۹۰. دریافتشده در ۴ بهمن ۱۳۹۸.
- «چهره جنایت؛ محمدکاظم بهرامی». facesofcrime.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: محمدکاظم بهرامی». justice4iran.
- «مرتضی فهیم کرمانی صادر کنندهٔ اولین حکم ترور، سنگسار و قطع دست». pezhvakeiran.
- «داستان فراموش شده یک حاکم شرع در دهه ۶۰». radiozamaneh.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: محمدحسین زیبایینژاد (حسین نجات)». وبگاه عدالت برای ایران.
- «جانشین فرماندهی کل سپاه پاسداران در مقام قائم مقام دبیر شورای عالی امنیت ملی». nourizadeh.
- «افشای اسامی شماری از دژخیمان و شکنجه گران رژیم». asoyroj.
- «کاربرد 'ضداطلاعات' در هدایت ذهن ایرانیان؛ تجربه قتلهای زنجیرهای». bbc.
- «اسامی 388 تن از جنایتکاران رژیم :معرفی آمران و عاملان». iranglobal.
- شهاب نیکزاد (۲۳ نوامبر ۲۰۰۹–۲ آذر ۱۳۸۸). «بازخوانی پرونده قتلهای زنجیرهای». بیبیسی فارسی. تاریخ وارد شده در
|تاریخ=
را بررسی کنید (کمک) - «زندانبان در زندان؛ حمید نوری، ایرانی بازداشت شده در سوئد کیست؟». IranWire | خانه. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۴.
- «حمید نوری از متهمان اعدامهای ۱۳۶۷ در دادگاهی در سوئد حاضر شد». ایران اینترنشنال. ۲۰۱۹-۱۱-۱۳. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۴.
- «دادگاه سوئد، با صدور حکم بازداشت حمید نوری، صلاحیت خود را برای رسیدگی به جرائم مرتکب شده در ایران تأیید کرد». ار. اف. ای - RFI. ۲۰۱۹-۱۱-۱۳. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۴.
- «بازداشت حمید نوری، از مجریان مؤثر قتلعام ۶۷ در گوهردشت ــ گفتگو با ایرج مصداقی». رادیو زمانه. ۲۰۱۹-۱۱-۱۳. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۴.
- «حمید نوری از متهمان اعدامهای ۱۳۶۷ در دادگاهی در سوئد حاضر شد». ایران اینترنشنال. ۲۰۱۹-۱۱-۱۳. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۴.
- «استقبال گزارشگر سازمان ملل از بازداشت حمید نوری در ارتباط با اعدامهای ۶۷». radiofarda.com. رادیو فردا. ۲۳ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۳ آبان ۱۳۹۸.
- «یک مقام سابق قضایی ایران در رابطه با کشتارهای سال ۱۳۶۷ در سوئد بازداشت شد». صدای آمریکا. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۴.
- «بازداشت یک شهروند ایرانی در سوئد به ظن دست داشتن در کشتار ۶۷». bbc.
- ««دادیار سابق قوه قضاییه» در ارتباط با اعدامهای ۶۷ در سوئد دستگیر شد». رادیو فردا. دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۴.
- «حمید نوری و کشتار ۶۷؛ از پاسدار به دادیار». bbc.com/persian. بیبیسی فارسی. ۲۲ آبان ۱۳۹۸. دریافتشده در ۲۲ آبان ۱۳۹۸.
- «حکم بازداشت حمید نوری 'یک ماه دیگر تمدید شد'». بیبیسی فارسی. ۸ ژانویه ۲۰۲۰.
- منتظری، امید (۲۰۱۹-۱۱-۱۳). «حمید نوری و کشتار ۶۷؛ از پاسدار به دادیار» (به انگلیسی). دریافتشده در ۲۰۱۹-۱۱-۱۴.
- «علی ربیعی کیست؟ «دکتر» علی ربیعی یا «عباد» شکنجهگر؟!». iran-efshagari.
- «علی ربیعی از وزارت اطلاعات تا وزارت کار؛ همزمانی با یادمان تابستان ۶۷، جنایت علیه بشریت توسط جمهوری اسلامی». shahrvand.
- «خامنهای و «قتلهای زنجیرهای»». iranintl.
- «برگزیده پروندهٔ قتلهای حکومتی بخش یکم تا چهارم». pezhvakeiran.
- «قتلهای زنجیرهای؛ پروندهای بستهشده برای متهمان، در جریان برای وکلا». bbc.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: سید مرتضی بختیاری». justice4iran.
- «فهرست تحریمهای حقوق بشری اتحادیه اروپا». تارنمای ژورنال اتحادیه اروپا. ۲۰ اسفند ۱۳۹۰. دریافتشده در ۱۲ فروردین ۱۳۹۶.
- «وزیر پیشنهادی دفاع در لیست افراد تحت تعقیب اینترپل». رادیو فرد.
- «امکان بازداشت سرتیپ پاسدار وحیدی در هر سفر خارجی». دویچه وله.
- «ایران به راهاندازی "شبکه تروریستی" در آمریکای جنوبی متهم شد». دویچه وله فارسی آلمان.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: سید علی اصغر حجازی». justice4iran.
- «سیدعلی اصغر میرحجازی به دلیل «هدایت طرحهای سرکوب» به دستور رهبر ایران، مرتکب نقض حقوق بشر شدهاست». tribunezamaneh.
- «چهرهٔ جنایت: سید علی اصغر حجازی». facesofcrime.
- «COUNCIL REGULATION (EU) No 359/2011». EUR-Lex. ۱۲ آوریل ۲۰۱۱. دریافتشده در ۳۰ مرداد ۱۳۹۴.
- «اسامی ۱۷ مقام ایرانی تحریم شده توسط اتحادیه اروپا». بیبیسی فارسی. ۶ فروردین ۱۳۹۱.
- «ایالات متحده آمریکا برای تسهیل ارتباطات مردم ایران اقدا میکند و سانسور دولتی را هدف میگیرد». وزارت خزانهداری ایالات متحده آمریکا. ۹ خرداد ۱۳۹۲. دریافتشده در ۲۲ آبان ۱۳۹۸.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: مصطفی نظری». justice4iran.
- «نامه سرگشاده». mesdaghi.
- «شلاق میزدند که نماز بخوانیم»، رادیو زمانه
- کاظم مصطفوی، شکنجه و شکنجهگر (تحقیقی در باب شکنجه در رژیم آخوندی)، ۲۰۴–۱۶۱.
- «نگاهی دیگر: فراز و فرود اسدالله لاجوردی، 'نماد خشونت دولتی' در اوایل دهه شصت». bbc.
- «اسدالله لاجوردی چشم و چراغ خمینی و خامنهای». radiozamaneh.
- «در زندانهای جمهوری اسلامی چه خبر است؟». دویچه وله.
- «بهکارگیری بازجویان حرفهای ساواک توسط وزارت بدنام اطلاعات». mojahedin.
- «کاربرد 'ضداطلاعات' در هدایت ذهن ایرانیان؛ تجربه قتلهای زنجیرهای». bbc.
- «در زندانهای جمهوری اسلامی چه خبر است؟». دویچه وله آلمان.
- «جواد آزاده (شکنجهگر)، متخصص اعترافگیریهای اجباری». sarkhat.
- «شکنجهگر مورد اعتماد خامنهای در زندانها». begoonah.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: حاج داود رحمانی». عدالت برای ایران. ۲۲ بهمن ۱۳۹۰. بایگانیشده از اصلی در ۲۵ ژوئیه ۲۰۱۵. دریافتشده در ۲ مرداد ۱۳۹۴.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: حسین شریعتمداری». عدالت برای ایران.
- «چهره پنهان امنیتی کیهان، شیرین کریمی، روز آنلاین». گویانیوز.
- «پرونده ناقض حقوق بشر: محمدرضا نقدی». justice4iran.
- . روزنامه همشهری [عنوان= بر اساس رای صادره از شعبه هشتم دادگاه نظامی تهران سردار نقدی به ۸ ماه حبس قطعی محکوم شد [http://www.hamshahrionline.ir/hamnews/1378/781208/havad.htm#havad1 عنوان= بر اساس رای صادره از شعبه هشتم دادگاه نظامی تهران سردار نقدی به ۸ ماه حبس قطعی محکوم شد]] مقدار
|نشانی=
را بررسی کنید (کمک). پارامتر|عنوان= یا |title=
ناموجود یا خالی (کمک) - «واکنشها به حضور مرتضوی در ستاد رئیسی؛ اتحاد ناقضان حقوق بشر تکذیب شد». voanews.
- «با چهرهٔ سید حسین مرتضوی، یکی از جنایتکاران علیه بشریت آشنا شویم». pezhvakeiran.
- «از الهاشمی النجفی تا هاشمی شاهرودی». radiozamaneh.
- «هویت اصلی داوود لشگری یکی از مسئولان کشتار ۶۷». pezhvakeiran.
- «چهره جنایت». عدالت برای ایران.
- «نامه سرگشاده». mesdaghi.
- «دو مقامی که آمریکا سهشنبه تحریم کرد، «بازجو و شکنجهگر» اطلاعات سپاه پاسداران هستند». voanews.
- «وزارت خارجه آمریکا از تحریم دو مقام سپاه پاسداران به خاطر نقض حقوق بشر خبر داد». voanews.
- «پروندهساز کیهان شریعتمداری درگذشت». رادیو زمانه.
- «چهره پنهان امنیتی کیهان، شیرین کریمی، روز آنلاین». گویانیوز.
- «چهارمین سالگرد درگذشت حاج احمد قدیریان برگزار میشود». خبرگزاری تسنیم.
- «دو مقامی که آمریکا سهشنبه تحریم کرد، «بازجو و شکنجهگر» اطلاعات سپاه پاسداران هستند». voanews.
- «وزارت خارجه آمریکا از تحریم دو مقام سپاه پاسداران به خاطر نقض حقوق بشر خبر داد». voanews.
- http://www.pezhvakeiran.com/maghaleh-13059.html. «فکور، بازجوی شعبهٔ هفت اوین و تروریست بینالمللی». pezhvakeiran. پارامتر
|پیوند=
ناموجود یا خالی (کمک) - «۵ مرداد ۶۷ سرآغاز قتلعام ۳۰ هزار زندانی سیاسی در سراسر کشور». iranfreedom.
- «شکنجه و شکنجهگر تحقیقی در باب نظام شکنجه در رژیم آخوندی». articles.
- «قانون لابیگری چیست؟». iranglobal.
- مصطفوی، کاظم. شکنجه و شکنجهگر (تحقیقی در باب شکنجه در رژیم آخوندی).
- «پرونده ناقض حقوق بشر: حسین مؤید عابدی». justice4iran.
- «گزارشی از کشتار تابستان ۶۷ و افشای آمران و عاملان این جنایت (قسمت چهارم)». javanehha.
- «مجتبی حلوایی عسگر، یکی از عاملان اصلی کشتار ۶۷». pezhvakeiran.
- «اضافه شدن وزارت اطلاعات و «صداوسیما» به فهرست تحریمهای حقوق بشری جمهوری اسلامی». ch1.cc.
- «اضافه شدن وزارت اطلاعات و «صداوسیما» به فهرست تحریمهای حقوق بشری جمهوری اسلامی». ch1.cc.
- «درخواست نمایندگان کانادا برای اجرای تحریم ماگنیتسکی علیه ایران». دویچه وله.
- «احتمال تحریم ناقضان حقوق بشر در ایران توسط اتحادیه اروپا». دویچه وله فارسی.
- «آمریکا ناقضان بیشتر حقوق بشر در ایران را تحریم کرد». editorials.
- «گزارش حقوق بشر سازمان ملل دربارهٔ وضعیت حقوق بشر در ایران وجاهت حقوقی ندارد». خبرگزاری فارس.
- «ادعای اروپاییها دربارهٔ نقض حقوق بشر مداخله در امور داخلی ایران است». farsnews.
- «بعد از بهانه هستهای نوبت به حقوق بشر رسید!». کیهان.
- «اعتراض نرگس محمدی به 'تعرض' به زنان زندانی». bbc.
- «پروندههای حقوقی ۱۰۰ ناقض حقوق بشر در ایران در جلد نخست "چهره جنایت"». دویچه وله فارسی.
- «چهره جنایت، جلد اول: انتشار پرونده ۱۰۰ نفر از «ناقضان حقوق بشر» در ایران». رادیو زمانه.
- «عدالت برای ایران؛ جلد اول از مجموعه «چهره جنایت»». gozaar.
- چهره جنایت (پرونده 500 ناقض حقوق بشر)؛ 5 جلدی. آلمان: عدالت برای ایران. فروردین ۱۳۹۸. شابک ۹۷۸-۳-۹۸۱۹۷۴-۷۱-۳ ISBN مقدار
|شابک=
را بررسی کنید: invalid character (کمک). - «چهره جنایت (نسخهٔ پیدیاف)» (PDF). سازمان عدالت برای ایران.
- «جنایت بیعقوبت (شکنجه و خشونت جنسی علیه زندانیان سیاسی زن در جمهوری اسلامی)؛ جلد ۱». عدالت برای ایران.
- «جنایت بیعقوبت (شکنجه و خشونت جنسی علیه زندانیان سیاسی زن در جمهوری اسلامی)؛ جلد ۲». عدالت برای ایران.
- «شکنجه سفید و قفس طلایی؛ دو کتاب تازه از انتشارات باران». akhbar-rooz.
- «اعتراض نرگس محمدی به 'تعرض' به زنان زندانی». bbc.
- بنیاد برومند. کشتار زندانیان سیاسی در ایران (روایت بازماندگان و اظهارات مسئولان).
- «کشتار زندانیان سیاسی در ایران» (PDF). human-rights-iran.
- مصطفوی، کاظم. شکنجه و شکنجهگر (تحقیقی در باب شکنجه در رژیم آخوندی).
- «شکنجه و شکنجهگر تحقیقی در باب نظام شکنجه در رژیم آخوندی». articles.
- «روایتهایی از تجاوز به زندانیان در زندانهای ایران». radiofarda.